Główny Inspektorat
Transportu Drogowego

W Dzienniku Ustaw RP z dnia 28 stycznia 2022 r. została opublikowana ustawa z dnia 26 stycznia 2022 r. o zmianie ustawy o transporcie drogowym, ustawy o czasie pracy kierowców oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 209 zwaną dalej ustawą z dnia 26 stycznia 2022 r. lub ustawą zmieniającą), która wprowadza m. in. zmiany w zakresie warunków wykonywania zawodu przewoźnika drogowego.

Ustawa ta wprowadza nową definicję bazy eksploatacyjnej – miejsca będącego w dyspozycji przedsiębiorcy, przystosowanego do prowadzenia działalności transportowej w sposób zorganizowany i ciągły, w skład którego wchodzi co najmniej jeden z następujących elementów: miejsce postojowe dla pojazdów wykorzystywanych w transporcie drogowym, miejsce załadunku, rozładunku lub łączenia ładunków, miejsce konserwacji lub naprawy pojazdów; przez bazę eksploatacyjną należy rozumieć także centrum operacyjne pracodawcy, o którym mowa w przepisach rozporządzenia (WE) nr 561/2006 (nowe brzmienie art. 4 pkt 21a ustawy o transporcie drogowym).

Wymóg, aby na bieżąco i w sposób regularny dysponować liczbą pojazdów zarejestrowanych lub wprowadzonych do ruchu i dopuszczonych do użytkowania zgodnie z polskimi przepisami, i kierowcami umiejscowionymi zazwyczaj w bazie eksploatacyjnej na terytorium RP, proporcjonalnie do wielkości wykonywanych przez przedsiębiorcę przewozów uznaje się za spełniony, jeżeli przedsiębiorca dysponuje odpowiednią do skali prowadzenia działalności bazą eksploatacyjną, znajdującą się na terytorium RP, wyposażoną co najmniej w miejsca postojowe dla pojazdów wykorzystywanych w transporcie drogowym w liczbie odpowiadającej co najmniej 1/3 liczby pojazdów zgłoszonych przez przewoźnika do organu wydającego zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego, z uwzględnieniem przypadku posiadania kilku baz eksploatacyjnych. W przypadku zgłoszenia nie więcej niż dwóch pojazdów konieczne jest dysponowanie co najmniej jednym miejscem postojowym.

W przypadku posiadania przez przewoźnika drogowego kilku baz eksploatacyjnych znajdujących się na terytorium RP łączna liczba miejsc postojowych musi odpowiadać co najmniej 1/3 liczby pojazdów zgłoszonych przez przewoźnika drogowego do organu wydającego zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego (dodany art. 5 ust. 2c i 2d ustawy o transporcie drogowym).

Na podstawie art. 5 ust. 5 i 6 ustawy zmieniającej: przedsiębiorcy posiadający zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego, wydane przed 1 marca 2022 r. oraz w stosunku do których zostało wszczęte i niezakończone przed tą datą postępowanie o wydanie zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego oraz licencji wspólnotowej mają obowiązek dostosować się do nowych wymagań w zakresie bazy eksploatacyjnej, o której mowa w art. 4 pkt 21a oraz art. 5 ust. 2c i 2d ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 26 stycznia 2022 r., w terminie do dnia 1 stycznia 2023 r. Przedsiębiorcy ci są obowiązani do złożenia do organu wydającego to zezwolenie oświadczenia, że dysponują bazą eksploatacyjną wraz ze wskazaniem adresu tej bazy, jeżeli adres ten jest inny niż adres przedsiębiorcy wskazany we wniosku o wydanie zezwolenia o którym mowa w art. 7a ust. 3 pkt 3 ustawy o transporcie drogowym . w terminie do dnia 15 stycznia 2023 r. (art. 5 ust. 5 i 6 ustawy z dnia 26 stycznia 2022 r.). Zgodnie z art. 7a ust. 3 pkt 3 ustawy o transporcie drogowym przedsiębiorca składa oświadczenie, że dysponuje bazą eksploatacyjną wraz ze wskazaniem adresu bazy, jeżeli adres ten jest inny niż adres wskazany zgodnie z ust. 2 pkt 1.  Odniesienie do ust. 2 pkt 1 dotyczy art. 7a ust. 2 pkt 1 ustawy o transporcie drogowym tj. do wskazania we wniosku o udzielenie zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego oraz licencji wspólnotowej  adresu przedsiębiorcy. Przepis art. 7a ust. 2 pkt 1 ustawy o ustawy o transporcie drogowym, znowelizowany ww. ustawą będzie miał od 1 marca następujące brzmienie:

