Posiedzenie Rady Europejskiej
25.05.2021
Szefowie państw i rządów państw członkowskich UE przeprowadzili dyskusję o stosunkach z Rosją, Wielką Brytanią i USA, a także na temat polityki klimatycznej i koordynacji działań w zakresie przeciwdziałania COVID19. Poruszona została też kwestia przymusowego lądowania samolotu Ryanair w Mińsku. Polskę na spotkaniu reprezentował Premier Mateusz Morawiecki.
Sprawa zmuszenia do lądowania w Mińsku samolotu Ryanair relacji Ateny-Wilno była pierwszym punktem szczytu UE w Brukseli.
„De facto Białoruś dopuściła się aktu terroryzmu państwowego. Narażone zostało życie ponad 150 osób, tylko po to by przeprowadzić polityczny plan przeciwko społeczeństwu białoruskiemu” – podkreślił Premier Morawiecki w oświadczeniu dla mediów przed rozpoczęciem Rady.
Przywódcy zdecydowali o nałożeniu kolejnych sankcji na przedstawicieli reżimu białoruskiego, jak również sankcji gospodarczych. Zgodnie z konkluzjami szczytu zdecydowano o wprowadzeniu zakazu przelotów przez przestrzeń powietrzną UE dla białoruskich linii lotniczych i uniemożliwieniu im dostępu do portów lotniczych UE oraz zaapelowano do przewoźników lotniczych mających siedzibę w UE o unikanie przelotów nad Białorusią. Ponadto, unijni liderzy wezwali Organizację Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO) do pilnego zbadania sprawy zmuszenia do lądowania samolotu w Mińsku.
Rada Europejska przeprowadziła strategiczną debatę na temat relacji UE-Rosja. W toku dyskusji liderzy podkreślili centralną rolę wszystkich tzw. pięciu zasad przewodnich (five guiding principles) jako podstawy polityki UE wobec tego kraju. Potępili również nielegalne i prowokacyjne działania Rosji skierowane przeciwko UE oraz jej państwom członkowskim.
Przywódcy omówili również stan relacji ze Zjednoczonym Królestwem, w kontekście implementacji umowy o handlu i współpracy, ustanawiającej nowe podstawy wzajemnych relacji.
W kwestii przeciwdziałania pandemii COVID-19, Rada Europejska podsumowała sytuację epidemiologiczną związaną z pandemią oraz wysiłki na rzecz zwiększenia produkcji, dostarczania i rozpowszechniania szczepionek. Liderzy dokonali też przeglądu działań koordynacyjnych w ramach solidarności międzynarodowej oraz stosowania certyfikatu szczepienia.
Rada Europejska potwierdziła swoje konkluzje z 10–11 grudnia 2020 r. w zakresie polityki klimatycznej. Liderzy zwrócili się do Komisji Europejskiej o szybkie przedstawienie propozycji legislacyjnych z dogłębną analizą środowiskową, ekonomiczną i społeczną na poziomie państw członkowskich.
Przed spotkaniem Rady Europejskiej w siedzibie Stałego Przedstawicielstwa RP przy UE odbyło się spotkanie koordynacyjne szefów rządów państw Grupy Wyszehradzkiej.