Izba Pamięci w SKW [GALERIA]
W siedzibie Służby Kontrwywiadu Wojskowego, w podziemiach budynku u zbiegu ulic Wojciecha Oczki i Tytusa Chałubińskiego, od 2006 r. mieści się Izba Pamięci Ofiar Terroru Komunistycznego w Wojsku Polskim. Znajdują się tam odtworzone cele więzienne, karcer, a także pomieszczenia śledczych. Na wystawie stałej eksponowane są zdjęcia i dokumenty archiwalne.
W budynku tym w latach 30. ubiegłego stulecia mieściła się siedziba Korpusu Ochrony Pogranicza. Po wkroczeniu Armii Czerwonej do Warszawy umieszczono w nim siedzibę Głównego Zarządu Informacji Wojska Polskiego (GZI WP). Informacja Wojskowa, jak powszechnie nazywano tę służbę, została utworzona w 1944 r. w ZSRR. Zorganizowana na wzór sowieckich organów kontrwywiadu wojskowego "Smiersz" przejęła też jej kadry i zbrodnicze metody działania.
W gmachu mieścił się areszt śledczy, a w rzeczywistości jedno z najokrutniejszych miejsc kaźni i tortur, którym poddawano „wrogów władzy ludowej” – głównie oficerów wywodzących się z Sił Zbrojnych II Rzeczypospolitej i wojskowych organizacji niepodległościowych, przede wszystkim Armii Krajowej i Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie oraz żołnierzy powojennego podziemia zbrojnego.
Brutalnymi metodami wydobywano z osadzonych pożądane zeznania. Żołnierze byli poddawani psychicznym i fizycznym torturom. Pozbawiano ich snu, pożywienia i wody, stosowano uporczywe i wyczerpujące przesłuchania, byli także bici i maltretowani. W celu wydobycia pożądanych zeznań od uwięzionych pozorowano egzekucje współosadzonych (odgłos strzału dobiegał zza ściany), a także grożono śmiercią ich rodzinom. Niejednokrotnie przebywali w przeludnionych celach, w karcerach, stłoczeni na małej przestrzeni w bardzo złych warunkach sanitarnych.
Co roku 1 marca, kiedy obchodzony jest Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych, Służba Kontrwywiadu Wojskowego oddaje hołd ofiarom Informacji Wojskowej oraz ofiarom zbrodni sądowych, skazanym przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie, pod tablicami memoratywnymi umieszczonymi na fasadach budynków przy ul. Tytusa Chałubińskiego oraz ul. Koszykowej.
Naocznym świadkiem opisanych wydarzeń jest ppłk Stefan Pastewka, żołnierz AK, uczestnik Powstania Warszawskiego, który w okresie od grudnia 1945 r. do lutego 1946 r. był przetrzymywany w areszcie śledczym GZI. Wielokrotnie, w czasie licznych "przesłuchań" poddawano go torturom fizycznym oraz psychicznym. Następnie od marca 1946 r. do czerwca 1947 r. był więziony w miejscach odosobnienia prowadzonych przez Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego. Obecnie, jako świadek historii, wspiera Służbę Kontrwywiadu Wojskowego w upamiętnianiu ofiar terroru komunistycznego w Wojsku Polskim.
Rzecznik Prasowy Ministra Koordynatora Służb Specjalnych
