Baza wiedzy

Od jutra instytucje finansowe, notariusze i sądy będą mogły rozpocząć proces integracji z systemem i czas na wdrożenie nowego rozwiązania mają do 1 czerwca 2024 r. Wtedy to ustawa będzie obowiązywała w pełni, tzn. obywatele, którzy będą mieli zastrzeżony PESEL, a padną ofiarą oszustów i na skradzione im dane np. ktoś wyłudzi kredyt, nie będą musieli takiego kredytu spłacać – wyjaśniał podczas konferencji minister cyfryzacji Janusz Cieszyński.

Od 1 czerwca 2024 r. wszystkie instytucje finansowe będą miały obowiązek sprawdzania tego rejestru przed udzieleniem pożyczki czy podpisaniem aktu notarialnego sprzedaży np. nieruchomości. Nie możemy dłużej pozwalać na to, by ofiary oszustw ponosiły kolejne konsekwencje, tzn. musiały spłacać pożyczki zaciągnięte przez złodziei – tłumaczył szef resortu.

Obecnie to ofiara przestępstwa kradzieży tożsamości musi udowodnić, że to nie ona zaciągnęła zobowiązanie prawne lub finansowe. Nowe przepisy zdejmą ten obowiązek z pokrzywdzonych. W przypadku zaciągnięcia zobowiązania w trakcie obowiązywania zastrzeżenia PESEL, instytucja finansowa nie będzie miała możliwości domagania się zaspokojenia roszczeń, np. spłaty długu. 

Zachęcam do tego, żeby wpisać swój PESEL do rejestru już teraz – takie zastrzeżenie można cofnąć w każdej chwili. Obecnie możemy zrobić to szybko i wygodnie przez stronę gov.pl, a już wkrótce będzie także możliwość zastrzeżenia numeru PESEL w aplikacji mObywatel. Przypominam również, że skutki prawne ustawy będą dotyczyły zdarzeń, które wystąpią po 1 czerwca 2023 r., więc obecnie mówimy o pierwszym etapie wdrażania nowych przepisów – dodał minister.

Dane będą gromadzone w nowo utworzonym systemie, a zastrzeżenie i rezygnacja z niego będą odbywały się w czasie rzeczywistym.

Jak zastrzec numer PESEL?

• W urzędzie gminy 
• Online –  wejdź na stronę mobywatel.gov.pl 

1.    Wybierz sekcję Twoje dane, a następnie Rejestr Zastrzeżeń PESEL
2.    Wybierz „Zastrzeż PESEL” lub „Cofnij zastrzeżenie”
3.    Jeśli chcesz cofnąć zastrzeżenia, 

Kto będzie zobowiązany do weryfikacji zastrzeżenia?

• Banki/SKO
• Firmy pożyczkowe
• Firmy telekomunikacyjne
• Notariusze
• Sądy

Przykładowe czynności wymagające weryfikacji zastrzeżenia:

• Pożyczki
• Rachunek bankowy (konto)
• Kredyt / pożyczka
• Karta kredytowa
• Leasing konsumencki
• Wydanie duplikatu karty SIM
• Sprzedaż nieruchomości 

Co zyskujemy dzięki nowym przepisom?

• nikt nie zaciągnie zobowiązania finansowego, wykorzystując nasze dane
• ograniczenie konsekwencji dochodzenia roszczeń wobec osoby, której ukradziono tożsamość
• zmniejszenie liczby przestępstw z użyciem cudzej tożsamości
• ograniczenie strat wynikających z wyłudzeń