Agencja Afryka [GALERIA]
23.12.2022
„Agencja Afryka” to polska siatka wywiadowcza działająca w czasie II wojny światowej na terenie północno-zachodniej Afryki. Dzięki niej alianci odnieśli pierwszy wielki sukces w czasie II wojny światowej. Losy siatki i jej szefa Mieczysława „Rygora” Słowikowskiego upamiętnia wystawa przygotowana przez Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego.
Mieczysław „Rygor” Słowikowski, podpułkownik dyplomowany piechoty Polskich Sił Zbrojnych, w książce pt. „W tajnej służbie. Jak polski wywiad dał aliantom zwycięstwo w Afryce Północnej" opisał znaczący wkład Polaków w przygotowanie operacji „Torch” – lądowania wojsk alianckich w Afryce. W 1941 r. Słowikowski stworzył, a następnie do 1944 r. kierował ekspozyturą polskiego wywiadu w Afryce Północnej. Dzięki informacjom zdobytym przez jego siatkę wywiadowczą aliantom udało się bez większych strat przeprowadzić operację „Torch” i zająć pozycje wyjściowe do ataku na operujące w Libii jednostki Afrika Korps.
Wśród współpracowników Słowikowskiego znalazł się m.in. Maksymilian Ciężki, który przed wojną brał udział w rozpracowywaniu Enigmy. Jako przykrywkę dla działalności szpiegowskiej Polak założył pierwszą w Algierii fabrykę płatków owsianych. Pomysł okazał się strzałem w dziesiątkę. Przychody przedsiębiorstwa pokrywały działania wywiadowcze, a firma „Rygora” stała się jednym z najważniejszych dostawców dla armii francuskiej, co dało jej szefowi wolną rękę w podróżowaniu po kraju bez żadnych podejrzeń i wstęp na salony kolonialnej elity Vichy.
Siatka Słowikowskiego była imponująca. Polak zwerbował ponad 200 agentów, w większości Francuzów, i przekazał do Londynu 1244 zaszyfrowane meldunki i raporty. Dostarczane przez niego informacje stanowiły podstawę przygotowań do operacji „Torch”, w której udział wzięło 105 tys. żołnierzy amerykańskich i brytyjskich. Sprzymierzeni zgromadzili flotyllę 850 jednostek pływających. Wśród okrętów osłaniających barki desantowe był m.in. polski niszczyciel ORP „Błyskawica”.
Całością sił inwazyjnych dowodził gen. Dwight Eisenhower. Alianci ruszali do natarcia na Czarny Ląd w trzech obszarach: w okolicach Casablanki w Maroku oraz na plażach Algierii w pobliżu miast Oran i Algier. Już 11 listopada 1942 r. alianci przejęli kontrolę nad całą francuską Afryką Północną.
Wystawa poświęcona „Agencji Afryka” oraz jej szefowi Mieczysławowi Słowikowskiemu to kolejna wystawa przygotowana przez Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego w celu popularyzowania historii polskiego wywiadu i kontrwywiadu.