Polska w Holandii

Położenie geograficzne, ludność, obszar, stolica, język urzędowy

Królestwo Niderlandów (Koninkrijk der Nederlanden) położone jest Europie Zachodniej i na wyspach karaibskich. Cztery części Królestwa to Niderlandy, Aruba, Curaçao i Sint Maarten. Niderlandy położone w Europie Zachodniej graniczą z Morzem Północnym, Belgią i Niemcami. Niderlandy karaibskie (Caribisch Nederland) to trzy gminy zamorskie - Bonaire, Sint Eustatius i Saba położone na wyspach na Morzu Karaibskim. Niderlandy są często nazywane Holandią, jednak Północna i Południowa Holandia to obecnie jedynie dwie zachodnie, nadmorskie prowincje, które odgrywały dominującą rolę w historii kraju. W 2019 r. władze kraju podjęły decyzję o odejściu od promowania w obrocie międzynarodowym nazwy Holandia (Holland) na rzecz Niderlandów (Nederland). Decyzja ta pozostała bez wpływu na nazewnictwo tego kraju w języku polskim, w którym nadal kraj ten określa się jako „Królestwo Niderlandów” lub potocznie „Holandię”.

Holandia leży w delcie trzech dużych rzek – Renu, Mozy i Skaldy. 1/4 obszaru kraju położona jest poniżej poziomu morza. Nisko położone tereny składają się głównie z ‘polderów’, płaskich obszarów lądu otoczonych rowami, gdzie poziom wody jest sztucznie kontrolowany. Kontrolowanie przepływów wody wymaga działania wielu osób i instytucji, co nauczyło Holendrów współpracy zespołowej. Holendrzy są dumni z posiadanych umiejętności w zarządzaniu wodą. Ich stała walka w osuszaniu lądu pomogła im wykształcić zdolności do przetrwania (‘can-do’ attitude). To jest powód dla którego partnerzy europejscy i społeczność międzynarodowa uznaje Holendrów za pragmatycznych i gotowych do współpracy.

Holandia ma relatywnie małą powierzchnię – 41,500 km2 (obszar lądu 33,800 km2 i obszar wody 7,700 km2), zamieszkałą przez 17,4 mln osób (w tym 13,2 miliona - 76,8% - to rdzenni Holendrzy). Od stuleci Holandia doświadczała znacznego napływu migrantów, z których większość została zintegrowana i zasymilowana. Według danych statystycznych Niderlandów z 2019 r. 76,4% populacji to rdzenni Holendrzy. Największe grupy cudzoziemców pochodzą z Turcji (409 tys. osób), Maroka (402), Indonezji (358), Surinamu (353) i Antyli Holenderskich (161), a z państw europejskich - z Niemiec (351) i Polski (185). Od 2005 r. Fryzyjczycy są uznawani za mniejszość narodową zgodnie z Konwencją ramową o ochronie mniejszości narodowych.

Stolicą kraju jest Amsterdam, natomiast siedziba rządu oraz obiekty administracji państwowej znajdują się w Hadze (‘s-Gravenhage, Den Haag). Kraj podzielony jest na 12 prowincji i 355 gmin, z czego jedynie 31 liczy powyżej 100.000 mieszkańców. Cztery największe miasta kraju to Amsterdam, Rotterdam, Haga i Utrecht, wszystkie cztery położone na zachodzie kraju. Razem z szeregiem otaczających je mniejszych miejscowości tworzą tzw. „Randstad”. Średnia gęstość zaludnienia to 521 osób/km2, z czego najgęściej zaludnioną prowincją jest Holandia Południowa.

Językiem urzędowym kraju jest niderlandzki, a we Fryzji od niedawna także fryzyjski. Holendrzy uczą się od dziecka języków obcych, bo mają świadomość, że zasięg ich rodzimego języka jest niewielki. 90% Holendrów zna angielski, a wysoką znajomość mają również niemiecki (ok. 60%) i francuski (ok. 25%). W Europie język niderlandzki jest używany przez około 22 miliony ludzi. Poza Holandią jest językiem urzędowym Belgii, Surinamu, Antyli Holenderskich i Aruby. Z tego języka wywodzi się także używany przez ok. 6 milionów ludzi w RPA (a ponadto również w Namibii) język afrikaans, który jest w pewnym stopniu zrozumiały dla każdego znającego niderlandzki, przy czym szacuje się, że jako drugim językiem posługuje się nim w Afryce Południowej ok. 10 mln ludzi, gdyż był on językiem nauczanym w szkołach. Różnice między afrikaans a niderlandzkim dotyczą głównie wymowy, pisowni i pewnej części słownictwa.

Warunki klimatyczne

Klimat Holandii jest morski, umiarkowany i ciepły. Średnia temperatura stycznia wynosi od +1 °C na wschodzie do +3 °C na zachodzie. Natomiast w lipcu od +17 °C do +19 °C, w głębi kraju do +20 °C. Mała amplituda roczna temperatur jest wynikiem zachodnich i południowo-zachodnich wiatrów, które łagodzą upały i chłody zimowe. Średnia roczna suma opadów wynosi 750 mm. Częstym zjawiskiem są mgły.

Główne bogactwa naturalne

Głównymi bogactwami naturalnymi Holandii są gaz i ropa. Holandia jest trzecim producentem gazu ziemnego w Europie, za Norwegią i Wielką Brytanią. Kraj posiada kilkaset małych złóż gazu ziemnego, głównie w Morzu Północnym, oraz największe złoże gazu ziemnego w Europie w Groningen. Złoże to, zlokalizowane na północnym wschodzie kraju, zostało odkryte w 1959 roku, a gaz wydobywa się od roku 1963. Groningen odpowiada za połowę produkcji gazu w Holandii. Przyszłość produkcji gazu pozostaje jednak niepewna, a wydajność niektórych złóż zaczyna spadać. Wydobycie gazu powoduje spadek ciśnienia podziemnego, co może wywoływać trzęsienia ziemi. W styczniu 2018 roku doszło do wstrząsu o sile 3,4 w skale Richtera w Groningen, co spowodowało wiele szkód w regionie. Firma wydobywcza NAM (joint venture Royal Dutch Shell oraz Exxon Mobil) ogłosiła zatrzymanie wydobycia w niektórych punktach złoża. Zmniejszyło to dodatkowo wydobycie, które już wcześniej w latach 2014 – 2017 spadło o połowę. W listopadzie 2019 r. Holandia ogłosiła, ze skróci okres przygotowań do zaprzestania eksploatacji złóż gazu w okolicach Groningen i zamknięcie złoża nastąpi do końca 2022 roku.

Obok gazu ziemnego Holandia produkuje również ropę. W kraju siedzibę ma brytyjsko-holenderski Shell, jeden z głównych graczy przemysłu wydobywczego na świecie. Podobnie jak w przypadku gazu ziemnego produkcja koncentruje się w północno-wschodniej części kraju i również notuje spadki wydajność złóż.

System walutowy, kurs i wymiana

Od 1 stycznia 1999 roku walutą Holandii jest euro. System bankowy w Holandii należy do najnowocześniejszych w Europie. Stosunkowo ograniczona jest możliwość korzystania z kart kredytowych – większość mieszkańców płaci kartami debetowymi (wyłącznie MasterCard), z wykorzystaniem płatności mobilnych lub internetowych oraz gotówką. Płatności kartą możliwe są również w mobilnych punktach handlowo usługowych, jak np. na targowiskach, tzw. food-truckach, czy na straganach z kwiatami.

