Co roku w dniu 18 listopada obchodzimy Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotykach (EDWA)
15.11.2024
Europejski Dzień Wiedzy Antybiotykach (EAAD, ang. European Antibiotic Awareness Day) został ustanowiony w 2008 roku przez Komisję Europejską na wniosek Europejskiego Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC ang. European Centre for Disease Prevention and Control).
Głównym celem EDWA jest zwrócenie uwagi i poprzez prowadzone działania podniesienie świadomości społeczeństwa, polityków oraz specjalistów medycznych na temat zjawiska narastania i rozprzestrzeniania się oporności na antybiotyki wśród drobnoustrojów wywołujących zakażenia u człowieka.
Bakterie oporne na antybiotyki są stałym problemem występującym w szpitalach w całej Europie.
- Występowanie bakterii opornych na antybiotyki stało się codziennym problemem szpitali w całej Europie.
- Niewłaściwe stosowanie antybiotyków może powodować infekcję bądź kolonizację pacjentów bakteriami opornymi na antybiotyki, takimi jak: Staphylococcus aureus (MRSA) opornymi na meticylinę, enterokokami (VRE) wankomycynoopornymi oraz wieloopornymi pałeczkami Gram-ujemnymi.
- Niewłaściwe stosowanie antybiotyków wiąże się z podwyższoną częstością pojawiania się zakażeń Clostridium difficile.
- Występowanie, selekcja oraz rozprzestrzenianie opornych bakterii stanowi zagrożenie bezpieczeństwa pacjentów w szpitalach:
- Zakażenia wywołane bakteriami opornymi na antybiotyki powodują wzrost zachorowalności i śmiertelności pacjentów jak również wydłużenie okresu hospitalizacji.
- Oporność na antybiotyki często prowadzi do opóźnienia włączania właściwej terapii antybiotykowej.
- Niewłaściwa bądź opóźniona terapia antybiotykowa u pacjentów z ciężkimi zakażeniami wiąże się z gorszymi wynikami leczenia oraz niejednokrotnie śmiercią pacjenta.
- Liczba antybiotyków będących w badaniach klinicznych jest niewielka i, jeśli oporność na antybiotyki będzie nadal wzrastać, nie będzie antybiotyków gwarantujących efektywną terapię.
W jaki sposób stosowanie antybiotyków wiąże się z powyższym problemem?
- Pacjenci hospitalizowani z dużym prawdopodobieństwem zostaną poddani terapii antybiotykowej, która w 50% przypadków może być nieskuteczna.
- Niewłaściwe stosowanie antybiotyków w szpitalach jest jednym z głównych czynników, powodujących powstawanie oporności na antybiotyki.
- Niewłaściwe stosowanie antybiotyków może przejawiać się w następujących działaniach:
- Gdy antybiotyki przepisywane są na wyrost;
- Gdy terapia antybiotykowa włączana jest zbyt późno u poważnie chorych pacjentów;
- Gdy spektrum terapii antybiotykowej jest zbyt wąskie bądź zbyt szerokie;
- Gdy dawka antybiotyku jest zbyt niska bądź zbyt wysoka w porównaniu z dawką właściwą dla danego pacjenta;
- Gdy trwanie terapii antybiotykowej jest zbyt krótkie bądź zbyt długie;
- Gdy terapia antybiotykowa nie zmienia się na celowaną wraz z dostępnością wyniku badania mikrobiologicznego.
Ponad połowa wszystkich antybiotyków w szpitalach stosowanych jest niepotrzebnie lub nieodpowiednio. Działania związane z Europejskim Dniem Wiedzy o Antybiotykach mają między innymi za zadanie zmianę tego trendu.