Regionalna Dyrekcja
Ochrony Środowiska w Kielcach

Ochrona gatunkowa ma na celu zapewnienie przetrwania i właściwego stanu ochrony dziko występujących na terenie kraju lub innych państw członkowskich Unii Europejskiej rzadkich, endemicznych, podatnych na zagrożenia i zagrożonych wyginięciem oraz objętych ochroną na podstawie przepisów umów międzynarodowych, których Rzeczpospolita Polska jest stroną, gatunków roślin, zwierząt i grzybów oraz ich siedlisk i ostoi, a także zachowanie różnorodności gatunkowej i genetycznej.

W celu ochrony ostoi i stanowisk roślin lub grzybów objętych ochroną gatunkową lub ostoi, miejsc rozrodu i regularnego przebywania zwierząt objętych ochroną gatunkową mogą być ustalane strefy ochrony.

Aktualne listy gatunków chronionych, jak również obowiązujące zakazy w stosunku do tych gatunków, określają następujące rozporządzenia:

• rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt
• rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin
• rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej grzybów

Programy ochrony gatunków zagrożonych wyginięciem
Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska opracowuje programy ochrony zagrożonych wyginięciem gatunków roślin, zwierząt i grzybów (zgodnie z art. 57 ustawy o ochronie przyrody). Stanowią one dogłębną analizę stanu populacji danego gatunku, identyfikację zagrożeń, zawierają także ocenę dotychczasowych sposobów ochrony. Więcej informacji o programach ochrony gatunków

Ślimak winniczek Helix pomatia jest gatunkiem wymienionym w załączniku nr 2 Gatunki zwierząt objęte ochroną częściową oraz w załączniku nr 3 Gatunki zwierząt objęte ochroną częściową, które mogą być pozyskiwane, oraz sposoby ich pozyskiwania do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt. W załączniku nr 3 ustawodawca określił, że ślimak winniczek może być pozyskiwany poprzez ręczny zbiór osobników o średnicy muszli nie mniejszej niż 30 mm w okresie od dnia 20 kwietnia do dnia 31 maja.

Pozyskiwanie ślimaków winniczków z terenu województwa świętokrzyskiego wymaga uzyskania zezwolenia Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Kielcach wydawanego w trybie art. 56 ust. 2 pkt. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody.

W przypadku, gdy wnioskodawca planuje pozyskanie ślimaków winniczków z terenu więcej niż dwóch województw wniosek należy złożyć do Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska.

Wniosek winien zawierać informacje określone w art. 56 ust. 6 ustawy o ochronie przyrody.

Ze względu na ograniczony czas możliwości pozyskiwania ślimaków winniczków i czas niezbędny do wydania zezwolenia wniosek należy złożyć z odpowiednim wyprzedzeniem. Wskazane jest składanie wniosków w terminie do dnia 15 marca roku, w którym planowane jest pozyskanie.

Na podstawie ekspertyzy pn.: „Monitoring populacji ślimaka winniczka w województwie świętokrzyskim na potrzeby ocen oddziaływania na środowisko i ewentualnego pozyskania do celów gospodarczych” Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Kielcach przewiduje następujące ograniczenia i wstrzymania w wydawaniu zezwoleń na zbiór osobników tego gatunku w latach 2022-2031 - załącznik poniżej.