Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Ząbkowicach Śląskich

Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Ząbkowicach Śląskich informuje, że zarządzeniem nr 21/DYR/2024 Dyrektora Powiatowej  Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Ząbkowicach Śląskich z dnia 23 grudnia 2024 roku w Podmiocie przyjęta została Procedura zgłoszeń zewnętrznych dotycząca dokonywania zgłoszeń naruszeń prawa i podejmowania działań następczych, warunkach ochrony sygnalisty i  środkach ochrony prawnej przed działaniami odwetowymi na podstawie przepisów ustawy z 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów (Dz. U. z 2024 r. poz. 928).

 

Informacja dla sygnalistów chcących dokonać zgłoszenia zewnętrznego (obowiązuje od dnia 25.12.2024 r.)

 

 

I.

DANE KONTAKTOWE UMOŻLIWIAJĄCE DOKONANIE ZGŁOSZENIA

Zgłoszenia naruszeń można dokonać za pomocą formularza umieszczonego na stronie oraz pisemnie na adres poczty elektronicznej sygnalista.psse.zabkowiceslaskie@sanepid.gov.pl oraz na adres: Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Ząbkowicach Śl., ul. Kłodzka 2, 57-200 Ząbkowice Śl. z dopiskiem na kopercie „Zgłoszenie naruszenia prawa”.

 

 

II.

WARUNKI OBJĘCIA SYGNALISTY OCHRONĄ

 

Zgodnie z art. 6 ustawy z dnia 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów (Dz. U. 2024r. poz. 928) – zwanej dalej ustawą, sygnalista podlega ochronie określonej w przepisach rozdziału 2 ustawy „od chwili dokonania zgłoszenia lub ujawnienia publicznego, pod warunkiem że miał uzasadnione podstawy sądzić, że informacja będąca przedmiotem zgłoszenia lub ujawnienia publicznego jest prawdziwa w momencie dokonywania zgłoszenia lub ujawnienia publicznego i że stanowi informację o naruszeniu prawa”.

 

Wskazane wymogi stanowią zabezpieczenie przez zgłoszeniami dokonywanymi w złej wierze, zgłoszeniami niepoważnymi lub stanowiącymi nadużycie, ponieważ zapewniają, aby osoby, które w momencie zgłaszania celowo i świadomie przekazały błędne lub wprowadzające w błąd informacje, nie korzystały z ochrony. „Dokonaniem” zgłoszenia jest przykładowo: nadanie przesyłki pocztowej w urzędzie pocztowym, wypełnienie formularza i przesłanie go na adres poczty elektronicznej. „Uzasadnione podstawy osądu” muszą odnosić się do kwestii prawdziwości faktów przekazywanych w zgłoszeniu, a ponadto muszą zachodzić uzasadnione podstawy, by zgłaszaną informacje uznawać za informację o naruszeniu prawa. Na sygnaliście spoczywa obowiązek, aby dokładnie sprawdzić, w zakresie, w jakim pozwalają na to okoliczności, czy informacje są wiarygodne. Zgłoszenie dokonane wyłącznie w oparciu o plotkę nie można uznać za uzasadnioną podstawę osądu. Objęcie ochroną będzie zatem uzależnione od ustalenia, czy zachodzą uzasadnione podstawy do sądzenia, że:

 

1) informacje dotyczą próby ukrycia naruszenia prawa albo dotyczą zaistniałego lub potencjalnego naruszenia prawa, do którego doszło lub prawdopodobnie dojdzie w podmiocie prawnym, w którym sygnalista uczestniczył w szeroko rozumianej rekrutacji, pracuje, pracował lub utrzymuje bądź utrzymywał kontakt w kontekście związanym z pracą, oraz

 

2) informacje dotyczą działania lub zaniechania niezgodnego z prawem, lub mającego na celu obejście prawa, oraz

 

3) powyższe działanie lub zaniechanie dotyczy jednej z dziedzin określonych w art. 3 ust. 1 ustawy.