Religia

W 2019 roku 53% społeczeństwa Holandii zadeklarowało, że nie praktykuje żadnej z religii. 22% społeczeństwa to katolicy (spadek z 40,5% w 1971 roku), a 15% - protestanci (spadek z 35,9% w 1971 roku), a 5% stanowią wyznawcy islamu (wzrost z 0,4% w 1971 roku). Dwoma największymi kościołami w Holandii są Kościół rzymskokatolicki i Kościół Protestancki Holandii (PKN); pozostałe kościoły liczą niewielu wiernych. Do najważniejszych należą Kościoły reformowane, Świadkowie Jehowy, Kościół Anglii, Zjednoczone Kościoły Ewangeliczne i Zielonoświątkowe, Molukański Kościół Ewangelicki, Bracia morawscy, Unia Baptystyczna, Bractwo Mennonitów, Kościół starokatolicki, Kościół Apostolski, Kościół Luterański, Armia Zbawienia i inne (łącznie około 5% wiernych). Znaczna część zarejestrowanych chrześcijan nie identyfikuje się ze swą wspólnotą religijną, a większość formalnych chrześcijan spłyca postawy religijne i nie uczestniczy w praktykach religijnych. Szacuje się, że jedynie 20% mieszkańców Holandii co najmniej raz w roku odwiedza jakąś świątynię w celach religijnych, przy czym zaledwie 8–9% katolików i 5–6% protestantów czyni to regularnie. W Holandii znaczna część świątyń katolickich i protestanckich pełni inne funkcje niż sakralne: są wśród nich muzea, biblioteki, galerie sztuki, dyskoteki, księgarnie, kawiarnie, parking dla rowerów itd.

Do lat sześćdziesiątych XX wieku większość stanowili protestanci, a dokładniej kalwiniści. Trzecią część stanowili katolicy. Północne, środkowe i wschodnie prowincje były tradycyjnie protestanckie, podczas gdy na południu większość stanowili katolicy. Do dzisiaj w Holandii istnieją małe grupy ortodoksyjnych kalwinistów. W Holandii nie ma podatku kościelnego. Inne mniejszości religijne to hinduiści (1,5-2%), buddyści (1,5%) i Żydzi (0,2%).

Wykaz dni świątecznych i wolnych od pracy

W Holandii obchodzi się jedynie dwa święta państwowe:

• Dzień Króla (Koningsdag) – od 2014 roku obchodzony 27 kwietnia, w dniu urodzin obecnie panującego monarchy Wilhelma Aleksandra. Do momentu abdykacji królowej Beatrix (co miało miejsce 30 kwietnia 2013) obchodzono Dzień Królowej, ustalony na dzień 30 kwietnia.
• Dzień Wyzwolenia (Bevrijdingsdag) – 5 maja, poprzedzony obchodami Dnia Poległych (Dodenherdenking) wieczorem 4 maja.

Pozostałe dni wolne w Holandii to:

• Nowy Rok - 1 stycznia
• Wielkanoc – Niedziela i Poniedziałek Wielkanocny
• Wniebowstąpienie: ruchome – 1 dzień, czwartek
• Zielone Świątki: ruchome – 2 dni, niedziela i poniedziałek
• Święta Bożego Narodzenia 25 i 26 grudnia

Infrastruktura transportowa

Kraj korzysta z dostępu do wielu europejskich rzek, które wpadają do morza na terenie królestwa, takich jak Ren, Moza oraz Skalda. Kanały pomiędzy rzekami pozwalają na łatwe połączenie przede wszystkim z Belgią oraz Niemcami. Infrastruktura portowa (tzw. Northern Range) oraz port w Rotterdamie czynią z Holandii kraj o najlepszej infrastrukturze w tym zakresie na świecie. Transport lotniczy również stoi na wysokim poziomie, głównie dzięki lotnisku Amsterdam Schiphol. W zakresie infrastruktury drogowej Holandia poszczycić się może 2 758 km autostrad oraz 6 830 km torów kolejowych. Sieć drogowa i kolejowa należy do najgęstszych w Europie. Holandia posiada szeroko rozbudowaną sieć kolejową (3062 km), dzięki czemu podróżowanie pociągiem jest tu bardzo popularne. Infrastrukturą kolejową zarządza firma ProRail. Głównym przewoźnikiem kolejowym w Holandii jest Nederlandse Spoorwegen (NS). Firma jest własnością Skarbu Państwa. Na terenie Holandii operuje także Thalys, łącząc drogą kolejową Holandię z Belgią, Francją i Niemcami oraz Eurostar oferujący połączenia z Londynem.

Obowiązek wizowy

Holandia jako strona układu z Schengen nie utrzymuje stałych przejść granicznych, za wyjątkiem portów morskich i lotnisk, które są zewnętrznymi granicami obszaru Schengen. Służby celne, straż graniczna i inne właściwe służby przeprowadzają wyrywkowe kontrole na terytorium całego państwa. Obywatele polscy korzystają z prawa do swobodnego przepływu osób w ramach Unii Europejskiej / Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Dokumentem podróży uprawniającym do bezwizowego wjazdu i pobytu na terytorium Królestwa Niderlandów jest paszport lub dowód osobisty. Informacje wizowe - terytoria karaibskie. 

Ustrój polityczny

Holandia jest monarchią konstytucyjną. Obecnie panującym monarchą jest król Wilhelm Aleksander (nid: Willem-Alexander), który zasiada na tronie od 30 kwietnia 2013 r. Następczynią tronu jest najstarsza z trzech córek Wilhelma – księżniczka Cathrina Amalia. Król jest głową państwa dla całego Królestwa i każdego z czterech krajów, wchodzących w jego skład (Niderlandów, Aruby, Curacao, Sint-Maarten). Karaibskie części Królestwa (Aruba, Curacao, Sint Maarten) posiadają gubernatora, reprezentującego monarchę. Władza polityczna wynika z demokratycznego systemu parlamentarnego opartego na spisanej Konstytucji, która zapewnia ochronę indywidualnych wolności obywatelskich.

Władza ustawodawcza

Parlament (Staten-Generaal) składa się z dwóch izb. Izba Wyższa (Izba Pierwsza – Erste Kamer), odpowiednik polskiego Senatu - liczy 75 członków wybieranych pośrednio przez członków stanów Prowincji (Provinciale Staten) na 4 letnią kadencję. Izba Niższa (Izba Druga – Tweede Kamer), odpowiednik polskiego Sejmu – liczy 150 członków, wybieranych w wyborach powszechnych również na 4-letnią kadencję. Czynne i bierne prawo wyborcze ma każdy obywatel Królestwa Niderlandów, który ukończył 18 rok życia. Ostatnie wybory do Izby Wyższej odbyły się w 2019 r., natomiast wybory do Izby Niższej odbyły się 15 marca 2021 r. Ilość mandatów uzyskanych przez poszczególne partie w wyborach do Izby Niższej (Tweede Kamer) : Partia Ludowa na rzecz Wolności i Demokracji (VVD): 34 mandaty, , Demokraci 66 (D66) 24 Partia Wolności (PVV) - 17, Apel Chrześcijańsko-Demokratyczny (CDA) – 14, Partia Pracy (PvdA) – 9, Partia Socjalistyczna (SP) – 9, Partia Zielonych (GroenLinks) – 8, Partia dla zwierząt – 6, Unia Chrześcijańska (CU) – 5, inne partie : Forum dla Demokracji (5), Volt 3, JA 21 3, SGP 3, DENK 3, Groep van Haga 3. Frekwencja wyborcza wyniosła 81,9%.