„ust. 2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, zawiera:

1) oznaczenie przedsiębiorcy, jego adres i siedzibę określoną w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS) albo w przypadku przedsiębiorców będących osobami fizycznymi - adres stałego miejsca wykonywania działalności gospodarczej określonego w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) oraz adresy lokali, o których mowa w art. 5 ust. 1 lit. a rozporządzenia (WE) nr 1071/2009;”.
 

Nowelizacja ustawy o transporcie drogowym nakłada także na przewoźników drogowych po uzyskaniu zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego coroczny obowiązek:

1) oświadczenia o liczbie osób zatrudnionych, w tym kierowców wykonujących operacje transportowe w roku poprzedzającym obowiązek złożenia informacji, na dzień 31 grudnia poprzedniego roku, bez względu na ich formę zatrudnienia;

2) informacji o średniej arytmetycznej liczby kierowców zatrudnionych, bez względu na formę zatrudnienia, wykonujących operacje transportowe w roku poprzedzającym obowiązek złożenia informacji. 

 Jednak powyższy obowiązek będzie wykonywany przez przewoźników  dopiero w 2023 roku, bowiem zaczyna obowiązywać dopiero w 2022 r., a dokładanie od 1 mara 2022 r.  Przewoźnicy będą zatem zobowiązani do przekazywana pierwszej informacji, o której mowa w art. 7a ust. 8 ustawy o transporcie drogowym dopiero za rok 2022 – do 31 marca 2023 r.

Zgodnie z art. 11 ustawy z dnia 26 stycznia 2022 r. w przypadku gdy przewoźnik drogowy dokonał zgłoszenia pojazdu do licencji wspólnotowej przed 1 marca 2022 r., a pojazd taki nie został zgłoszony do zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego, przewoźnik ma obowiązek zgłoszenia takiego pojazdu do tego zezwolenia w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy. Termin ten liczony jest od 1 marca 2022 r. (art. 11 ustawy z dnia 26 stycznia 2022 r.).  

Do postępowań wszczętych i niezakończonych decyzją ostateczną przed 1 marca 2022 r., w przypadku niewłaściwego wykorzystywania przez przedsiębiorcę świadectwa kierowcy lub bardzo poważnego naruszenia dotyczącego tego świadectwa, stosuje się przepisy ustawy o transporcie drogowym w nowym brzmieniu (art. 8 ustawy z dnia 26 stycznia 2022 r.).

Przepisy art. 32f ust. 2 i 3 ustawy o transporcie drogowym od 1 marca 2022 r. będą miały następujące brzmienie:

„ust. 2. W przypadku niewłaściwego wykorzystywania przez przedsiębiorcę świadectwa kierowcy polegającego na:

1) niespełnianiu warunków stanowiących podstawę wydania świadectwa kierowcy lub

2) podaniu nieprawidłowych informacji we wniosku o wydanie świadectwa kierowcy

 - właściwy organ, o którym mowa w art. 32b, cofa świadectwo kierowcy i zawiesza wydawanie nowych świadectw kierowców przez okres 30 dni.

ust. 3. W przypadku popełnienia bardzo poważnego naruszenia dotyczącego świadectwa kierowcy, określonego w załączniku I do rozporządzenia Komisji (UE) 2016/403, organ, o którym mowa w art. 32b, cofa, w drodze decyzji administracyjnej, jeden wypis z licencji wspólnotowej na okres 6 miesięcy i zawiesza wydawanie nowych świadectw kierowców przez okres 30 dni.”