 

Uwypuklić należy, iż „naruszeniem prawa” jest działanie lub zaniechanie niezgodne z prawem lub mające na celu obejście prawa, dotyczące:

 

1) korupcji;

 

2) zamówień publicznych;

 

3) usług, produktów i rynków finansowych;

 

4) przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu;

 

5) bezpieczeństwa produktów i ich zgodności z wymogami;

 

6) bezpieczeństwa transportu;

 

7) ochrony środowiska;

 

8) ochrony radiologicznej i bezpieczeństwa jądrowego;

 

9) bezpieczeństwa żywności i pasz;

 

10) zdrowia i dobrostanu zwierząt;

 

11) zdrowia publicznego;

 

12) ochrony konsumentów;

 

13) ochrony prywatności i danych osobowych;

 

14) bezpieczeństwa sieci i systemów teleinformatycznych;

 

15) interesów finansowych Skarbu Państwa Rzeczypospolitej Polskiej, jednostki samorządu terytorialnego oraz Unii Europejskiej;

 

16) rynku wewnętrznego Unii Europejskiej, w tym publicznoprawnych zasad konkurencji i pomocy państwa oraz opodatkowania osób prawnych;

 

17) konstytucyjnych wolności i praw człowieka i obywatela - występujące w stosunkach jednostki z organami władzy publicznej i niezwiązane z dziedzinami wskazanymi w pkt 1-16.

 

 Reasumując zgłoszenia zewnętrzne mogą obejmować TYLKO wyżej wymienione obszary „naruszeń prawa”.

 

III.

INFORMACJE O TYBIE POSTĘPOWANIA MAJĄCYM ZASTOSOWANIE W PRZYPADKU ZGŁOSZENIA ZEWNĘTRZNEGO, W TYM O WYMAGANYM SPOSOBIE WYJAŚNIANIA INFORMACJI BĘDĄCYCH PRZEDMIOTEM ZGŁOSZENIA LUB PRZEDSTAWIENIA DODATKOWYCH INFORMACJI.

 

 W Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Zabkowicach Śl. – zwanej dalej PSSE, obowiązuje procedura przyjmowania zgłoszeń zewnętrznych naruszeń prawa oraz podejmowania działań następczych przez Dyrektora PSSE – zwana dalej procedurą.

 

W procedurze zdefiniowano, że:

 

sygnalistą – jest osoba fizyczna, która zgłasza informację o naruszeniu prawa uzyskaną w kontekście związanym z pracą;

zgłoszenie – należy przez to rozumieć pisemne przekazanie informacji o naruszeniu prawa Dyrektorowi Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Ząbkowicach Śl. zgodnie z wymogami określonymi w ustawie.

 

 

W sprawach nieuregulowanych w procedurze, zastosowanie znajdują odpowiednie przepisy ustawy oraz inne przepisy prawa powszechnie obowiązującego.

 

Poniżej wyszczególniono tematyczne zagadnienia z ww. procedury:

 

Wyłączenie stosowania procedury zgłoszeń zewnętrznych:

 

Procedura nie dopuszcza anonimowego zgłoszenia. Zgłoszeniem anonimowym jest zgłoszenie, które nie umożliwia identyfikacji jego autora przez adresata zgłoszenia. Zgłoszenia anonimowe są trwale nieskuteczne. Nie podlegają rozpoznaniu w trybie niniejszej procedury – co, w zależności od przedmiotu zgłoszenia, nie wyklucza stosowania przepisów odrębnych przewidujących rozpatrywanie informacji zgłoszonych anonimowo.

 

Sposoby przekazywania zgłoszeń:

 

1) Zgłoszenia przekazuje się na dane kontaktowe wskazane wyżej w punkcie I. („dane kontaktowe umożliwiające dokonanie zgłoszenia”).