Władza wykonawcza

Władza wykonawcza sprawowana jest przez rząd składający się formalnie z premiera, ministrów i Króla. Uchwały rządowe podpisywane są przez Króla. Członków gabinetu formalnie mianuje Król, jednak odpowiedzialność polityczną ponoszą wyłącznie ministrowie. Premier ma ograniczoną władzę nad Radą Ministrów i często bywa określany jako primus inter pares (pierwszy pośród równych). Do jego obowiązków należą - przewodniczenie gabinetowi rządowemu, sprawowanie stanowiska Ministra Spraw Ogólnych (Minister van Algemene Zaken), cotygodniowe spotkania z Królem w celu omówienia polityki rządu oraz reprezentowanie Holandii na arenie międzynarodowej. Obecny rząd powstał w październiku 2017 r. na podstawie umowy koalicyjnej czterech partii tj. VVD, CDA, D66 i CU. Premierem po raz trzeci z rzędu jest Mark Rutte. Informacje dotyczące struktury i bieżącej działalności rządu znajdują się na stronie https://www.government.nl/

Struktura administracji gospodarczej

W Holandii, za politykę gospodarczą odpowiada Ministerstwo ds. Gospodarczych. W ramach swoich kompetencji zajmuje się ono również sprawami rolnictwa. Kompetencje wykonawcze w administracji gospodarczej sprawują : Holenderskie Biuro Patentowe (Octrooicentrum) w ramach Holenderskiej Agencji ds. Przedsiębiorczości i Urząd ds. Konsumentów i Rynków (ACM). Kwestiami prognozowania ekonomicznego i statystyki zajmują się Biuro ds. Analizy Polityki Gospodarczej (CPB) http://www.cpb.nl/en i Holenderskie Biuro Statystyczne (CBS) https://www.cbs.nl/en-gb.

Sądownictwo gospodarcze

W Holandii nie istnieją osobne sądy gospodarcze czy nawet odpowiednie wydziały w sądach powszechnych. Sprawy gospodarcze (dotyczące np. prawa kontraktowego) są rozpatrywane przez wydziały cywilne sądów okręgowych. Holandia jest podzielona na 11 sądów okręgowych, 4 sądy apelacyjne oraz Sąd Najwyższy. Większość spraw rozpoczyna się w sądzie okręgowym. Każdy sąd okręgowy składa się maksymalnie z pięciu wydziałów, które zawsze prowadzą sprawy z zakresu prawa administracyjnego, cywilnego, kryminalnego lub ponad okręgowego. Jeżeli jedna ze stron procesu nie zgadza się z jego postanowieniem, sprawa może zostać rozpatrzona przez sąd apelacyjny i odpowiednio skierowana do Sądu Najwyższego. Informacje o holenderskim systemie sądowniczym - TUTAJ. W Holandii szeroko rozpowszechniona jest działalność sądów arbitrażowych. Główne organizacje zaangażowane w arbitraż to: Izba Przemysłowo Handlowa (Kamer van Koophandel) www.kvk.nl i Niderlandzki Instytut Arbitrażowy (Netherlands Arbitrage Instituut) http://www.nai-nl.org/en/. Podstawowa baza danych publikacji urzędowych, dzienników ustaw, dokumentów parlamentarnych znajduje się na stronie https://www.overheid.nl/. Opis holenderskiego porządku prawnego w języku polskim dostępny jest na stronie internetowej Komisji Europejskiej (Europejska Sieć Sądownicza ds. Cywilnych i Handlowych) 

Ogólna charakterystyka sytuacji gospodarczej

Pod względem terytorium i ludności, Holandia nie jest dużym krajem, zajmuje odpowiednio 131. i 69. miejsce na świecie (2020). Natomiast aktywność gospodarcza plasuje Holandię znacznie wyżej. Rozmiar gospodarki, mierzony wartością Produktu Krajowego Brutto (PKB) wyniósł 912,2 mld USD w 2020 r.  czyli 786 mld euro. Holandia jest 16. największą gospodarką świata i 5. największą gospodarką w Unii Europejskiej [źródło: Countryeconomy.com 2019] 

Holandia jest jednym z najzamożniejszych krajów UE. Wartość holenderskiego PKB na jedną zatrudnioną osobę wynosi 52.300 USD. Daje to Holandii 18. miejsce na świecie. To o ponad 38% więcej niż średni PKB per capita w strefie euro (38.000 USD). Średni wysoki dochód na osobę w Królestwie Niderlandów jest wynikiem wysokiego udziału w rynku pracy i wysokiej produktywności zawodowej mieszkańców kraju.

W Holandii ludność aktywna zawodowo jest dobrze wykształcona, pracownicy mają zdolność do współpracy międzynarodowej, wielu z nich zna więcej niż jeden język obcy. Wysoki poziom edukacji i silne fundamenty gospodarcze umożliwiają pracownikom wysoką produktywność pracy. Jest wartym odnotowania, że Holendrzy łączą wysoką wydajność pracy z wysokim poziomem obecności na rynku pracy, również wśród grupy zawodowej pracowników o średnich i niskich kwalifikacjach.

Sytuacja budżetowa kraju. W 2020 r. z powodu pandemii spadek PKB Holandii wyniósł 3,7 %. W 2021 r. prognozowany jest wzrost o 3.9% zaś w 2022r. o 3.5%.  Dług publiczny na koniec 2020 r. wyniósł 494.4 mld EUR i stanowił 54,2 % PKB. W 2020 r. deficyt budżetowy wyniósł 39.2 mld EUR (4,3 % PKB).

Deficyt budżetowy i dług publiczny rządu holenderskiego w latach 2015 -2020

Inflacja. Holandia posiada dobrą reputacją w zakresie polityki monetarnej. Na długo przed wprowadzeniem waluty euro, wzrost cen w Holandii był na umiarkowanym poziomie dzięki właściwej polityce monetarnej holenderskiego Banku Centralnego (DNB). Rynki produktowe i rynek pracy działają relatywnie dobrze, co pomaga stabilizować wzrosty cen. Średnia inflacja we wrześniu 2021 r. w Holandii wyniosła 2,7%

Zatrudnienie. Holandia posiada relatywnie stabilny rynek pracy - liczba strajków pracowniczych w kraju jest mała – przyczynia się to do utrzymywania dobrego klimatu dla biznesu. Znacząca liczba populacji zdolna do aktywności zawodowej podejmuje pracę, jest to wskaźnik lepszy niż średnia w państwach OECD i w krajach strefy euro. W sierpniu 2021 liczba osób zatrudnionych w Holandii wyniosła 9,110 mln a bezrobocie wyniosło 3,2 %. 

Bezrobocie.

Na bardzo niskim poziomie utrzymuje się bezrobocie w grupie osób młodych – poniżej 25. roku życia, w której stopa bezrobocia wynosi 6,9 %. Bez pracy pozostawało w 2020 r. 4 % osób powyżej 24. roku życia, zdolnych do pracy (2,6% w 2019r.). Minimalnie więcej bezrobotnych jest wśród mężczyzn (3,4%) niż kobiet (3,1%).

Relatywnie duża cześć mieszkańców kraju pracuje w niepełnym wymiarze czasu pracy. Jest to często świadoma decyzja, która pozwala łączyć zadania zawodowe i rodzinne. W porównaniu do danych międzynarodowych, w Holandii liczba osób - w szczególności kobiet - które pracują w zmniejszonym wymiarze czasu, jest wysoka. Blisko 75% wszystkich takich pracowników to kobiety. Jednak, średnia liczba godzin pracy tygodniowo pracowników jest na zbliżonym poziomie do innych państw strefy euro. To samo odnosi się do liczby godzin przepracowanych w ciągu roku przez pełno etatowych pracowników. Wiek emerytalny wynosi 66 lat zarówno dla kobiet jak i mężczyzn.

