Baza wiedzy

Black Friday i Cyber Monday –tzw. czarny piątek i cyber-poniedziałek to coroczne okazje na zakupy z rabatem, które tradycyjne odbywają się  pod koniec listopada. Jest to również wzmożony czas zakupów w sklepach internetowych, a co za tym idzie - okres podwyższonej aktywności cyberprzestępców. 

Na co zwrócić uwagę podczas zakupowego szaleństwa online?
 
Zakupy online to dla wielu z nas duża wygoda. Tegoroczny sezon zakupów przedświątecznych w internecie zapowiada się wyjątkowo intensywnie, m.in. w związku z trwającą pandemią COVID-19.  Należy zatem zachować szczególną czujność, czy nie korzystamy z fałszywej strony sklepu internetowego, która może przechwycić nasze wrażliwe dane w momencie dokonywania płatności. Na co zatem należy zwracać uwagę? 

1. Sprawdź dane sklepu internetowego: siedzibę, adres, dane firmowe, które poświadczą jego wiarygodność - nazwa, adres oraz NIP i REGON i czy dane znajdują się w CEIDG (Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej). Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości wybierz inny sklep, który jest znany i bezpieczny; 
2. Znajdź informację, czy e-sklep ma na swojej stronie regulamin określający prawa i obowiązki Klienta;
3. Dbaj o ochronę danych osobowych. Nie powinno się wymagać podawania danych, takich jak numer dowodu osobistego; 
4. Sprawdź opinie i inne źródła informacji (np. fora internetowe), w których można znaleźć informacje o sklepie
5. Pamiętaj o tworzeniu mocnych haseł w przypadku konieczności rejestracji przed zakupem.  Dowiedz się więcej jak tworzyć bezpieczne hasło;
6. Unikaj przelewów ekspresowych oraz przelewania pieniędzy na prywatne konta bankowe sprzedającego;
7. Nie dokonuj zakupów w publicznej sieci WIFI;
8. Po skończonych zakupach zawsze pamiętaj o wylogowaniu ze strony sklepu/serwisu zakupowego. 
9. Jeżeli dokonałeś już płatności ale coś wzbudziło Twoją wątpliwość i podejrzewasz, że mogłeś paść ofiarą oszustwa - skontaktuj się z bankiem, w którym masz rachunek lub kartę płatniczą/kredytową, za pomocą której dokonałeś płatności - być może jeszcze uda się ją wycofać.

Warto też pamiętać, że operatorzy płatności powinni być nadzorowani przez Komisję Nadzoru Finansowego (KNF) i posiadać stosowną licencję na świadczenie usługi płatniczej (listę podmiotów nadzorowanych przez KNF można sprawdzić na tutaj). Warto również sprawdzać listę ostrzeżeń publicznych KNF, czy firma, z której usług chcemy skorzystać, nie została na niej umieszczona. 

Co zrobić gdy padnie się ofiarą internetowego oszustwa? 

Jeżeli  zostaniemy oszukani w Internecie, sprawę należy zgłosić na Policję lub do prokuratury. Organy ścigania mają obowiązek przyjęcia takiego zgłoszenia. Zgłoszenie można zrobić w dowolnej jednostce policji lub prokuratury. Obecnie we wszystkich komendach wojewódzkich policji działają wydziały do walki z cyberprzestępczością. Pamiętajmy o zabezpieczeniu wszelkich dowodów mogących poświadczyć oszustwo.

Pamiętajmy również, że wszelkie napotykane nieuczciwe praktyki w sieci można zgłosić do CSIRT NASK – Zespołu Reagowania na Incydenty Bezpieczeństwa Komputerowego:

• na stronie: https://incydent.cert.pl
• e-mailem: cert@cert.pl
• telefonicznie: 799 448 084 

Zgłoszenia do CSIRT NASK mają bezpośrednie przełożenie na wzrost bezpieczeństwa w sieci dla nas wszystkich.

Życzymy (cyber)bezpiecznych zakupów i zachęcamy do zapoznania się z materiałami edukacyjnymi w  bazie wiedzy na temat cyberbezpieczeństwa.