Wojewódzki Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w Lublinie

Zasady importu produktów rolnictwa ekologicznego z państw trzecich

Produkty wytworzone metodami ekologicznymi w państwach trzecich, czyli nie należących do Unii Europejskiej, które importowane są na terytorium Wspólnoty i mają w swym oznakowaniu zawierać odniesienia do ekologicznej metody produkcji, muszą spełniać wymagania w zakresie metod produkcji i zakresu kontroli, uznane za równoważne do tych, które obowiązują w państwach UE. Zasady te muszą być przestrzegane na każdym etapie produkcji, przetwórstwa i dystrybucji.
Produkty rolnictwa ekologicznego, importowane zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 834/2007 do jednego z państw UE, mogą być swobodnie wprowadzane do obrotu we wszystkich państwach członkowskich.

I. PODSTAWY PRAWNE 

Przepisy wspólnotowe:

• rozporządzenie Rady (WE) nr 834/2007 z dnia 28 czerwca 2007 roku w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych i uchylające rozporządzenie (EWG) nr 2092/91,
• rozporządzenie Komisji (WE) nr 889/2008 z dnia 5 września 2008 roku ustanawiające szczegółowe zasady wdrażania rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych w odniesieniu do produkcji ekologicznej, znakowania i kontroli,
• rozporządzenie Komisji (WE) nr 1235/2008 z dnia 8 grudnia 2008 roku ustanawiające szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 w odniesieniu do ustaleń dotyczących przywozu produktów ekologicznych z krajów trzecich.

Przepisy krajowe:

• ustawa z dnia 25 czerwca 2009 roku o rolnictwie ekologicznym.

Definicje

Importer – oznacza osobę fizyczną lub prawną w obrębie Wspólnoty zgłaszającą samodzielnie lub przez przedstawiciela przesyłkę do dopuszczenia do swobodnego obrotu we Wspólnocie (art. 2 lit c rozporządzenia Komisji (WE) nr 889/2007).

Pierwszy odbiorca – oznacza osobę fizyczną lub prawną, której dostarczana jest przywożona przesyłka i która otrzymuje ją w celu dalszego przetworzenia lub wprowadzenia do obrotu (art. 2 lit d rozporządzenia Komisji (WE) nr 889/2007).

Importer i pierwszy odbiorca mogą być tym samym podmiotem.

Świadectwo kontroli – dokument obejmujący jedną przesyłkę importowanych produktów rolnictwa ekologicznego. Dokument ten potwierdza, że partia produktów importowanych z kraju trzeciego, wymieniona w świadectwie kontroli, spełnia warunki określone w art. 33 ust. 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 (art. 2 pkt 1 Rozporządzenia Komisji (WE) nr 1235/2008).

Przesyłka – oznacza ilość produktów w ramach jednego lub większej liczby kodów Nomenklatury Scalonej, objętą jednym świadectwem kontroli, przewożoną tymi samymi środkami transportu i przywożoną z tego samego kraju trzeciego (art. 2 pkt 3 Rozporządzenia Komisji (WE) nr 1235/2008).

II. Import produktów rolnictwa ekologicznego wytworzonych w państwie trzecim wymienionym na liście KE

Produkty rolnictwa ekologicznego pochodzące z państw trzecich, które zostały wymienione na liście stanowiącej załącznik III do rozporządzenia Komisji (WE) nr 1235/2008, mogą być wprowadzane swobodnie do obrotu na terytorium UE, ponieważ Komisja Europejska uznała, że w państwach tych obowiązują zasady produkcji i system kontroli równoważne do tych, które stosowane są w UE.

W załączniku III do rozporządzenia Komisji (WE) nr 1235/2008, stanowiącym wykaz uznanych państw trzecich, w którym znajdują się obecnie Argentyna, Australia, Chile, Kostaryka, Indie, Izrael, Szwajcaria, Tunezja, Japonia, Kanada, Stany Zjednoczone Ameryki, Nowa Zelandia oraz Republika Korei wymienione są m.in.:

• kategorie produktów, które można importować z poszczególnych uznanych państw trzecich, jako produkty rolnictwa ekologicznego,
• właściwe organy w uznanych krajach trzecich, odpowiedzialne za system kontroli,
• jednostki certyfikujące i organy kontroli, uznane przez Komisję UE do przeprowadzania kontroli w poszczególnych krajach trzecich na równoważność z rozporządzeniem Rady (WE) nr 834/2007 oraz wydawania świadectw kontroli,
• termin ważności wpisu państwa trzeciego do wykazu.