 

2) W celu skutecznego podjęcia działań następczych oraz przekazania informacji zwrotnej zgłaszający podaje adres do kontaktu (tj. adres korespondencyjny lub adresu poczty elektronicznej). Jeżeli w zgłoszeniu nie podano adresu do kontaktu ani nie jest możliwe ustalenie tego adresu na podstawie posiadanych danych, nie będzie realizowany obowiązek, o którym mowa w art. 32 ust. 5, art. 37, art. 38, art. 40 ust. 2 zdanie drugie, art. 41 ustawy, jak również art. 8 ust. 3 oraz art. 34 ust. 1 pkt 4 ustawy - w zakresie obowiązku informacyjnego.

 

3) Zgłoszenie zewnętrzne powinno zawierać imię, nazwisko oraz adres do kontaktu - tj. adres korespondencyjny lub adres poczty elektronicznej, a także przejrzyste i pełne wyjaśnienie przedmiotu sprawy oraz co najmniej następujące informacje: datę oraz miejsce zaistnienia naruszenia prawa lub datę i miejsce pozyskania informacji o naruszeniu prawa (jednoznaczne wskazanie kontekstu związanego z pracą/służbą w danym podmiocie prawnym), opis konkretnej sytuacji lub okoliczności stwarzających możliwość wystąpienia naruszenia prawa, wskazanie podmiotu, którego dotyczy zgłoszenie, wskazanie ewentualnych świadków naruszenia prawa, wskazanie wszystkich dowodów i informacji, które mogą okazać się pomocne w procesie rozpatrywania zgłoszenia, wskazanie preferowanego adresu do kontaktu. Wzór formularza zgłoszenia stanowi załącznik Nr 1 do procedury. Stosowanie formularza nie jest obligatoryjne.

 

4) W przypadku kiedy sygnalista wyraża zgodę na ujawnienie danych osobowych umożliwiających ustalenie jego tożsamości, ma możliwość dołączyć do swojego zgłoszenia zgodę w tym zakresie.

 

5) Dostęp do zgłoszenia pisemnego złożonego w sposób określony w punkcie I. („dane kontaktowe umożliwiające dokonanie zgłoszenia”) ma wyłącznie: Dyrektor Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej/osoba go zastępująca oraz upoważniony pracownik.

 

Komórka/osoba odpowiedzialna za procedowanie zgłoszeń:

Do przyjmowania zgłoszeń zewnętrznych naruszenia prawa, zwanych dalej „zgłoszeniami”, ich wstępnej weryfikacji, przekazywania do organu właściwego do podjęcia działań następczych, podejmowania działań następczych, w szczególności występowania do innych organów o przekazanie informacji lub dokumentów niezbędnych do prowadzenia postępowania wyjaśniającego, kontaktu z sygnalistą, w tym przekazywania informacji zwrotnej, ostatecznego wyniku postępowań wyjaśniających, zwracania się o wyjaśnienia lub dodatkowe informacje w zakresie przekazanych informacji, przetwarzania danych osobowych sygnalisty, osoby której dotyczy zgłoszenie oraz osoby trzeciej wskazanej w zgłoszeniu, przekazywania zainteresowanym informacji na temat procedury zgłoszeń zewnętrznych, sporządzania sprawozdania przekazywanego do Rzecznika Praw Obywatelskich, a także prowadzenia rejestru zgłoszeń zewnętrznych są uprawnieni pracownicy PSSE działający na podstawie upoważnienia udzielonego im przez Dyrektora Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Ząbkowicach Śl.

 

Potwierdzenie otrzymania zgłoszenia:

 

1) Po wpływie do PSSE zgłoszenia pracownik upoważniony potwierdza sygnaliście jego otrzymanie, niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 7 dni od dnia wpływu, chyba że sygnalista wystąpił wyraźnie z odmiennym wnioskiem w tym zakresie lub osoba procedująca dane zgłoszenie ma uzasadnione podstawy sądzić, że potwierdzenie otrzymania zgłoszenia zagroziłoby ochronie poufności tożsamości sygnalisty.

