Powstanie polskiej placówki dyplomatycznej w Rijadzie
02.05.2020
Z okazji 25-lecia nawiązania stosunków bilateralnych pomiędzy Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Arabii Saudyjskiej przedstawiamy cykl artykułów i materiałów archiwalnych dotyczących historii wzajemnych relacji w ostatnim ćwierćwieczu.
POWSTANIE POLSKIEJ PLACÓWKI DYPLOMATYCZNEJ W RIJADZIE
Prace przygotowawcze związane z powstaniem Ambasady Rzeczpospolitej Polskiej w Arabii Saudyjskiej, rozpoczęły się już w połowie lat 90. i trwały kilka lat, aż do dn. 17.06.1998 r., w którym nastąpiło jej oficjalne otwarcie. Wydarzeniem, które odegrało decydującą rolę zarówno w powstaniu placówki RP w Rijadzie, jak również we wzajemnych stosunkach dyplomatycznych, było sporządzenie Protokołu o ustanowieniu stosunków dyplomatycznych pomiędzy Rzecząpospolitą Polską i Królestwem Arabii Saudyjskiej. Protokół ten sporządzono w językach polskim, angielskim oraz arabskim. Miało to miejsce w Nowym Jorku w dn. 03.05.1995 roku.
Fragmenty protokołu: „RP i KAS, pragnąc rozwijać stosunki między obu państwami, rozszerzając zakres współpracy i popierając międzynarodowy pokój i bezpieczeństwo, zdecydowały się ustanowić stosunki dyplomatyczne i wymienić misje dyplomatyczne na szczeblu Ambasad zgodnie z postanowieniami właściwej Konwencji Wiedeńskiej. Poprzez ten krok wyraziły jednocześnie pragnienie umacniania owocnej współpracy w dziedzinie politycznej, gospodarczej i handlowej, technicznej i kulturalnej, a także w innych obszarach wzajemnego zainteresowania, wychodząc tym samym naprzeciw dążeniom obu państw do utrzymywania przyjaznych stosunków i kontaktów.”
Zanim formalnie ustanowiono Ambasadę RP w Arabii Saudyjskiej, polskimi sprawami w Królestwie zajmowała się Ambasada RP w Kuwejcie. Znaczący wkład i wysiłek osób pracujących na placówce w Kuwejcie, przyczynił się do późniejszego powstania polskiej placówki dyplomatycznej w Rijadzie. W ramach przygotowań do otwarcia nowej polskiej Placówki Dyplomatycznej, Ambasada RP w Kuwejcie oraz Biuro Radcy Handlowego w Kuwejcie przygotowywały komplety niezbędnej dokumentacji merytorycznej, logistycznej i finansowej.
Z końcem marca 1997 r. Ambasada RP w Kuwejcie otrzymała informację o powołaniu międzyresortowego zespołu ds. Arabii Saudyjskiej w MSZ. Celem powołania zespołu miała być efektywna koordynacja współpracy oraz przepływu informacji dotyczących Arabii Saudyjskiej, do czasu uruchomienia Ambasady RP w Rijadzie. Analogiczny zespół do polskiego, został powołany przez stronę saudyjską. W lutym 1998 r. B. Geremek zaakceptował wniosek dot. delegowania pracownika MSZ do Rijadu, w celu rozpoczęcia przygotowań do otwarcia Ambasady RP. Planowany wyjazd pracownika MSZ jako Szefa Placówki oraz organizatora przygotowań w Arabii Saudyjskiej, w randzie Chargé d’Affaires a.i., został wstępnie zaplanowany na koniec marca 1998 r.
W dn. 6 czerwca 1998 r. Ambasada Królestwa Arabii Saudyjskiej w Kuwejcie przesłała do placówki RP w Kuwejcie notę w nawiązaniu do otrzymanej uprzednio noty o wyznaczeniu dra Stanisława Smolenia na Chargé d’Affaires a.i. w Ambasadzie RP w Arabii Saudyjskiej, wraz z jego spodziewanym przyjazdem do kraju w połowie czerwca. W związku z planownaym przyjazdem dr S. Smolenia do Królestwa, podejmowane były dalsze działania dotyczące otwarcia Ambasady i kierowania jej konsekutywną działalnością. Na prośbę polskiego MSZ, Przedstawicielstwo Arabii Saudyjskiej w Wiedniu wydało wizy wjazdowe dla dr S. Smolenia i jego rodziny. Władze saudyjskie zapewniły RP, że udzielą niezbędnych ułatwień dr Smoleniowi wraz z rodziną, i oczekują na dalsze informacje dot. terminu przybycia. W trzy dni później, w dn. 09.06.1998 r. została wystosowana odpowiedź polskiego MSZ. W depeszy MSZ RP poinformowało o szczegółowym terminie przylotu dr Smolenia do Rijadu, tj. 17.06.1998 r.
W dniu 17 czerwca 1998 miało miejsce oficjalne otwarcie Ambasady RP w Rijadzie, któremu przewodniczył Chargé d’Affaires a.i. Stanisław Smoleń. Podczas wydarzenia odbyło się przekazanie spraw dwustronnych przez Ambasadora RP w Kuwejcie Jana Natańskiego na nowego CDA w Rijadzie.
Złożenie listów uwierzytelniających przez pierwszego Ambasadora RP w Królestwie Arabii Saudyjskiej, Krzysztofa Płomińskiego, nastąpiło w październiku 1999 r. Był on kierownikiem Placówki do 2004 roku włącznie. Kolejnymi szefami Misji byli: Adam Kułach i Witold Śmidowski. Obecnym kierownikiem placówki, od 2018 roku jest Ambasador Jan Stanisław Bury. Placówka dyplomatyczna RP w Rijadzie znajduje się w centrum stolicy, w dzielnicy Al-Wurud.
Tekst został opracowany na podstawie materiałów archiwalnych Ambasady RP w Rijadzie
Oprac. RPE