Wojewódzka Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Szczecinie

Jednym z zadań Państwowej Inspekcji Sanitarnej jest sprawowanie nadzoru nad higieną procesów nauczania, w tym ocena rozkładu zajęć lekcyjnych w szkole.

 

Plan zajęć powinien być ułożony tak, aby uwzględniał:

• równomierne obciążenie uczniów zajęciami w poszczególnych dniach tygodnia,
• zróżnicowanie zajęć w każdym dniu,
• możliwości psychofizyczne uczniów podejmowania intensywnego wysiłku umysłowego   w ciągu dnia.

 

Równomierne obciążenie uczniów zajęciami w poszczególnych dniach tygodnia oznacza, że:

• zajęcia powinny rozpoczynać się o stałej porze,
• różnica w liczbie godzin lekcyjnych pomiędzy kolejnymi dniami tygodnia nie powinna być większa od 1 godziny.

 

Zróżnicowanie zajęć oznacza między innymi, że:

• w każdym dniu powinny odbyć się zajęcia z elementami ruchu, takie jak: wychowanie fizyczne, plastyka, technika, muzyka, godzina wychowawcza
  (z wyjątkiem szkół ponadpodstawowych),
• w dniu, w którym występuje maksymalna liczba godzin, co najmniej jedną godzinę lekcyjną należy przeznaczyć na zajęcia z elementami ruchu.

 

Należy dostosować się do możliwości psychofizycznych uczniów do podejmowania intensywnego wysiłku umysłowego w ciągu dnia, tj.

• nie powinno łączyć się w kilkugodzinne bloki zajęć z tego samego przedmiotu, z wyjątkiem przedmiotów, których program tego wymaga,
• nie należy planować przedmiotów wymagających wzmożonej koncentracji po piątej godzinie lekcyjnej.

 

Zajęcia szkolne to nie tylko przedmioty szkolne ale także odpoczynek, zabawa i korzystanie z zajęć na świeżym powietrzu, dlatego istotnym elementem dziennego rozkładu lekcji są przerwy, które wpływają pozytywnie na odreagowanie zmęczenia. Dla uczniów klas I-III przerwy mogą być krótsze, ale częstsze. Nauczyciele w tych klasach mają możliwość samodzielnego decydowania o długości przerw. W klasach I-III można stosować mikro pauzy wykorzystane na krótkie ćwiczenia ruchowo-oddechowe, największą wartość mają jednak przerwy spędzane na świeżym powietrzu.

Przerwa śniadaniowa niezależnie od innych przerw powinna trwać przynajmniej 15 minut. Dla klas I-III czas na spożycie obiadu powinien wynosić niemniej niż 20 minut, aby zagwarantować komfortowe spożycie posiłku.

 

Oceniając tygodniowy rozkład zajęć należy wziąć pod uwagę zmiany czasu rozpoczynania zajęć lekcyjnych w szkole. Mając na uwadze rytm biologiczny dzieci i młodzieży, zasadne jest podejmowanie określonych działań o stałych porach. Uczęszczanie uczniów do szkoły na pierwszą zmianę umożliwia im zachowanie rytmiczności podejmowanych wysiłków.