Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad

Pomiary prowadzone są na całej sieci dróg krajowych i wojewódzkich, z wyjątkiem tych odcinków, za które odpowiadają władze miast na prawach powiatu. Przeprowadzane są cyklicznie (co 5 lat) i dostarczają najważniejszych informacji o ruchu drogowym. Wyniki GPR stanowią podstawę działań o charakterze planistycznym, projektowym i strategicznym w odniesieniu do sieci drogowej, na poziomie krajowym.

Zebrane dane są dla nas niezmiernie istotne w codziennej pracy. Korzystamy z nich m.in. przy planowaniu rozwoju sieci transportowych oraz tworzeniu i ocenie prognoz ruchu. Dane uzyskane z GPR są kluczowe przy podejmowaniu wielu decyzji, m.in. związanych z ustalaniem priorytetów inwestycyjnych na sieci drogowej, klasyfikacją ciągów drogowych), zarówno na poziomie krajowym, jak i międzynarodowym.

Dane służą nam również w pracach związanych z utrzymaniem sieci drogowej i w zarządzaniu ruchem. Wykorzystywane są m.in. do planowania koniecznych prac remontowych, przy ocenie projektów organizacji ruchu, obliczaniu przepustowości czy też do określania lokalizacji elementów systemów zarządzania ruchem. Parametry ruchu drogowego określane w ramach GPR dla poszczególnych odcinków sieci drogowej mają też zastosowanie w pracach i analizach związanych z bezpieczeństwem ruchu drogowego. Wyniki GPR to także cenne źródło danych do analiz ekonomicznych, oceny efektywności inwestycji i rozliczania poniesionych wydatków.

Wyniki pomiarów wykorzystywane są także przez inne instytucje publiczne i prywatne, m.in. przez Centrum Unijnych Projektów Transportowych, Centralny Port Komunikacyjny czy Urząd Transportu Kolejowego i PKP Polskie Linie Kolejowe. GPR jest też cennym źródłem wiedzy m.in. dla Policji, samorządów, Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego, Głównego Urzędu Statystycznego oraz uczelni i jednostek naukowych.

Pomiar na drogach krajowych zostanie przeprowadzony zgodnie z Wytycznymi organizacji i przeprowadzenia GPR 2025 na drogach krajowych  wprowadzonymi Zarządzeniem nr 4 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z 22 marca 2024 r.

Przy realizacji GPR 2025 wykorzystamy dane z pomiarów automatycznych i półautomatycznych (prowadzonych w sposób ciągły przez cały rok) oraz dane z pomiarów metodą wideorejestracji (przeprowadzonych w kilka specjalnie wybranych dni w ciągu roku). W pomiarach automatycznych stosowane są liczniki ruchu drogowego o odpowiednio wysokiej dokładności rejestracji i klasyfikacji pojazdów, a w pomiarach półautomatycznych, ze względu na niższą dokładność pracy urządzenia lub inny od wymaganego typ klasyfikacji pojazdów, praca licznika wspomagana jest pomiarem wideo. Z kolei pomiary metodą wideorejestracji korzystają z kamer instalowanych przy drogach, które rejestrują ruch w wybranych dniach pomiarowych. Następnie na podstawie obrazu zarejestrowanego przez kamery określana jest liczba przejeżdżających pojazdów – z wykorzystaniem sztucznej inteligencji lub poprzez odpowiednio przeszkolonych operatorów. Należy zaznaczyć, że pomiary realizowane w trakcie GPR dotyczą wyłącznie zliczania pojazdów przejeżdżających przez dany przekrój pomiarowy oraz określania ich sylwetek. Nie dostarczają one informacji o trasach, jakimi poruszają się pojazdy, w związku z tym na potrzeby GPR nie są rejestrowane numery tablic rejestracyjnych.

Na potrzeby realizacji pomiaru ruchu, sieć dróg krajowych została podzielona na tzw. odcinki pomiarowe, jednorodne pod względem wielkości ruchu, w obrębie których zlokalizowane są punkty pomiarowe (np. liczniki automatyczne). Granice odcinków pomiarowych lokalizowane są przede wszystkim:

• na skrzyżowaniach z drogami krajowymi i wojewódzkimi,  
• na granicach miejscowości mających ponad 10 tysięcy mieszkańców,  
• na skrzyżowaniach z ważnymi drogami lokalnymi,
• w miejscach, które ze względu na swoją specyfikę mają duży wpływ na ruch (np. duże obszary inwestycyjne, ośrodki rekreacyjne, zakłady przemysłowe, centra handlowe itp.).

Podstawową informacją, którą uzyskamy dzięki pomiarowi ruchu pojazdów, będzie Średni Dobowy Ruch Roczny (SDRR). Ta liczba pokaże nam, ile średnio pojazdów i jakiego rodzaju porusza się w ciągu 24 godzin danym odcinkiem drogi. To jednak nie wszystko. Będziemy też mierzyć:

• średni dobowy ruch w typowe dni robocze (wtorek, środa, czwartek),
• średni dobowy ruch letni (lipiec, sierpień),
• średni ruch dzienny (od 6:00 do 18:00),
• średni ruch wieczorny (od 18:00 do 22:00),
• średni ruch nocny (od 22:00 do 6:00).

