Światowy Dzień Nadciśnienia Tętniczego
17.05.2024
17 maja obchodzony jest Światowy Dzień Nadciśnienia Tętniczego. Choroba ta należy do najczęstszych schorzeń i jest jedną z głównych przyczyn zgonów z powodu chorób układu krążenia. Niewłaściwa dieta, nadmierne spożycie alkoholu i soli, otyłość, palenie papierosów, brak aktywności fizycznej, czynniki genetyczne i stres to główne przyczyny wystąpienia nadciśnienia tętniczego. Święto to zostało ustanowione w celu podnoszenia świadomości związanej z ryzykiem, jakie ta choroba niesie.
Został on zainagurowany w 2005 roku i od tego czasu stał się corocznym wydarzeniem na całym świecie służącym do podnoszenia świadomości społecznej na temat nadciśnienia i kontrolowania ciśnienia.
Czym jest nadciśnienie tętnicze?
Nadciśnienie tętnicze jest definiowane jako przewlekle utrzymujące się podwyższenie ciśnienia krwi, czyli ciśnienia tętniczego powyżej 140/90 mmHg. Chorobę tę rozpoznaje się na podstawie kilkukrotnych pomiarów ciśnienia krwi, wykonywanych najczęściej w określonych odstępach. Aż 10 mln dorosłych Polaków ma nadciśnienie tętnicze. Blisko 3,5 mln z nich nie wie, że zmaga się z chorobą, a tylko 2,7 mln jest skutecznie leczonych. Ważne jest, że choroba ta bardzo często nie daje objawów, dlatego jest wykrywana późno, kiedy dochodzi już do rozwoju powikłań. Z tego powodu rzeczywista liczba osób chorujących na nadciśnienie tętnicze jest dużo większa. Z najnowszego opracowania NFZ wynika, że nadciśnienie tętnicze dotyczy niemal co trzeciego dorosłego Polaka. Najwięcej chorych jest w wieku 55-74 lat.
Jakie zagrożenia wynikają z nadciśnienia tętniczego?
Nadciśnienie tętnicze w większości przypadków przez długi czas nie powoduje dolegliwości (czasem może powodować objawy, które trudno pacjentowi powiązać z nadciśnieniem tętniczym, np. ból głowy, zaburzenia snu lub szybkie męczenie się), rozwija się w ukryciu i po latach prowadzi do niekorzystnych zmian w sercu (np. zawału lub niewydolności serca), mózgu (udaru mózgu), a także w naczyniach krwionośnych i nerkach. Uszkadzając niektóre narządy, podwyższone ciśnienie krwi zaburza ich funkcję, czyli prowadzi do rozwoju tzw. powikłań narządowych nadciśnienia tętniczego.
Jak zapobiegać nadciśnieniu?
Profilaktyka jest skuteczna, a jej zasady proste. Przy odrobinie samozaparcia i zdroworozsądkowego podejścia możemy uchronić się przed rozwojem choroby. Kluczowym czynnikiem w zapobieganiu wystąpienia choroby jest modyfikacja stylu życia:
- zmiana sposobu odżywiania,
- wprowadzenie odpowiedniej aktywności fizycznej do planu dnia,
- porzucenie nałogów.
Jak się odżywiać aby zapobiec nadciśnieniu tętniczemu?
- Zastąp sól innymi przyprawami – np. pieprzem czy przyprawami korzennymi. Pamiętaj, że sól jako tani i powszechnie dostępny konserwant jest dodawana do większości przetworzonych produktów spożywczych, w tym pieczywa, serów i wędlin. Unikaj również słonego jedzenia typu fast food, a także słonych przekąsek.
- Jedz duże ilości owoców i warzyw, zwłaszcza świeżych i bogatych w potas (banany, pomidory, ziemniaki, fasola, groch, szpinak).
- Spośród różnych rodzajów mięsa wybieraj mięso z drobiu – gotowane (nie smażone!) – lub ryby.
- Jedz gruboziarniste kasze i brązowy ryż.
- Zrezygnuj ze słodkiego deseru; ewentualnie wybierz sałatkę owocową lub budyń przygotowany z chudego mleka.
- Na śniadania i kolacje wybieraj pieczywo pełnoziarniste lub chrupkie, płatki kukurydziane, chude sery i jogurty oraz białko jajek.
- Jedz orzechy włoskie i migdały.
- Pij mleko niskotłuszczowe, soki z warzyw (uważaj na gotowe soki! – kupiony sok z pomidorów może zawierać dwa razy więcej soli, niż zalecana dzienna dawka) oraz herbatę bez cukru.
- Nie musisz całkowicie eliminować kawy, bezpiecznie możesz spożywać 3–4 filiżanek dziennie.
Jeśli źle się czujesz, bądź od jakiegoś czasu masz podwyższone ciśnienie i podejrzewasz, że możesz chorować na nadciśnienie, nie bagatelizuj tego i udaj się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Tylko szybkie rozpoznanie i wdrożenie odpowiedniego leczenia uchroni cię przed niekontrolowanym rozwojem choroby i powikłaniami. Jeżeli rozpoznano u ciebie nadciśnienie, to ważne dla twojego zdrowia jest, aby stosować się ściśle do zaleceń lekarzy, przyjmować leki zgodnie ze schematem oraz stawiać się na zaplanowane wizyty i badania.
Bibliografia:
https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58698,nadcisnienie-tetnicze