Europejski Tydzień Profilaktyki Raka Szyjki Macicy
Europejski Tydzień Profilaktyki Raka Szyjki Macicy obchodzimy od 16 do 22 stycznia tego roku – przedostatni tydzień stycznia. Wykorzystujemy ten tydzień do szerzenia wiedzy na temat raka szyjki macicy i jego skutków. Rak szyjki macicy jest uleczalny przy wczesnym wykryciu. Rozprzestrzenia się również bardzo wolno, co zwiększa szanse na wyleczenie. Wszystko, co musimy zrobić, to przetestować i rozpocząć leczenie, zanim rak się rozwinie.
Co to jest rak szyjki macicy?
- Rak szyjki macicy to nowotwór złośliwy, który jeżeli nie zostanie wcześniej wykryty i odpowiednio leczony, zawsze prowadzi do śmierci. Warto wiedzieć, jak temu zapobiec
- Jest drugim, po raku piersi, najczęściej występującym nowotworem złośliwym u kobiet do 45. roku życia.
- Co roku w Polsce u ponad 2300 kobiet wykrywa się raka szyjki macicy, a około 1600 umiera z tego powodu
- Rak szyjki macicy poprzedzony jest zazwyczaj tzw. stadiami przedrakowymi, które mogą utrzymywać się od 5 do 12 lat. Wczesne ich wykrycie daje szansę skutecznego leczenia
Co powoduje rozwój raka szyjki macicy?
- Główną przyczyną rozwoju raka szyjki macicy jest wcześniejsze zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV – Human Papilloma Virus)
- Przynajmniej połowa aktywnych seksualnie osób ma kontakt z tym wirusem
- Do zakażenia wirusem HPV dochodzi głównie drogą stosunków seksualnych. Wirus łatwo przenika do komórek – niebezpieczne są także inne intymne kontakty.
- Barierowe środki antykoncepcyjne (prezerwatywy) mogą utrudniać przenikanie wirusa, ale nie stanowią całkowitego zabezpieczenia.
- Nie można zakazić się HPV przez środki higieny, bieliznę, narzędzia medyczne i krew.
Co zwiększa ryzyko rozwoju raka szyjki macicy?
- Zakażenie wirusem HPV (typy onkogenne wirusa).
- Liczni partnerzy seksualni – każda zmiana partnera zwiększa ryzyko zakażenia HPV.
- Jeden partner, ale z przeszłością seksualną.
- Rozpoczęcie współżycia seksualnego w młodym wieku.
- Palenie tytoniu.
- Brak wiedzy o raku i stadiach przedrakowych oraz możliwościach zapobiegania.
Na czym polega profilaktyka?
Zapobieganie zakażeniu HPV
- Edukacja zdrowotna
- Szczepienia profilaktyczne
- Świadome i odpowiedzialne zachowania seksualne
Wczesne wykrycie choroby nowotworowej
- Regularne wykonywanie badań cytologicznych pozwala wykryć chorobę nowotworową we wczesnym stadium (przedrakowym)
- Cytologię powinno się wykonywać nie rzadziej niż raz na 3 lata, najlepiej co roku
Narodowy Fundusz Zdrowia realizuje program Profilaktyki i Wczesnego Wykrywania Raka Szyjki Macicy w ramach którego raz na 3 lata finansuje badania cytologiczne, skierowane do kobiet w wieku 25-59 lat. Badania są bezpłatne i nie wymagają skierowania. Panie z określonej grupy wiekowej zgłaszają się do jednej z wybranych placówek. Bezpłatną cytologię można wykonać w każdym gabinecie ginekologicznym, który ma umowę z NFZ.