Ministerstwo Inwestycji
i Rozwoju - archiwum

Decyzją Rady Europejskiej z dnia 11 kwietnia br. Brexit został przesunięty, a nową data wyjścia Wielkiej Brytanii ze Wspólnoty jest 31 październiaka.

Ciągle możliwe są dwa scenariusze wyjścia Wielkiej Brytanii ze struktur Unii Europejskiej. Pierwszy to „uporządkowany  brexit”, który gwarantuje status quo dotychczasowych relacji gospodarczych poprzez zachowanie okresu przejściowego we wzajemnej wymianie handlowej – do 31 grudnia 2020 r. Jego warunkiem jest ratyfikacja umowy wyjścia przez Wielką Brytanię, co nie jest przesądzone ze względu na dynamiczną sytuację polityczną w UK i niewyrażoną dotąd zgodę na obecny kształt porozumienia przez parlament brytyjski.

Drugi scenariusz, tzw. „twardy brexit” albo brexit w opcji „no-deal” (bezumowny), oznacza, że z chwilą wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej unijne prawo pierwotne i wtórne przestanie się stosować do tego kraju od 31 października 2019 r. i stanie się ono z dnia na dzień „państwem trzecim” z wszystkimi tego konsekwencjami dla relacji handlowych. W związku z odrzuceniem porozumienia przez brytyjską Izbę Gmin wzrasta ryzyko bezumownego wyjścia Zjednoczonego Królestwa z UE.

Każdy z tych wariantów oznacza dużą zmianę dla polskich przedsiębiorców. Ze szczególną uwagą proces powinni śledzić przedsiębiorcy zaangażowani bezpośrednio na brytyjskim rynku (importerzy i eksporterzy), a także podmioty uczestniczące w międzynarodowych łańcuchach dostaw powiązanych z rynkiem brytyjskim.

Co czeka przedsiębiorców?

• Przedsiębiorcy z Polski nie będą już uczestnikami obrotu wewnątrzunijnego, tylko otrzymają status eksportera i importera, co potencjalnie implikuje koszty wynikające z konieczności dostosowania umów handlowych (INCOTERMS) oraz kredytowych (nowe formy ryzyka);
• Zapewnienie zgodności towarów z normami Wielkiej Brytanii - nowe standardy, certyfikaty, możliwa konieczność przeprowadzenia oceny zgodności;
• Koszty wynikające z wprowadzenia świadectw pochodzenia, zgłoszeń i kontroli celnych, licencji;
• Zmiany w zakresie zasad i form płatności podatku VAT;
• Ograniczenia przy świadczeniu usług zwłaszcza tych świadczonych transgranicznie - utrata zasady państwa pochodzenia;
• Swoboda przepływu osób tylko dla wybranych grup pracowników – głównie tych, których celem jest wykonanie usługi na terenie UK;
• Ograniczony dostęp do rynku pracy dla Polaków oraz zmiana zasad pobytu – ograniczenia pobytu, wymagane pozwolenia na pracę;
• Ograniczenia we wzajemnym uznawaniu kwalifikacji utrudniające wykonywanie działalności/ świadczenia usług;
• Możliwa konieczność przedstawienia dodatkowych potwierdzeń dotyczących kwalifikacji;
• Ograniczenia wzajemnych inwestycji;
• Cła na większość towarów na poziomie stawek obowiązujących dla państw trzecich;
• Zmiana zasad poboru akcyzy; kontrole graniczne, celne, fitosanitarne – długotrwałe i wnikliwe;
• Koszty związane z dostosowaniem do nowych, brytyjskich standardów technicznych;
• Wydłużenie terminów dostaw ze względu na przywrócenie kontroli granicznych i kolejki na granicy, co utrudni realizację dostaw typu Just in Time (zakłócenia transportowo – logistyczne).