Ponadto w odniesieniu do decyzji ostatecznej, o której mowa w art. 32f ust. 2 i 3 ustawy o transporcie drogowym, wydanej przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, o ile nie upłynął wskazany w niej okres zawieszenia wydawania nowych świadectw kierowców, uznaje się, że ten okres wynosi 30 dni i jest liczony od 1 marca 2022 r., chyba że upłynąłby wcześniej według przepisów dotychczasowych (art. 9 ustawy z dnia 26 stycznia 2022 r.). 

Jeżeli  przedsiębiorca wykonuje międzynarodowy transport drogowego rzeczy wyłącznie pojazdami lub zespołami pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 2,5 t i nie przekraczającej 3,5 t, to może wystąpić o wydanie  zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego, licencji wspólnotowej uprawniającej do wykonywania międzynarodowego transportu drogowego oraz wypisów z tej licencji od dnia 5 lutego 2022 r. (spis wniosków). W zakresie rozpatrywania takich wniosków stosujemy nowe przepisy.

 

Jeżeli przedsiębiorca dysponuje już zezwoleniem na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego oraz licencją wspólnotową uprawniającą do wykonywania międzynarodowego transportu drogowego rzeczy i chce dokonać zgłoszenia pojazdu, który także  jako zestaw pojazdów będzie przekraczał 2,5 t i nie będzie przekraczał 3,5 t, to może dokonać  zgłoszenia takiego pojazdu do zezwolenia oraz wystąpić o wypis z licencji wspólnotowej (należy skorzystać z druku LM8) od dnia 5 lutego 2022r.  W zakresie rozpatrywania takich wniosków stosujemy nowe przepisy.

Jeżeli przedsiębiorca dysponuje już zezwoleniem na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego, a nie dysponuje licencją wspólnotową uprawniającą do wykonywania międzynarodowego transportu drogowego rzeczy i chce dokonać zgłoszenia pojazdu który także  jako zestaw pojazdów będzie przekraczał 2,5 t i nie będzie przekraczał 3,5 t, to może  zgłoszenia takiego pojazdu do zezwolenia dokonać od 5 lutego 2022r. i może wystąpić o udzielnie licencji wspólnej oraz  wypis z licencji wspólnotowej również  od dnia 5 lutego 2022r. - (spis wniosków).  W zakresie rozpatrywania takich wniosków stosujemy nowe przepisy.
Jeżeli przedsiębiorca chce rozpocząć wykonywanie  transport drogowy rzeczy pojazdami lub zespołami pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 t i złoży wniosek o wydanie zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego lub licencji wspólnotowej:

1)     do dnia 28 lutego 2022 r. – wnioski będą rozpatrywany na zasadach dotychczasowych określonych w ustawie o transporcie drogowym.

2)    od 1 marca 2022r. – do rozpatrywania wniosków będzie się stosowało także przepisy nowe wynikające z ustawy o transporcie drogowym zmienione ustawą  z dnia 26 stycznia 2022r. 

Zgodnie z art. 61 § 3 kodeksu postępowania administracyjnego  datą wszczęcia postępowania na żądanie strony jest dzień doręczenia żądania organowi administracji publicznej. Według art. 61 § 3a kodeksu postępowania administracyjnego datą wszczęcia postępowania na żądanie strony wniesione drogą elektroniczną jest dzień wystawienia dowodu otrzymania, o którym mowa w art. 41 ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych.

W przypadku nadania wniosku np. w placówce pocztowej nie liczy się zatem data nadania pisma w placówce pocztowej, a jedynie data wpływu pismu do organu.

Dokumentowanie sytuacji finansowej: 

Od dnia 21 lutego 2022 r. art. 7 ust. 2 rozporządzenia 1071/2009 będzie miał następujące brzmienie:

„ust. 2. W drodze odstępstwa od ust. 1 właściwy organ może zgodzić się lub wymagać, aby przedsiębiorca wykazał swoją zdolność finansową za pomocą poświadczenia określonego przez właściwy organ, takiego jak gwarancja bankowa lub polisa ubezpieczeniowa, w tym polisa ubezpieczenia od odpowiedzialności zawodowej, z jednego lub kilku banków lub innych instytucji finansowych, w tym przedsiębiorstw ubezpieczeniowych, lub inny wiążący dokument stanowiący solidarną gwarancję za przedsiębiorcę na kwoty określone w ust. 1.”

