Polska w Holandii

• System gospodarczy i najważniejsze strategie gospodarcze​​​​​​

Holandia jest rozwiniętą gospodarką rynkową, należącą do grupy krajów o wysokich dochodach. Kluczową strategią gospodarczą kraju jest wspieranie zrównoważonego wzrostu, transformacja ekologiczna oraz rozwój innowacji technologicznych. Holandia jest członkiem Unii Europejskiej, co oznacza stosowanie zasad jednolitego rynku, w tym wspólnej polityki handlowej i monetarnej.

Państwo aktywnie wspiera osiąganie Celów Zrównoważonego Rozwoju (SDG) na arenie międzynarodowej. Jako strategiczne wskazuje sektory półprzewodników, technologii kwantowych, związanych z przemysłem chemicznym i rolnictwem, energetyką, przemysłem morskim i ochrona zdrowia. Ze względu na wysoki poziom uniwersytetów w Holandii duże znaczenie mają programy i inwestycje badawczo-rozwojowe.

Wg wiosennej prognozy Komisji Europejskiej opublikowanej w maju 2024 r. wzrost PKB Niderlandów w 2024 r. przyspieszy do 0,8%. Będzie to spowodowane wzrostem dynamiki płac realnych, która wesprze konsumpcję prywatną oraz wzrostem spożycia publicznego i inwestycji publicznych. Oczekuje się jednak, że inwestycje przedsiębiorstw pozostaną na niskim poziomie. Przewiduje się, że w 2025 r. wzrost gospodarczy jeszcze bardziej przyspieszy, do 1,5%, w związku z solidnym wzrostem spożycia prywatnego oraz lepszymi perspektywami dla inwestycji przedsiębiorstw i handlu. Wg prognoz deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych w 2025 r. osiągnie 2,1% PKB, a dług sektora instytucji rządowych i samorządowych pozostanie stabilny i w 2025 r. osiągnie poziom 46,8% PKB. Według szacunków zharmonizowany wskaźnik inflacji osiągnie w 2024 r. 2,5%, natomiast w roku 2025 - 2,0%

• Główne sektory gospodarki i ich udział w PKB

Usługi: szacunkowy udział w gospodarce - 69,8% PKB, główne dziedziny: logistyka, sektor finansowy

Przemysł: szacunkowy udział w gospodarce - 17,8% PKB, główne dziedziny: przetwórstwo spożywcze, metalurgia, maszyny i urządzenia elektryczne, produkcja chemiczna, rafinacja ropy naftowej, budownictwo, rybołówstwo.​​​​

Rolnictwo: szacunkowy udział w gospodarce – 1,6 % PKB.

• Polityka kursowa

Holandia jest członkiem strefy euro i korzysta z euro (EUR) jako waluty. Tym samym Europejski Bank Centralny (EBC) odpowiada za stosowanie polityki monetarnej w Holandii.

• Surowce i technologie krytyczne​​​​​​

Holandia była istotnym producentem gazu ziemnego, głównie z pola w okolicy Groningen, jednak wydobycie ma być wygaszane z powodu ryzyka sejsmicznego.

Holandia inwestuje w rozwój technologii wodnych, zielonej energii i innowacyjnych rozwiązań w logistyce. Ponadto jest wiodącym producentem i eksporterem półprzewodników oraz technologii dla sektora energetycznego.

• Stan infrastruktury

Infrastruktura w Holandii jest bardzo dobra. Składają się na nią wysokiej jakości drogi, rozwinięta żegluga śródlądowa, wydajna sieć kolejowa oraz lotniska i porty morskie (m.in. największy europejski port w Rotterdamie). Logistyka wspierana jest także poprzez rozbudowaną infrastrukturę telekomunikacyjną.

• Kalendarz dni wolnych od pracy

W Holandii nie ma ustawowego obowiązku udzielania urlopu pracownikom w święta państwowe. Czy pracownik ma danego dnia urlop zależy od Collectieve Arbeidsovereenkomst – CAO (układu zbiorowego pracy) lub warunków umowy o pracę.

• Publiczne święta w Holandii:

Nieuwjaarsdag (Nowy Rok): środa, 1 stycznia 2025 r.

Goede vrijdag (Wielki Piątek): piątek 18 kwietnia 2025 r.

Eerste en tweede paasdag (Niedziela Wielkanocna i Poniedziałek Wielkanocny): niedziela 20 kwietnia i poniedziałek 21 kwietnia 2025 r.

Koningsdag (Dzień Króla): sobota 26 kwietnia 2025 r. (W 2025 r. Dzień Króla będzie obchodzony - dzień wcześniej, 26 kwietnia, ponieważ 27 kwietnia wypada w niedzielę).

Bevrijdingsdag (Dzień Wyzwolenia): poniedziałek 5 maja 2025 r.

Hemelvaartsdag (Dzień Wniebowstąpienia): czwartek 29 maja 2025 r.