Więcej informacji na stronach Ministerstwa Finansów: https://www.podatki.gov.pl/clo/brexit/
oraz Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii: http://www.mpit.gov.pl/strony/zadania/brexit/

Szczegółowa odpowiedź na pytanie: jak bardzo i od kiedy zmieni się sytuacja europejskich przedsiębiorców nie jest obecnie możliwa i uzależniona jest od wyników negocjacji. Niemniej jednak pełna świadomość skutków różnych wariantów brexitu i ich potencjalnego wpływu na prowadzoną działalność gospodarczą  może pozwolić na podjęcie odpowiednich środków przygotowawczych umożliwiających dostosowanie do przyszłych warunków post-brexit.

Nawet najbardziej pozytywny scenariusz zakładający ustanowienie okresu przejściowego obowiązującego do 31 grudnia 2020 roku nie pozostanie w dłuższej perspektywie obojętnym dla europejskich, w tym polskich przedsiębiorców. Kluczowa jest świadomość, że każdy przedsiębiorca eksportujący i importujący z jednolitego rynku jest realnie narażony na konsekwencje brexit.

Działania po stronie UE:

W ramach przygotowań do „twardego” brexitu w dniu 19 grudnia 2018 r. Komisja Europejska przedstawiła szczegółowy plan działań awaryjnych w razie bezumownego wyjścia („Przygotowania do wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej w dniu 30 marca 2019 r. Wdrożenie planu działania awaryjnego Komisji”, COM(2018) 890 final). Działania zapowiedziane przez KE obejmują: prawa obywateli, koordynację zabezpieczenia społecznego, usługi finansowe, lotnictwo, transport drogowy, cła, eksport towarów podwójnego zastosowania, politykę klimatyczną. Wraz z komunikatem opublikowano projekty aktów legislacyjnych zapowiedzianych w komunikacie.

Kwalifikacje zawodowe

Informacja dotycząca uznawania kwalifikacji / dostępu do zawodów regulowanych w przypadku tzw. brexitu w opcji „no-deal” (bez umowy).

Kwestię dostępu do zawodów regulowanych w krajach UE regulują przepisy implementujące dyrektywę 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych do krajowego porządku prawnego krajów członkowskich.

W zakresie właściwości Ministra Inwestycji i Rozwoju pozostają następujące zawody regulowane:

• rzeczoznawca majątkowy,
• architekt,
• inżynier budownictwa,
• osoby wykonujące samodzielne funkcje w dziedzinie geodezji i kartografii.

Uznawanie obywatelom UE kwalifikacji do wykonywania wskazanych zawodów w Polsce odbywa się w trybie i na zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej (Dz.U. z 2018 r. poz. 2272).

Dostęp do zawodu architekta oraz inżyniera budownictwa dodatkowo określają również przepisy m.in.:

• ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów (Dz.U. z 2016 r. poz. 1725, z późn. zm.);
• rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 11 września 2014 r. w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie (Dz.U. z 2014 r. poz. 1278),

w których wykonanie zaangażowane są samorządy zawodowe architektów oraz inżynierów budownictwa.

Po wystąpieniu Wielkiej Brytanii z UE dyrektywa 2005/36/WE o uznawaniu kwalifikacji zawodowych wraz z właściwymi przepisami implementującymi nie będzie obowiązywać w Wielkiej Brytanii i – co z tym związane - nie będzie istniał system wzajemnego uznawania kwalifikacji zawodowych na dotychczasowych zasadach między pozostałymi państwami EOG i Zjednoczonym Królestwem.  Konkretne mechanizmy i funkcjonalności związane z członkostwem w UE, takie jak automatyczne uznawanie kwalifikacji lub tymczasowy dostęp do działań regulowanych na podstawie deklaracji, nie będą miały już zastosowania.

Wobec specjalistów z obszaru EOG, którzy otrzymali już decyzję o uznaniu swych kwalifikacji nabytych w Wielkiej Brytanii, decyzja ta nie zostanie zmieniona i pozostanie ważna. Dotyczy to również decyzji o uznaniu kwalifikacji do wykonywania zawodu regulowanego wydanych w Polsce obywatelom Zjednoczonego Królestwa oraz członkom ich rodzin. Jednocześnie specjaliści z obszaru EOG, którzy nie rozpoczęli jeszcze procedury o uznanie kwalifikacji nabytych w Wielkiej Brytanii, będą podlegać przyszłym ustaleniom. Specjaliści z obszaru EOG, którzy złożyli wniosek o uznanie kwalifikacji i którzy do dnia brexitu będą nadal oczekiwać na decyzję, będą podlegać dotychczasowym przepisom dyrektywy. Postępowania te będą toczyć się na obowiązujących aktualnie zasadach. W przypadku jednak gdy stroną toczącego się postępowania w sprawie uznania kwalifikacji zawodowych będzie obywatel Zjednoczonego Królestwa albo członek jego rodziny, postępowania te zostaną umorzone.

