W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

Od próbki do autostrady. Mikroskop równie ważny co walec

02.04.2025

Stopień zagęszczenia podłoża gruntowego, jakość betonu i mieszanek bitumicznych, czy odblaskowość oznakowania pionowego i poziomego – zachowanie odpowiednich standardów jakości dróg wymaga systematycznych badań. Zarówno w trakcie budowy, jak i już na etapie eksploatacji, nad tym procesem czuwa 16 laboratoriów drogowych przy wojewódzkich Oddziałach GDDKiA.

Na zdjęciu widoczna jest maszyna laboratoryjna używana do testowania wytrzymałości materiałów. W centralnej części urządzenia znajduje się próbka materiału o nieregularnej strukturze, przypominającej mozaikę, która jest poddawana naciskowi przez metalowy tłok. Maszyna składa się z solidnych metalowych ram i precyzyjnych mechanizmów, które umożliwiają dokładne pomiary siły działającej na próbkę. Całość znajduje się w sterylnym środowisku laboratoryjnym.

Szeroki zakres badań

Głównym zadaniem laboratoriów drogowych jest weryfikacja jakości materiałów i efektów robót realizowanych przez wykonawców. Sprawdzane są materiały stosowane do budowy oraz utrzymania sieci drogowej (kruszywa mineralne, beton i mieszanki mineralno-bitumiczne). Kontrolowana jest też jakość zakończonych prac, np. nowo wykonanych odcinków dróg lub towarzyszących im obiektów inżynierskich. Laboratoria prowadzą badania kontrolne, a także (w przypadkach wątpliwych lub spornych) badania dodatkowe lub arbitrażowe. 

Pełnią tym samym istotną rolę w systemie Monitoringu jakości robót, wprowadzonym w GDDKiA w 2011 r. W ramach systemu gromadzone są dane z poszczególnych kontraktów oraz publikowane są raporty techniczne. Dane są następnie analizowane i stanowią podstawę do podejmowania decyzji, m.in. w zakresie wdrożenia potrzebnych programów naprawczych na poszczególnych inwestycjach. Wnioski z analiz wykorzystywane są przez odpowiednie komórki merytoryczne GDDKiA jako istotny element bazy wiedzy dla całej organizacji. 

Laboratoria drogowe uczestniczą także w procesie oceny i odbioru technicznego ukończonych robót drogowych. Wyniki prowadzonych pomiarów przekładają się w niektórych przypadkach na działania naprawcze, w ramach których wykonawcy muszą na własny koszt wymienić np. nawierzchnię drogi. 

Sprawdzamy zgodność ze specyfikacją

Wykonawcy prowadzą swoje prace zgodnie z określonymi przez GDDKiA tzw. wzorcowymi warunkami wykonania i odbioru robót budowlanych. Zawarliśmy w nich wymagania dotyczące materiałów i mieszanek używanych do wykonania poszczególnych warstw konstrukcyjnych oraz gotowych nawierzchni drogowych. Rolą laboratoriów GDDKiA jest sprawdzenie zgodności uzyskanych wyników z wymaganiami podanymi w specyfikacjach. 

Wyniki badań kontrolnych są podstawą do odbioru zakończonych robót. Stanowią o tym zapisy w odpowiednich dokumentach technicznych GDDKiA, które opierają się na doświadczeniach zebranych w Polsce i winnych krajach. Dzięki ich wykorzystaniu nastąpiła m.in. zdecydowana poprawa jakości wykonywanych robót. 

Inwestujemy w infrastrukturę i nowoczesny sprzęt

W związku z dużą liczbą realizowanych inwestycji i wynikającą z tego potrzebą odpowiedniej kontroli jakości, systematycznie inwestujemy w nowy sprzęt laboratoryjny i pomiarowy, w tym w specjalistyczne pojazdy. 

W ciągu ostatnich lat powstały również nowoczesne siedziby laboratoriów drogowych GDDKiA, których personel odbywa systematyczne szkolenia, m.in. w zakresie wykonywania badań zgodnie z procedurami i normami powszechnie funkcjonującymi w Unii Europejskiej. 

Dzięki temu mamy możliwość zbadania niemal każdego rodzaju i jakości zastosowanego na budowie materiału – zaczynając od najdrobniejszych pyłów, piasków, kruszyw, cementów, asfaltów przez betony, mieszanki mineralno-asfaltowe, a kończąc na gotowym produkcie – drodze i jej właściwościach. 

Potwierdzenie najwyższej jakości

Wyniki badań dostarczają niezwykle istotnych informacji. Są bowiem podstawą do odbioru zakończonych robót, jak również do przeprowadzenia przez wykonawcę ewentualnych działań naprawczych. 

Wszystkie laboratoria GDDKiA posiadają akredytację Polskiego Centrum Akredytacji (PCA). To potwierdzenie najwyższego poziomu jakości i wiarygodności specjalistycznych badań kontrolnych wykonywanych przez laboratoria. 

Ponad dwa miliony badań

W latach 2021-2024 laboratoria drogowe GDDKiA wykonały średnio po ok. 500 tys. badań rocznie. Łącznie – w ciągu ostatnich czterech lat – przeprowadziliśmy ponad 2 mln badań zarówno na etapie realizacji inwestycji (np. odcinki testowe, zatwierdzanie materiałów), jak i na etapie trwania okresu gwarancyjnego.  Najwięcej badań na inwestycjach prowadzonych przez GDDKiA wykonały nasze laboratoria w Zielonej Górze (363 281), Krakowie (310 956) oraz Rzeszowie (277 285). Ogólna liczba uwzględnia również badania diagnostyczne, odnoszące się do stanu oraz cech powierzchniowych nawierzchni istniejącej sieci dróg. W ramach tego typu badań prowadzimy pomiary równości podłużnej, głębokości kolein, ugięć i nośności. Badamy też właściwości przeciwpoślizgowe nawierzchni oraz przeprowadzamy ocenę wizualną jej stanu technicznego.  

Dzielimy się wiedzą i doświadczeniem

Doskonałą okazją do przekazania naszej wiedzy oraz doświadczeń z wykonywanych badań terenowych i laboratoryjnych są spotkania ze studentami uczelni technicznych. Podczas takich wizyt mają oni możliwość zapoznania się nie tylko z zakresem badań, które wykonują pracownicy laboratorium, ale również przyjrzenia się z bliska, jak działa nowoczesny sprzęt badawczy. 

Dlatego też wizyty w laboratoriach drogowych GDDKiA są dla studentów cenną lekcją, a możliwość zobaczenia na żywo sprzętu i prowadzonych badań uzupełnia zdobywaną przez nich wiedzę teoretyczną. W trakcie spotkań nasi goście otrzymują sporą dawkę wiedzy praktycznej, która z pewnością będzie procentowała w ich przyszłej pracy zawodowej. 

Zdjęcia (7)