 

2) W przypadku zgłoszeń anonimowych, a także w przypadku kiedy w zgłoszeniu nie podano adresu do kontaktu ani nie jest możliwe ustalenie tego adresu na podstawie posiadanych danych, pkt. 1 nie stosuje się.

 

Wstępna weryfikacja zgłoszenia:

 

1) Wstępna weryfikacja zgłoszenia, polega na ustaleniu:

 

a) czy przekazana informacja dotyczy jednego z obszarów określonych w art. 3 ust. 1 ustawy, jak również czy zgłaszający (osoba przekazująca informację) oraz kontekst pozyskania   informacji poddają się kwalifikacjom przez pryzmat zastosowania art. 2 pkt 3 w zw. z art. 4 ustawy;

 

b) czy zgłoszenie dotyczy naruszeń prawa w dziedzinie należącej do zakresu działania PSSE.

 

c) czy w zgłoszeniu zewnętrznym dotyczącym sprawy będącej już przedmiotem wcześniejszego zgłoszenia przez tego samego lub innego sygnalistę zawarto istotne nowe informacje na temat naruszeń prawa w porównaniu z wcześniejszym zgłoszeniem zewnętrznym.

 

2) W celu uzupełnienia niekompletnego zgłoszenia, przede wszystkim w zakresie danych o których mowa w pkt. 1 lit. a), istnieje możliwość zwrócenia się do zgłaszającego, na podany przez niego adres do kontaktu, do złożenia w terminie siedmiu dni od dnia otrzymania wezwania, wyjaśnienia lub dodatkowych informacji, jakie mogą być w jego posiadaniu,

z pouczeniem, o którym mowa w pkt 3. Jeżeli zgłaszający sprzeciwia się przesłaniu żądanych wyjaśnień lub dodatkowych informacji lub ich przesłanie może zagrozić ochronie poufności jego tożsamości, odstępuje się od żądania wyjaśnień lub dodatkowych informacji.

 

3) W przypadku nieprzekazania wymaganych informacji, o których mowa w pkt. 2 – po uprzednim wezwaniu, skierowanym do zawiadamiającego na etapie wstępnej weryfikacji, brak jest podstaw do dalszego procedowania sprawy w trybie procedury. W danych okolicznościach stosuje się odpowiednio pkt. 4 lit. a).

 

4) W przypadku zaistnienia negatywnej weryfikacji przesłanek, o których mowa w pkt. 1:

 

a) w odniesieniu do sytuacji, o której mowa w pkt. 1 lit. a):

 

informuje się zgłaszającego w formie pisemnej podając ustalenia ze wstępnej weryfikacji zgłoszenia, tj. wskazując, że brak jest podstaw do dalszego procedowania sprawy w trybie procedury, a co za tym idzie do podjęcia działań następczych przez PSSE czy przekazania zgłoszenia zewnętrznego do organu właściwego;

można poinformować zgłaszającego, że informacja objęta zgłoszeniem podlega rozpatrzeniu w trybie przewidzianym w przepisach odrębnych np. skargi, wniosku, petycji, jako przedmiot powództwa cywilnego lub może zostać przedstawiona właściwym organom do rozpatrzenia w innym trybie;

informuje się zgłaszającego, że udzielona informacja nie wpływa w szczególności na dopuszczalność wniesionego późnej środka prawnego, na bieg terminów ani na treść rozstrzygnięcia lub sposób zakończenia postępowania;

w zależności od przedmiotu zgłoszenia, np. stanowiącego informację o możliwości popełnienia czynu zabronionego ściganego w trybie publicznoskargowym, informuje się dodatkowo zgłaszającego m.in. o przekazaniu jego zgłoszenia do organu właściwego miejscowo i rzeczowo, celem dalszego procedowania sprawy;

b) w odniesieniu do sytuacji, o której mowa w pkt. 1 lit. b):