Osoby zawodowo przybywające do Wielkiej Brytanii z EOG po dacie brexitu będą miały możliwość ubiegania się o uznanie swoich kwalifikacji, jednak przyszłe procedury będą różnić się od obecnych rozwiązań. Ponadto przewiduje się, że system wymiany informacji na rynku wewnętrznym UE również nie będzie już dostępny w Wielkiej Brytanii. Dotychczas rząd brytyjski nie udostępnił szczegółów nowych procedur.

Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju stale monitoruje sytuację rynku brytyjskiego i w przypadku niepokojących sygnałów podjęte zostaną stosowne działania.

Informujemy, że aktualne, oficjalne informacje Rządu Brytyjskiego w przedmiotowym zakresie dostępne są pod następującym adresem:
https://www.gov.uk/government/publications/providing-services-including-those-of-a-qualified-professional-if-theres-no-brexit-deal/providing-services-including-those-of-a-qualified-professional-if-theres-no-brexit-deal

Zapytania ws. uznawania kwalifikacji można również kierować bezpośrednio do koordynatora systemu uznawania kwalifikacji w zawodach regulowanych i działalnościach regulowanych w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego, albo do Wydziału Koordynacji Systemu Uznawania Kwalifikacji, który pełni też rolę ośrodka informacji o uznawaniu kwalifikacji.
Ponadto, MNiSW pracuje nad zmianą ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich UE, którego celem jest wprowadzenie możliwości uznawania obywatelom państw trzecich posiadanych przez nich kwalifikacji zawodowych. Proponowane rozwiązania umożliwią skorzystanie z regulacji również obywatelom Polski, którzy uzyskali kwalifikacje zawodowe w państwach trzecich.

Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (MNiSW)
Departament Współpracy Międzynarodowej
Wydział Koordynacji Systemu Uznawania Kwalifikacji
Tel. (sekretariat) +22 5292 266
Adres e-mail: kwalifikacje@mnisw.gov.pl

Wyroby budowlane

Wyroby budowlane podlegające przepisom dot. wprowadzenia do obrotu lub udostępnienia na rynku można podzielić na 3 kategorie:

1. Wyroby podlegające znakowaniu znakiem „CE”, tj. wyroby budowlane objęte normami zharmonizowanymi lub zgodne z wydaną dla nich europejską oceną techniczną wprowadzane do obrotu lub udostępniane na rynku krajowym wyłącznie zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 305/2011z dnia 9 marca 2011 r. ustanawiającym zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylające dyrektywę Rady 89/106/EWG (CPR) (Dz. Urz. UE L 88 z 4.4.2011, str. 5, z późn. zm.).
   Zasady i warunki umieszczania oznakowania CE określa art. 9 rozporządzenia Nr 305/2011.2.
2. Wyroby budowlane nieobjęte normami zharmonizowanymi i te, dla których nie została wydana europejska ocena techniczna, nieobjęte wymaganiami przepisów obowiązujących w Wielkiej Brytanii dotyczącymi wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych (Construction Products Regulations 2013 http://www.legislation.gov.uk/uksi/2013/1387/made/data.pdf).
3. Wyroby budowlane niepodlegające obowiązkowi oznakowania CE, ale wprowadzone do obrotu w innym państwie członkowskim UE, dla których stosuje się zasadę wzajemnego uznawania zgodnie z Traktatem o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE).

