Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gliwicach

Przejście wód powodziowych i wysokie stany wody w korytach rzek, zwłaszcza w zlewni Górnej Odry wyrządziły również szkody w infrastrukturze obiektów hydrotechnicznych. Choć sytuacja już się stabilizuje, to w wyniku powodzi konieczne jest podjęcie działań naprawczych i przeprowadzanie kontroli stanu, między innymi jazów zlokalizowanych na Odrzańskiej Drodze Wodnej, które na co dzień piętrzą wodę dla celów żeglugi, zapewniając stały jej poziom. Przed nadejściem fali wezbraniowej wszystkim jazom zadano bezpieczną pozycję, umożliwiającą spływ wód powodziowych. Obecnie trwa przywracania normalnego stanu piętrzenia na Odrze.

Przywracanie normalnych poziomów piętrzeń na stopniach wodnych (których częścią są wspomniane jazy) rozpoczęło się w środę 25 września br. Od tej pory 14 jazów znajdujących się w administracji Wód Polskich w Gliwicach (10 klapowych, 3 sektorowe i 1 kozłowo-iglicowy) jest stopniowo przygotowywanych do dalszego wykonywania swoich zadań. Tak jest między innymi w górnym odcinku Odry, gdzie pracownicy jazów klapowych, po uzyskaniu informacji o podnoszeniu jazów sektorowych w Krapkowicach Kątach i Zawadzie, również rozpoczęli podnoszenie klap tych urządzeń, co pozwala na przywrócenie normalnego poziomu piętrzenia na odcinku drogi wodnej od Januszkowic do Zawady.

Mimo to jednoczesne ustawienie wszystkich jazów do pozycji zapewniających bezpieczne piętrzenie wód nie jest możliwe. Ten stan rzeczy wynika z różnic konstrukcyjnych i technologicznych tych obiektów a także z uwagi na warunki hydrologiczne w zlewni rzeki Odry.

Istotnym powodem stopniowego przywracania piętrzenia są uszkodzenia i awarie, które powstały w wyniku przejścia wody powodziowej – wszystkie jazy zostały zalane przez wody powodziowe. Stąd konieczna jest ocena ich stanu technicznego, identyfikacja ewentualnych awarii oraz sukcesywne ich usuwanie. Z usterkami borykają się m.in. obiekty na stopniu wodnym w Zawadzie i Rogowie.

Największym wyzwaniem w przywróceniu normalnego poziomu piętrzenia na drodze wodnej, jest obecnie przywrócenie funkcjonalności jazu kozłowo-iglicowego Ujście Nysy. Wymaga to szeregu bardzo skomplikowanych działań bezpośrednio w nurcie rzeki Odry oraz uzyskania ocen potwierdzających możliwość bezpiecznego użytkowania obiektu.

W związku z panującymi warunkami decyzją Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gliwicach od dnia 14 września 2024 r. do odwołania pozostaje zamknięta dla żeglugi Odrzańska Droga Wodna na odcinku od km 51+000 (m. Racibórz) do km 93+500 oraz od km 95+400 do km 181+300 (OH Ujście Nysy). 

Wody Polskie w Gliwicach przeprowadzają prace rewizyjno-naprawcze na Odrzańskiej Drodze Wodnej. W następnej kolejności zostanie przeprowadzone sondowanie całego szlaku, a także usunięcie przeszkód naniesionych przez wodę i uniemożliwiających bezpieczną żeglugę. Kolejnym etapem przed przywróceniem żeglugi będzie sprawdzenie poprawności działania mechanizmów śluz oraz oznakowanie nawigacyjne szlaku. Spełnienie wszystkich zasad bezpieczeństwa pozwoli na ponowne otwarcie Odrzańskiej Drogi Wodnej dla żeglugi.

Ponadto, przywrócona została żegluga na Kanale Gliwickim, jak również Kanale Kędzierzyńskim od km 0+000 do km 5+600.