Antybiotykooporność
Oporność bakterii na działanie leków przeciwdrobnoustrojowych pojawiła się wraz z odkryciem antybiotyków. Jest to zjawisko naturalne, wynikające z mechanizmów obronnych. Postępujące zjawisko oporności drobnoustrojów na antybiotyki jest efektem ich nadużywania i niewłaściwego stosowania. Jest to problem globalny, który stanowi jedno z największych zagrożeń zdrowia publicznego. Według opublikowanych badań Lancet Infectious Diseases w 2019 roku z powodu antybiotykooporności zmarło ponad 5 milionów osób na świecie. Z czego ponad milion zgonów spowodowanych było przez bakterie oporne na wszystkie dostępne antybiotyki! Z powodu oporności każdego roku w Europie umiera ponad 30 tysięcy osób. Brak działań w kierunku zatrzymania tego zjawiska może doprowadzić do braku możliwości leczenia infekcji bakteryjnych. Bez skutecznych antybiotyków powodzenie współczesnej medycyny w leczeniu infekcji, w tym podczas poważnych operacji i chemioterapii nowotworów, byłoby zagrożone. Z pozoru niegroźne infekcje mogą stać się zagrożeniem dla zdrowia i życia. Jeśli nie podejmiemy działań, w 2050 roku liczba zgonów spowodowanych opornością antybiotyków może sięgać nawet 10 mln rocznie. W związku z wysokim priorytetem zwalczenia antybiotykooporności Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) w 2015 roku zatwierdziła „Globalny plan działania dotyczący oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe”. Jego celem jest zwiększenie świadomości, wzmocnienie nadzoru i badań, zmniejszenie częstości występowania infekcji, optymalizację stosowania antybiotyków oraz zapewnienie zrównoważonych inwestycji w zwalczanie oporności. W tym samym roku WHO ustanowiła Światowy Tydzień Wiedzy o Antybiotykach, który obchodzony jest co roku w listopadzie. Ponadto od 2008 r. Komisja Europejska ustanowiła Europejski Dzień wiedzy o Antybiotykach obchodzony 18 listopada. Antybiotykooporność stanowi ogromne obciążenie dla systemu ochrony zdrowia, generując dodatkowe koszty leczenia. Do najbardziej opornych i groźnych bakterii zaliczamy: dwoinkę rzeżączki, gronkowca złocistego, pałeczkę ropy błękitnej, prątki gruźlicy, pneumokoki, enterokoki oraz Clostridioides difficile.
Fakty na temat oporności bakterii:
- Oporność na antybiotyki prowadzi do dłuższych pobytów w szpitalu, wyższych kosztów leczenia i zwiększonej śmiertelności.
- Zapalenie płuc, gruźlica, rzeżączka i salmonelloza – stają się coraz trudniejsze do wyleczenia, ponieważ antybiotyki stosowane w ich leczeniu stają się mniej skuteczne.
- Oporność na antybiotyki jest jednym z największych zagrożeń dla zdrowia publicznego, bezpieczeństwa żywnościowego i rozwoju na świecie.
- Oporność na antybiotyki jest naturalnym zjawiskiem, jednak niewłaściwe stosowanie antybiotyków u ludzi i zwierząt przyspiesza ten proces.
- Bez pilnych działań zmierzamy w stronę ery post antybiotykowej, w której zwykłe infekcje i drobne urazy mogą ponownie zabić.
Co należy robić żeby zatrzymać zjawisko antybiotykooporności?
- Stosuj antybiotyki tylko wtedy, gdy zostały przepisane przez lekarza.
- Nigdy nie żądaj antybiotyków, jeśli lekarz twierdzi, że ich nie potrzebujesz.
- Stosując antybiotyki, zawsze postępuj zgodnie z zaleceniami lekarza.
- Nigdy nie udostępniaj ani nie używaj resztek antybiotyków.
Dodatkowo:
- Zapobiegaj infekcjom poprzez regularne mycie rąk, higieniczne przygotowywanie posiłków, unikanie bliskiego kontaktu z chorymi i aktualizację szczepień.
- Wybieraj żywność, która została wyprodukowana bez użycia antybiotyków.