Do dokumentów którymi można wykazać w drodze wyjątku zdolność finansów prawodawca unijny dodał „inny wiążący dokument stanowiący solidarną gwarancję za przedsiębiorcę”. Jednakże to organ wydający zezwolenie decyduje czy uzna przedłożony przez przedsiębiorcę ww. dokument. 

Ponadto od dnia 21 lutego 2022 r. będzie obowiązywał nowy przepis art. 7 ust. 2 a rozporządzenia 1071/2009:

„ust. 2 a. W drodze odstępstwa od ust. 1, w przypadku braku poświadczonego rocznego sprawozdania finansowego za rok rejestracji przedsiębiorcy właściwy organ zezwala, by przedsiębiorca wykazał zdolność finansową za pomocą poświadczenia, takiego jak gwarancja bankowa, dokument umożliwiający przedsiębiorcy uzyskanie kredytu, wydany przez instytucję finansową, lub inny, określony przez właściwy organ, wiążący dokument potwierdzający, że przedsiębiorca dysponuje kwotami określonymi w ust. 1.”

Należy podkreślić, iż ust. 2a art. 7 rozporządzenia 1071/2009 odnosi się jedynie do przedsiębiorców mających obowiązek sporządzania sprawozdania finansowego, jednakże wyłącznie w przypadku braku poświadczonego rocznego sprawozdania finansowego za rok rejestracji przedsiębiorcy. Jedynie tego rodzaju przedsiębiorcy będą mogli dodatkowo udokumentować zdolność finansową w ww. sposób, za zgodą organu wydającego zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego określony w ust. 2a art. 7 rozporządzenia 1071/2009. Na obecną chwilę GITD będzie uznawał dla takich przedsiębiorców dodatkowo:

1)    wyjaśnienia dotyczące dokonanej oceny zdolności kredytowej związanej z uzyskaniem kredytu sporządzone przez bank lub inne instytucje ustawowo upoważnione do udzielania kredytów wydane na podstawie art. 70a ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. z 2021 r. poz. 2439)  złożone w oryginale.

Jeżeli przewoźnik  wykonujący międzynarodowy transport drogowy rzeczy pojazdami  o DMC 2,5-3,5t zatrudnia  lub korzysta z usług kierowcy,  który nie jest obywatelem państwa członkowskiego ani rezydentem długoterminowym w rozumieniu dyrektywy Rady 2003/109/WE z dnia 25 listopada 2003 r. dotyczącej statusu obywateli państw trzecich będących rezydentami długoterminowymi, to także dla kierowcy prowadzącego pojazd o DMC 2,5-3,5 t ma obowiązek uzyskania świadectwa kierowcy zgodnie z art. 5 rozporządzenia  Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1072/2009 z dnia 21 października 2009 r. dotyczące wspólnych zasad dostępu do rynku międzynarodowych przewozów drogowych. 

Do wniosku dotyczącego wydania świadectwa kierowcy dla kierowcy wykonującego przewozy wyłącznie pojazdem lub zespołem pojazdów, którego dopuszczalna masa całkowita przekracza 2,5 tony i nie przekracza 3,5 tony, trzeba będzie dołączyć:

1. Kserokopię licencji wspólnotowej;
2. Zaświadczenie o zatrudnieniu kierowcy oraz kopie orzeczeń o braku:
a) przeciwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy, o których mowa w art. 39a ust. 1 pkt 3, oraz
b) przeciwskazań psychologicznych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy, o których mowa w art. 39a ust. 1 pkt 4;
3. Kserokopię dokumentu tożsamości;
4. Kserokopię prawa jazdy;
5. Kserokopię dokumentu potwierdzającego ubezpieczenie społeczne kierowcy
Od dnia 5 lutego 2022 r. wzory wniosków o wydanie świadectwa kierowcy dla pojazdów o DMC 2,5-3,5 t dostępne będą pod następujących adresem:
https://www.gov.pl/web/gitd/swiadectwa-kierowcy-pojazdami-2.5-3.5