Polska w Arabii Saudyjskiej

 

WIZYTY BILATERALNE

 

 

1929 – 1939

 

W czerwcu 1929 r. Przedstawiciel Króla Abdulaziza odwiedził Warszawę. Jesienią 1929 r. Polska uznała Króla Abdulaziza jako władcę Hidżazu, Nedżdu i Terytoriów Zależnych. Jako 9. państwo świata  ustanowiła oficjalne stosunki z Królestwem (decyzja została formalnie podjęta w dn. 11.03.1930 r.). Adnotacja o wydarzeniu znajduje się w historycznej fortecy Al-Masmak w starej części Rijadu. W dniach 03-04 maja 1930 r. oficjalna polska delegacja z Zastępcą Naczelnika Wydziału Wschodniego MSZ, hr. Edwardem Raczyńskim (późniejszy Ambasador, Minister Spraw Zagranicznych i Prezydent Rządu Emigracyjnego) oraz Wielkim Muftim RP dr Jakubem Szynkiewiczem  przybyła do Dżuddy. Została dwukrotnie przyjęta przez króla  Abduaziza. Przekazany królowi karabin wyprodukowany w Radomiu jest wystawiony w Idarat King Abdulaziz w Rijadzie. W maju 1932 r. Książe Faisal bin Abdulaziz (późniejszy król Arabii Saudyjskiej) złożył wizytę w Polsce jako Minister Spraw Zagranicznych i przewodniczący Zgromadzenia Doradczego (Szura). Przyjmują go Marszałek Józef Piłsudski i prezydent Ignacy Mościcki. Podpisanie pierwszych kontraktów wojskowych i cywilnych. Order "Polonia Restituta" I klasy, którym księcia udekorował Prezydent RP, jest eksponowany w Muzeum Fundacji Króla Faisala w Rijadzie. W 1934 r. Król Abdulaziz przyjął Stanisława Korwina-Pawłowskiego - wówczas wykładowcę Uniwersytetu Al-Azhar w Kairze - w obozie polowym w rejonie Dżazanu, wraz z delegacją Ligi Pan-Islamskiej. Wynikiem spotkania był m. in. kontrakt na poszukiwanie wody w Północnym Nedżdzie. Napisał on także dwa pozostające w maszynopisie opracowania dot. Arabii Saudyjskiej.

 

1940 – 1994

 

W 1955 r. z misją dobrej woli przybył do Dżuddy ówczesny Ambasador w Ankarze J. Zambrowicz. W 1986 r. Delegacja Ligi Świata Muzułmańskiego na czele z Zastępcą Sekretarza Generalnego, szejkiem Mohammadem Al-Oboudi odwiedziła Polskę. W 1989 r. po ponad 50-letniej przerwie nastąpiło wznowienie oficjalnych kontaktów. Ministrowie Spraw Zagranicznych rozpoczęli regularne spotkania w Nowym Jorku przy okazji sesji ZO NZ. W listopadzie i grudniu 1990 r. do Rijadu przybyła robocza delegacja Ministerstwa spraw Zagranicznych i Ministerstwa Obrony RP na czele z Dyrektorem A. Majkowskim oraz gen. T. Cepakiem. W dn. 16.12.1990 r. delegacja pod przewodnictwem Wice Ministrów Spraw Zagranicznych - J. Majewskiego oraz Obrony Narodowej - J. Onyszkiewicza i WGZ - J. Kaczurby podpisała w Rijadzie Umowę między rządem RP i rządem KAS o działalności polskiego kontyngentu pomocniczego na terytorium KAS oraz Porozumienie między Ministerstwem Obrony Narodowej RP i Ministerstwem Obrony KAS. Na terenie Królestwa został rozmieszczony Polski Kontyngent Pomocniczy dowodzony przez gen. B. Woźnieckiego (zespół medyczny, 2 okręty specjalistyczne). W 1992 r. miała miejsce wizyta Wice Ministra Spraw Zagranicznych RP J. Majewskiego w Rijadzie. W sierpniu 1992 r. Prezydent RP skierował do Rijadu ministra Kancelarii  - A. Kozakiewicza. W grudniu 1992 r. w posiedzeniu Organizacji Konferencji Islamskiej w Dżuddzie uczestniczył specjalny sprawozdawca Komisji Praw Człowieka ONZ - T. Mazowiecki.

 

1995-1999

 

W dn. 03.05.1995 r. w Nowym Jorku został podpisany Protokół o ustanowieniu stosunków dyplomatycznych między Rzecząpospolitą Polską i Królestwem Arabii Saudyjskiej. W sierpniu 1995 r. do Rijadu przybył Minister Spraw Zagranicznych Władysław Bartoszewski oraz Wiceminister Współpracy z Zagranicą J. Kamiński. W 1995 roku miała miejsce wizyta Szefa Departamentu Konsularnego MSZ Arabii Saudyjskiej I. Al-Khorashi’ego w Warszawie. W 1997 r. do Polski przyjechała delegacja Islamskiego Banku Rozwoju. W listopadzie 1997 r. miał miejsce przyjazd do Warszawy misji handlowej Rady Saudyjskich Izb Przemysłu i Handlu pod przewodnictwem Sekretarza Generalnego A. T. Al-Dabbagha. W dn. 17.06.1998 r. nastąpiło otwarcie Ambasady RP w Rijadzie, kierowanej przez Charge d'Affaires a.i. Stanisława  Smolenia. W kwietniu 1999 r. Arabię Saudyjską odwiedził Wiceminister Spraw Zagranicznych Radosław Sikorski. W maju 1999 r. odbyła się wizyta przewodniczącego Zgromadzenia Doradczego, szejka Mohammada I. bin Jubeir’a w Polsce na zaproszenie Marszałków Sejmu i Senatu, natomiast we wrześniu 1999 r. miała miejsce delegacja saudyjskiego Ministra Szkolnictwa Wyższego. W tym samym miesiącu Minister Ropy Naftowej i Zasobów Mineralnych - Ali Al-Naimi - uczestniczył w Konferencji ONZ ds. zmian klimatycznych w Warszawie. W dn. 04.10.1999 r. misję w Rijadzie rozpoczął Ambasador Krzysztof Płomiński. 16.10.1999 r. złożył kopie listów uwierzytelniających Ministrowi Spraw Zagranicznych KAS, księciu Saudowi Al-Faisalowi.

 

2000-2004

 

W lutym 2000 r. misja handlowa KIG przybyła do Rijadu, Dżuddy, Dammamu i Abhy. KIG oraz Rada Saudyjskich Izb Handlu i Przemysłu podpisały Memorandum o Porozumieniu w sprawie Ustanowienia Wspólnej Rady Biznesu (26.02.2000). W dniach 28-30 marca 2000 r. Wice Minister Spraw Zagranicznych - dr Nizar O. Madani złożył wizytę w Warszawie. Towarzyszył mu Podsekretarz Stanu w MSZ ds. gospodarczych i kulturalnych - dr Yusuf Saadoun. Delegację przyjął Prezydent A. Kwaśniewski. W kwietniu 2000 miała miejsce wizyta Ministra Gospodarki J. Steinhoffa, który został przyjęty przez Następcę Tronu - księcia Abdullaha oraz Wice Premiera, Ministra Obrony - księcia Sultana. W dn. 25.04.2000 r. Ambasador Krzysztof Płomiński złożył w Dżuddzie listy uwierzytelniające królowi Fahdowi jako pierwszy Ambasador RP w Królestwie. W czerwcu 2000 r. został utworzony Konsulat RP w Dżuddzie, kierowany przez Konsula Honorowego - szejka Hassana Omara Attara. W sierpniu 2000 delegacja MSZ na czele z Ambasadorem Osamą A. Kurdi wybrała w Warszawie budynki pod ustanowienie Ambasady Królestwa Arabii Saudyjskiej w Polsce. W listopadzie 2000 r. do Arabii Saudyjskiej przybyła polska delegacja z Marszałek Senatu Alicją Grześkowiak i Wice Marszałkiem Sejmu Adamem Królem. Pierwsze posiedzenie Wspólnej Rady Biznesu. W maju 2001 r. miała miejsce wizyta delegacji ekspertów Ministerstwa Obrony i Lotnictwa Arabii Saudyjskiej w Polsce. W 2001 r. została otwarta Ambasada Królestwa Arabii Saudyjskiej w Warszawie, a w dniu 29.10.2001 r. Ambasador Osama Al-Sanosi składa listy uwierzytelniające. W 2003 r. miały miejsce liczne wizyty przedstawicieli polskich resortów związanych z bezpieczeństwem. W kwietniu 2003 r. wizytę w Rijadzie złożył szef Agencji Wywiadu, Minister Z. Siemiątkowski. W czerwcu 2003 r. miała miejsce wizyta w Polsce P.O. Szefa Wywiadu Ogólnego Arabii Saudyjskiej - księcia Sauda bin Fahda. We wrześniu 2003 r. odbyła się wizyta Ministra Obrony Narodowej RP w Arabii Saudyjskiej Jerzego Szmajdzińskiego. W dn. 11 października 2003 r. w Rijadzie podpisano Umowa ramowa między Rządem RP a Rządem Królestwa Arabii Saudyjskiej o współpracy w dziedzinie gospodarki, handlu, inwestycji, techniki, kultury, turystyki, młodzieży i sportu. W lutym 2004 r. wizyta w Arabii Saudyjskiej przedstawicieli polskiego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych (negocjacje dot. umowy o zwalczaniu przestępczości zorganizowanej). W tym samym miesiącu odbyła się wizyta Ministra Spraw Zagranicznych KAS w Polsce - księcia Sauda Al-Faisala. W dn. 23.02.2004 rozpoczęcie misji dyplomatycznej przez Ambasadora Adama Kułacha. W marcu 2004 r. wizyta delegacji Ministerstwa spraw Wewnętrznych KAS w Polsce. Prezydent Aleksander Kwaśniewski złożył wizytę w Dżuddzie i Rijadzie. W maju 2004 r. misja handlowa Rady Saudyjskich Izb Handlu i Przemysłu w Polsce. W dn. 10.10.2004 r. złożenie przez ambasadora Adama Kułacha listów uwierzytelniających na ręce króla Fahda.

 

2005 – 2009

 

W dn. 03.01.2005 miała miejsce udana operacja rozdzielenia polskich bliźniaczek syjamskich w Szpitalu Gwardii Narodowej w Rijadzie, sfinansowana przez Następcę Tronu - księcia Abdullaha. W 2005 r. Premier Marek Belka wziął udział w uroczystościach pogrzebowych króla Fahda. W grudniu 2005 r. II Polsko-Saudyjskie Forum Inwestycyjne w Rijadzie - misja handlowa KIG odwiedziła Rijad, Dammam i Jubail. W styczniu 2006 r. odbyły się konsultacje polityczne Wice Ministra Spraw Zagranicznych -W. Waszczykowskiego w Rijadzie. Partnerzy ze strony saudyjskiej: Minister Stanu ds. Zagranicznych N. Madani oraz Dyrektor Departamentu UE książę Muhammad Bin Fajsal. W listopadzie 2006 r. odbyła się wizyta misji gospodarczej KIG (Rijad, Dżedda, Dammam), III Polsko-Saudyjskie Forum Inwestycyjne oraz posiedzenie Wspólnej Rady Biznesu. Po spotkaniu ministerialnym RWPZ-UE w maju 2007 r. w Rijadzie, Minister Spraw Zagranicznych Anna Fotyga odbyła konsultacje dwustronne z Wice Ministrem Spraw Zagranicznych Arabii Saudyjskiej Nizar’em bin Obaid Madani’m, podczas których podpisano porozumienie o konsultacjach politycznych i współpracy resortów Spraw Zagranicznych. W czerwcu 2007 r. z oficjalną wizytą w Polsce, na zaproszenie prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego, przybył król Abdullah Bin Abdulaziz Al Saud. Król został odznaczony Orderem Orła Białego. Rozmowy z Prezydentem Lechem Kaczyńskim i Premierem Jarosławem Kaczyńskim. Zawarto 5 umów i porozumień dwustronnych dotyczących współpracy w zakresie: zwalczania przestępczości zorganizowanej; nauki i szkolnictwa wyższego; ochrony zdrowia oraz sportu. W lipcu 2007 r. miała miejsce wizyta Ministra Ropy i Zasobów Mineralnych Ali Al-Naimi w Polsce oraz wizyta Wice Ministra Obrony i Lotnictwa Arabii Saudyjskiej - księcia Khaleda Bin Sultana w Polsce. W listopadzie 2007 r. IV Polsko-Saudyjskie Forum Inwestycyjne. W kwietniu 2008 r. miała miejsce oficjalna wizyta Marszałka Senatu RP Bogdana Borusewicza w Rijadzie i Prowincji Wschodniej. W czerwcu 2006 r. Szczyt Energetyczny w Dżuddzie - Polskę reprezentował W. Pawlak. W marcu 2009 r. miała miejsce wizyta Ministra Sportu i Turystyki M. Drzewieckiego w Rijadzie.

 

2010 – 2014

 

W marcu 2011 r. miała miejsce wizyta Prezesa Narodowego Banku Polskiego Prof. Marka Belki wraz z towarzyszącą mu delegacją. W dn. 21.03.2011 r. rozpoczęcie misji dyplomatycznej przez Ambasadora Witolda Śmidowskiego. W lutym 2011 r. wizyta Wice Premiera, Ministra Gospodarki Waldemara Pawlaka w Rijadzie, udział w Międzynarodowym Forum Energetycznym IEF oraz podpisanie Konwencji między RP a Królestwem Arabii Saudyjskiej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu. W dn. 07.10.2011 r. miało miejsce I Posiedzenie Polsko-Saudyjskiej Komisji ds. Współpracy Dwustronnej w Warszawie. W dn. 25.10.2011 polska delegacja na czele z Sekretarzem stanu MSZ Janem Borkowskim, złożyła kondolencje w związku ze śmiercią następcy tronu Królestwa Arabii Saudyjskiej księcia Sultana bin Abdulaziza Al-Sauda. W kwietniu 2012 miała miejsce oficjalna wizyta Prezesa Rady Ministrów RP, Donalda Tuska z małżonką. Delegacji Premiera towarzyszyła także Minister Obrony Narodowej, Minister Skarbu oraz Wiceministrowie Finansów, Gospodarki, Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Skarbu i Spraw Zagranicznych oraz przedstawiciele instytucji gospodarczych, finansowych i biznesu. W listopadzie 2012 r. Arabię Saudyjską odwiedził gen. broni Waldemar Skrzypczak, Wice Minister Obrony Narodowej, wraz z grupą przedstawicieli polskiego biznesu zbrojeniowego. W grudniu 2012 r. w Rijadzie i Dżuddzie przebywała misja gospodarcza kobiet pod przewodnictwem Wice Minister Spraw Zagranicznych Beaty Stelmach. W dn. 02.02.2013 r. nastąpiło otwarcie Ataszatu Wojskowego przy  Ambasadzie RP w Rijadzie. W dniach 14-15.06.2013 saudyjska księżniczka Ameera Al Taweel wzięła udział w V Kongresie Kobiet w Warszawie. W dn. 08.10.2013 r. Prezydent Bronisław Komorowski wraz z małżonką przybył z wizytą do Arabii Saudyjskiej. Gospodarzem wizyty był Następca Tronu i Minister Obrony, książę Salman Bin Abdulaziz Al Saud. W trakcie wizyty miało miejsce otwarcie Polsko-Saudyjskiego Forum Gospodarczego. W dniach 13-16.01.2014 r. odbyła się wizyta Ministra  Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP Bogdana Zdrojewskiego w Arabii Saudyjskiej. W dniach 01-03.04.2014 r. miała miejsce II sesja Polsko-Saudyjskiej Komisji Wspólnej pod przewodnictwem Wice Ministra Gospodarki RP Dariusza Bogdana. W październiku 2014 r. została podpisana umowy o prowadzeniu wspólnych polsko-saudyjskich wykopalisk na stanowisku Aynuna w prowincji Tabuk nad Morzem Czerwonym pomiędzy Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego a  saudyjską Komisją Turystyki i Starożytności. W dn. 04.12.2014 r. miała miejsce wizyta Tomasza Siemoniaka, Wice Premiera i Ministra  Obrony Narodowej w Arabii Saudyjskiej.

 

2015 - 2020

 

W dn. 26.01.2015 r. w Rijadzie przebywała polska delegacja, pod przewodnictwem Wiceprezesa Rady Ministrów i Ministra Obrony Narodowej T. Siemoniaka, która przybyła złożyć kondolencje w związku ze śmiercią króla Abdullaha bin Abdulaziza Al Sauda. W kwietniu 2015 r. Podsekretarz stanu K. Kacperczyk przeprowadziła konsultacje polityczne z Podsekretarzem stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Arabii Saudyjskiej dr Khalid I. Jindan’em. W dniu 4 maja 2015 r. Minister SZ RP, Grzegorz Schetyna uczestniczył w ceremonii otwarcia nowej siedziby Ambasady Arabii Saudyjskiej w Warszawie. JW książę Khalid Bin Saud bin Khalid Al Saud, Wice Minister Spraw Zagranicznych Arabii Saudyjskiej patronował uroczystości. W dn. 11-13 maja 2016 r. w Warszawie odbyło się III posiedzenie Polsko-Saudyjskiej Komisji ds. Współpracy Dwustronnej pod przewodnictwem Podsekretarza stanu w MSZ RP Joanny Wroneckiej oraz Podsekretarza stanu w MSZ KAS Yousufa Bin Tarrada Al-Saadona. W dniu 18 lipca 2016 roku w Brukseli na marginesie 25. wspólnego posiedzenia Ministrów Spraw Zagranicznych państw UE i RWPZ miały miejsce konsultacje dwustronne Wice Minister J. Wroneckiej z Ministrem Spraw Zagranicznych KAS, Adilem Al-Dżubeir. W dniu 19 września 2017 r. na marginesie obrad 72. sesji ZO ONZ w Nowym Jorku Minister SZ W. Waszczykowski przeprowadził konsultacje z Ministrem SZ Arabii Saudyjskiej. W 2017 roku Prezydent RP Andrzej Duda przekazał zaproszenie dla Króla Arabii Saudyjskiej do złożenia wizyty w Polsce. W dn. 04.01.2018 r. stanowisko Ambasadora RP w Rijadzie objął Jan Stanisław Bury a w dn. 05.03.2018 r. miało miejsce przekazanie listów uwierzytelniających przez Ambasadora RP na ręce Strażnika dwóch Świętych Meczetów Króla Salmana Al Sauda. W dn. 10 października 2018 r. wizytę w Rijadzie złożył Minister Michał Kurtyka, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska, w ramach polskiej prezydencji COP i przygotowań do szczytu klimatycznego COP24. Podczas wizyty w Arabii Saudyjskiej, Minister Kurtyka spotkał się z potkał się z Khalidem Al-Falihem, Ministrem Energii, Przemysłu i Surowców Naturalnych. W dniu 4 lutego 2019 r. w Brukseli, na marginesie Spotkania Ministerialnego UE i Ligii Państw Arabskich, miało miejsce spotkanie Ministra SZ RP Jacka Czaputowicza z Adilem Al-Dżubejrem, Ministrem Stanu ds. Zagranicznych Arabii Saudyjskiej. W dniach 14-15 lutego 2019 r. Minister Adel Al-Dżubejr przewodniczył delegacji saudyjskiej Warszawskiego Spotkania Ministerialnego poświęconego budowaniu pokoju i bezpieczeństwa na Bliskim Wschodzie (The Ministerial to Promote a Future of Peace and Security in the Middle East). W lutym 2019 r. miała miejsce wizyta przedstawicieli Państwowego Instytutu Spraw Międzynarodowych w Rijadzie. W dn. 16.04.2019 r. odbyło się spotkanie delegacji ekspertów MSZ w Centrum Pomocy Humanitarnej im. Króla Salmana (KSRelief) w Rijadzie. Następnie w 19.04.2019 r. miała miejsce wizyta Ministra Spraw Zagranicznych RP Jacka Czaputowicza w Rijadzie, podczas której odbyły się spotkania z Ministrem Stanu ds. Zagranicznych MSZ KAS Adilem Al-Dżubejrem oraz Ministrem Spraw Zagranicznych dr. Ibrahimem Al-Assafem.

 

 

 

Tekst został opracowany na podstawie materiałów archiwalnych Ambasady RP w Rijadzie

 

 

Oprac. RPE