Producenci zamierzający importować produkty rolnictwa ekologicznego z państw trzecich wymienionych na liście KE zobowiązani są zgłosić zamiar podjęcia działalności w rolnictwie ekologicznym, w zakresie importu ww. produktów z krajów trzecich wymienionych na liście, będącej załącznikiem III do rozporządzenia Komisji (WE) nr 1235/2008, wybranej upoważnionej jednostce certyfikującej na formularzu Zgłoszenia podjęcia działalności w zakresie rolnictwa ekologicznego, który dostępny jest na stronie internetowej administrowanej przez Inspekcję Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w zakładce: zgłoszenie działalności oraz uzyskać certyfikat zgodności z rozporządzeniem Rady (WE) nr 834/2007, obejmujący działalność w zakresie importu.

Ponadto importer produktów rolnictwa ekologicznego z państw trzecich wymienionych na liście KE, musi spełnić m.in. warunki, o których mowa w pkt IV Obowiązki importera oraz w pkt V Dopuszczenie do obrotu na terytorium UE importowanych produktów rolnictwa ekologicznego.

III. Import produktów rolnictwa ekologicznego wytworzonych w państwie trzecim niewymienionym na liście KE 

Komisja Europejska opublikowała Wykaz jednostek certyfikujących i organów kontroli do celów równoważności (zwany dalej Wykazem), który stanowi załącznik IV do rozporządzenia Komisji (WE) nr 1235/2008. Wymienione w Wykazie jednostki certyfikujące i organy kontroli zostały uznane przez Komisję Europejską do przeprowadzania kontroli w poszczególnych krajach trzecich, w zakresie określonej kategorii produktów, na równoważność z rozporządzeniem Rady (WE) nr 834/2007.

Import produktów rolnictwa ekologicznego z państwa trzeciego, niewymienionego na liście, stanowiącej załącznik III do rozporządzenia Komisji (WE) nr 1235/2008, jest możliwy, jeśli produkty te są objęte certyfikatem oraz świadectwem kontroli wydanym przez wymienioną w Wykazie jednostkę certyfikującą lub organ kontroli uznany przez Komisję Europejską do przeprowadzania kontroli w danym państwie trzecim, w zakresie określonej kategorii produktów. Na certyfikacie oraz w oznakowaniu importowanych produktów rolnictwa ekologicznego powinien znajdować się numer kodowy jednostki certyfikującej, przeprowadzającej kontrolę w danym państwie trzecim, zgodny z Wykazem.

Producenci zamierzający importować produkty rolnictwa ekologicznego z państw trzecich niewymienionych na liście stanowiącej załącznik III do rozporządzenia Komisji (WE) nr 1235/2008, zobowiązani są zgłosić zamiar podjęcia takiej działalności wybranej upoważnionej jednostce certyfikującej na formularzu Zgłoszenia podjęcia działalności w zakresie rolnictwa ekologicznego, który dostępny jest na stronie internetowej administrowanej przez Inspekcję Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w zakładce: zgłoszenie działalności oraz uzyskać certyfikat zgodności z rozporządzeniem Rady (WE) nr 834/2007, obejmujący działalność w zakresie importu.

Ponadto importer produktów rolnictwa ekologicznego z państw trzecich wymienionych na liście KE, musi spełnić m.in. warunki, o których mowa w pkt IV Obowiązki importera oraz w pkt V Dopuszczenie do obrotu na terytorium UE importowanych produktów rolnictwa ekologicznego.

IV. OBOWIĄZKI IMPORTERA

Do obowiązków importera produktów rolnictwa ekologicznego należy m. in.:

• złożenie kontrolującej go jednostce certyfikującej pełnego opisu prowadzonej działalności, określonego w art. 63 ust.1 lit. a) rozporządzenia Komisji (WE) nr 889/2008, obejmującego m.in. siedzibę importera i jego działalność przewozową, wskazując punkty wejścia produktów na terytorium Wspólnoty, zgodnie z art. 82 rozporządzenia Komisji (WE) nr 889/2008,
• zawiadomienie kontrolującej go jednostki certyfikującej o wszelkich zmianach w opisie zgłoszonego do kontroli przedsięwzięcia lub w środkach określonych w art. 63 oraz w art. 82 rozporządzenia Komisji (WE) nr 889/2008, w odniesieniu do przywozu produktów rolnictwa ekologicznego z państw trzecich, zgodnie z art. 64 rozporządzenia Komisji (WE) nr 889/2008,
• (w przypadku gdy importer jest jednocześnie pierwszym odbiorcą) sprawdzenie, podczas przyjmowania importowanych produktów ekologicznych, zamknięcia opakowań lub pojemników oraz oznakowania, porównanie informacji na etykietach z informacjami w dokumentach towarzyszących, sprawdzenie zgodności rodzaju produktu zawartego w przesyłce ze świadectwem kontroli. Wynik tej weryfikacji należy wyraźnie określić w dokumentacji, o której mowa w art. 66 rozporządzenia Komisji (WE) nr 889/2008, zgodnie z art. 33 oraz art. 34 rozporządzenia Komisji (WE) nr 889/2008,
• przechowywanie oryginałów świadectw kontroli (tj. wydrukowanej i podpisanej kopii świadectwa wypełnionego w systemie TRACES) potwierdzonych przez odpowiedni organ państwa członkowskiego w polu 20 oraz przez pierwszego odbiorcę w polu 21, do dyspozycji kontrolującej go jednostki certyfikującej przez co najmniej 2 lata, zgodnie z art. 33 rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007.

