Działania kontrolne w zakresie grzyba Fusarium circinatum
10.12.2024
WIORiN we Wrocławiu prowadzi kontrole na obecność agrofagów kwarantannowych na różnych stanowiskach, także w lasach. W trakcie tych kontroli inspektorzy poszukują m.in. objawów powodowanych przez grzyba Fusarium circinatum Nirenberg & O’Donnell., który poraża głównie rośliny z rodzaju Pinus oraz daglezję zieloną (Pseudotsuga menziesii). Jest to patogen ran, który wnika do roślin żywicielskich poprzez mechaniczne uszkodzenia lub otwory wejściowe powodowane przez owady drążące chodniki w drewnie. U gatunków Pinus powoduje raki, które otaczają gałęzie. Infekcja tym grzybem skutkuje intensywnym wydzielaniem przez zaatakowane drzewa żywicy. Igły zaczynają stopniowo żółknąć, następnie przebarwiają się na kolor czerwony i w końcu opadają. Grzyb jest szczególnie groźny dla młodych roślin powodując ich zamieranie, a objawy chorobowe można obserwować o każdej porze roku.
W przypadku miejsc produkcji leśnego materiału rozmnożeniowego (szkółki leśne) oraz w miejscach, gdzie pozyskiwane są szyszki w celu uzyskania z nich nasion (np. Gospodarcze Drzewostany Nasienne - GDN), kontrole na obecność ww. agrofaga prowadzą Nadleśnictwa, które uzyskały od Wojewódzkiego Inspektora upoważnienie do wydawania paszportów roślin, w które muszą być zaopatrzone sadzonki i szyszki przewożone na teren innych Nadleśnictw lub do wyłuszczarni. Kontrole prowadzone w GDN są ważne ze względu na fakt, że grzyb może infekować nasiona i ujawni się dopiero na wyrastających siewkach powodując ich zgorzel. Drzewostany nasienne są po stałym nadzorem leśników, usuwane są z nich wszystkie chore drzewa oraz wadliwe ukształtowane, a szyszki są pobierane w okresie jesienno-zimowym tylko z wybranych osobników.
Kontrole na obecność Fusarium circinatum są prowadzone przez inspektorów wewnątrz kraju i w punktach kontroli granicznej, ze względu na możliwość jego zawleczenia z transportem porażonych sadzonek, nasion lub drewna sosnowego z regionów naturalnego występowania agrofaga (obie Ameryki, Azja i Afryka oraz południe Europy).
W ramach prowadzonych przez PIORiN działań monitoringowych (Wieloletni program kontroli występowania agrofagów), kontrolowane są na obecność ww. grzyba nasadzenia sosny i daglezji na różnych stanowiskach występowania (lasy, parki, ogrody prywatne i publiczne). Ponadto pobierane są co roku w wyłuszczarniach nasion należących do Nadleśnictw, próbki nasion sosny do badań laboratoryjnych na obecność ww. agrofaga. Ma to na celu wczesne wykrywanie agrofagów kwarantannowych, które mogą stanowić poważne zagrożenie dla naszych rodzimych lasów sosnowych. Działania te są dofinansowywane przez Unię Europejską w ramach realizacji Programu SMP (Single Market Programme).