Służby specjalne

Wraz ze wzrostem zjawiska masowego przemieszczania się ludności po świecie dochodziło również do radykalizacji środowisk muzułmańskich. Począwszy od wielkich ataków terrorystycznych Al-Kaidy na Nowy Jork i Waszyngton we wrześniu 2001 r., bezpieczeństwo całego świata zaczęło polegać na skutecznej walce z terroryzmem muzułmańskim nawołującym do zniszczenia cywilizacji zachodniej w ramach tzw. „obronnego dżihadu”. Przypadki zamachów terrorystycznych z ostatnich lat wskazują, że dla wielu państw wyzwanie związane z napływem migrantów było zbyt duże.

Lata 2015-2020, kiedy to na Stary Kontynent przybyła pierwsza wielka fala migracji muzułmańskiej wygenerowana konfliktem syryjskim, potwierdziły w wielu aspektach tzw. „czarny scenariusz”, oznaczający przede wszystkim wzrost liczby zamachów i anarchizację bezpieczeństwa wewnętrznego, np. w tak spokojnych do tej pory krajach jak Szwecja, Holandia czy Niemcy. W okresie 2015-2021 migranci islamscy dokonali 19 skutecznych zamachów terrorystycznych na terenie państw UE, a 18 prób zamachów (w ich wykonaniu) udaremniono. W grupie 19 udanych zamachów zdecydowaną większość stanowiły ataki wykonane przez migrantów z krajów muzułmańskich Afryki Północnej oraz Bliskiego/Środkowego Wschodu (m.in. Tunezja, Syria, Afganistan, Maroko). Poniżej kilka przykładów pokazujących, czym skutkowały wielkie fale migracyjne do Europy:

• 18 lipca 2016 r. – atak nożownika w pociągu w okolicach Würzburga (Niemcy). Rannych zostało 5 osób, a sprawca został zastrzelony przez policję. Zamachowcem był 17-letni migrant afgański w Niemczech Rian Khan Ahmadzai, który przybył do RFN w 2015 r. jako osoba małoletnia (pozbawiona opieki dorosłego). Początkowo przebywał w ośrodku dla uchodźców, a później przez około 2 tygodnie w niemieckiej rodzinie zastępczej. Wszedł w kontakty z organizacją Państwo Islamskie (ISIS) i początkowo planował zamach w formie wjechania samochodem w tłum ludzi.
• 19 grudnia 2016 r. (okres bożonarodzeniowy) – atak przy użyciu 40-tonowej ciężarówki na osoby zgromadzone na jarmarku bożonarodzeniowym na placu Breitscheidplatz w Berlinie. 12 osób zostało zabitych, 56 rannych. Jedną z ofiar śmiertelnych był polski kierowca wykorzystanej przez sprawcę ciężarówki, który został dźgnięty nożem, a następnie zastrzelony. Sprawcą zamachu był 23-letni migrant z Tunezji Anis Amri, który dotarł do Niemiec z Włoch w 2015 r., popierał skrajnie agresywną wersję muzułmańskiego fundamentalizmu (salafizm) oraz złożył przysięgę wierności ISIS.
• 29 października 2020 r. – atak nożownika w bazylice Notre-Dame w Nicei (Francja). Trzy osoby zginęły. Muzułmański terrorysta poderżnął gardło 60-letniej kobiecie modlącej się wewnątrz bazyliki oraz 55-letniemu zakrystianowi pracującemu w tej świątyni, zadał także śmiertelne rany 44-letniej migrantce z Brazylii mieszkającej we Francji, która także przebywała w czasie ataku w tym kościele. Sprawcą był 21-letni migrant z Tunezji Brahim Aouissaoui, który opuścił Tunezję i dotarł na włoską wyspę Lampedusa zaledwie miesiąc przed zamachem (we wrześniu 2020 r.). Tunezyjczyk nie wykonał przekazanego mu nakazu opuszczenia Włoch i dotarł pociągiem do francuskiej Nicei, gdzie dokonał zamachu.

Masowy napływ migrantów naraża państwa nim dotknięte także na zagrożenia innej natury – terroryzm napędzany przez państwa autorytarne, a także szpiegostwo. Działania te wpisują się w taktykę rosyjską, którą wielokrotnie Kreml wykorzystywał do osłabiania państw Zachodu. Moskwa wykorzystywała mechanizmy stymulowanej migracji do ataku hybrydowego w latach 80. – przeciwko USA, i w 2015 r. – przeciwko Finlandii. Również szlak migracyjny, który przez Białoruś dociera na granice Polski, Litwy i Łotwy, jest zarządzaną przez Rosję operacją hybrydową.

Operacja destabilizacji Europy poprzez zarządzaną migrację była wielokrotnie omawiana przez rosyjskich ekspertów wojskowych oraz strategów. Ocena jest jednoznaczna – to element rosyjskiej wojny hybrydowej przeciwko Zachodowi. Świadczą o tym choćby tezy i opracowania ekspertów z rosyjskiego think-tanku Centrum Dynamicznego Konserwatyzmu (obecnie Instytut Dynamicznego Konserwatyzmu, funkcjonujący w ramach Klubu Izborskiego).

WIĘCEJ o tym w naszym opracowaniu.

Masowa migracja, pozostająca poza realną kontrolą państwa-gospodarza, prowadzi w perspektywie krótkoterminowej do destabilizacji i osłabiania ofiary takich działań. Jednocześnie stwarza podstawy do kolejnych aktów agresji. Masowy napływ migrantów to dobra okazja dla organizacji terrorystycznych, państw je finansujących, a także państw autorytarnych do lokowania swoich agentów czy bojowników. Licząc na to, że uda im się umknąć strukturom weryfikującym przyjezdnych, trafiają do wyznaczonych państw, by prowadzić swoje agresywne operacje. Polski rząd realnie ocenia sytuację i zagrożenia. Wyciąga również wnioski z doświadczeń państw, które były w przeszłości celem masowych migracji. W tym obszarze działań państwa zbyt liberalne podejście do polityki migracyjnej jest błędem, z którego bardzo trudno się wycofać. A który słono kosztuje. Na ogół całe społeczeństwo…

Stanisław Żaryn

Pełnomocnik Rządu ds. Bezpieczeństwa Przestrzeni Informacyjnej RP

Zastępca Ministra Koordynatora Służb Specjalnych