Rusza międzynarodowe Centrum Etyki Technologii – pierwszy w Polsce ośrodek na rzecz odpowiedzialnych innowacji
Innowacje przyjazne człowiekowi i środowisku to główny cel Centrum Etyki Technologii (CET) – międzynarodowego think & do tanku utworzonego przy Instytucie Humanites. Ośrodek chce wspierać odpowiedzialne budowanie i wykorzystywanie technologii wśród ich twórców i użytkowników.
Utworzenie Centrum Etyki Technologii (ethicstech.eu) to odpowiedź na wyzwania związane
z rozwojem technologii cyfrowych. Sztuczna inteligencja, robotyzacja czy internet rzeczy to nie tylko szanse, ale i zagrożenia w różnych obszarach życia społecznego, gospodarczego i politycznego. Dlatego twórcy CET chcą, by w projektowanie technologii było zaangażowane szerokie grono interesariuszy.
Chodzi o przeciwdziałanie takim zjawiskom, jak wykluczenie, dyskryminacja, inwigilacja czy dezinformacja, oraz wspieranie działań dających gwarancję, że technologie będą funkcjonowały
z korzyścią dla ludzi i świata. Skalę wyzwań i potrzeb obrazuje m.in. fakt, iż 63% Polaków powyżej
15 roku życia twierdzi, że technologie wpływają negatywnie na zdrowie fizyczne i psychiczne ludzi (raport i badanie Instytutu Humanites „Bariery i Trendy. Transformacja technologiczna firm w Polsce 2021”). CET wypełnia lukę na polskiej mapie nowych technologii, na której dotychczas brakowało ośrodka koncentrującego się na promowaniu odpowiedzialnego rozwoju.
Integracja różnych środowisk i sektorów to tylko jeden z celów CET. Twórcy ośrodka chcą również,
by stał się on centrum krytycznej debaty na temat pożądanego kierunku rozwoju innowacji w Polsce
i poza jej granicami. Wierzą, że dzięki temu także polskie firmy mają szansę zdobyć międzynarodową przewagę konkurencyjną. Zależy im również na wpływaniu na kształt legislacji dotyczącej technologii.
– Technologia nie jest ani dobra, ani zła – mówi Zofia Dzik, fundator i prezes Instytutu Humanites (humanites.pl), przy którym powstało CET, a także przewodnicząca Rady Programowej Centrum.
– To my nadajemy jej znacznik etyczny w zależności od celów, do których ją wykorzystujemy. Dlatego trzeba nie tylko konkurować, ale też współpracować na rzecz wyższych wartości. Temat etyki, człowieczeństwa i technologii jest obecny w Instytucie Humanites od początku jego istnienia. Najlepszym tego dowodem jest konferencja „Człowiek i Technologia”, którą w tym roku organizowaliśmy już po raz ósmy.
CET stworzy przestrzeń dla debaty międzysektorowej i będzie promować międzynarodowe rekomendacje dotyczące etyki technologii. Oprócz tego zamierza także popularyzować metodyki pozwalające na projektowanie technologii zgodnie z wartościami, uczestniczyć w rozwoju współczesnej refleksji na temat etyki technologii oraz współpracować z Instytutem Humanites
w zakresie rozwoju spójnego przywództwa.
– Nasze centrum ma reprezentować szerokie spektrum opinii – wyjaśnia Maciej Chojnowski, współtwórca i dyrektor programowy CET. – Dlatego do współpracy zaprosiliśmy przedstawicieli różnych środowisk i sektorów. Tylko w ten sposób rekomendacje dotyczące odpowiedzialnego rozwoju technologii mogą zostać wcielone w czyn. Chcemy, by Polska dołączyła do grona państw, które poważnie traktują etykę technologii. Planujemy również współpracę z zagranicznymi ośrodkami działającymi w tym obszarze.
W skład Rady Programowej CET wchodzi kilkanaścioro ekspertów ze świata nauki, biznesu, administracji rządowej i NGO-sów. Wśród nich są m.in. etycy, ekonomiści, informatycy i prawnicy.
Nie zapomniano także o głosie osób niepełnosprawnych, których udział w powstawaniu i wdrażaniu przyjaznych człowiekowi innowacji ma istotne znaczenie dla ich efektywności.
Centrum Etyki Technologii jest częścią Instytutu Humanites – Człowiek i Technologia, który od 2010 roku w systemowy sposób działa jako think&do tank na rzecz zrównoważonego rozwoju, a szczególnie rozwoju kapitału społecznego, ujmując tematykę człowieczeństwa i technologii w szerokim kontekście obejmującym m.in. biznes, edukację, kulturę, media i rodzinę w oparciu o autorski model „Wioski” Rozwoju Ekosystemu Społecznego oraz Model Spójnego Przywództwa™. Instytut jako jeden
z pierwszych sygnalizował wpływ metazjawisk, takich jak: kryzys więzi rodzinnych, samotność, infodemia czy algorytmizacja życia człowieka, na rozwój gospodarczy, motywację oraz zdrowie fizyczne i psychiczne ludzi. Od dekady działa na rzecz rozwoju świadomego i wewnętrznie sterowalnego człowieka umiejącego sprostać wyzwaniom, które niesie technologiczna i społeczna rewolucja.