Płace. W 2021 r. średni dochód na mieszkańca wyniósł 35.500 euro. Miesięczna płaca minimalna brutto dla osób powyżej 21. roku życia wyniosła 1.701,00 euro, co daje 20.400 euro rocznie. Płace rosły szybciej w sektorze prywatnym niż w administracji publicznej.

Główne sektory gospodarki

Holandia jest jedną z dwudziestu największych gospodarek na świecie, będąc wiodącą globalną gospodarką opartą na wiedzy. Holandia szczyci się swoją historią i długą tradycją kształtowaną przez licznych wynalazców i innowatorów. Holendrzy od wieków żeglowali po oceanach świata, handlując z innymi krajami. Również w czasach globalnych, społecznych i gospodarczych wyzwań Holendrzy znajdują sposoby na dalszy rozwój innowacji i przedsiębiorczości. Aby pozostać liderem w zakresie rozwiązywania globalnych wyzwań, Holendrzy postawili na dziewięć kluczowych sektorów. Są to:

• Rolnictwo i żywność

Holandia jest jednym z największych światowych eksporterów produktów rolnych i spożywczych dzięki stosowaniu innowacyjnej technologii rolno-spożywczej. Ambicją holenderskiego sektora rolno-spożywczego jest wytwarzanie zrównoważonej, zdrowej, bezpiecznej żywności produkowanej z poszanowaniem przyrody i środowiska.

• Przemysł kreatywny

Holenderski przemysł kreatywny zyskuje obecnie szerokie uznanie na arenie międzynarodowej i cieszy się szczególnie silną reputacją w dziedzinie projektowania wnętrz, gier, mody i architektury. Firmy kreatywne opracowują nowe pomysły, produkty, usługi, systemy, strategie i metody pracy. Nowatorskie spojrzenie na złożone (w tym społeczne) problemy pozwala im na opracowywanie wysokiej jakości innowacji dotyczących zarówno kontrowersyjnych, jak i popularnych produktów i usług.

• Przemysł chemiczny

Holandia jest jednym z wiodących europejskich dostawców produktów i usług chemicznych. Dzięki rozległej sieci transportowej i strategicznemu umiejscowieniu na mapie Europy, Holandia ma łatwy dostęp do kluczowych surowców i ma możliwości, by w szybki i nieskrępowany sposób dostarczyć je do wybranego puntu docelowego.

• Energia

Holandia ma silną pozycję w dziedzinie energii odnawialnej i efektywności energetycznej oraz wiodącą pozycję w dziedzinie morskiej energii wiatrowej, przetwórstwa biomasy i upraw szklarnianych. Sektor energetyczny znacząco przyczynia się do holenderskiego dochodu narodowego, eksportu i zatrudnienia. Rząd realizuje politykę przemysłową mającą na celu lepsze wykorzystanie możliwości ekonomicznych zarówno dla zielonej, jak i tzw. „szarej” energii.

• High-tech

Branże zaawansowanych technologii w Holandii należą do najbardziej innowacyjnych na świecie, dzięki najnowocześniejszym urządzeniom i nowatorskim badaniom i rozwojowi. Holenderska wiedza technologiczna i produkty są w cenie i są eksportowane na cały świat.

• Ogrodnictwo i substraty

Holenderski sektor ogrodniczy jest światowym wyznacznikiem trendów zaopatrującym rynki na całym świecie, a także wiodącym innowatorem w technologiach szklarniowych. Sektor ten pozostaje niekwestionowanym liderem na międzynarodowym rynku kwiatów, roślin, cebulek i materiału rozmnożeniowego oraz numerem trzy wśród eksporterów odżywczych produktów ogrodniczych. Stanowi centrum międzynarodowej sieci kwiaciarstwa, cebulek i drzew ozdobnych, a także owoców i warzyw.

• Nauki przyrodnicze i zdrowie

Średnia długość życia ludzi w Holandii wynosi ok. 81 lat. Badania wskazują, że holenderskie społeczeństwo jest globalnie najwyższe, a holenderskie dzieci znajdują się wśród najszczęśliwszych na świecie. NL należy do krajów, które posiadają jeden z najlepszych systemów opieki zdrowotnej na świecie i wydają najwięcej na służbę zdrowia w przeliczeniu na jednego mieszkańca: 6 300 USD (OECD, 2020 r.). Dzięki silnym powiązaniom między przemysłem i środowiskiem akademickim, ukierunkowanym klastrom i silnym łańcuchom łączącym przeprowadzanie badań z tworzeniem produktów, holenderski sektor nauk przyrodniczych i zdrowia konkuruje w skali globalnej.

• Logistyka

Od wielu dekad Holandia pozostaje europejskim hubem w zakresie logistyki. Jej wizytówką jest największy w Europie port morski w Rotterdamie. Ze względu na sprawnie funkcjonującą logistykę Holandia odgrywa kluczową rolę na globalnym rynku wymiany handlowej.

• Woda

Woda stanowi fundament holenderskiego świata, a kraj jest światowym liderem w zarządzaniu wodą. Przez dziesięciolecia Holendrzy opanowali sztukę ochrony przeciwpowodziowej oraz zaopatrzenia i uzdatniania wody. Jako inżynierowie morscy specjalizują się w budowie statków, od statków komunalnych po super jachty. Holenderska ekspertyza morska jest w cenie. Holandia jest głównym dostawcą zrównoważonych systemów do produkcji i dostaw wody oraz do gromadzenia, uzdatniania i częściowego ponownego wprowadzania „zużytej” wody do systemu. Holenderski sektor wodny obejmuje kilka dużych firm inżynieryjnych o globalnym zasięgu. Platformy takie jak holenderskie partnerstwo wodne (NWP) promują współpracę międzynarodową. Sektor wodny jest silnie skoncentrowany na eksporcie i innowacjach.

Tabela najważniejszych wskaźników makroekonomicznych

Handel zagraniczny

Holandia ma gospodarkę otwartą na rynki zagraniczne a poziom handlu z innymi krajami jest bardzo wysoki. Wg danych holenderskiego Biura ds. Analiz Ekonomicznych, Holandia uzyskuje ok. 33% swoich dochodów z eksportu towarów i usług. W 2018 r. wartość eksportu była na poziomie 78,2% PKB kraju.

Nadwyżka handlowa: Wzrost rok do roku pomiędzy sierpniem 2020 a sierpniem 2021 z 3,8 mld do 4,52 mld EUR.

Dane za sierpień 2021 w porównaniu do sierpnia 2020 r.:

Eksport wyniósł 44,82 mld EUR. Wzrostowi eksportu sprzyjał większy wolumen sprzedaży paliw kopalnych i wyrobów petrochemicznych (99,7%), produktów chemicznych (31,9%), wyrobów przemysłowych (15,3%) oraz maszyn i urządzeń transportowych (12,2%). W 2021 r. eksport z Holandii wzrósł zarówno do krajów UE (28.9%), jak i poza-unijnych (19,4 %)

Import wyniósł 40,3 mld EUR. Rok do roku sprowadzono więcej paliw kopalnych i wyrobów petrochemicznych (87,7%), chemikaliów (38,1%), wyrobów przemysłowych (18%) oraz maszyn i urządzeń transportowych (8,2)%. W okresie 2021 r. import z UE wzrósł o 22,6%, a import spoza UE wzrósł o 29,7 %.

