Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gliwicach

Z udziałem Zastępcy Dyrektora Wód Polskich w Gliwicach ds. Ochrony przed Powodzią i Suszą – Janem Grygierem, Zastępcy Prezydenta Miasta Opola – Małgorzatą Stelnicką, Kierownika Jednostki Realizującej Projekty związane z wykonaniem przedsięwzięcia pn.: „Przebudowa Polderu Żelazna” – JRP 7 - Piotrem Ottenbreit, przedstawicieli Urzędu Miasta w Opolu, Komendy Miejskiej Straży Pożarnej w Opolu, ochotniczych straży pożarnych w Opolu Bierkowicach, Opolu Wrzoskach, Opolu Sławicach, Ochotniczej Straży Pożarnej Oddziału Ratownictwa Wodnego w Opolu obyły się w dn. 18 kwietnia br. ćwiczenia Powiatowego Zespołu Zarządzania Kryzysowego miasta Opola na terenie polderu Żelazna – obiekcie ochrony przeciwpowodziowej, którego kompleksowa przebudowa zakończyła się w ostatnim kwartale ubiegłego roku. Spotkanie w terenie było pierwszym takim, po ukończeniu prac modernizacyjnych.

W czasie wizyty terenowej służb i reprezentantów poszczególnych instytucji Wody Polskie w Gliwicach zapoznały uczestników ćwiczeń z obszarem polderu, infrastrukturą, zasadami działania poszczególnych urządzeń w tym pompowni stacjonarnej jak i mobilnych, układem dróg serwisowych oraz obowiązkami administratora, wynikającymi z bieżącej eksploatacji polderu. Zaprezentowano również wyposażenie mobilne, niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania obiektu: agregatami prądotwórczymi, mobilnymi zamknięciami szandorowymi, a także mobilnymi pompami. Zaznajamiając uczestników ćwiczeń ze specyfiką obiektu zaznaczono także, że stacjonarna pompownia, która została w pełni zmodernizowana, funkcjonuje w trybie ciągłym.

Przebudowa polderu Żelazna została podzielona na dwa etapy. W ramach I etapu inwestycji wyodrębniono dwie części:

- Część 1: Budowę i przebudowę wałów przeciwpowodziowych zamykających wraz z budową i przebudową obiektów towarzyszących;

- Część 2: Przebudowę przepompowni Żelazna wraz z przebudową obiektów towarzyszących.

I etap przebudowy polderu Żelazna został zrealizowany przez Wody Polskie w Gliwicach w związku z koniecznością zwiększenia bezpieczeństwa przeciwpowodziowego nadodrzańskich miejscowości w tym regionie - miasta Opola, terenów gminy Dąbrowa oraz miejscowości położonych poniżej. Obszar oddziaływania polderu to zarazem teren stale rozbudowującej się specjalnej strefy ekonomicznej przy ul. Północnej w Opolu, powstającego stadionu miejskiego, oczyszczalni ścieków a także tereny zamieszkałe przy ul. Partyzanckiej, obwodnicy północnej miasta Opola, dzielnicy Sławice oraz Żelaznej (gmina Dąbrowa). Ukończone zadanie objęło realizację prac m.in. na wale „Polder Żelazna”, wale polderowym „Opole” i wale polderowym zamykającym „Sławice – Żelazna”, wale polderowym zamykającym „Żelazna” oraz na ich obiektach towarzyszących. Łącznie to 11,7 km obwałowań. Oprócz tych działań konieczne było również m.in. wykonanie stacji pomp, wykonanie stanowisk pomp strażackich, przesłony bentonitowo-cementowej, ścieżek asfaltowych na koronie wału, dróg serwisowych, przejazdów czy zamknięć mobilnych (w tym na obwodnicy Opola). Gotowa przepompownia Żelazna została oddana do użytku z końcem maja 2023r.

Dzięki ukończonym pracom możliwe jest przejście do II etapu inwestycji przebudowy polderu Żelazna. Obejmie on prace budowlane w obrębie wału polderowego „Polder Żelazna” wraz z obiektami funkcjonalnie związanymi. Po zakończeniu zadania polder uzyska pojemność 9,7 mln m3 z obecnych 3,8 mln m3, przy czym jego wyjściowa pojemność przed przebudową wynosiła 1,7 mln m3.

Wśród efektów przebudowanego polderu Żelazna należy wymienić także:

- bezpieczeństwo bezpośrednie dla min. 4 000 mieszkańców- większa pojemność polderu: 400 ha (zamiast 200ha)

- zwiększenie ochrony przeciwpowodziowej ludności i mienia na terenie województwa opolskiego

- niezawodność infrastruktury

- nowe obwałowania i rozbudowane istniejące wały - 11,7 km obwałowań wraz z przesłonami bentonitowo-cementowymi

- przestrzeń rekreacyjna dla mieszkańców - blisko 30 km ścieżek i dróg serwisowych dla rowerzystów, rolkarzy, biegaczy, spacerowiczów itp.

- likwidacja nielegalnego składowiska odpadów

- drogi dojazdowe do pól rolnych

- ochrona oczyszczalni ścieków, obwodnicy miasta, stadionu miejskiego

Całkowita wartość inwestycji wyniosła blisko 130 mln zł, z czego niemal 40 mln zł to środki własne Wód Polskich. Projekt został współfinansowany z budżetu Unii Europejskiej - Zarządu Województwa Opolskiego – Instytucji Zarządzającej Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Opolskiego w kwocie ponad 64 mln zł oraz ze środków Jednostki Samorządu Terytorialnego – Miasta Opola w kwocie blisko 26 mln zł.

Inwestycja przebudowy polderu Żelazna była współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Opolskiego oraz środków Urzędu Miasta Opola, przy wkładzie środków własnych Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie.