Wirus Zika
Co to jest wirus Zika, jak mogę się zarazić i jakie są objawy towarzyszące zakażeniu tym wirusem
Wirus Zika jest spokrewniony z wirusami wywołującymi m.in. gorączkę denga, żółtą gorączkę, gorączkę Zachodniego Nilu, kleszczowe zapalenie mózgu (KZM) czy japońskie zapalenie mózgu.
Główną drogą zakażenia człowieka są ukąszenia komarów należących do wybranych gatunków z rodzaju Aedes. Komary te wykazują aktywność w ciągu dnia, w szczególności o poranku oraz późnym popołudniem i występują zarówno na terenach wiejskich, w lasach tropikalnych, jak i w miastach. Drugą możliwą drogą szerzenia zakażeń wirusa Zika jest transmisja przez łożysko (od zakażonej matki do płodu), z czego wynikają wady wrodzone u płodów i nowonarodzonych dzieci w postaci głównie małogłowia (mikrocefalii). Notowano także pojedyncze sytuacje przeniesienia zakażenia drogą płciową (w USA, Argentynie, Chile, Nowej Zelandii, Francji, Włoszech, Peru, Portugalii, Kanadzie, Niemczech, Hiszpanii oraz Holandii) na partnerki mężczyzn, którzy podróżowali w regiony występowania transmisji wirusa. W lipcu 2016 r. w USA potwierdzono natomiast 1 przypadek zakażenia wirusem Zika u mężczyzny, który miał kontakt płciowy z zakażoną kobietą.
Zakażenia wirusem Zika najczęściej przebiegają łagodnie. Chorobie towarzyszą zwykle umiarkowana gorączka, bóle głowy, mięśni lub stawów, bóle zagałkowe, zapalenie spojówek, swędzącą wysypka grudkowa. Objawy występują zwykle po kilku dniach od ukąszenia komara (z reguły 3-12 dni) i zwykle nie trwają dłużej niż tydzień. 60-80% przypadków choroby ma przebieg bezobjawowy. Ze względu na mało charakterystyczny obraz kliniczny choroba może zostać nierozpoznana lub omyłkowo zdiagnozowana jako inna choroba np. gorączka denga. Leczenie zakażenia wirusem Zika ma charakter wyłącznie objawowy. Zwykle dochodzi do samoistnego ustąpienia objawów bez powikłań
Gdzie występuje wirus Zika
Transmisja wirusa Zika występuje w krajach znajdujących się w zasięgu geograficznym komarów mogących przenosić wirusa (wektora wirusa), zwłaszcza z gatunku Aedes aegypti. Jak dotąd została ona udokumentowana w 72 państwach i rejonach świata. Jednocześnie obszar występowania zakażeń Zika w dużej mierze pokrywa się z obszarem występowania dengi, żółtej gorączki i gorączki chikungunya, które są przenoszone przez te same gatunki komarów. Na obszarach tych występuje także ryzyko zachorowania na malarię.
Aktualne rozprzestrzenienie wirusa Zika
Informacja dla osób podróżujących w regiony występowania Zika
W Polsce brak jest warunków środowiskowo-klimatycznych, które mogłyby spowodować rozprzestrzenianie się choroby w naszym kraju. Dlatego też, ryzyko wystąpienia przypadków zakażeń i zachorowań wywołanych wirusem Zika u osób zamieszkujących w Polsce jest związane z wyjazdami turystycznymi do regionów geograficznych powszechnego występowania komarów przenoszących wirusa Zika.
Jak mogę ochronić się przed zakażeniem Zika
- Ponieważ nie istnieje ani szczepionka, ani profilaktyka lekowa przeciw wirusowi Zika, osoby wyjeżdzające w rejony występowania wirusa powinny stosować się do rekomendacji, które obowiązują również w przypadku innych chorób tropikalnych przenoszonych przez komary.Rekomendowane jest:
- stosowanie repelentów (zawierających takie substancje jak: DEET, ikarydyna/pikarydyna, IR35/35) w ciągu dnia jak i w nocy, podczas przebywania na zewnątrz jak i wewnątrz pomieszczeń,
- noszenie odpowiedniego ubioru chroniącego przed pokąsaniem przez komary (ubrania jasne, najlepiej zakrywające ciało - z długimi nogawkami i rękawami, zakrywające stopy, nakrycie głowy)
- używanie moskitier,
- pozostawanie w pomieszczeniach w okresie pór dnia, w których aktywność komarów jest największa (najlepiej klimatyzowanych lub posiadających wiatraki).
- Kobiety w ciąży, a także kobiety planujące ciążę powinny zdecydowanie odłożyć podróż w rejony występowania Zika.
- Kobiety w ciąży oraz kobiety planujące ciążę, które powróciły z regionów występowania wirusa Zika powinny skonsultować się lekarzem ginekologiem-położnikiem, który podejmie decyzję dotyczącą dalszego postępowania diagnostycznego albo udzieli porady w zakresie planowania ciąży.
- Pary spodziewające się dziecka, w przypadku kiedy mężczyzna powraca z regionów występowania wirusa Zika, powinny stale i we właściwy sposób stosować metody barierowe przez cały okres ciąży lub powstrzymać się w tym okresie od wszelkich kontaktów seksualnych.
- Osobom powracającym z regionów występowania choroby, zaleca się abstynencję seksualną lub stałe i prawidłowe stosowanie metod barierowych przez okres przynajmniej 6 miesięcy.
- Zalecenie to dotyczy zarówno mężczyzn jak i kobiet, bez względu na fakt czy wystąpiły u nich objawy zakażenia czy też zachorowanie przebiegało bezobjawowo.
- Zalecenie to jest ważne dla osób planujących ciążę w okresie następującym bezpośrednio po pobycie w regionach występowania wirusa Zika.
- Osoby, u których stwierdza się przewlekle przebiegające choroby takie jak: cukrzyca, choroby płuc, niewydolność nerek, niewydolność krążenia powinny skonsultować się z lekarzem przed podjęciem decyzji o wyjeździe w regiony występowania zakażeń Zika.