Powyższe wielkości zostaną obliczone w różnych ujęciach, m.in. dla poszczególnych odcinków, klas technicznych dróg, województw, całego kraju.

Kategorie pojazdów, które będą zliczane podczas podstawowego pomiaru ruchu, to:  

• samochody osobowe,
• motocykle i motorowery,
• lekkie samochody ciężarowe (dostawcze),
• mikrobusy,
• samochody ciężarowe bez przyczep,
• samochody ciężarowe z przyczepami lub naczepami,
• autobusy,
• ciągniki rolnicze,
• rowery, hulajnogi elektryczne i Urządzenia Transportu Osobistego.

Oprócz ww. podstawowego podziału na kategorie pojazdów, w ok. 300 punktach realizowany będzie pomiar rozszerzony, uwzględniający bardziej szczegółową klasyfikację pojazdów (m.in. samochody ciężarowe w zależności od typu podwozia, samochody elektryczne).

Pomiary automatyczne na drogach krajowych są realizowane przez cały rok na wybranych stanowiskach pomiarowych, natomiast pierwsze pomiary wideo rozpoczną się już 23 stycznia.
Za ich przeprowadzenie będą odpowiadały podmioty wyłonione w przetargach przez każdy z 16 Oddziałów GDDKiA. Dla dróg krajowych przewidziano maksymalnie 9 dni pomiarowych (dla każdego dnia wyznaczono 3 daty realizacji pomiarów), w których prowadzone będą pomiary wideo (24- lub 16-godzinne). W zależności m.in. od natężenia ruchu na danym odcinku, liczba dni pomiarowych może być mniejsza. W przypadku dróg krajowych sieć drogowa została podzielona na ponad 2,4 tys. odcinków pomiarowych, z czego ponad 10 proc. stanowią odcinki z pomiarem automatycznym lub półautomatycznym. Punkty pomiarowe, w których prowadzone będą pomiary wideo, zostaną dodatkowo oznaczone specjalnymi tabliczkami, których przykładowe zdjęcia zamieściliśmy w galerii pod tekstem.

W przypadku dróg wojewódzkich pierwsze pomiary przewidziane są na marzec 2025 r., a liczba dni pomiarowych wynosi 5, 2 lub 1 – w zależności od wielkości natężenia ruchu i znaczenia danego odcinka w sieci.

Szczegółowe informacje o metodzie pomiarowej oraz datach przeprowadzenia pomiarów dostępne są na stronie https://www.gov.pl/web/gddkia/generalny-pomiar-ruchu-2025.

Wyniki GPR 2025 udostępniamy publicznie w formie opracowań opisowych, tabel, map i zestawień bazodanowych. Pierwsza, wstępna publikacja pn. „Synteza wyników GPR 2025 na drogach krajowych” planowana jest w II kwartale 2026 roku, podobnie jak opracowanie wyników dla dróg wojewódzkich. Ostateczny dokument, opisujący szczegółowo wyniki pomiaru, pn. „Ruch Drogowy 2025” powinien być dostępny w II połowie 2026 roku.

Ze względu na specyfikę pomiaru i konieczność uwzględnienia wielu czynników w metodzie obliczeniowej, nie są udostępniane dane z poszczególnych dni pomiarowych, ponieważ obarczone są one pewnym stopniem losowości i nieodpowiednio przetworzone mogą być źródłem mylnych interpretacji.

Warto zwrócić uwagę na symboliczny wymiar GPR 2025, bowiem wyniki badania zostaną opublikowane w 2026 roku, czyli równo 100 lat od wykonania pierwszego, generalnego pomiaru ruchu drogowego na ówczesnej sieci dróg państwowych o nawierzchni twardej w Polsce. Wtedy badania rozpoczęły się na początku stycznia 1926 roku (2, 3 i 4 stycznia), następnie kontynuowano je co 26 dni, do końca roku. Pomiary wykonywali dróżnicy lub nadzorcy mostów. W specjalnie zaprojektowanych w tym celu książeczkach ręcznie zaznaczali, ile pojazdów i jakiego rodzaju przejeżdżało przez dany punkt.

W pomiarze tym wyróżniano dwie podstawowe kategorie – konne i mechaniczne. Od roku 1926 pomiary wykonywano regularnie, w odstępach 4 lat. Po II wojnie światowej pomiary ruchu drogowego wznowiono w 1954 roku, a od 1965 roku realizowane są cyklicznie co 5 lat, zgodnie z metodyką wypracowaną przez Organizację Narodów Zjednoczonych.

Po zmianie podziału administracyjnego kraju, od 2000 roku pomiar ruchu wykonuje się odrębnie w każdym województwie, na drogach krajowych i wojewódzkich, na podstawie zasad opracowanych przez GDDKiA. Z każdym kolejnym GPR pomiar był w coraz większym stopniu wykonywany za pomocą wideorejestratorów, które zastąpiły powszechnych wcześniej obserwatorów, jednocześnie zwiększano również udział odcinków z pomiarem automatycznym lub półautomatycznym.

Więcej informacji na temat pomiarów i analiz ruchu można znaleźć na naszej stronie internetowej.