Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS)
Podstawowe informacje o Europejskim Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych
Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS) został utworzony przez Komisję Europejską i Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) w celu uruchomienia inwestycji o wartości 500 mld EUR. Jego zadaniem jest zapewnienie gwarancji dla finansowania projektów potrzebnych danej gospodarce bądź społeczeństwu, realizowanych przede wszystkim przez sektor prywatny oraz w niektórych obszarach gospodarczych przez sektor publiczny. Poprzez zwiększenie zdolności do ponoszenia ryzyka, możliwe jest uruchomienie inwestycji długoterminowych bez konieczności angażowania środków budżetowych danego kraju i tym samym nie generując długu publicznego. Początkowy budżet EFIS wynosi 33,5 mld EUR, z czego 26 mld zostało zaangażowane z budżetu UE, a 7,5 mld przekazał EBI.
Wsparcie EFIS udzielane jest w ramach dwóch okien:
- „Infrastruktura i innowacje” – skierowane do długoterminowych projektów inwestycyjnych o dużej wartości
- „MŚP i spółki o średniej kapitalizacji”, umożliwiające zwiększenie dostępu do finansowania dla podmiotów zatrudniających nie więcej niż 3 000 pracowników.
Finansowanie można uzyskać na inwestycje z różnorodnych obszarów, w tym m.in. badania i innowacje, energetykę, rozwój przedsiębiorczości, ochronę środowiska oaz infrastrukturę społeczną i zdrowie. Inwestycje te muszą charakteryzować się podwyższonym poziomem ryzyka.
O podejściu do finansowania projektów w ramach EFIS decyduje również ich wielkość. W przypadku największych długoterminowych projektów infrastrukturalnych, których wartość wynosi – co do zasady – ponad 25 mln euro, lub projektów o charakterze innowacyjnym, EBI może angażować się w ich finansowanie w sposób bezpośredni. Natomiast w przypadku projektów mniejszych, realizowanych przez MŚP oraz spółki o średniej kapitalizacji, EBI dostarcza finansowanie poprzez współpracujących pośredników finansowych.
EFIS nie jest instrumentem bezzwrotnym (dotacją). Wsparcie przyjmuje postać instrumentu zwrotnego, np. pożyczki lub gwarancji.
Okno infrastruktura i innowacje
Okno jest dedykowane projektom inwestycyjnym, których nakłady, co do zasady, wynoszą co najmniej 25 mln euro. Wsparcie udzielane jest bezpośrednio przez Europejski Bank Inwestycyjny.
Szczegółowe informacje nt. specyfiki tego okna oraz możliwości ubiegania się o dofinansowanie można znaleźć w zakładce Jak pozyskać EFIS?
Okno MŚP i spółki o średniej kapitalizacji
EFIS wspiera również sektor MŚP i spółek średniej kapitalizacji poprzez oferowanie przedsiębiorcom m.in. gwarancji mających na celu zwiększenie ich zdolności do ponoszenia ryzyka. Działania w tym obszarze prowadzi przede wszystkim Europejski Fundusz Inwestycyjny (EFI), będący częścią grupy EBI.
Okno to ma na celu uruchomienie preferencyjnego finansowania zwrotnego dla MŚP i spółek średniej kapitalizacji na konkretne cele wynikające z programów ramowych UE:
- InnovFin (Horyzont 2020) - wsparcie badań naukowych i innowacyjności
- COSME -wzmocnienie przedsiębiorczości i konkurencyjności MŚP
- EaSI - promowanie wysokiego poziomu zatrudnienia i innowacji społecznych.
Europejski Fundusz Inwestycyjny wspiera sektor MŚP instrumentami finansowymi (wsparcie zwrotne) dostarczanymi przez sieć pośredników finansowych – funduszy inwestycyjnych, banków, funduszy leasingowych i innych. EFI nie posiada bezpośrednich relacji biznesowych z przedsiębiorstwami z sektora MŚP. W Polsce pierwszym bankiem, który rozpoczął współpracę z EFI w ramach EFIS jest Bank Gospodarstwa Krajowego.
Więcej informacji dotyczących wsparcia MŚP:
- Krajowy Punkt Kontaktowy ds. Instrumentów Finansowych Programów Unii Europejskiej przy Związku Banków Polskich;
- Bank Gospodarstwa Krajowego.
Przedłużenie EFIS do roku 2020
12 grudnia br. Parlament Europejski przyjął nowelizację rozporządzeń (UE) nr 1316/2013 oraz 2015/1017 dot. EFIS, ECDI oraz EPPI. Zmiany w szczególności dotyczą wydłużenia okresu działania EFIS do końca roku 2020 oraz zwiększenia zakładanej wartości wygenerowanych inwestycji z 315 mld EUR do 500 mld EUR. Został również rozszerzony katalog sektorów kwalifikujących się do EFIS o m.in. publiczne inwestycje autostradowe, utrzymanie i modernizacja istniejącej infrastruktury transportowej, leśnictwo, biogospodarka.
