Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Warszawie

W ostatnich dniach mieszkańcy miejscowości Brzóstowa w gminie Ćmielów zmagają się z problemem podtopień spowodowanych nawałnicą, która przeszła nad regionem w czwartek 11 lipca. Wielu z nich za zaistniałą sytuację obwinia PGW Wody Polskie, twierdząc, że rzeka Ćmielówka nie jest odpowiednio czyszczona. Jednakże warto przyjrzeć się bliżej temu problemowi i zrozumieć, jakie czynniki wpływają na występowanie podtopień.

Nawalne deszcze a lokalne podtopienia

Nawalne deszcze to krótkotrwałe opady o dużym natężeniu, obejmujące swym zasięgiem niewielki obszar. Takie intensywne opady mogą prowadzić do lokalnych podtopień, szczególnie na terenach silnie zurbanizowanych. W miejscach, gdzie ingerencja człowieka zaburzyła naturalny spływ powierzchniowy oraz zagospodarowanie zlewni, woda może gromadzić się w niskich punktach terenu.

Charakterystyka rzeki Ćmielówka

Rzeka Ćmielówka jest dopływem rzeki Kamiennej i znajduje się w dolinie zlewni tej rzeki. Teren wokół Ćmielówki jest mocno zróżnicowany, z wapiennymi skałami i wąwozami lessowymi. Gleby w tym rejonie to głównie płowe i bielice, które są podatne na wymywanie. Na terenie miejscowości Brzóstowa, Grójec, rzeka Ćmielówka przepływa głównie przez tereny zurbanizowane. Bliska odległość ogrodzeń i posesji, powoduje utwardzenie terenu w sąsiedztwie rzeki, w związku z czym występuje małe przenikanie wód opadowych do gleby.

Prace w zakresie utrzymania koryta

PGW wody Polskie podejmuje szereg działań w celu minimalizacji ryzyka powodziowego. Prace obejmują oczyszczanie koryta rzeki na różnych odcinkach. Przykładowe działania to:

• W 2020 roku przeprowadzono oczyszczanie odcinka o długości 7,45 km na terenie miejscowości Ćmielów, Brzóstowa, Grójec oraz Bodzechów.
• W 2021 roku kontynuowano prace na odcinku o długości 1,70 km w miejscowości Brzóstowa i Grójec.
• W 2023 roku przeprowadzono konserwację na odcinku o długości 2,25 km w miejscowości Brzóstowa i Grójec.
• W 2024 roku planowane są kolejne działania, w tym oczyszczanie koryta po intensywnych burz.

Konserwacja przez inne podmioty

Ponadto, inne podmioty, takie jak Polskie Fabryki Porcelany „Ćmielów" i „Chodzież" S.A., w ramach posiadanego pozwolenia wodnoprawnego, również przyczyniają się do utrzymania koryta Ćmielówki. Dwa razy w roku wykonują prace konserwacyjne, usuwając roślinność i zakrzaczenia, aby zachować drożność koryta.

Współpraca z instytucjami w walce z podtopieniami

Świętokrzyski Zarząd Dróg Wojewódzkich w Kielcach, zgodnie z decyzją wydaną przez Dyrektora Zarządu Zlewni w Radomiu, jest odpowiedzialny za utrzymanie w należytym stanie technicznym wylotów kanalizacji deszczowej oraz konserwację i utrzymanie koryt odbiorników.

Pracownicy PGW Wody Polskie posiadają decyzję zezwalającą na likwidacje przetamowań na rzece ważną do 31 grudnia 2024 r.

W ramach projektu budżetu na lata 2025–2028 przewidziano koszty bieżące związane z pracami konserwacyjnymi na korycie Ćmielówki. Należy pamiętać, że podtopienia, które wystąpiły 11 lipca, były wynikiem nadzwyczajnych opadów deszczu i spływu błota. Współpraca między instytucjami oraz monitorowanie rzek są kluczowe dla skutecznego zarządzania tym wyzwaniem.

Obecnie na administrowanych odcinkach i obiektach, w rejonie wystąpienia intensywnych opadów, zapewniony jest przepływ wód w korytach cieków. Pracownicy Zarządu Zlewni w Radomiu usunęli przeszkody na newralgicznych odcinkach. Nadal prowadzone są prace w miejscach, gdzie występują pozostałości naniesionego namułu i rumoszu. Rzeki na tym obszarze są na bieżąco monitorowane.