 

ustala się organ publiczny właściwy do podjęcia działań następczych;

przekazuje się zgłoszenie zewnętrzne niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia dokonania zgłoszenia, a w uzasadnionych przypadkach – nie później niż w terminie 30 dni, do organu publicznego właściwego do podjęcia działań następczych – oraz informuje się o tym sygnalistę;

 W miarę możliwości, przekazanie zgłoszenia zewnętrznego następuje za pośrednictwem kanałów do dokonywania zgłoszeń zewnętrznych przyjętych w danym organie publicznym;

c) w odniesieniu do sytuacji, o której mowa w pkt. 1 lit c):

 

informuje się sygnalistę o niepodjęciu działań następczych, podając uzasadnienie, a w razie kolejnego zgłoszenia – pozostawia się je bez rozpoznania i nie informuje się o tym sygnalisty;

fakt ten odnotowuje się wraz z uzasadnieniem w Rejestrze zgłoszeń zewnętrznych.

5) W przypadku zaistnienia pozytywnej weryfikacji przesłanek, o których mowa w pkt 1, podejmuje się działania następcze przez PSSE.

 

6) W przypadku stwierdzenia, że działania następcze podejmowane będą przez PSSE, na żądanie sygnalisty wydaje mu się, nie później niż w terminie miesiąca od dnia otrzymania żądania zaświadczenie, w którym potwierdza się, że sygnalista podlega ochronie określonej w przepisach rozdziału 2 ustawy. Żądanie wydania zaświadczenia powinno zawierać wskazanie osoby, od której żądanie pochodzi, jej adres oraz żądanie potwierdzenia, że osoba ta podlega ochronie określonej w przepisach rozdziału 2 ustawy. Formę żądania określają przepisy art. 14 § 1d w zw. z art. 63 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 572).

 

Charakter działań następczych podejmowanych w związku ze zgłoszeniem zewnętrznym:

 

Po przyjęciu zgłoszenia osoba upoważniona dokonuje wstępnej oceny prawdziwości informacji zawartych w zgłoszeniu oraz podejmuje, z zachowaniem należytej staranności, dalsze działania następcze w celu przeciwdziałania naruszeniu prawa będącemu przedmiotem zgłoszenia, w szczególności przez postępowanie wyjaśniające, wszczęcie kontroli lub postępowania administracyjnego, wniesienie oskarżenia, działania podjęte w celu odzyskania środków finansowych lub zamknięcie procedury realizowanej w ramach procedury zgłoszeń zewnętrznych.

 

Informacja o terminie przekazania informacji zwrotnej oraz rodzaju i zawartości takiej informacji:

 

1) Przez informację zwrotną należy rozumieć przekazaną sygnaliście informację na temat planowanych lub podjętych działań następczych i powodów takich działań.

 

2) Osoba upoważniona przekazuje sygnaliście na adres do kontaktu informację zwrotną, nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia przyjęcia zgłoszenia.

 

3) W uzasadnionych przypadkach istnieje możliwość przekazania sygnaliście informacji zwrotnej w terminie nieprzekraczającym 6 miesięcy od dnia przyjęcia zgłoszenia zewnętrznego, po poinformowaniu o tym sygnalisty przed upływem terminu, o którym mowa w pkt 2.

 

4) Informacji zwrotnej nie przekazuje się sygnaliście, który nie wskazał adresu do kontaktu.

 

5) Informacja zwrotna może być przekazana wielokrotnie.

 

6) Informacja zwrotna sporządzana jest w języku polskim.

 

7) Poza informacją zwrotną, osoba upoważniona  zawiadamia sygnalistę także o ostatecznym wyniku postępowań wyjaśniających wszczętych na skutek zgłoszenia zewnętrznego. Zawiadomienie te zawiera pouczenie o treści art. 40 ust. 2 ustawy.

 

IV.

