Program kształtowania zasobów wodnych na terenach rolniczych – podsumowanie zadań utrzymaniowych 2024
09.01.2025
Opracowane przez Wody Polskie założenia do Programu Kształtowania Zasobów Wodnych (zPKZW) mają na celu zapobieganie i redukcję skutków suszy, zwłaszcza na terenach rolniczych oraz poprawienie stosunków wodnych w dolinach cieków.
Retencja korytowa (zPKZW) to działanie realizowane w ramach programu STOP SUSZY!, zmierzające do poprawy zdolności retencyjnej cieków naturalnych i sztucznych oraz obiektów melioracyjnych. Umożliwiają one zatrzymanie wód opadowych
i odpowiednie rozprowadzenie ich za pomocą systemów melioracyjnych, w celu nawodnienia terenów rolnych.
Retencjonowanie wody odbywa się przy użyciu jazów, przepustów z piętrzeniem i zastawek, poprzez regulację poziomów piętrzenia na tych urządzeniach wodnych w dostosowaniu do warunków w terenie oraz w oparciu o stosowne decyzje administracyjne. Działania te w sposób znaczący prowadzą do lokalnej poprawy bilansu wodnego.
W ramach zPKZW prowadzone są również działania o charakterze utrzymaniowym, do których zalicza się między innymi koszenie wałów czy skarp, odmulanie koryt cieków, usuwanie zatorów i przetamowań, udrażnianie przepustów oraz działania polegające na naprawie urządzeń wodnych na terenach użytkowanych rolniczo. Wszelkie tego typu działania muszą być prowadzone w sposób zrównoważony, uwzględniając przy tym wiele warunków między innymi hydrologiczne, czy pogodowe, aby nie doprowadzić do niepotrzebnego wysuszania koryt rzek.
Prace prowadzone są w obrębie urządzeń wodnych, stanowiących własność Skarbu państwa, będących w zarządzie PGW WP. Rezultatem wdrożenia zPKZW jest poprawa stanu technicznego urządzeń wodnych, a co za tym idzie, umożliwienie zatrzymania wód opadowych i odpowiednie ich rozprowadzanie w celu nawodnienia terenów rolnych. Program kształtowania zasobów wodnych na terenach rolniczych jest realizowany zgodnie z zasadą, że wodę należy w maksymalnym stopniu gromadzić w miejscach, w których wystąpił opad atmosferyczny. Dzięki temu w okresach niżówek i niedoborów opadów w określonych miejscach na rzekach
i kanałach prowadzone jest czasowe piętrzenie wód.
Na terenie administrowanym przez RZGW w Białymstoku, w 2024r. w ramach zPKZW zmodernizowano 15 budowli piętrzących zlokalizowanych na 13 ciekach. Prace przeprowadzono na terenie trzech województw, dziesięciu powiatów, trzynastu gmin.
Naprawione budowle oddziałują na obszar niemal 600 ha, z czego blisko 350 ha to grunty przeznaczone do wykorzystania rolniczego.
Łączny koszt poniesiony na w/w zadania przez PGW Wody Polskie, RZGW w Białymstoku wyniósł niespełna 810 tys. zł.
Jednostki Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie zlokalizowane na terenie Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Białymstoku w 2024 r. w ramach zPKZW zrealizowały następujące zadania utrzymaniowe:
Zarząd Zlewni w Augustowie:
Zarząd Zlewni w Białymstoku:
Zarząd Zlewni w Giżycku:
Zarząd Zlewni w Olsztynie:
Zarząd Zlewni w Ostrołęce:
