W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

Radon

Radon – promieniotwórczość naturalna

 

Człowiek narażony jest na promieniowanie jonizujące pochodzące ze źródeł naturalnych i sztucznych.

 

Naturalnym źródłem promieniowania jonizującego są izotopy promieniotwórcze występujące w glebie, skałach, materiałach budowlanych, żywności, wodzie, przedmiotach codziennego użytku, a nawet naszych organizmach, oraz z kosmosu. Natomiast, sztuczne źródła promieniowania to wynik działalności człowieka i zalicza się do nich między innymi: aparaty rentgenowskie, procedury medycyny nuklearnej, akceleratory, reaktory jądrowe.1

Radon-222 stanowi aż 30,3% całkowitej dawki skutecznej otrzymywanej w ciągu roku przez statystycznego Polaka (dane z 2020 roku), co daje średnią dawkę skuteczną równą odpowiednio 1,2 mSv. Roczna całkowita dawka skuteczna promieniowania jonizującego otrzymana przez statystycznego mieszkańca Polski w 2020 r. wyniosła 3,96 mSv.”1

Radon - podstawowe informacje

Radon to gaz, naturalnie występujący w podłożu gruntowym, wodzie i powietrzu. Zaważywszy na stan skupienia, ma on zdolność do łatwego przemieszcza się i o ile w otwartej przestrzeni jego stężenie jest bardzo małe to w zamkniętych, źle wietrzonych pomieszczeniach, do których przedostaje się z podłoża gruntowego, jego poziom rośnie. Ryzyko narażenia na radon może wystąpić m.in. w miejscu zamieszkania, miejscu pracy oraz w budynkach o mieszanym przeznaczeniu2.

Zachęcamy Państwa do zapoznania się z informacjami przedstawionymi na stronach:

  • Państwowej Agencji Atomistyki prowadzonej na potrzeby działań informacyjnych i upowszechnienia rzetelnej, aktualnej i specjalistycznej wiedzy o radonie, www.gov.pl/poznajradon, z zakresu między innymi: szkodliwości gromadzącego się w pomieszczeniach radonu, metod i technik zabezpieczenia budynków przed przenikaniem tego gazu do pomieszczeń oraz metod jego pomiaru

oraz

  • Radon- podstawowe informacje
  • Informacje dla pracodawców i pracowników
  • Wpływ radonu na zdrowie ludzi
  • Informacje dotyczące pomiarów średniorocznego stężenia radonu
  • Metody pomiaru stężenia radonu.

Porad i informacji o radonie udzielają:

Oddział Nadzoru Środowiska Pracy i Nadzoru nad Chemikaliami WSSE Kielce
Tel.: 41 365 54 00 wew. 234
e-mail:  praca.wsse.kielce@sanepid.gov.pl

Oddział Higieny Radiacyjnej WSSE Kielce
Tel.: 41 365 54 31
e-mail:  rad.wsse.kielce@sanepid.gov.pl

Sekcja Badań Higieny Radiacyjnej WSSE Kielce
tel.: 41 365 54 00 wew. 255
e-mail:  lab.rad.wsse.kielce@sanepid.gov.pl

Oddział Nadzoru Środowiska Pracy Włoszczowa

Tel.: 41  39 42 741

e-mail: praca.psse.wloszczowa@sanepid.gov.pl

W Kodeksie pracy3 w art. 223 wskazano, że pracodawca jest obowiązany chronić pracowników przed promieniowaniem jonizującym, pochodzącym ze źródeł naturalnych, występujących w środowisku pracy. Dawka promieniowania jonizującego pochodzącego ze źródeł naturalnych, otrzymywana przez pracownika przy pracy w warunkach narażenia na to promieniowanie, nie może przekraczać dawek granicznych, określonych w odrębnych przepisach dla sztucznych źródeł promieniowania jonizującego.

Pomiary radonu – miejsca pracy – województwo świętokrzyskie

Zgodnie z obowiązującym prawodawstwem4, 5, obowiązek wykonywania pomiarów stężenia radonu lub stężenia energii potencjalnej alfa krótkożyciowych produktów rozpadu radonu spoczywa na kierownikach jednostek wykonujących działalność, w których występują miejsca pracy:

  • zlokalizowane wewnątrz pomieszczeń na poziomie parteru lub piwnicy oraz związanych z uzdatnianiem wód podziemnych na terenach powiatów: kieleckiego, opatowskiego i skarżyskiego5

oraz

  • pod ziemią na terenach całego woj. świętokrzyskiego4.

Obowiązek powyższy wynika z Prawa atomowego4 i aktów wykonawczych5.

POMIARY ZALECA SIĘ WYKONYWAĆ W CZASIE OKRESU GRZEWCZEGO (zalecany w Polsce okres: październik – marzec).

