Innowacyjność to jedna z najważniejszych cech współczesnych gospodarek, opisująca ich zaawansowanie technologiczne, naukowe, przemysłowe i społeczne. Powszechnie uważa się, że wdrażanie innowacji to kluczowy czynnik dla rozwoju zarówno wielkich koncernów, jak i małych przedsiębiorstw działających na rynkach krajowych i zagranicznych.

Polskie spółki Skarbu Państwa konsekwentnie stawiają na innowacje. Dzięki lepszemu transferowi wiedzy ze świata nauki do świata biznesu mogą budować swoją przewagę konkurencyjną poprzez podnoszenie jakości oferowanych usług i towarów, modernizację zakładów przemysłowych, optymalizację produkcji, podnoszenie bezpieczeństwa i komfortu pracy, a także poprzez minimalizację niekorzystnego wpływu na środowisko naturalne.

Według ministra aktywów państwowych innowacje we współczesnym świecie są szansą na rozwój.

– Spółki Skarbu Państwa mają tego świadomość, dlatego wdrażają rozwiązania podnoszące konkurencyjność czy udoskonalające sposób produkcji – mówi wicepremier Jacek Sasin. – Wsparcie działań innowacyjnych jest ważnym elementem polityki właścicielskiej, którą prowadzi Ministerstwo Aktywów Państwowych – dodaje.

Spółki Skarbu Państwa wspierają opracowywanie nowych rozwiązań w produkcji, dzięki inwestycjom w bazy badawczo-rozwojowe. Przykładem takiej inwestycji jest niedawno otwarte Centrum Badawczo-Rozwojowe PKN Orlen w Płocku. Warto wspomnieć o nowoczesnych laboratoriach Grupy Azoty. W Centrum Badawczo-Rozwojowym Spółki w Tarnowie właśnie uruchomiono instalację polimeru do tworzenia opakowań nieszkodliwych dla środowiska na bazie skrobi termoplastycznej tworzonej z ziemniaków. Oznacza to, że Grupa Azoty rozpoczyna produkcję ekologicznego plastiku, który będzie biodegradowalny.

Efekty na polu innowacyjności przynosi także współpraca ze znakomitymi ośrodkami naukowymi. Przykładami są wspólne projekty KGHM i Politechniki Wrocławskiej, czy PGNiG i Politechniki Gdańskiej.

Spółki Skarbu Państwa z branży energetycznej i paliwowej modernizują swoje zakłady produkcyjne, infrastrukturę przesyłową i dystrybucyjną. Rozwijają także swoje bazy naukowo-rozwojowe, aby w przyszłości sprostać wymaganiom stawianym głównie przez politykę klimatyczną Unii Europejskiej, ale także by zapewnić wszystkim Polakom stabilność dostaw energii. Wśród wielu projektów, do największych należą:

• Smart Grid
  To projekt spółki Energa Operator z Grupy Orlen mający na celu utworzenie kompleksowego systemu zarządzania siecią średnich napięć z zastosowaniem nowoczesnych rozwiązań teleinformatycznych. Inteligentne, zdalnie sterowane sieci, mające zdolność do automatycznej szybkiej rekonfiguracji w wypadku awarii, to przyszłość energetyki. Energa Operator jest pierwszą spółką dystrybucyjną w Polsce, która wdraża tego typu rozwiązania na całym obszarze swojego działania. Wszystko to ma służyć jak najszybszemu zlokalizowaniu i usunięciu awarii a w efekcie zadowoleniu odbiorców.
  
• Prototypowe magazyny energii
  W Bydgoszczy, Zielonej Górze, Gubinie, Pogorzelicy i Opalenicy spółka Enea Operator buduje prototypowe magazyny energii, które rozpoczną działanie jeszcze w tym kwartale. Każda z instalacji powstaje w oparciu o inną technologię, dzięki czemu będzie możliwe sprawdzenie ich funkcjonalności w praktyce. Magazyny pozwolą na efektywniejsze wykorzystanie odnawialnych źródeł energii oraz wzmocnią bezpieczeństwo i jakość dostaw prądu.
   