ZASADY POUFONOŚCI MAJACE ZASTOSOWANIE DO ZGŁOSZEŃ ZEWNĘTRZNYCH

 

Dyrektor Powiatowej  Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Ząbkowicach Śląskich zapewnia, że w ramach przyjęcia i rozpatrywania zgłoszeń zewnętrznych:

-  dostęp do danych osobowych sygnalisty uzyskują tylko osoby upoważnione,

-  dane osobowe sygnalisty nie podlegają ujawnieniu bez zgody sygnalisty,

- w przypadku wyrażenia zgody przez sygnalistę na ujawnienie jego danych, Podmiot będzie informował osoby, wskazane w zgłoszeniu,  o podaniu ich danych przez sygnalistę,

- ujawnienie danych sygnalisty bez jego zgody jest dopuszczalne jedynie w przypadkach, gdy ujawnienie jest koniecznym i proporcjonalnym obowiązkiem, wynikającym z przepisów prawa w związku z postępowaniami wyjaśniającymi, prowadzonymi przez organy publiczne lub postępowaniami przygotowawczymi lub sądowymi, prowadzonymi przez sądy, w tym w celu  zagwarantowania prawa do obrony, przysługującego osobie, której dotyczy zgłoszenie.

 

 

V.

INFORMACJE O ZASADACH PRZETWARZANIA DANYCH OSOBOWYCH

 

Szczegółowe informacje dotyczące przetwarzania danych osobowych w związku
z dokonywaniem zgłoszeń naruszeń prawa i podejmowania działań następczych na podstawie przepisów ustawy z 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów:

 

1.    Administratorem danych osobowych jest Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Ząbkowicach Śląskich.

2. Administrator wyznaczył Inspektora Ochrony Danych, z którym można się kontaktować: iod.psse.zabkowiceslaskie@sanepid.gov.pl

3. Dane osobowe będą przetwarzane przez Administratora w ramach realizacji jego obowiązków ustawowych, związanych z przyjmowaniem, rozpatrywaniem i podejmowaniem działań następczych w związku ze zgłoszeniem zewnętrznym na podstawie przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 2024 r. o ochronie  sygnalistów (Dz. U. 2024 poz. 928).

4.  Administrator będzie przetwarzał następujące kategorie danych osobowych: imię, nazwisko, pseudonim, adres do kontaktu, adres mailowy, nr telefonu, stanowisko oraz inne dane osobowe sygnalisty, pozwalające na ustalenie jego tożsamości, wskazane w zgłoszeniu zewnętrznym.

5.  Pani/Pana dane osobowe mogą być udostępnione:

-  podmiotom, uprawnionym do ich przetwarzania na podstawie przepisów prawa,

- podmiotom zapewniającym obsługę działalności Administratora na podstawie odrębnych umów, 

- odrębnym administratorom, tj. właściwym  organom w przypadku  podejmowania  działań następczych.

6.  Dane  osobowe  będą  przechowywane przez  okres  3  lat  po  zakończeniu  roku kalendarzowego, w którym  zakończono  działania  następcze,  lub  po  zakończeniu postępowań zainicjowanych tymi działaniami.

7.  Posiada Pani/Pan prawo dostępu do treści swoich danych oraz prawo ich sprostowania, usunięcia w przypadkach przewidzianych przepisami prawa oraz ograniczenia przetwarzania. 

8.   Posiada  Pani/Pan  prawo  wniesienia  skargi  do  organu  nadzorczego  -  Prezesa  Urzędu Ochrony Danych Osobowych, jeżeli uzna Pani/Pan, iż przetwarzanie danych osobowych Pani/Pana dotyczących narusza przepisy RODO.

9.   Podanie danych osobowych jest dobrowolne.

10.  Dane osobowe nie będą podlegały profilowaniu ani, na podstawie tych danych, nie będą podejmowane decyzje w sposób zautomatyzowany. 

 

VI.