V. DOPUSZCZANIE DO OBROTU NA TERYTORIUM UE IMPORTOWANYCH PRODUKTÓW ROLNICTWA EKOLOGICZNEGO

W przypadku importu produktów rolnictwa ekologicznego z państw trzecich, warunkiem wprowadzania ich do swobodnego obrotu na terytorium UE, jest posiadanie przez importera oryginału świadectwa kontroli.

Świadectwo kontroli – dokument obejmujący jedną przesyłkę importowanych produktów rolnictwa ekologicznego. Dokument ten potwierdza, że partia produktów importowanych z kraju trzeciego, wymieniona w świadectwie kontroli, spełnia warunki określone w art. 33 ust. 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007.

Świadectwo kontroli wystawia odpowiedni organ kontroli lub jednostka certyfikująca, zatwierdza odpowiedni właściwy organ państwa członkowskiego i wypełnia pierwszy odbiorca na podstawie wzoru i uwag zawartych w załączniku V z zastosowaniem zintegrowanego skomputeryzowanego systemu weterynaryjnego (TRACES) ustanowionego decyzją Komisji 2003/24/WE.

Oryginał świadectwa kontroli jest wydrukowaną i własnoręcznie podpisaną kopią wypełnionego świadectwa elektronicznego w TRACES.

Aby świadectwo kontroli mogło zostać zatwierdzone, musi ono być wystawione przez organ kontroli lub jednostkę certyfikującą właściwe dla producenta lub przetwórcy danego produktu albo - w przypadku gdy podmiot gospodarczy przeprowadzający ostatnią operację do celów przygotowania nie jest producentem ani przetwórcą produktu - przez organ kontroli lub jednostkę certyfikującą właściwe dla podmiotu przeprowadzającego ostatnią operację do celów przygotowania zgodnie z definicją w art. 2 lit. i) rozporządzenia (WE) nr 834/2007.

Wspomniany organ kontroli lub jednostka certyfikująca musi być:

• organem kontroli lub jednostką certyfikującą wymienionymi w załączniku III do niniejszego rozporządzenia w odniesieniu do danych produktów oraz w odniesieniu do kraju trzeciego, z którego te produkty pochodzą lub, w stosownym przypadku, w którym przeprowadzano ostatnią operację do celów przygotowania; lub
• organem kontroli lub jednostką certyfikującą wymienionymi w załączniku IV do niniejszego rozporządzenia w odniesieniu do danych produktów oraz w odniesieniu do kraju trzeciego, z którego te produkty pochodzą lub w którym przeprowadzano ostatnią operację do celów przygotowania.

Przesyłka, która objęta jest jednym świadectwem kontroli, oznacza ilość produktów w ramach jednego lub większej liczby kodów Nomenklatury Scalonej, przewożonych tym samym środkiem transportu i pochodzących z tego samego państwa trzeciego. W przypadku, gdy produkty przewożone są kilkoma środkami transportu, dla każdego z nich musi zostać wydane przez jednostkę/organ kontrolujący w państwie trzecim odrębne świadectwo kontroli.

W przypadku, gdy zachodzi regularny przywóz (np. cotygodniowy) tych samych produktów z tego samego państwa, za każdym razem wymagane jest nowe świadectwo kontroli.

Zgodnie z art. 10 ustawy o rolnictwie ekologicznym Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych wykonuje zadania i posiada kompetencje określone dla odpowiedniego organu państwa członkowskiego, w rozumieniu art. 2 pkt 6 rozporządzenia Komisji (WE) nr 1235/2008, w tym dokonuje sprawdzenia przesyłek zawierających produkty rolnictwa ekologicznego sprowadzanych z państw trzecich, dopuszczając je do obrotu przez potwierdzenie ww. świadectw kontroli w polu 20, zgodnie z art. 13 rozporządzenia 1235/2008.

Dla usprawnienia kontroli, każdorazowo przed dokonaniem przywozu przesyłki importowanych produktów rolnictwa ekologicznego na terytorium Polski, importer powinien poinformować o tym fakcie właściwego Wojewódzkiego Inspektora Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, w terminie nie krótszym niż 14 dni przed przewidywaną datą przywozu przesyłki.

Szczegółowe informacje dotyczące zgłoszenia do kontroli granicznej są zawarte na stronie internetowej IJHARS w zakładce: import.