Holandia jest drugim największym eksporterem w strefie euro i zajmuje bardzo wysokie 5. miejsce wśród największych krajów-eksporterów na świecie. Ponad 3/4 holenderskiego PKB wypracowywane jest z handlu zagranicznego. Do najczęściej eksportowanych produktów należą: maszyny i urządzenia transportowe (28 %), paliwa mineralne (23%), żywność (11%), ubrania i obuwie (10%) and farmaceutyki (5 percent)

W 2020 roku wartość holenderskiego eksportu wyniosła 675 mld USD, czyli 38 600 USD na mieszkańca. Holandia jest również znaczącym eksporterem usług komercyjnych – w 2020 r. wyniósł on 186 mln USD co uplasowało Holandię na 6. miejscu na świecie.

Kierunki geograficzne holenderskiego eksportu (w ujęciu procentowym 2020): 78,2 % Europa, 11,5% Azja, 5,6% Ameryka Pd., Karaiby 1,4%, Australia i Ocenia 0,7%.

Kierunki (kraje) holenderskiego eksportu (w mld USD 2020): 1.Niemcy 122 mld USD; 2.Belgia 56.7; 3.Francja 42,5; 4.Wielka Brytania 40; 5.USA 27,7; 6.Włochy 22; 7.Hiszpania 16.5; 8.Polska 16,3 mld USD.

Kierunki (kraje) holenderskiego eksportu (w ujęciu procentowym 2020): 1.Niemcy 23%; 2.Belgia 11%; 3.Francja 7,9%; 4.Wielka Brytania 7,4%; 5.USA 5.2%; 6.Włochy 4,1%; 7.Hiszpania 3,1%; 8. Polska 3%.

Struktura holenderskiego eksportu w mld USD (2020): maszyny, reaktory jądrowe, kotły - 76 mld USD (14% całkowitego eksportu); sprzęt elektryczny i elektroniczny 62 mld USD (11%); paliwa mineralne, oleje, produkty destylacji – 50,8 mld USD (9%); wyroby farmaceutyczne 34,1 mld USD (6,2%) aparatura optyczna, fotograficzna, techniczna, medyczna 32.2 (6,1%); tworzywa sztuczne 23,8 mld USD (4,3%);  pojazdy inne niż kolejowe, tramwajowe 22 mld USD (4 %).

Import ogólnie: W 2020 r. wartość holenderskiego importu wyniosła 596,1 mld USD. Holandia jest również znaczącym importerem usług komercyjnych. W 2020 r. wyniósł on 169 mln USD.

Kierunki geograficzne holenderskiego importu: 52,6% z Europy, 32,3% z Azji, 9% z Ameryki Pn, 3,2% z Ameryki Pd. (bez Karaibów), 2,5% z Afryki, 0,4% z Australii i Oceanii

Kierunki (kraje) holenderskiego importu (w mld USD 2020): 1.Niemcy 86,6 mld USD; 2.Chiny 51; 3.Belgia 47,4; 4.USA 39.5; 5.USA 39,2; 5.Wielka Brytania 23; 6.Francja 17; 7.Włochy 13,2; 8. Rosja 10,9; Irlandia 10,3; 10. Polska 10.28 mld USD.

Struktura holenderskiego importu (w mld USD 2020): sprzęt elektryczny i elektroniczny 69.9 (14%); maszyny, reaktory jądrowe, kotły 62.3 (13%); paliwa mineralne, oleje, produkty destylacji 55,2 (11% całkowitego importu); pojazdy inne niż kolejowe, tramwajowe 26,6 (5.5%); aparatura optyczna, fotograficzna, techniczna, medyczna 26 (5,4%).

Kierunki (kraje) holenderskiego importu (w mld USD 2020): 1.Niemcy 85,6 mld USD; 2.Chiny 51; 3.Belgia 47,4; 4.USA 39.2; 5.Wielka Brytania 23; 6.Francja 17; 7.Włochy 13,2; 8.Rosja 10,9; 9.Irlandia 10,3; 10.Polska 10.3 mld USD.

Kierunki (kraje) holenderskiego importu (w ujęciu procentowym 2020): 1.Niemcy 18%; 2.Chiny 11%; 3.Belgia 10%; 4.USA 8.2%; 5.Wielka Brytania 4,8%; 6.Francja 3.6%; 7.Włochy 2,8%; 8.Rosja 2,3%; 9.Irlandia 2,2%; 10.Polska 2,2%.

(źródło danych: https://www.worldstopexports.com ; https://tradingeconomics.com)

Inwestycje Zagraniczne:

Wg UNCTAD (World Investment Report 2020) w 2019 roku Niderlandy były 3. największym inwestorem na świecie (po Japonii i USA) – zainwestowały za granicą 125 mld USD (dla porównania: -19 mld USD w 2018 i 28 mld USD w 2017 roku). Była także jednym z największych na świecie odbiorców inwestycji zagranicznych – w ww. rankingu znalazła się na 4. miejscu (po USA, Chinach i Singapurze) z wynikiem 84 mld USD (dla porównania: 114 mld USD w 2018 i 58 mld USD w 2017 roku). Skumulowana wartość niderlandzkich inwestycji za granicą wyniosła na koniec 2019 roku 2 565,3 mld USD, a inwestycji zagranicznych w Niderlandach 1 749,8 mld USD.

Firmy holenderskie inwestują głównie w Wielkiej Brytanii, Stanach Zjednoczonych, Niemczech, Belgii i Szwajcarii. Jedną czwartą całkowitej sumy niderlandzkich inwestycji zagranicznych stanowią inwestycje w przemysł wydobywczy i petrochemiczny. Ważną rolę odgrywają także zagraniczne inwestycje w sektor bankowy i ubezpieczenia.

(żródło danych: www.worldstopexports.com ; www.tradingeconomics.com)

Przedsiębiorstwa holenderskie są niezwykle mocno zorientowane na współpracę zagraniczną. Skumulowana wartość holenderskich inwestycji za granicą. wynosi 4.888 mld USD (dane za 2018 r.), czyniąc Holandię największym inwestorem zagranicznym na świecie. (tzw. stock of Foreign direct investment –FDI- abroad)

Najbardziej znaczący zagraniczni inwestorzy na świecie w mld USD (2017): 1.Holandia 4.888; 2.USA 4.084; 3. Wielka Brytania 2.027; 4.Hong Kong 1.901; 5.Chiny 1.514 [źródło: CIA, The World Factbook 2017].

Dotychczas Holandia najwięcej zainwestowała w USA (805 mld euro skumulowanych inwestycji); Wielkiej Brytanii (552 mld euro); Szwajcarii (439 mld euro); Niemczech (312 mld euro) i Luksemburgu (229 mld euro).

W 2018 r. do Holandii napłynęły inwestycje zagraniczne (FDI Inward Flow) o wartości 69,7 mld USD (62,8 mld euro), o 11% więcej niż w roku 2017. Pozwoliło to Holandii utrzymać 6.pozycję na świecie i 1. w Europie (przed UK). Skumulowana wartość zagranicznych inwestycji bezpośrednich (FDI Stock) w Holandii wynosi 1.674 mld USD (1.509 mld euro), co stanowi prawie 183% PKB kraju i spadek o 15 mld r/r. Jest cechą wyróżniającą, że nieduży kraj jak Holandia, przyciąga tak dużo inwestycji zagranicznych. Do głównych krajów inwestujących w Holandii należą: Luksemburg (15,1% wszystkich inwestycji); USA (13,2%); Wielka Brytania (11,6%) oraz Niemcy (8,4%). Inwestycje lokowane są przede wszystkim w sektorach usług finansowych i ubezpieczeniowych (43,3), w przemyśle chemicznym oraz w produkcję żywności i napojów. W 2016 r. w Holandii działało łącznie 23 145 międzynarodowych korporacji - zarówno zagranicznych, jak i holenderskich - co stanowi 2% holenderskiego biznesu. Zatrudniając ponad 2,1 miliona pracowników, te międzynarodowe korporacje stanowiły 38% całkowitego zatrudnienia w holenderskiej społeczności biznesowej. Ponadto odpowiadają one za 80–90% międzynarodowego handlu towarami i usługami, a zatem odgrywają stosunkowo ważną rolę w holenderskiej gospodarce. W latach 2010–2016 udział firm międzynarodowych należących do Holendrów spadł z 56 do 43 %. Jednak udział pracowników zatrudnionych w holenderskich korporacjach międzynarodowych stale rośnie.