INFORMACJE O ŚRODKACH OCHRONY PRAWNEJ I PROCEDURACH SŁUŻĄCYCH OCHRONIE PRAWNEJ PRZED DZIAŁANIAMI ODWETOWYMI ORAZ DOSTĘPNOŚCI POUFNEJ PORADY DLA OSÓB ROZWAŻAJĄCYCH DOKONANIE ZGŁOSZENIA ZEWNĘTRZNEGO

 

1. Przez „działanie odwetowe” – należy przez to rozumieć bezpośrednie lub pośrednie działanie lub zaniechanie w kontekście związanym z pracą, które jest spowodowane zgłoszeniem lub ujawnieniem publicznym i które narusza lub może naruszyć prawa sygnalisty lub wyrządza lub może wyrządzić nieuzasadnioną szkodę sygnaliście, w tym bezpodstawne inicjowanie postępowań przeciwko sygnaliście;

2. Jeżeli praca była, jest lub ma być świadczona na podstawie stosunku pracy, wobec sygnalisty nie mogą być podejmowane działania odwetowe, polegające w szczególności na:

1)            odmowie nawiązania stosunku pracy;

2)            wypowiedzenia stosunku pracy lub rozwiązanie stosunku pracy bez wypowiedzenia;

3)            niezawarcie umowy o pracę na czas określony lub umowy o pracę na czas nieokreślony po rozwiązaniu umowy o pracę na okres próbny, niezawarcie kolejnej umowy o pracę na czas określony lub niezawarcie umowy o pracę na czas nieokreślony, po rozwiązaniu umowy o pracę na czas określony – w przypadku gdy pracownik miał uzasadnione oczekiwanie, że zostanie z nim zawarta taka umowa;

4)            obniżenia wysokości wynagrodzenia za pracę;

5)            wstrzymania awansu albo pominięcie przy awansowaniu;

6)            pominięcia przy przyznawaniu innych niż wynagrodzenie świadczeń związanych z pracą lub obniżeniu wysokości tych świadczeń;

7)            przeniesienia pracownika na niższe stanowisko pracy;

8)            zawieszenia w wykonywaniu obowiązków pracowniczych lub służbowych;

9)            przekazania innemu pracownikowi dotychczasowych obowiązków pracownika;

10)         niekorzystnej zmiany miejsca wykonywania pracy lub rozkładu czasu pracy;

11)         negatywnej oceny wyników pracy lub negatywną opinię o pracy;

12)         nałożenia lub zastosowania środka dyscyplinarnego, w tym kary finansowej, lub środka o podobnym charakterze;

13)         przymusu, zastraszania lub wykluczenia;

14)         mobbingu;

15)         dyskryminacji;

16)         niekorzystnym lub niesprawiedliwym traktowaniu;

17)         wstrzymaniu udziału lub pominięciu przy typowaniu do udziału w szkoleniach podnoszących kwalifikacje zawodowe;

18)         nieuzasadnionym skierowaniu na badania lekarskie, w tym badania psychiatryczne, o ile przepisy odrębne przewidują możliwość skierowania pracownika na takie badanie;

19)         działaniu zmierzającym do utrudnienia znalezienia w przyszłości pracy w danym sektorze lub branży na podstawie nieformalnego lub formalnego porozumienia sektorowego lub branżowego;

20)         spowodowania straty finansowej, w tym gospodarczej lub utraty dochodu;

21)         wyrządzenia innej szkody niematerialnej, w tym naruszenie dóbr osobistych, w szczególności dobrego imienia zgłaszającego;

22)         wypowiedzenia, odstąpienia lub rozwiązania bez wypowiedzenia umowy, której stroną jest zgłaszający, w szczególności dotyczącej sprzedaży lub dostawy towarów lub  świadczenia usług;

23)         nałożenia obowiązku bądź odmowy przyznania, ograniczenie lub odebrania uprawnienia, w szczególności koncesji, zezwolenia lub ulgi.

3. Niekorzystne traktowanie, o którym mowa w ust. 2, nie może dotyczyć także:

1)            osoby pomagającej w dokonaniu zgłoszenia;

2)            osoby trzeciej, powiązanej ze zgłaszającym, która może doświadczyć działań odwetowych w kontekście związanym z pracą.

