Janusz Kowalski: Przewidujemy wprowadzenie instytucji zewnętrznego doradcy rady nadzorczej
29.08.2020
Jako Pełnomocnik Rządu ds. Reformy Nadzoru Właścicielskiego nad Spółkami Skarbu Państwa od kilku miesięcy koordynuję pracę Komisji ds. Reformy Nadzoru Właścicielskiego, wokół której skupionych jest ponad 60 polskich ekspertów doktryny prawa, profesorów i praktyków.
Obecnie obowiązujące przepisy weszły w życie 15 września 2000 roku a więc już dwie dekady temu. W tym czasie zmieniła się rzeczywistość gospodarcza w Polsce. Dlatego dziś tak ważne jest stworzenie nowoczesnych regulacji prawa gospodarczego, dostosowanych do bieżących realiów. W nasze prace zaangażował się jeden z autorów ówczesnej ustawy - profesor Andrzej Szumański, który kieruje zespołem ds. prawa koncernowego.
Jesteśmy w trakcie zbierania opinii w ramach toczących się obecnie konsultacji publicznych dotyczącymi reformy Kodeksu spółek handlowych (KSH). Na uwagi czekamy do 19 września. Proponowane zmiany są korzystne dla niemal 440 tys. spółek kapitałowych w Polsce.
W najbliższych dniach przybliżę szczegóły naszych prac. Od dziś, będę codziennie prezentował najważniejsze zmiany reformy Kodeksu Spółek Handlowych.
Jako pierwszą zaprezentuję instytucję zewnętrznego doradcy rady nadzorczej.
Przygotowane zmiany regulują kwestie związane z funkcjonowaniem rad nadzorczych. Nowe przepisy mają realnie wzmocnić pozycję rad nadzorczych spółek kapitałowych oraz ich członków. Przewidujemy wprowadzenie m.in. instytucji wykwalifikowanego zewnętrznego doradcy rady nadzorczej, którego rada mogłaby wybrać i korzystać z przeprowadzonych przez niego analiz z pominięciem zarządu.
Potrzeba takiego doradcy wynika z rosnącej złożoności procesów zachodzących w spółkach kapitałowych, a także ich profesjonalizacja. Ponadto w ramach obecnie funkcjonujących przepisów rada nadzorcza nie ma kompetencji, by w sposób władczy wydawać zarządowi polecenia związane z prowadzeniem spraw spółki. Przekłada się to również na brak możności nakazania zarządowi nawiązania współpracy z profesjonalnym podmiotem trzecim, w celu przeprowadzenia działań niezbędnych do prawidłowego nadzoru spółki.
Na osobną uwagę zasługują sytuacje, kiedy rada nadzorcza zasadnie podejmuje działania mające na celu weryfikację określonych obszarów działania spółki, chcąc wykorzystać w tym celu wyspecjalizowanego doradcę, w kontekście potencjalnie niekorzystnych działań zarządu, mogących wyrządzić spółce szkodę. Przy takim scenariuszu obecnie obowiązujące regulacje (KSH) nie przyznają radzie nadzorczej żadnych dodatkowych narzędzi, które mogłaby wykorzystać z wyłączeniem zarządu. Rada nadzorcza pozostaje zatem skazana wyłącznie na działania i wykorzystanie wiedzy swoich członków, bez możliwości zewnętrznego doradztwa.
Komisja ds. Reformy Nadzoru Właścicielskiego i Zespół ds. Zwiększenia Efektywności Rad Nadzorczych, któremu przewodniczy dr Radosław Kwaśnicki proponuje wprowadzenie przepisów dających radzie nadzorczej uprawnienie do samodzielnego wyboru podmiotu zewnętrznego. Samodzielność rady rozciąga się w tym kontekście nie tylko na reprezentowanie spółki w obszarze wyboru podmiotu, ale także na określenie przedmiotu i ram zaplanowanych prac analitycznych.
Na podstawie reformy KSH doradca rady nadzorczej wykonuje czynności na zlecenie spółki oraz na jej koszt, w związku z czym to wspólnicy oraz akcjonariusze będą rozstrzygać o swobodzie korzystania z usług takiego podmiotu, mogąc go na poziomie statutu bądź umowy spółki ograniczyć bądź całkowicie wyłączyć. Celem ochrony interesów spółki doradca rady nadzorczej, jak również każda osoba fizyczna wykonująca w jego imieniu czynności związane z badaniem, zobowiązane są do zachowania w tajemnicy wszystkich informacji niemających charakteru publicznego.
Instytucję doradcy rady nadzorczej zdecydowano się wprowadzić w odniesieniu do każdego rodzaju spółki kapitałowej, przy jednoczesnym odpowiednim dostosowaniu jej mechanizmów do systemowych różnic poszczególnych modeli spółek kapitałowych.
Już teraz gorąco zachęcam Państwa do dyskusji w ramach reformy KSH. Zależy nam na każdej opinii. Zależy nam, aby nowe regulacje jak najlepiej służyły polskiemu biznesowi i profesjonalizacji polskiego prawa handlowego. Dzięki reformie polskie prawo handlowe może stać się jednym z najbardziej nowoczesnych w UE. Chcemy by nowoczesne przepisy były dostępne dla polskiego biznesu, bo dobre prawo to silna i stabilna gospodarka.
Więcej informacji dot. konsultacji publicznych oraz sposobów zgłaszania uwag znajdują się pod adresem: KLIKNIJ TUTAJ