Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Wieliczce

Każdego dnia woda jest wykorzystywana w niemal wszystkich obszarach naszego życia. Korzystamy z niej zarówno w domu – m.in. do przygotowywania żywności, prania, sprzątania, higieny osobistej, mycia samochodu, podlewania kwiatów, ale również w działalności przemysłowej (zarówno jako komponent wytwarzanych dóbr, jak i środowisko do ich powstawania) i rolnictwie.

22 marca obchodzimy Światowy Dzień Wody. W tym roku jest on pod hasłem “Water for Peace” – “Woda na rzecz pokoju”. Ma ono na celu pokazanie roli czystej wody w budowaniu pokoju na świecie.

Brak dostępu do wody pitnej

Globalne ocieplenie, przyrost populacji, zanieczyszczenia zasobów wodnych, niewystarczająca infrastruktura wodna, codzienne marnowanie wody – to główne przyczyny zwiększającego się problemu niewystarczającej ilości wody pitnej na świecie.

Szacuje się, że już w 2030 – 2040 roku aż 2/3 świata, w różnym stopniu będzie doświadczać niedoboru czystej wody pitnej.

Temat braku dostępu do zdatnej do picia czystej wody jest jednym z najbardziej palących wyzwań XXI w. Obecnie ten problem dotyka głównie kraje w kryzysie ekonomicznym, znajdujące się często na terenach suchych i pustynnych.

Najgorsza sytuacja jest m.in. w Libanie, Syrii, Pakistanie, Afganistanie oraz Nigrze. Jednak w Polsce również nie jest dobrze i już niedługo i my zaczniemy odczuwać skutki deficytu czystej wody.

Nasz kraj jest jednym z państw w Europie, gdzie zasoby wodne są najbardziej ograniczone. Średnie roczne zasoby wodne na mieszkańca w Polsce to ok. 1600 m³, podczas gdy średnia europejska to ok. 4300 m³.

Ziemia na terenie naszego kraju ma bardzo niską zdolność do zatrzymywania wody, dlatego zamiast gromadzić wewnątrz deszczówkę i roztopy, szybko odprowadza je do rzek i morza.

Brak dostępu do czystej, słodkiej wody dotyka nie tylko człowieka, ale również zwierzęta. Zanieczyszczenia zbiorników wodnych zakłócają równowagę ekosystemu, a także wpływają na powstawanie licznych chorób wśród wodnych organizmów, które nierzadko prowadzą nawet do śmierci. Wiele gatunków zwierząt może wyginąć, co zmniejsza bioróżnorodność ekosystemów wodnych, a także zakłóca łańcuch pokarmowy.

Dlaczego woda jest taka ważna?

Przede wszystkim, bez wody nie byłoby życia – zarówno człowieka, jak i przyrody.

Woda pełni szereg funkcji w naszym organizmie:

• Transportuje odżywcze składniki
• Reguluje temperaturę naszego ciała
• Utrzymuje stan homeostazy organizmu
• Bierze udział w procesach metabolicznych, np. w trawieniu
• Wpływa na możliwość ruchu i prawidłowe funkcjonowanie stawów

Ponadto usuwa toksyny z organizmu, pomaga zachować właściwe ciśnienie krwi, przyczynia się do prawidłowego odbierania bodźców nerwowych i pomaga w przyswajaniu składników odżywczych.

Każdy człowiek powinien wypijać dziennie 30 ml wody na kilogram masy ciała, aby jego organizm mógł funkcjonować prawidłowo.

Co zrobić, aby oszczędzać wodę w codzienności?

1. Zakręcaj kran – podczas mycia zębów lub golenia zakręcaj kran. Pozwoli to zaoszczędzić nawet kilkanaście litrów wody dziennie!
2. Bierz szybki prysznic – nie trzeba myć się pół godziny, aby ciało było czyste. Tym bardziej tyczy się to kąpieli w wannie – długą kąpiel w wannie pełnej wody traktuj raczej jako sporadyczną przyjemność niż codzienną rutynę.
3. Świadomie myj naczynia i rób mądrze pranie – warto zadbać o to, by robić pranie wtedy, gdy już uzbiera się pełna pralka. Do mycia naczyń najlepiej sprawdzi się zmywarka, która oszczędzi znaczną ilość wody. Warto także stosować przyjazne środowisku środki czystości.
4. Rozsądnie podlewaj rośliny – najlepiej nawilżymy ziemię, gdy podlejemy rośliny o poranku lub wieczorem. Dobrym sposobem będzie zebranie deszczówki i wykorzystanie jej przy podlewaniu ogrodu. Dodatkowo, zamiast wylewać bogatą w witaminy i minerały wodę z gotowania warzyw czy jajek, możesz ją ostudzić i podlać nią rośliny domowe.

Zadbajmy również o to, by chronić wodę przed zanieczyszczeniami. Segregujmy śmieci, ograniczajmy użycie plastiku, korzystajmy z przyjaznych środowisku, biodegradowalnych kosmetyków i środków czystości, a także kupujmy produkty, które mają certyfikat zrównoważonego handlu.

Ciekawostki

• Średnie zużycie wody na jednego mieszkańca Polski to ok. 91 litrów dziennie, podczas gdy minimalne zalecane potrzeby to ok. 50 litrów.
• W jednej kropelce wody może być obecnych nawet 1 000 000 mikroorganizmów.
• Aż jedna na trzy osoby na świecie nie ma dostępu do czystej wody pitnej.
• Przez zanieczyszczenie wody wiele gatunków zwierząt i roślin jest zagrożonych wyginięciem.

Ziemia składa się z wody w ponad 70%. Jednak woda słodka, dostępna dla człowieka, to zaledwie 0,5% wszystkich zasobów, z czego wody pitnej jest jeszcze mniej. Dla zobrazowania sytuacji – na 100 litrów wody tylko pół łyżeczki to woda pitna.

Dlatego pamiętajmy, że woda, choć wydaje się być podstawowym elementem codzienności, jest niezwykłym przywilejem, którego nie każdy na świecie może doświadczyć. Bez niej nie ma życia. Zadbajmy o zwiększanie świadomości na temat potrzeby oszczędzania tego cennego składnika i zacznijmy działać od zmiany codziennych przyzwyczajeń.

źródło WSSE Szczecin