Wojewódzka Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Lublinie

Grzyby odgrywają ważną rolę w przyrodzie – zapewniają krążenie pierwiastków, uczestniczą w procesach glebotwórczych, wzbogacają glebę i stanowią pokarm dla wielu gatunków zwierząt. Z niektórych grzybów można wytwarzać antybiotyki, inne są źródłami substancji wywołujących choroby i zatrucia.

Podział grzybów:

• Jadalne - grzyby produkujące jadalne owocniki, które po przyrządzeniu, nie wpływają negatywnie na stan zdrowia człowieka.
• Niejadalne - grzyby, które nie nadają się do spożycia głównie ze względu na smak i zapach, ale też ze względu na twardość miąższu, ciężkostrawność, a czasem także toksyny.
• Trujące - grupa grzybów, zwłaszcza kapeluszowych, zawierających substancje trujące w ilościach toksycznych dla ludzi. Dzieli się je według toksyn, które wytwarzają oraz ich oddziaływania na organizm człowieka.

Istnieją trujące gatunki grzybów, które do złudzenia przypominają gatunki jadalne, co może być przyczyną śmiertelnej pomyłki - przykładowo muchomor zielonawy mylony jest często z czubajką kanią. Już 50 g muchomora zielonawego może spowodować śmierć dorosłego człowieka.

Grzyby trujące prowadzą do nieodwracalnych uszkodzeń wątroby oraz powodują zaburzenia akcji serca i oddychania, co w konsekwencji może doprowadzić do śmierci!

Właściwości zdrowotne grzybów

Grzyby są niskokaloryczne, zawierają dużo błonnika, a także związki biologicznie aktywne (beta-glukany, chitosany, polifenole i in.), które mogą zapobiegać powstawaniu oraz wspomagać leczenie chorób, tj. miażdżyca czy nowotwory.

Spożywanie grzybów powoduje obniżenie we krwi stężenia cholesterolu całkowitego oraz frakcji LDL. Biologicznie aktywne związki obecne w grzybach wykazują działanie immunostymulujące, przeciwnowotworowe, przeciwzapalne, hipoglikemiczne i antyoksydacyjne.

Grzyby zawierają dużo substancji chitynowych, co powoduje że są one ciężkostrawne i dlatego nie zaleca się spożywania grzybów:

• kobietom w ciąży i karmiącym
• dzieciom
• osobom starszym
• osobom z zaburzeniami pracy przewodu pokarmowego

Jak przygotować się do grzybobrania?

1. Załóż bluzkę lub kurtkę z długim rękawem, spodnie z długimi nogawkami, buty z wyższą cholewką oraz czapkę bądź kapelusz
2. Weź koszyk na grzyby, najlepiej wiklinowy, w foliowej torebce grzyby zaparzają się i mogą wytwarzać substancje szkodliwe dla zdrowia
3. Zabierz ze sobą środek odstraszający owady, który zabezpieczy przed komarami i kleszczami

10 zasad grzybiarza

1. Zbieraj tylko te grzyby, co do których jesteś absolutnie pewien
2. Jako początkujący grzybiarz zbieraj tylko grzyby rurkowe - "z siateczką"
3. Unikaj grzybów zbyt małych - trudno je zidentyfikować
4. Grzyby delikatnie wykręcaj lub wycinaj z podłoża, miejsce zasyp ściółką aby nie uszkodzić grzybni - wyrosną z niej nowe grzyby
5. Grzyby zbieraj do przewiewnych koszyków, nie korzystaj z foliowych reklamówek
6. Nie identyfikuje grzybów próbując ich, nie wszystkie trujące grzyby są gorzkie
7. Nie niszcz grzybów, których nie zbierasz - są one elementem ekosytemu lasu, mogą stanowić pokarm dla zwierząt
8. Korzystaj z atlasów grzybów
9. Nie podawaj grzybów małym dzieciom!
10. Nie przyjmuj rad od przygodnych grzybiarzy

Zbieranie grzybów wymaga wiedzy i doświadczenia. Aby mieć całkowitą pewność co do tego, czy zebrane przez Ciebie grzyby są jadalne, przynieś je do najbliższej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej i uzyskaj bezpłatną poradę grzyboznawcy lub klasyfikatora grzybów. Specjaliści dokładnie obejrzą wszystkie dostarczone grzyby i dokonają oceny gatunkowej każdego z nich. Pamiętaj, aby przynosić całe, nieuszkodzone i dobrze wykształcone owocniki.

Pamiętaj!
Zbieraj tylko te grzyby, co do których masz całkowitą pewność. Jeżeli masz wątpliwości - nie ryzykuj!