W przypadku bezumownego Brexitu wyroby budowlane już wprowadzone do obrotu i udostępnione na rynku brytyjskim, będą mogły pozostać przedmiotem obrotu.
Natomiast w celu wprowadzenia do obrotu i udostępniania na rynku brytyjskim nowych wyrobów, producenci zostaną zobowiązani do oznaczenia wyrobu brytyjskim oznakowaniem potwierdzającym spełnianie deklarowanych właściwości użytkowych. Spełnianie brytyjskich wymagań oraz umieszczenie brytyjskiego znaku będzie musiało być potwierdzone przez jednostkę wykonującą zadania strony trzeciej w procesie oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych wyrobów budowlanych, która zostanie akredytowana przez brytyjską jednostkę akredytacyjną (UK’s National Accreditation Body).

Istniejące normy zharmonizowane staną się normami brytyjskimi wykorzystywanymi w procesie oceny stałości właściwości użytkowych wyrobów budowlanych.
W sytuacji powyższej możliwe jest, że wprowadzony zostanie okres przejściowy, podczas którego wyroby budowlane oznakowane CE będą nadal mogły być wprowadzane do obrotu i udostępniane na rynku brytyjskim.

W przypadku wyrobów budowlanych niepodlegających obowiązkowi oznakowania CE nie będzie możliwe udostępnienie wyrobu w Wielkiej Brytanii zgodnie z zasadą wzajemnego uznawania wg TFUE.
W przypadku bezumownego Brexitu po dacie 31 października 2019 r. prawo do pełnienia funkcji strony trzeciej w ramach systemu oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych (OiWSWU) tracą obecne brytyjskie jednostki notyfikowane. Podobnie status jednostki oceny technicznej (JOT) utracą jednostki desygnowane przez Wielką Brytanię. Konsekwencją tego faktu będzie brak możliwości kontynuacji rozpoczętych procesów certyfikacji lub nadzoru nad certyfikatem oraz brak możliwości uzyskania w tych JOT europejskiej oceny technicznej. Może to wpłynąć na sytuację polskich producentów korzystających z usług tych jednostek.

Działania zalecane producentom

Producentom zaleca się poczynienie niezbędnych kroków w celu zapewnienia, aby – w przypadku gdy mające zastosowanie procedury oceny zgodności wymagają interwencji jednostki notyfikowanej – posiadały one certyfikaty wydane przez jednostkę notyfikowaną UE-27 w celu wykazania zgodności swoich produktów wprowadzanych do obrotu od dnia wystąpienia.

W przypadku, gdy podmioty gospodarcze posiadają certyfikaty wydane przez jednostkę notyfikowaną z Wielkiej Brytanii przed dniem wystąpienia oraz planują dalsze wprowadzanie do obrotu danego produktu na rynek UE-27 od dnia wystąpienia, zaleca się im rozważenie wystąpienia o wydanie nowego certyfikatu przez jednostkę notyfikowaną UE-27 albo zorganizowanie – na podstawie ustalenia umownego między producentem, jednostką notyfikowaną z Wielkiej Brytanii oraz jednostką notyfikowaną UE-27 – przeniesienia dokumentacji oraz odpowiedniego certyfikatu z jednostki notyfikowanej z Wielkiej Brytanii do jednostki notyfikowanej UE-27, która miałaby przejąć odpowiedzialność za dany certyfikat.

Zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. ustanawiającym zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych w Głównym Urzędzie Nadzoru Budowlanego funkcjonuje Punkt kontaktowy ds. wyrobów budowlanych. Podobny punkt posiada Wielka Brytania i to do jego działań należy dostarczanie informacji o przepisach mających na celu spełnienie podstawowych wymagań dotyczących obiektów budowlanych mających zastosowanie do zamierzonego zastosowania każdego wyrobu budowlanego na terytorium państwa członkowskiego.

Informacje dotyczące kwestii związanej z wyrobami budowlanymi w przypadku braku podpisania umowy między Unią Europejską a Wielką Brytanią można dodatkowo odnaleźć na stronie internetowej:
https://www.gov.uk/government/publications/trading-goods-regulated-under-the-new-approach-if-theres-no-brexit-deal/trading-goods-regulated-under-the-new-approach-if-theres-no-brexit-deal

Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju stale monitoruje sytuację rynku brytyjskiego.

Gdzie uzyskać wsparcie?

