Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Białymstoku

Podpisana z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej pre -umowa obejmuje między innymi modernizację Jazów Narwiańskich, polegającą na wykonaniu przepławek na sześciu jazach. Planowany koszt inwestycji to 6 mln zł.

Planowane do wykonania przepławki będą zlokalizowane przy jazach: Rzędziany, Babino, Złotoria, Góra, Tykocin i Strękowa Góra. Modernizacja jazów polegająca na dobudowaniu przepławek ulokowanych bezpośrednio przy korpusie jazu jest technicznie możliwa, natomiast planowane jest wykorzystanie starorzeczy znajdujących się w rejonie jazów i przystosowanie ich do pełnienia funkcji przepławek seminaturalnych. Starorzecza w pobliżu jazów uległy w znaczącym stopniu degradacji, polegającej na utracie kontaktu z wodą płynącą koryta rzeki, zamuleniem, obniżonym poziomie wody gruntowej i w konsekwencji zarośnięciem zbiorowiskami roślinności szuwarowej. Przystosowanie zdegradowanych starorzeczy do pełnienia funkcji przepławek, wymaga ich odmulenia, przywrócenia połączeń z wodą płynącą w korycie rzeki oraz sterowania stanami i przepływami wody na jazach - w celu regulowania warunków wodnych w starorzeczu. Starorzecza pełniłyby funkcję kanałów obwodowych w stosunku do jazów.

Dzięki realizacji projektu m.in. zostaną przywrócone optymalne parametry hydromorfologiczne koryta rzeki Narew dla migracji ryb i innych organizmów wodnych oraz zostanie przywrócona ciągłość korytarza ekologicznego pomiędzy obszarami chronionymi Natura 2000 w Dolinie Narwi. Zaplanowana renaturyzacja systemu hydrograficznego starorzeczy doprowadzi do ich przystosowania do pełnienia funkcji przepławek, zimowisk i tarlisk dla ryb, co zwiększy różnorodność gatunkową fauny starorzeczy i doliny Narwi.

Realizacja projektu ma charakter ponadregionalny, gdyż zapewni ciągłość ekologiczną i poprawi funkcjonowanie korytarza migracji fauny wodnej w rzece Narew, która przepływa przez dwa województwa w Polsce (tj. podlaskie i mazowieckie). Właściwe funkcjonowanie starorzeczy porośniętych zbiorowiskami roślinności szuwarowej, przyczyni się do poprawy jakości wód w całej rzece Narew. Ponadto zrealizowany projekt będzie miał pozytywne oddziaływanie na istniejące obszary chronione (jaz Rzędziany znajduje się na północnej granicy obszaru Natura 2000 Górnej Narwi i jednocześnie na północnej granicy Narwiańskiego Parku Narodowego; w bezpośrednim sąsiedztwie wschodniej granicy obszaru Natura 2000 Dolina Biebrzy, obejmującego południowy fragment Biebrzańskiego Parku Narodowego, znajduje się jaz Strękowa Góra; natomiast jaz Tykocin funkcjonuje w granicach obszaru chronionego Ostoja Narwiańska). 

Zakres inwestycji obejmuje między innymi: opracowanie dokumentacji projektowej wraz z uzyskaniem wszystkich niezbędnych opinii, pozwoleń i decyzji umożliwiających realizację zadania; regulację spraw własnościowych; pełnienie nadzoru inwestorskiego oraz roboty budowlane związane z wykonaniem przepławek przy 6 jazach, w tym 5 w postaci kanałów obwodowych, biegnących po starorzeczach łączących w jeden system, bardzo zróżnicowaną aktualnie sieć hydrograficzną.