Holenderska polityka inwestycyjna charakteryzuje się silną orientacją międzynarodową i liberalną polityką wobec inwestycji zagranicznych. Wiele holenderskich firm jest z natury wielonarodowych, a niektóre z nich są notowane na zagranicznych giełdach. Ponadto nie istnieją żadne ograniczenia regulacyjne dotyczące zagranicznych inwestycji bezpośrednich w Niderlandach. Wiele z tych inwestycji uważa się za wysoce ryzykowne i wysokodochodowe. Z drugiej strony Holandię charakteryzuje mały rynek wewnętrzny, silnie uzależniony od wyników gospodarczych jego partnerów (zwłaszcza w UE). Kraj zajmuje 42. miejsce w raporcie Doing Business z 2020 r. opublikowanym przez Bank Światowy, tracąc 6 pozycji w porównaniu z rokiem 2019. W 2018 r. w Holandii uruchomiono 307 tzw. Greenfield Investments (309 w 2017 r.). W grupie ponad 6.500 firm zagranicznych, prowadzących działalność w Holandii, sprowadzonych staraniem Holenderskiej Agencji ds. Inwestycji Zagranicznych, znajdują się m.in. firmy z Ameryki Północnej (np. Abbott Laboratories, Boeing, Bombardier, Cisco Systems, Dow, Eastman Chemical, Heinz, Medtronic, NCR Corporation, Reebok), z Europy (np. Bosch, Danone, Siemens, RWE) oraz Azji i Bliskiego Wschodu (np. Astellas, BenQ, Daewoo, Fujifilm, Giant, Hitachi, Huawei, ICBC, LG Electronics, SABIC, Samsung, Saudi Aramco, Tata Consultancy Services, Teijin, Yakult).

(Źródło: UNCTAD 2018 World Investment Report; www.nordeatrade.com)

Uczestnictwo w wielostronnych organizacjach i porozumieniach o charakterze gospodarczym

Lista międzynarodowych organizacji o charakterze gospodarczym, w których uczestniczy Holandia:

• African Development Bank (AfDB) (członek nieregionalny)
• Asian Development Bank (ADB) (członek nieregionalny)
• Australia Group (AG)
• Bank for International Settlements (BIS)
• Benelux Economic Union (Benelux)
• Council of the Baltic Sea States (CBSS) (jako obserwator)
• Economic and Monetary Union (EMU)
• European Bank for Reconstruction and Development (EBRD)
• European Investment Bank (EIB)
• European Organization for Nuclear Research (CERN)
• European Space Agency (ESA)
• European Union (EU)
• Food and Agriculture Organization (FAO)
• Group of Ten (G10)
• Inter-American Development Bank (IADB)
• International Atomic-Energy Organization (IAEA)
• International Bank for Reconstruction and Development (IBRD)
• International Chamber of Commerce (ICC)
• International Civil Aviation Organization (ICAO)
• International Development Association (IDA)
• International Energy Agency (IEA)
• International Fund for Agricultural Development (IFAD)
• International Hydrographic Organization (IHO)
• International Labour Organization (ILO)
• International Maritime Organization (IMO)
• International Mobile Satellite Organization (IMSO)
• International Monetary Fund (IMF)
• International Organization for Standardization (ISO)
• International Telecommunication Union (ITU)
• International Telecommunications Satellite Organization (ITSO)
• International Trade Union Confederation (ITUC)
• Multilateral Investment Guarantee Agency (MIGA)
• Nuclear Energy Agency (NEA)
• Nuclear Suppliers Group (NSG)
• Organization for Economic Co-operation and Development (OECD)
• Paris Club
• Schengen Convention
• United Nations Conference on Trade and Development (UNCTAD)
• United Nations Industrial Development Organization (UNIDO)
• Universal Postal Union (UPU)
• World Confederation of Labour (WCL)
• World Customs Organization (WCO)
• World Federation of Trade Unions (WFTU)
• World Health Organization (WHO)
• World Intellectual Property Organization (WIPO)
• World Tourism Organization (UNWTO)
• World Trade Organization (WTO)
• Zangger Committee (ZC)

Stosunki gospodarcze z Unią Europejską

Od 25 marca 1957 r. Holandia jest członkiem-założycielem Unii Europejskiej (wówczas EWG). Jest członkiem strefy Schengen oraz członkiem strefy euro. W Parlamencie Europejskim posiada 26 członków, w Radzie Europejskiej – 13 głosów.

Gospodarcze umowy dwustronne

Polsko-niderlandzkie stosunki gospodarcze regulują postanowienia dorobku prawnego Unii Europejskiej na podstawie podpisanego 16 kwietnia 2003 roku w Atenach i obowiązującego od 1 maja 2004 roku Traktatu dotyczącego przystąpienia Polski i dziewięciu innych krajów do Unii Europejskiej (Dz.U. 2004 nr 90 poz. 864).

Szereg kwestii związanych z polsko-niderlandzką współpracą gospodarczą regulują bilateralne umowy międzyrządowe. Najważniejsze z nich, to:

• umowa między Rządem PRL a Rządem Królestwa Niderlandów o unikaniu podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku z 20 września 1979 roku (nowa Konwencja między Rzeczpospolitą Polską a Królestwem Niderlandów podpisana 13 lutego 2002 roku, weszła w życie 18 marca 2003 roku, obowiązuje od 1 stycznia 2004 roku (Dz.U. 2003 nr 216).
• umowa między Rządem RP a Rządem Królestwa Niderlandów w sprawie popierania i wzajemnej ochrony inwestycji z 7 września 1992 roku (wypowiedziana przez Polskę z dn. 2 lutego 2019 r.).

We wrześniu 2009 roku podpisana została Deklaracja o współpracy pomiędzy Ministrem Gospodarki RP oraz Ministrem Spraw Ekonomicznych Królestwa Niderlandów.

Dwustronna wymiana handlowa

Wg GUS polsko-niderlandzkie obroty handlowe w 2018 roku (brak danych za rok 2019) wyniosły 18 386,7 mln euro, co oznacza wzrost o 8,4% w stosunku do roku 2017. Polski eksport wyniósł 10 100,7 mln euro (+11,2% r/r), polski import 8 286,0 mln euro (+5,2% r/r), a dodatnie dla Polski saldo 1 814,6 mln euro.

Polski eksport do Holandii stanowił 4,5% globalnego polskiego eksportu, import z Holandii 3,6% globalnego importu, a łączne obroty PL-NL 4,1% polskich obrotów handlowych z zagranicą. Polski eksport do Królestwa Niderlandów stanowił jednocześnie 5,6% polskiego eksportu do państw Unii Europejskiej, import z Królestwa Niderlandów 6,2% importu z państw UE, a obroty PL-NL 5,8% polskich obrotów handlowych z państwami UE. 

