Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Żyrardowie

31 maja 2023 r. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) i specjaliści zdrowia publicznego z całego świata spotkają się, aby świętować Światowy Dzień bez Tytoniu. Hasło przewodnie w 2023 roku brzmi: „Potrzebujemy żywności, nie tytoniu”.  Tegoroczna globalna kampania ma na celu podniesienie świadomości w temacie alternatywnej produkcji roślinnej i możliwości marketingowych dla rolników tytoniu oraz zachęcenie ich do prowadzenia zrównoważonych, pożywnych upraw. Jej celem będzie również pokazanie ingerencji koncernów przemysłu tytoniowego w procesy zamiany upraw tytoniu na uprawy  zrównoważone i jak tym samym przyczyniają się one do światowego kryzysu żywnościowego

Kilka faktów dotyczących uprawy tytoniu:

• Uprawa tytoniu przyczynia się rokrocznie do wycinania 200 000 hektarów lasów. Każdego roku na całym świecie pod uprawę tytoniu przekształca się około 3,5 miliona hektarów ziemi.
• Niewielkie grunty orne i woda są wykorzystywane do uprawy tytoniu, a tysiące hektarów lasów jest niszczonych w celu stworzenia przestrzeni do produkcji tytoniu i produkcji paliwa do peklowania liści tytoniu. W ten sposób żyzna ziemia jest niszczona i nie może być wykorzystywana do uprawy bardzo potrzebnych roślin spożywczych.
• Do uprawy tytoniu niezbędne jest intensywne stosowanie pestycydów i nawozów, które przyczyniają się do degradacji gleby.
• Ponieważ tytoń zmniejsza żyzność gleby, grunty wykorzystywane pod uprawę tytoniu w szerszej perspektywie, w przypadku zmiany upraw na żywnościowe, dają uboższe plony.
• W porównaniu z innymi działaniami rolniczymi, takimi jak uprawa kukurydzy, a nawet wypas bydła, uprawa tytoniu ma znacznie bardziej destrukcyjny wpływ na ekosystemy, ponieważ pola uprawne tytoniu są bardziej podatne na pustynnienie.

 

Przemysł tytoniowy często reklamuje się jako orędownik środków do życia rolników tytoniowych. Jest to dalekie od prawdy. Intensywne obchodzenie się ze środkami owadobójczymi i toksycznymi chemikaliami podczas uprawy tytoniu przyczynia się do złego stanu zdrowia wielu rolników i ich rodzin. Co więcej, nieuczciwe ustalenia umowne z firmami tytoniowymi prowadzą rolników do zubożenia, a praca dzieci, która często jest wpleciona w uprawę tytoniu, koliduje z prawem do edukacji i stanowi pogwałcenie praw człowieka.

 

Sam nałóg palenia to bardzo nieprzyjemny towarzysz życia. Skutecznie rujnuje zdrowie nie tylko osoby, która codziennie pali, ale także wszystkich dookoła, którzy wdychają szkodliwy dym papierosowy.

31 maja obchodzimy Światowy Dzień bez Papierosa. Dzień ten stanowi okazję do zwrócenia uwagi całego świata na powszechność nałogu palenia papierosów i jego negatywne skutki zdrowotne. Ma również zachęcić do 24-godzinnego okresu abstynencji od wszystkich form konsumpcji tytoniu na całym świecie.

W papierosowym dymie znajduje się aż kilka tysięcy związków chemicznych, m.in. aceton, kadm, piren, metanol, fenol, benzopiren, tlenek węgla, tlenek azotu, cyjanowodór, formaldehyd, a ponad 70 z tych substancji ma silne działanie rakotwórcze. W czasie palenia trafiają do płuc, a stamtąd razem z krwią są transportowane do każdego organu w ciele. Najczęściej występującym schorzeniem powodowanym przez nikotynę jest rak płuca, a aż 80 –  90% przypadków tej choroby diagnozuje się u osób palących. Ale palenie może wywołać także nowotwory złośliwe krtani, gardła, przełyku, jamy ustnej, pęcherza moczowego, nerki i trzustki. Toksyczne związki zawarte w papierosowym dymie wpływają także negatywnie na układ sercowo – naczyniowy oraz osłabiają odporność.

Te informacje mogą brzmieć dla nałogowych palaczy przerażająco, ale wystarczy opuścić to grono, by samemu sobie pomóc. Już po ok. 12 miesiącach od wypalenia ostatniego papierosa ryzyko zachorowania na chorobę niedokrwienną serca zmniejsza się o połowę. Po kolejnym okresie bez nikotynowego dymu (po ok.  5 latach) spada ryzyko udaru mózgu.  Natomiast po 10 latach po rzuceniu palenia ryzyko zachorowania na raka płuca spada o połowę (w porównaniu do osób palących).

Według ekspertów Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) na choroby spowodowane paleniem papierosów rocznie umiera na świecie niemal 7 mln ludzi. To oznacza, że palenie nikotyny jest przyczyną większej liczby zgonów niż wypadki samochodowe, pożary, alkoholizm, AIDS, przedawkowanie narkotyków, zabójstwa i samobójstwa razem wzięte. By te niepokojące statystyki nas nie dotyczyły, warto jak najszybciej pożegnać się z nikotynowym nałogiem. Rzucenie palenia przed 40 urodzinami zmniejsza ryzyko przedwczesnej śmierci nawet o 90%.

Bibliografia:

1. https://www.who.int/europe/news-room/events/item/2023/05/31/default-calendar/world-no-tobacco-day-2023--we-need-food--not-tobacco
2. https://www.who.int/news/item/07-11-2022-we-need-food--not-tobacco---focus-of-the-world-no-tobacco-day-2023
3. Wojciech Stefan Zgliczyński, Palenie tytoniu w Polsce, „Infos” 2017, nr 14 (237), s. 1–4.
4. www.planujedlugiezycie.pl