4. Za działania odwetowe z powodu dokonania zgłoszenia lub ujawnienia publicznego uważa się także próbę lub groźbę zastosowania środka określonego w pkt. 2.

5. Na pracodawcy spoczywa ciężar dowodu, że podjęte działanie, o którym mowa w pkt 2,3 i 4 nie jest działaniem odwetowym (art. 12 ust. 3 ustawy).

6. Sygnalista, wobec którego dopuszczono się działań odwetowych, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w poprzednim roku, ogłaszane do celów emerytalnych w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, lub prawo do zadośćuczynienia (art. 14 ustawy).

 

 

 

 

 

 

VII.

INFORMAJE O WARUNKACH, NA JAKICH SYGNALISTA JEST CHRONIONY PRZED PONOSZENIEM ODPOWIEDZIALNOŚCI ZA NARUSZENIE POUFNOŚCI ZGODNIE Z ART. 16 USTAWY

 

Dokonanie zgłoszenia lub ujawnienia publicznego nie może stanowić podstawy odpowiedzialności, w tym:

 

odpowiedzialności dyscyplinarnej;

odpowiedzialności za szkodę z tytułu naruszenia praw innych osób lub obowiązków określonych w przepisach prawa, w szczególności w przedmiocie zniesławienia, naruszenia dóbr osobistych, praw autorskich, ochrony danych osobowych;

obowiązku zachowania tajemnicy, w tym tajemnicy przedsiębiorstwa, z uwzględnieniem art. 5 ustawy (tj. informacje i naruszenia prawa wyłączone spod przepisów ustawy);

pod warunkiem że sygnalista miał uzasadnione podstawy sądzić, że zgłoszenie lub ujawnienie publiczne jest niezbędne do ujawnienia naruszenia prawa zgodnie z ustawą (art. 16 ust. 1 ustawy).

 

VIII.

KORZYSTANIE Z PROCEDURY ZGŁOSZEŃ WEWNĘTRZNYCH

 

Dla skutecznego wykrywania naruszeń prawa i zapobiegania im istotne jest, aby odpowiednie informacje docierały szybko do osób znajdujących się najbliżej źródła problemu, które dysponują największymi możliwościami zbadania danego problemu oraz uprawnieniami do jego rozwiązania, o ile jest to możliwe. Dlatego też co do zasady, osoby chcące dokonać zgłoszenia naruszenia prawa powinny korzystać w pierwszej kolejności z wewnętrznych kanałów dokonywania zgłoszeń i dokonywania zgłoszeń swojemu pracodawcy (w ramach procedury zgłoszeń wewnętrznych), jeżeli mogą z takich kanałów korzystać i rozsądnie oczekiwać, że zgłoszenie dokonane w taki sposób odniesie skutek. Dotyczy to w szczególności przypadków, gdy osoby dokonujące zgłoszenia uważają, że naruszeniu można skutecznie zaradzić w ramach danej organizacji (tj. w podmiocie prawnym, w którym doszło lub może dojść do naruszenia prawa) i nie zachodzi ryzyko działań odwetowych (Motyw 47 preambuły dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii (Dz. U. UE. L. z 2019 r. Nr 305, str. 17 z późn. zm.).

 

IX.

DANE KONTAKTOWE DO RZECZNIKA PRAW OBYWATELSKICH

 

Do Rzecznika Praw Obywatelskich może się zgłosić każdy, kto uważa, że państwo naruszyło jego prawa, że jest nierówno traktowany.

Informacyjna linia obywatelska: 800 676 676, e-mail biurorzecznika@brpo.gov.pl,

Adres korespondencyjny: Biuro RPO, al. Solidarności 77, 00-090 Warszawa

Istnieje także możliwość przekazania zgłoszenia w języku migowym, anonimowo poprzez formularz kontaktowy na stronie lub osobiście w jednym z oddziałów.