W 2018 roku Królestwo Niderlandów było dla Polski 6. partnerem w eksporcie (po DE, CZ, GB, FR, IT). Najważniejsze grupy towarowe, to wyroby przemysłu elektromaszynowego (38%), art. rolno-spożywcze (20%), wyroby przemysłu chemicznego (10%), produkty mineralne (9%), wyroby różne (8%), wyroby metalurgiczne (7%). Główne towary w eksporcie, to oleje ropy naftowej (9%), maszyny i urządzenia do automatycznego przetwarzania danych (8%), papierosy (4%), meble (4%), aparatura odbiorcza dla TV (3%).

Pod względem wartości polskiego importu w 2018 roku Holandia była dla Polski – podobnie jak w eksporcie - 6. partnerem (po DE, CN, RU, IT, FR). Najważniejsze grupy towarowe, to wyroby przemysłu elektromaszynowego (36%), wyroby przemysłu chemicznego (27%), art. rolno-spożywcze (21%), wyroby metalurgiczne (6%). W imporcie dominowały ciągniki (7%), elektroniczne układy scalone (5%), maszyny i urządzenia do automatycznego przetwarzania danych (4%), polimery etylenu (3%), leki (2%).

Wymiana handlowa rośnie i przekroczyła pułap 18 mld euro, przy czym utrzymuje się dodatnie dla Polski saldo obrotów i ponad 10%-owa dynamika wzrostu polskiego eksportu do Królestwa Niderlandów.

I-VII 2019

Wg najświeższych danych GUS polsko-niderlandzkie obroty handlowe wyniosły 11,3 mld EUR, co oznacza wzrost o 5% r/r. Polski eksport wyniósł 6,3 mld EUR (+8% r/r), import 5,0 mld EUR (+2% r/r), a dodatnie dla Polski saldo 1,3 mld EUR.

Wzajemne inwestycje

Wg danych NBP niderlandzkie inwestycje bezpośrednie w Polsce w 2018 roku wyniosły ogółem netto 7 417,7 mln euro, przy czym wartość kapitału własnego netto (akcje i inne formy udziałów kapitałowych) wyniosła 2 427,2 mln euro, kwota reinwestowanych zysków netto 1 686,4 mln euro, a instrumentów dłużnych netto 3 303,7 mln euro. Skumulowane niderlandzkie inwestycje w Polsce wyniosły na koniec 2018 r. 42,6 mld euro. Oznacza, to, że Królestwo Niderlandów znajduje się na 1. miejscu wśród inwestorów zagranicznych w Polsce (przed Niemcami 34,9 mld euro, Luksemburgiem 28,4 mld euro i Francją 18,1 mld euro). Do najważniejszych niderlandzkich inwestorów w Polsce należą takie firmy jak: Philips (sprzęt oświetleniowy), Tomtom (nawigacja), ASML (branża półrzewodników), Randstad (agencja pośrednictwa pracy), Lumileds (oświetlenie), Heineken (produkcja piwa, ponad 65% akcji Grupy Żywiec), ING (ubezpieczenia, bankowość), Flexipool (agencja pośrednictwa pracy), Teleplan (elektronika), czy Damen Shipyards Group (budowa statków i łodzi). Kapitał niderlandzki uczestniczy także w inwestycjach dużych koncernów międzynarodowych i grup kapitałowych, takich jak: Shell, czy Unilever. Według danych GUS na koniec 2017 r. funkcjonowało w Polsce 2.155 podmiotów z udziałem kapitału z Holandii, przy czym obecnych było 531 firm, których inwestycje przekraczały 1 mln USD. Inwestycje zlokalizowane są głównie w przetwórstwie przemysłowym (32%), w handlu i naprawach pojazdów samochodowych (31%), w obsłudze rynku nieruchomości (11%) oraz opiece zdrowotnej i pomocy społecznej. Najwięcej podmiotów z kapitałem niderlandzkim zarejestrowano w woj. mazowieckim (47%) i woj. wielkopolskim (18%).

Z kolei polskie inwestycje bezpośrednie w Holandii w 2018 r. wyniosły ogółem netto -89,2 mln euro, przy czym wartość kapitału własnego netto (akcje i inne formy udziałów kapitałowych) wyniosła -78,5 mln euro, kwota reinwestowanych zysków netto 36,8 mln euro, a instrumentów dłużnych netto -47,4 mln euro. Skumulowana wartość polskich bezpośrednich inwestycji w Królestwie Niderlandów na koniec 2018 r. wyniosła 2,2 mld euro, co oznacza, że kraj ten jest 3. największym odbiorcą naszych inwestycji (po Luksemburgu i Czechach). Wśród ostatnich polskich inwestycji należy wymienić: przejęcie holenderskiej marki rowerowej Multicycle przez firmę Kross w lutym 2017 r. oraz uruchomienie w maju 2017 r. nowego centrum logistycznego Toruńskich Zakładów Materiałów Opatrunkowych w mieście Den Bosch. Współpraca polsko-niderlandzka ma coraz częściej wymiar regionalny - w czerwcu 2018 r. odbyło się forum gospodarcze Rzeszów-Enschede, podczas którego podpisano porozumienie o partnerstwie samorządowym i prezentowano innowacyjne polskie rozwiązania w zakresie aeronautyki oraz odnawialnych źródeł energii. Często polskie inwestycje w Królestwie Niderlandów mają charakter przepływów finansowych np. rejestrowania firm w celu optymalizacji podatkowej lub tworzenie spółek-córek, które inwestują następnie w krajach trzecich. Wg danych niderlandzkiej Izby Handlowo-Przemysłowej (KvK) obywatele polscy zarejestrowali w Holandii ok. 9 tys. firm. Najwięcej z nich działa w szeroko pojętej branży budowlanej. Inną ważną dziedziną są usługi dla firm i osób prywatnych (biura pośrednictwa pracy, firmy sprzątające, transportowe, salony piękności itp.) oraz rolnictwo i handel. Zauważalny jest również wzrost liczby polskich firm prowadzących działalność w zakresie świadczenia usług finansowych, jak również polskich sklepów, restauracji, firm prawniczych i doradczych.

Współpraca regionalna

Wybrane polskie województwa mają podpisane umowy o współpracy międzyregionalnej z prowincjami holenderskimi: Województwo Lubelskie współpracuje z Prowincją Gelderland; Województwo Pomorskie współpracuje z Prowincją Północna Holandia; Województwo Wielkopolskie współpracuje z Prowincją Północna Brabancja natomiast Województwo Zachodniopomorskie współpracuje z Prowincją Overijssel. Polskie i niderlandzkie regiony współdziałają w zakresie gospodarczym, nowych technologii, rolnictwa, infrastruktury komunikacyjnej, ochrony środowiska, gospodarki wodnej, edukacji oraz kultury. Obok współpracy miedzy regionami obu krajów, istnieje współpraca na szczeblu samorządowym w ramach umów o współpracy gmin i miast. Ostatnia taka umowa została podpisana w czerwcu 2018 r. pomiędzy miastem Rzeszów i Enschede, a jej efektem była m.in. misja gospodarcza holenderskich przedsiębiorców z Enschede w Rzeszowie w dn. 15-17 kwietnia 2019 r.