Rozporządzenie (PDF 886 KB) obowiązuje od 1 stycznia 2018 r.
Zarządzanie EFIS
EFIS został utworzony w ramach grupy EBI i wszelkie działania w zakresie finansowania i inwestycji wspierane przez EFIS są zarządzane zgodnie z przepisami i procedurami jej dotyczącymi. Stosownie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/2396 (PDF 886 KB) strukturę zarządzania tym instrumentem tworzą: rada kierownicza, dyrektor zarządzający oraz komitet inwestycyjny.
Rada kierownicza w szczególności wyznacza kierunki działania EFIS i ustanawia przepisy niezbędne do jego funkcjonowania. Dyrektor zarządzający odpowiada za bieżące zarzadzania EFIS i prowadzi prace przygotowawcze związane z posiedzeniami komitetu inwestycyjnego.
Z kolei komitet inwestycyjny odpowiada za podejmowanie decyzji odnośnie wykorzystania gwarancji UE na konkretne projekty i na działania prowadzone z krajowymi bankami lub instytucjami prorozwojowymi lub platformami inwestycyjnymi.
Pomoc publiczna
Należy zaznaczyć, że wsparcie w ramach EFIS nie stanowi pomocy publicznej w rozumieniu traktatów UE, a w związku z tym, nie musi być zatwierdzane przez Komisję Europejską. Tym niemniej w sytuacji, gdy obok finansowania w ramach EFIS zaangażowane są inne środki publiczne, możemy mieć do czynienia z pomocą publiczną, która podlega notyfikacji zgodnie z art. 108 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
W przypadku tego rodzaju projektów możliwe jest przeprowadzenie procedury notyfikowania pomocy publicznej do Komisji Europejskiej z wykorzystaniem tzw. szybkiej ścieżki. Przedmiotowa procedura ma trwać do 6 tygodni, o ile promotor projektu dostarczy wszystkie dokumenty wymagane do przeprowadzenia oceny.
Warunkiem skorzystania z ww. procedury, jest przekazanie odnośnego żądania Dyrekcji ds. Konkurencji Komisji Europejskiej. Takie żądanie musi zostać przedłożone Komisji Europejskiej przez właściwą instytucję państwa członkowskiego. W przypadku Polski rolę tę pełni Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Mając powyższe na uwadze potencjalni projektodawcy starający się o uzyskanie wsparcia w ramach EFIS, którzy ocenią, że w danym projekcie może wystąpić pomoc publiczna wymagająca notyfikowania do Komisji Europejskiej, powinni zwracać się bezpośrednio do UOKiK w celu ewentualnego rozpoczęcia procedury z wykorzystaniem ww. szybkiej ścieżki.
Łączenie EFIS z funduszami UE
W niektórych projektach może zaistnieć potrzeba jednoczesnego wykorzystania EFIS i dofinansowania z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych (EFSI).
W takiej sytuacji należy zastosować szczególne podejście, a sposób postępowania będzie zależał od kategorii inwestycji.Poniżej zamieszczono Zalecenia Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju w tym zakresie.
W razie uwag i pytań do materiału, uprzejmie prosimy o kontakt.
Zalecenia Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju w zakresie łączenia EFIS z EFSI na poziomie projektu (PDF 141 KB)
Dokumenty i przydatne linki
- Strona Komisji Europejskiej dedykowana Planowi inwestycyjnemu dla Europy
- Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/1017 z dnia 25 czerwca 2015 r. w sprawie Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych, Europejskiego Centrum Doradztwa Inwestycyjnego i Europejskiego Portalu Projektów Inwestycyjnych oraz zmieniającego rozporządzenia (UE) nr 1291/2013 i (UE) nr 1316/2013 – Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych
- Rozporządzenie Delegowane Komisji (UE) 2015/1558 z dnia 22 lipca 2015 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/1017 poprzez ustanowienie tabeli wskaźników do celów stosowania gwarancji UE
- Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniające rozporządzenia (UE) nr 1316/2013 oraz (UE) 2015/1017 w odniesieniu do przedłużenia okresu obowiązywania Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych oraz wprowadzenia usprawnień technicznych dla tego Funduszu oraz Europejskiego Centrum Doradztwa Inwestycyjnego
- Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/2396 z dn. 13 grudnia 2017 r. zmieniające rozporządzenia (UE) nr 1316/2013 oraz (UE) 2015/1017 w odniesieniu do przedłużenia okresu obowiązywania Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategi (PDF 886 KB)
- Strona Europejskiego Banku Inwestycyjnego poświęcona EFIS
- Strona Banku Gospodarstwa Krajowego poświęcona EFIS
- Regulamin rady kierowniczej EFIS (Rules of Procedure for the EFSI Steering Board)
- Regulamin komitetu inwestycyjnego EFIS (Rules of Procedure for the EFSI Investment Committee)
- Ostatnia modyfikacja:
- 10.04.2019 09:26 administrator gov.pl
- Pierwsza publikacja:
- 10.04.2019 09:26 administrator gov.pl