Informacje na temat pomiarów radonu znaleźć można między innymi na stronach internetowych:

https://www.gov.pl/web/poznajradon/pomiaryradonu

https://www.gov.pl/web/gis/informacje-dotyczace-pomiarow-sredniorocznego-stezenia-radonu

Informacje o laboratoriach akredytowanych, wykonujących przedmiotowe pomiary, znaleźć można na stronie internetowej Polskiego Centrum Akredytacji – www.pca.gov.pl w zakładce akredytowane podmioty.

Kierownicy jednostek wyżej wskazanych działalności:

  • optymalizują narażenie pracowników wykonujących pracę ww. miejscach pracy,
  • informują na bieżąco na piśmie pracowników, świadczących pracę ww. miejscach pracy, o zwiększonym narażeniu na radon,
  • wynikach pomiarów stężenia radonu lub stężenia energii potencjalnej alfa krótkożyciowych produktów rozpadu radonu w miejscu pracy,
  • otrzymanych przez pracowników dawkach promieniowania,
  • działaniach podejmowanych w celu ograniczenia narażenia na radon w miejscu pracy.

Pracodawców i pracowników zachęcamy do zapoznania się z dedykowanymi dla nich informacjami i zamieszczonymi na stronie internetowej Głównego Inspektoratu Sanitarnego:

https://www.gov.pl/web/gis/informacje-dla-pracodawcow-i-pracownikow

Jeżeli w miejscach pracy:

  • zlokalizowanych wewnątrz pomieszczeń na poziomie parteru lub piwnicy na terenach powiatów: kieleckiego, opatowskiego i skarżyskiego4

wynik pomiaru, wskazuje na możliwość przekroczenia poziomu odniesienia średniorocznego stężenia promieniotwórczego radonu w takich pomieszczeniach tj. 300 Bq/m3, kierownicy jednostek podejmują działania zapewniające ograniczenie narażenia pracowników na radon.

Działania zapewniające ograniczenie narażenia pracowników na radon w miejscach pracy

  • związanych z uzdatnianiem wód podziemnych na terenach powiatów: kieleckiego, opatowskiego i skarżyskiego5

oraz

  • pod ziemią na terenach całego woj. świętokrzyskiego4

kierownicy jednostek podejmują jeżeli narażenie pracowników na otrzymanie dawki skutecznej (efektywnej) jest większe niż 1 mSv rocznie.

Pracowników wykonujących pracę w miejscach pracy

  • zlokalizowanych wewnątrz pomieszczeń na poziomie parteru lub piwnicy na terenach powiatów: kieleckiego, opatowskiego i skarżyskiego4

mimo podjęcia działań zgodnie z zasadą optymalizacji - stężenie promieniotwórcze radonu przekracza poziom odniesienia, 300 Bq/m3, ale którzy nie są narażeni na otrzymanie dawki skutecznej (efektywnej) większej niż 6 mSv, kwalifikuje się jako pracowników kategorii B.

Tak samo kwalifikuje się pracowników wykonujących pracę w miejscach pracy

  • związanych z uzdatnianiem wód podziemnych na terenach powiatów: kieleckiego, opatowskiego i skarżyskiego5

oraz

  • pod ziemią na terenach całego woj. świętokrzyskiego4

którzy mogą być narażeni na otrzymanie dawki skutecznej (efektywnej) większej niż 1 mSv rocznie, ale nie większej niż 6 mSv rocznie.

Pracowników wykonujących pracę we wszystkich miejscach pracy wyżej wskazanych, którzy mogą być narażeni na otrzymanie dawki skutecznej (efektywnej) większej niż 6 mSv rocznie, kwalifikuje się jako pracowników kategorii A.

Wykonywanie działalności związanej z narażeniem polegającej na:

  • wykonywaniu pracy w miejscach pracy, w których, mimo podjęcia działań zgodnie z zasadą optymalizacji, stężenie radonu wewnątrz pomieszczeń w tych miejscach pracy przekracza poziom odniesienia 300 Bq/m3,
  • wykonywaniu pracy w miejscach pracy pod ziemią, w których, mimo podjęcia działań zgodnie z zasadą optymalizacji, poziom stężenia energii potencjalnej alfa krótkożyciowych produktów rozpadu radonu w tych miejscach pracy wskazuje na możliwość otrzymania przez pracownika dawki skutecznej (efektywnej) większej niż 1 mSv (milisiwert) rocznie

- wymaga powiadomienia w zakresie ochrony radiologicznej do właściwego terenowo państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego – dalsze informacje można znaleźć:

https://www.gov.pl/web/wsse-kielce/higiena-radiacyjna-informacje

 

 

 

1https://www.gov.pl/web/poznajradon/cotojestradon

2https://www.gov.pl/web/gis/radon--podstawowe-informacje

3t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1465

4Dz. U. z 2023 r. poz. 1173 z późn. zm.

5Dz. U. z 2020 r. poz. 1139

{"register":{"columns":[]}}