Współpraca samorządów gospodarczych

Polska Izba Handlowa w Holandii (Polish Chamber of Commerce in the Netherlands) jest niezależną, samodzielną organizacją zrzeszającą firmy prowadzące działalność gospodarczą, której specyfika powoduje zainteresowanie rynkiem polskim i niderlandzkim. Celem Izby jest udzielanie pomocy w rozwijaniu biznesu firm członkowskich a także świadczenie usług wszystkim przedsiębiorcom, którzy chcą prowadzić działalność gospodarczą na terenie Polski i Holandii. Bliższe informacje na ten temat znajdują się na stronie www.pccnl.nl

Niderlandzko-Polska Izba Gospodarcza (Netherlands-Polish Chamber of Commerce) jest organizacją która wspiera firmy w prowadzeniu działalności gospodarczej w Polsce, organizuje spotkania, promuje działalność, prowadzi programy szkoleniowe. Bliższe informacje na ten temat znajdują się na stronie www.nlchamber.com.pl. 

Dostęp do rynku dla polskich towarów i usług; Dostęp do rynku pracy

1 maja 2007 r. Królestwo Niderlandów otworzyło swój rynek pracy i usług dla obywateli polskich i firm polskich. Polskie przedsiębiorstwa napotykają jednak na różnorodne utrudnienia wynikające z różnic prawnych, szczególnie w odniesieniu do transgranicznego świadczenia usług. Rynek niderlandzki charakteryzuje się bardzo wysokim stopniem uregulowania sektorowego, bardzo istotną rolę odgrywają postanowienia układów zbiorowych oraz organizacje samorządu gospodarczego, do którego przynależność jest często obowiązkowa. W wielu przypadkach wymagane są niderlandzkie certyfikaty potwierdzające jakość produktu, pomimo posiadania stosownych certyfikatów unijnych. Brak certyfikatu niderlandzkiego oznacza brak dostępu do rynku. Dotyczy to m.in. takich towarów jak okna, a z branży spożywczej np. jaja i pieczarki. Informacja o konieczności uzyskania niderlandzkiego certyfikatu jest warunkiem często umieszczanym w warunkach udzielenia zamówienia publicznego, co przy wysokich kosztach i skomplikowanej procedurze uzyskania takiego certyfikatu stanowić może utrudnienie w dostępie do tego rynku.

Nabywanie i wynajem nieruchomości

Rynek mieszkaniowy w Holandii cechuje duża dynamika. Od 2014 r. obserwowany jest nieprzerwany wzrost cen mieszkań. Ożywienie na rynku mieszkaniowym napędzane jest przede wszystkim przez historycznie niskie oprocentowanie kredytów hipotecznych. Ze względu na obniżkę oprocentowania kont oszczędnościowych, wiele osób zdecydowało się na ulokowanie oszczędności w nieruchomościach. Nagły zwiększony popyt na mieszkania, spowodował znaczny spadek podaży, a to spowodowało automatyczny wzrost ich cen. Wg danych brytyjskiej firmy doradczej rynku nieruchomości Savills w 2017 r. najszybciej w Europie rosły ceny mieszkań w Amsterdamie (wzrost o 21% r/r). Średnia cena za metr kwadratowy w Amsterdamie wynosi obecnie ok. 5000 USD. Wraz ze wzrostem cen mieszkań wzrosły również ceny najmu. Obecnie wynajęcie małego mieszkania w Hadze (40 m²) dla dwóch osób (opłaty za media wliczone) kosztuje ok. 1000 euro miesięcznie (jeszcze kilka lat temu cena ta kształtowała się na poziomie 500-700 euro). Od pewnego czasu w NL właściciel organizuje castingi na potencjalnego najemcę mieszkania.

Do inwestowania w holenderskie nieruchomości zachęca stosunkowo niska cena kredytu hipotecznego: 2,55%-4,95% w skali roku. Ponadto banki „idą” na duże ustępstwa podczas ich przyznawania. Nie wymaga się np. umowy o pracę na czas nieokreślony.

Koszty zakupu nieruchomości w Holandii stanowią 10% jej wartości. Na ww. koszty składa się: opłata za przygotowanie oferty bankowej, czynności notarialne, praca maklera, wycena wartości mieszkania i zaangażowanie tłumacza przysięgłego. W przypadku pobytu na terenie Holandii za posiadaniem własnej nieruchomości przemawiają głównie argumenty finansowe. Koszt związany z wynajmowaniem mieszkania znacząco przekracza koszt dot. spłaty kredytu hipotecznego. Długość kredytu hipotecznego wynosi średnio 30 lat. Sprzedaż mieszkań nie stanowi problemu. Rzadko zdarza się, aby mieszkańcy całe życie spędzali w jednym miejscu - widoczne są zmiany miejsca zamieszkania. Sytuacja wygląda inaczej w przypadku własnej, rodzinnej posiadłości. W takim wypadku przynależność do miejsca zamieszkania jest bardzo trwała.

System zamówień publicznych

Podstawowym aktem prawnym regulującym kwestie udzielania zamówień publicznych w Holandii jest Ustawa o Zamówieniach Publicznych z 1 listopada 2012 r., istotnie znowelizowana w 2016 r. 

Ustawa dotyczy zarówno zamówień o wartościach przekraczających progi unijne jak też zamówień podprogowych, które mogą budzić zainteresowanie wykonawców zagranicznych. Ustawa reguluje udzielanie tzw. zamówień klasycznych, sektorowych oraz koncesji na roboty budowlane lub usługi. Ustawa nie przewiduje dolnego progu jej obowiązywania, aczkolwiek przepisy w pełni oparte na dyrektywach mają zastosowanie dopiero od wartości przekraczających progi unijne.
System zamówień publicznych w Holandii jest zdecentralizowany – poszczególni zamawiający (których jest ok. 7500) są sami odpowiedzialni za prowadzone przez siebie procedury i udzielane zamówienia. Wartość udzielanych zamówień to ok. 136 mld euro rocznie (23% PKB Holandii). Podstawowymi zasadami udzielania zamówień publicznych są: zasada równego traktowania, niedyskryminacji, przejrzystości, a także proporcjonalności oraz uczciwości. Instytucją odpowiedzialną za koordynację działań w zakresie zamówień publicznych jest Ministerstwo Spraw Gospodarczych i Klimatu.

Więcej szczegółowych informacji w tym o:

• Publikacji ogłoszeń o zamówieniach publicznych
• Procedurach udzielania zamówień publicznych
• Systemie zamówień elektronicznych
• Środkach i procedurach odwoławczych

na stronie: https://www.bzg.pl/node/1570#

Polsko-holenderskim różnicom kulturowym poświęconych jest kilka stron internetowych, m.in.:

• Czego mozemy się nauczyć od Holendrów. 
• Różnice kulturowe między polakami a Holendrami. 
• Holandia - różnice kulturowe, które cię zadziwią. 
• Polak w pracy - instrukcja obsługi. 

Zagraniczne Biuro Handlowe (ZBH) w Królestwie Niderlandów

Polska Agencja Inwestycji i Handlu w Holandii
Kontakt przez formularz kontaktowy: https://www.paih.gov.pl/kontakt
Infolinia: +48 22 334 99 55

Polska Izba Handlowa w Holandii
Polish Chamber of Commerce in the Netherlands
Herengracht 582,
1017 CJ Amsterdam
Tel.: +31 (0) 20 227 00 08
http://pccnl.nl/

Niderlandzko-Polska Izba Gospodarcza
Netherlands-Polish Chamber of Commerce
Ul. Gen. Ludwika Mierosławskiego 23
01-567 Warszawa
Tel.: +48 22 419 54 41
email: office@nlchamber.com.pl
http://nlchamber.com.pl/

Ambasada RP w Hadze
Alexanderstraat 25, 2514 JM Den Hague
Tel. (0031 -70) 79 90 100 (centrala)
e-mail: haga.amb.sekretariat@msz.gov.pl
www.gov.pl/web/holandia