• Wykorzystanie wodoru
  Grupa Lotos realizuje szeroki portfel projektów wodorowych: od projektów badawczych rozwijających polskie technologie (VETNI), przez welkoskalowe projekty wykorzystujące znane technologie (Green H2), po projekty rozwijające rynek paliw alternatywnych (PURE H2).
  
• Wirtualną rzeczywistość do szkolenia kadry technicznej
  Enea Operator, wspólnie z Politechniką Poznańską oraz Uniwersytetem Ekonomicznym w Poznaniu, realizuje projekt badawczo-rozwojowy, wykorzystujący technologię wirtualnej rzeczywistości (VR). W efekcie prac powstanie system, dzięki któremu pracownicy służb technicznych będą zwiększać swoje kompetencje przy zastosowaniu gogli VR. Jest to nowatorskie wykorzystanie VR w elektroenergetyce, jedno z pierwszych w Europie wdrażanych na tak szeroką skalę.
  
• Ekologiczne Asfalty
  Grupa LOTOS stawia na rozwój innowacyjnych technologii umożliwiających produkcję nowatorskich asfaltów – trwałych i przyjaznych środowisku. Wspólnie z Politechniką Gdańską realizuje projekt „Ekologiczne asfalty”, którego celem jest stworzenie innowacyjnej nawierzchni, która przyczyni się do redukcji zanieczyszczeń powietrza w rejonie pasa drogowego.

Zgodnie z założeniami Europejskiego Zielonego Ładu do 2050 roku sektor transportu ma dokonać 90% redukcji emisji gazów cieplarnianych a rozkładowe podróże poniżej 500 km mają stać się neutralne pod względem emisji dwutlenku węgla do 2030 roku. Polskie spółki kolejowe już rozpoczęły proces transformacji z wykorzystaniem innowacji w taborze oraz infrastrukturze.

• PKP Intercity – Kolej Dużych Inwestycji – to największy inwestycyjny projekt polskiego narodowego przewoźnika. W ramach tego projektu, za około 19 mld zł, spółka zakupi ponad 500 nowoczesnych wagonów kolejowych, 38 składów kolejowych typu push-pull, 63 lokomotywy wielosystemowe do obsługi połączeń dalekobieżnych, a także 16 lokomotyw hybrydowych i 20 hybrydowych składów zespolonych. Zamówiony tabor będzie innowacyjny, dostosowanych do najwyższych standardów współczesnej podróży pociągiem i zapewniający komfort pasażerom.
  
• Projekt Eco Driving – By zwiększyć efektywność energetyczną, zamontowano liczniki energii elektrycznej w ponad 300 lokomotywach i elektrycznych zespołach trakcyjnych należących do PKP Intercity. Założeniem projektu jest wypracowanie technik prowadzenia pociągu przez maszynistów, które pozwolą na obniżenie ilości zużywanej energii elektrycznej przez wszystkie pociągi prowadzone z wykorzystaniem trakcji elektrycznej. Dzięki tym działaniom przewoźnik przewiduje roczne kilkuprocentowe oszczędności wolumenu energii trakcyjnej, co przyczyni się do ochrony środowiska naturalnego.
   
• Innowacyjne Dworce Systemowe – to autorski projekt PKP S.A. Oznacza budowę nowych, parterowych budynków dworców z proekologicznymi rozwiązaniami, które powstaną w miejsce najczęściej dużych, niefunkcjonalnych budynków. Wspomniane proekologiczne rozwiązania to np. panele fotowoltaiczne, pompy ciepła czy system odzysku wody deszczowej, która ma służyć do spłukiwania toalet.

