Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad

Podczas posiedzenia omówiony został Raport o stanie technicznym obiektów mostowych GDDKiA. Na koniec 2020 roku Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad zarządzała 8 924 obiektami mostowymi o łącznej długości ponad 502 km i powierzchni około 7,2 mln m2. Uśredniony obiekt mostowy GDDKiA miał więc ok. 56 m długości, ponad 14 m szerokości i powierzchnię 807 m2. 

Warto podkreślić, że od momentu utworzenia GDDKiA w 2002 r. do końca 2021 r. liczba zarządzanych przez nas obiektów mostowych zwiększyła się z 3 370 do 9 256 sztuk. Oznacza to prawie trzykrotny wzrost. 

Co ciekawe, posiedzenie Rady Naukowej odbyło się w przeddzień jubileuszowego, dziesiątego Dnia Mostowca. O tym ważnym dla mostowców święcie pisaliśmy na naszej stronie internetowej. 

Dla 48 proc. obiektów mostowych zarządzanych przez GDDKiA głównym materiałem konstrukcyjnym ustroju nośnego jest beton sprężony. W przypadku niecałych 38 proc. jest to beton zbrojony, a w ponad 13 proc. stal. Patrząc pod kątem powierzchni obiektów, zdecydowanie dominuje beton sprężony z wynikiem ponad 60 proc.

Wspomniany raport wykazał również, że 73 proc. obiektów mostowych GDDKiA jest w odpowiednim lub zadowalającym stanie technicznym. W przypadku ponad 24 proc. zalecono prace konserwacyjne lub naprawcze, których źródło nie przeszkadza w bieżącej eksploatacji. Poważniejszych napraw wymaga jedynie ok. 2 proc. obiektów, których stan również nie kwalifikuje obiektów do wyłączenia z ruchu. Na części z nich prace już są realizowane, na innych wprowadzono czasową zmianę organizacji ruchu np. poprzez ograniczenie prędkości. Wszystkie obiekty mostowe są bezpieczne dla ich użytkowników.

Co roku wzrasta liczba przeglądów drogowych obiektów inżynierskich wykonywanych przez firmy zewnętrzne. Ma to związek zarówno z dużym przyrostem liczby takich obiektów, jak i zmniejszającymi się zasobami kadrowymi GDDKiA, jeżeli chodzi o inspektorów mostowych.

Cykliczny, ustrukturyzowany monitoring naszych obiektów pozwala sukcesywnie poprawiać ich stan, m.in. dzięki odpowiedniemu planowaniu niezbędnych do wykonania prac. Do monitorowania stanu technicznego obiektów mostowych wykorzystywane są najnowocześniejsze rozwiązania technologiczne.

W bieżącym roku wdrożyliśmy też wzorcową umowę na wykonanie przeglądów podstawowych, rozszerzonych i szczegółowych dla drogowych obiektów inżynierskich. Miało to na celu uporządkowanie wymogów w zakresie ich przeprowadzania. Aby poprawić jakość opracowań i ułatwić weryfikację wykonanej inspekcji, wprowadziliśmy m.in. obowiązek wykonania dokumentacji zdjęciowej także podczas wykonywania przeglądu podstawowego.

Podczas spotkania poruszony został również temat norm oraz klas ciągliwości stali zbrojeniowej, stosowanej w betonowych konstrukcjach obiektów mostowych. GDDKiA wspólnie ze środowiskiem naukowym będzie działać na rzecz takich zmian norm ciągliwości dla stali zbrojeniowej, aby odpowiadały one bieżącym potrzebom. Wspierać nas w tym będzie również Polski Komitet Normalizacyjny.

Obecnie dobór stali do zbrojenia betonowych obiektów mostowych w Polsce bardzo często ogranicza się do określenia jej wytrzymałości. Warto natomiast wziąć pod uwagę również inne parametry, poza wytrzymałością na rozciąganie, które mogą pozytywnie wpłynąć na bezpieczeństwo konstrukcji.

Rekomendacje wypracowane przez GDDKiA i środowisko naukowe, dotyczące stosowania klas ciągliwości stali zbrojeniowej do wykonywania zbrojenia nośnego, zakładają:

• stosowanie stali zbrojeniowej dla drogowych obiektów mostowych o klasie ciągliwości C, w odniesieniu do niesprężonych elementów przęseł obiektów mostowych,
• stosowanie stali zbrojeniowej dla drogowych obiektów mostowych o klasie ciągliwości co najmniej B, w odniesieniu do sprężonych elementów przęseł obiektów mostowych oraz podpór i fundamentów tych obiektów.

Biorąc pod uwagę zarówno aspekty środowiskowe, jak i ekonomiczne, niezbędne są zdecydowane działania i transformacja sektora budownictwa w kierunku modelu gospodarki cyrkularnej (zarządzanej w obiegu zamkniętym).

Zgodnie z wymogami Unii Europejskiej, obiekty budowlane podczas ich budowy, użytkowania i rozbiórki nie mogą wywierać nadmiernego wpływu na jakość środowiska, ani na klimat. Przy ich budowie muszą być wykorzystywane energooszczędne technologie oraz przyjazne środowisku materiały. Musi być także zapewniona możliwość recyklingu niektórych elementów w przypadku rozbiórki.

Na posiedzeniu Rady Naukowej omówiono m.in. kwestię ponownego wbudowania pozyskanego w trakcie remontu dróg destruktu asfaltowego. Więcej o wykorzystaniu destruktu można przeczytać w naszym kwietniowym komunikacie.

Nad tą kwestią pracujemy również w ramach wspólnego przedsięwzięcia GDDKiA i Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (NCBiR), polegającego na wsparciu badań naukowych w obszarze drogownictwa. Oczekiwanym produktem końcowym tej współpracy będą wytyczne techniczne pozwalające na maksymalne wykorzystanie destruktu asfaltowego z warstw SMA do nowych mieszanek typu SMA.

Do grona członków Rady Naukowej przy Generalnym Dyrektorze Dróg Krajowych i Autostrad dołączyli nowi eksperci: dr hab. inż. Adam Krasiński z Katedry Geotechniki i Inżynierii Wodnej Politechniki Gdańskiej oraz prof. dr hab. inż. Andrzej Szarata, Dziekan Wydziału Inżynierii Lądowej Politechniki Krakowskiej.

Ustalony też został skład grup roboczych, które będą w ramach Rady Naukowej prowadzić prace w obszarach: materiałów i technologii drogowych, drogowych obiektów inżynierskich, bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz metodologii BIM (Building Information Modeling).

Na spotkaniu poruszona została również kwestia stanu nawierzchni na odcinku autostrady A1 od Pyrzowic do Piekar Śląskich. Członkowie Rady Naukowej, po zaznajomieniu się z pełną dokumentacją dotyczącą tej sytuacji, przedstawili swoje wnioski i rekomendacje. Będą one wykorzystane m.in. do stworzenia programu naprawczego. Na obecny stan nawierzchni na tym odcinku wpłynęło wiele niekorzystnych czynników. W związku tym, planowany program naprawczy musi obejmować zarówno aspekty technologiczne warstw, jak i sposób budowy, gospodarkę wodną oraz warunki geotechniczne.