Uruchomiona została skrzynka mailowa: brexit.miir@miir.gov.pl, na którą można przesyłać pytania związanez brexitem.

Broszury informacyjne

• Broszura MSZ "Brexit – co powinien wiedzieć przedsiębiorca?"
• Prezentacja MPiT: „Brexit – How to deal with? czyli, co każdy przedsiębiorca wiedzieć powinien o brexicie”
• Broszura Komisji Europejskiej "Siedem rzeczy, które muszą wiedzieć firmy w UE-27 aby przygotować się na Brexit", w której przedstawione zostały podstawowe informacje w sprawie wpływu brexitu na prowadzoną działalność gospodarczą.

Pytania i odpowiedzi: konsekwencje wyjścia UK z UE bez umowy tj. no-deal brexit

Komisja Europejska opublikowała również zestawienie najważniejszych pytań i odpowiedzi w sytuacji urzeczywistnienia scenariusza no deal brexit. 

Noty KE i unijnych agencji ws. brexitu

Dyrekcje Generalne Komisji Europejskiej, jak również poszczególne Agencje Unii Europejskiej chcąc w jak najlepszym stopniu przygotować przedsiębiorców na skutki wystąpienia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej opracowały noty dedykowanie wybranym sektorom gospodarki oraz szczególnym zagadnieniom.

Poniżej przedstawiamy wybrane, istotne z punktu widzenia MIiR:

• produkty przemysłowe
• kwalifikacje zawodowe
• cła i podatki pośrednie
• licencje importowe i eksportowe

Klauzula informacyjna – RODO

W związku z rozpoczęciem stosowania z dniem 25 maja 2018 r. Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. Urz. UE. L. 2016.119.1 z 04.05.2016 r.), dalej RODO uprzejmie informujemy:

Administratorem Pani/Pana danych osobowych jest Minister Inwestycji i Rozwoju (MIiR) z siedzibą w Warszawie 00-926, ul. Wspólna 2/4.

Kontakt z Inspektorem Ochrony Danych możliwy jest pod adresem – IOD@miir.gov.pl

Pani/Pana dane przetwarzane są w celu realizacji ustawowych zadań Administratora, na podstawie przepisów prawa, w szczególności: art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej (tekst ujednolicony: Dz.U. 2018 poz. 762).

W związku z przetwarzaniem danych w celach wskazanych w pkt 3, Pani/Pana dane osobowe mogą być udostępniane innym odbiorcom lub kategoriom odbiorców danych osobowych. Odbiorcami Pani/Pana danych osobowych mogą być podmioty uprawnione do odbioru Pani/Pana danych, w tym państwa trzecie, nienależące do UE, w uzasadnionych przypadkach i na podstawie odpowiednich przepisów prawa.

Pani/Pana dane osobowe będą przechowywane przez okres niezbędny do realizacji celów przetwarzania, lecz nie krócej niż okres wskazany w przepisach o archiwizacji.

W związku z przetwarzaniem przez Administratora Pani/Pana danych osobowych, przysługuje Pani/Panu prawo do:

1. dostępu do treści danych, na podstawie art. 15 RODO z zastrzeżeniem, że udostępniane dane osobowe nie mogą ujawniać informacji niejawnych, ani naruszać tajemnic prawnie chronionych, do których zachowania zobowiązany jest Administrator oraz z zastrzeżeniem art. 5 ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych;
2. sprostowania danych, na podstawie art. 16 RODO;
3. ograniczenia przetwarzania danych, na podstawie art. 18 RODO.

Podanie danych osobowych jest obligatoryjne na mocy przepisów prawa.

Podanie danych osobowych w ramach formularzy dostępnych w serwisach MIiR jest dobrowolne.

Jeśli przekazanie danych odbyło się na podstawie zgody, to można ją wycofać za pomocą formularza.

W przypadku uznania, iż przetwarzanie przez Administratora Pani/Pana danych osobowych narusza przepisy prawa, przysługuje Pani/Panu prawo do wniesienia skargi do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych.

Przetwarzanie Pani/Pana danych nie odbywa się w sposób zautomatyzowany.