Silna i zmodernizowana armia, wyposażona w najnowszy sprzęt wojskowy i nowinki z dziedziny militariów to fundament bezpieczeństwa Polski. Polska Grupa Zbrojeniowa dokłada wszelkich starań, aby zaopatrywać polskich żołnierzy w najnowocześniejsze technologie wykorzystywane do obrony. Do flagowych projektów należą:

• Nowy Bojowy, Pływający Wóz Piechoty kr. „Borsuk” ­– to nowoczesny i zaawansowany technologicznie sprzęt, mający zdolność pokonywania przeszkód wodnych. Pojazd charakteryzuje się dużą manewrowością oraz zdolnością do działań w różnych warunkach terenowych i klimatycznych, z gwarancją odpowiedniego poziomu ochrony załogi. Konstrukcja „Borsuka” zapewni możliwość transportu drużyny piechoty oraz zabudowy systemu uzbrojenia z armatą kalibru od 30 do 40 mm.
  
• Prototyp radaru P-18PL – Wchodząca w skład Grupy PGZ spółka PIT-RADWAR S.A. we współpracy z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju opracowała prototyp radaru wstępnego wskazywania celów P-18PL, który ma być jednym z kluczowych elementów systemu obrony powietrznej średniego oraz krótkiego zasięgu. Opracowany radar spełnia światowe wymagania współczesnego pola walki. Jego zaletą jest praca w paśmie metrowym, co daje możliwość wykrywania obiektów powietrznych typu „stealth”. Sprzęt spełniać będzie wymagania zdefiniowane dla IX poziomu gotowości technologicznej.
  
• System pasywnej lokalizacji SPL – jest innowacyjnym w skali światowej systemem obserwacji przestrzeni powietrznej stworzonym przez spółkę PIT-RADWAR z Grupy PGZ. Zapewnia on ciągłą obserwację przestrzeni oraz rozpoznanie niezależnie od pracy radarów aktywnych, jednocześnie będąc niewykrywalnym dla przeciwnika. Znajdzie on zastosowanie w Zestawach Rakietowych Obrony Przeciwlotniczej. Może być także wykorzystany do kontroli przestrzeni powietrznej przez służby Straży Granicznej.

Węgiel koksowy – strategiczny surowiec według Unii Europejskiej – jeszcze długo będzie podstawą dla produkcji najwyższej jakości stali, która umożliwia realizację wielkich projektów infrastrukturalnych, takich jak morskie farmy wiatrowe, autostrady, czy rurociągi. Jastrzębska Spółka Węglowa sięga do najnowszych zdobyczy techniki, aby usprawnić proces wydobycia węgla koksowego z coraz głębszych pokładów, zapewniając przy tym bezpieczeństwo swoich pracowników.

• MonoBike – czyli rower podwieszony, to wynalazek do transportu podziemnego, który wymyślono w AGH w Krakowie, a zaprojektowano w Dziale Projektów, Innowacji i Rozwoju Przedsiębiorstwa Budowy Szybów. Jest to jednoosobowe urządzenie do przemieszczania się poza zorganizowanym transportem w kopalnianych chodnikach.
  
• Nowoczesna pracownia VR (Virtual Reality) – zapoczątkowała działania w celu stopniowego przenoszenia ciężaru szkoleniowego na wirtualną rzeczywistość. Obecnie w pracowni VR odbywają się szkolenia i warsztaty na trzynastu przygotowanych do tego stanowiskach pracy. W czerwcu rusza akcja promowania pierwszej pomocy przedmedycznej za pomocą Virtual Reality.
  
• System HADES – system służący do monitorowania oraz zarządzania maszynami pod ziemią i na powierzchni. Umożliwia kontrolę nad całym procesem produkcyjnym w kopalni.

We wdrażanie innowacji zaangażowana aktywnie jest również spółka KGHM, jeden z największych koncernów na świecie w zakresie wydobycia i produkcji miedzi.

• Wykorzystanie dronów – KGHM Polska Miedź chce wykorzystać drony do monitorowania 250 km rurociągów transportujących odpady poflotacyjne. Drony wyposażone są w specjalistyczne kamery i doskonale sprawdzają się w wykrywaniu potencjalnych usterek rurociągów.