Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna we Włoszczowie

Światowy Dzień FAS (Alkoholowy Zespół Płodowy) obchodzony jest 9 września i rozpoczyna się punktualnie o godzinie 9:09 od 1999 roku, kiedy to w Auckland w Nowej Zelandii, o godzinie 9.09 zabrzmiały dzwony w Kościele Metodystów. Powtarzające się dziewiątki w dacie i godzinie mają symboliczną wymowę: 9 miesięcy ciąży bez alkoholu.

Kampania prowadzona na tę okoliczność ma na celu uświadomienie (nie tylko przyszłym matkom) skutków picia alkoholu w czasie ciąży, jego wpływu na rozwój płodu, a w przyszłości – na możliwy, nieprawidłowy rozwój dziecka. Ma ona również uczulić całe społeczeństwo na problem FAS.

Z ideą ustanowienia Światowego Dnia Alkoholowego Zespołu Płodowego wystąpiło troje rodziców: Bonnie Buxton wraz z mężem Brianem Philcox z Toronto (Kanada) i Teresa Kellerman z Tucson (USA). Ich adoptowane dzieci cierpiały na niepełnosprawność spowodowaną piciem alkoholu przez matkę w trakcie ciąży. Idea ta szybko uzyskała społeczne poparcie, głównie ze strony rodziców adopcyjnych i zastępczych – sfrustrowanych brakiem świadomości dotyczącej Alkoholowego Zespołu Płodowego wśród opinii publicznej.

Inicjatorem pierwszych obchodów Światowego Dnia FAS była Bonnie Buxton, która zaproponowała wznieść w tym dniu apel do całego świata o to, by wszyscy pamiętali, jak ważne jest niespożywanie alkoholu przez kobiety w ciąży. Data nie miała być przypadkowa, miała symbolizować dziewięć miesięcy ciąży.

Wkrótce obchody przeniosły się także do innych krajów, dotarły do Australii, następnie do RPA, do krajów Europy, aby przekroczyć Atlantyk i dotrzeć w końcu do USA i Kanady. Wraz z upływem lat ruch rozprzestrzeniał się po całym świecie. W Polsce po raz pierwszy Światowy Dzień Fas odbył się w 2004 roku. Dzisiaj obchodzony jest już w większości krajów znajdujących się na globie.

FAS jest zespołem umysłowych i fizycznych zaburzeń spowodowanych działaniem alkoholu na płód w okresie prenatalnym. Może on wywoływać opóźnienia umysłowe, wiele dysfunkcji mózgu oraz anomalie rozwojowe. Spożywany alkohol przez kobietę w ciąży bardzo łatwo przenika przez łożysko, dostając się do krwiobiegu dziecka. Alkohol powoduje przede wszystkim obumieranie komórek nerwowych, dlatego też dzieci z FAS przychodzą na świat z dużo mniejszą ilością neuronów niż inne. Dziecko, którego matka w czasie ciąży spożywała alkohol, narażone jest nie tylko na niski poziom IQ, ale również na zaburzenia uwagi, a także liczne zaburzenia fizyczne i neurologiczne. Wiele dzieci doświadcza ponadto poważnych zaburzeń zachowania oraz z trudem przychodzi im funkcjonowanie w społeczeństwie. Należy być świadomym, że nie istnieje bezpieczna dawka alkoholu, o której można z całą pewnością powiedzieć, że nie wpłynie niekorzystnie na rozwój dziecka w okresie prenatalnym.