Eerste en tweede pinksterdag (Niedziela Zielone Świątki i Poniedziałek Zielonych Świąt): niedziela 8 i poniedziałek 9 czerwca 2025 r.

Eerste en tweede kerstdag (Boże Narodzenie i Drugi Dzień Świąt): czwartek 25 i piątek 26 grudnia 2025 r.

Źródła: Bank Światowy, Eurostat, Międzynarodowy Fundusz Walutowy

Źródła: Bank Światowy, Eurostat, Międzynarodowy Fundusz Walutowy.

• Najważniejsi partnerzy handlowi (2023)

Eksport: Niemcy, Belgia, Francja Zjednoczone Królestwo, USA.

Import: Niemcy, USA, Belgia.

• Podstawowe produkty i usługi importowe i eksportowe (2023 r.)

Eksport:

Maszyny i urządzenia (23%)

Wyroby przemysłowe (20%)

Paliwa mineralne (18%)

Produkty chemiczne (16%)

Żywność i napoje (13%)

Surowce i produkty naturalne (5%)

Sprzęt transportowy (5%)

Import:

Maszyny i urządzenia (22%)

Wyroby przemysłowe (22%)

Paliwa mineralne (22%)

Produkty chemiczne (14%)

Żywność i napoje (10%)

Sprzęt transportowy (6%)

Surowce i produkty naturalne (4%)

• Główni inwestorzy (2022)

USA, Zjednoczone Królestwo, Niemcy, Luxemburg, Francja.

• Główne kierunki inwestycji zagranicznych (2022)

Zjednoczone Królestwo, USA, Niemcy, Szwajcaria, Brazylia.

Holandia, będąc gospodarką otwartą stara się uczestniczyć w licznych formatach wielostronnych o charakterze gospodarczym. 

Przykłady: WTO, UE, ASEAN, WB, IMF, EBRD, EIB, ADB, AIIB, a także regionalne jak np. CPTPP, RCEP, pogłębione umowy o wolnym handlu.

Lista międzynarodowych organizacji o charakterze gospodarczym, w których uczestniczy Holandia :
African Development Bank (AfDB) (członek nieregionalny)
Asian Development Bank (ADB) (członek nieregionalny)
Australia Group (AG)
Bank for International Settlements (BIS)
Benelux Economic Union (Benelux)
Council of the Baltic Sea States (CBSS) (jako obserwator)
Economic and Monetary Union (EMU)
European Bank for Reconstruction and Development (EBRD)
European Investment Bank (EIB)
European Organization for Nuclear Research (CERN)
European Space Agency (ESA)
European Union (EU)
Food and Agriculture Organization (FAO)
Group of Ten (G10)
Inter-American Development Bank (IADB)
International Atomic-Energy Organization (IAEA)
International Bank for Reconstruction and Development (IBRD)
International Chamber of Commerce (ICC)
International Civil Aviation Organization (ICAO)
International Development Association (IDA)
International Energy Agency (IEA)
International Fund for Agricultural Development (IFAD)
International Hydrographic Organization (IHO)
International Labour Organization (ILO)
International Maritime Organization (IMO)
International Mobile Satellite Organization (IMSO)
International Monetary Fund (IMF)
International Organization for Standardization (ISO)
International Telecommunication Union (ITU)
International Telecommunications Satellite Organization (ITSO)
International Trade Union Confederation (ITUC)
Multilateral Investment Guarantee Agency (MIGA)
Nuclear Energy Agency (NEA)
Nuclear Suppliers Group (NSG)
Organization for Economic Co-operation and Development (OECD)
Paris Club
Schengen Convention
United Nations Conference on Trade and Development (UNCTAD)
United Nations Industrial Development Organization (UNIDO)
Universal Postal Union (UPU)
World Confederation of Labour (WCL)
World Customs Organization (WCO)
World Federation of Trade Unions (WFTU)
World Health Organization (WHO)
World Intellectual Property Organization (WIPO)
World Tourism Organization (UNWTO)
World Trade Organization (WTO)
Zangger Committee (ZC)

• Dwustronne relacje handlowe i inwestycyjne (tabela za ostatnie 3 lata)

Według wstępnych danych GUS za 2023 r. Niderlandy zajmowały 6. miejsce wśród partnerów handlowych Polski pod względem wartości obrotów towarowych (4,3% udziału w obrotach handlowych), w tym 6. miejsce (po Niemczech, Czechach, Francji, Wielkiej Brytanii i Włoszech) w eksporcie (4,5% udziału w eksporcie polskim ogółem) i 5. miejsce (po Niemczech, Chinach, Włoszech i USA) w imporcie (4,1% udziału w imporcie polskim ogółem).

Wg danych GUS w 2023 r. wymiana handlowa z Niderlandami w porównaniu do 2022 r. utrzymała się na niemal tym samym poziomie (+ 0,1% r/r). Polski eksport wzrósł o 0,2% i wyniósł 16 mld mld euro. Z kolei polski import z Niderlandów wzrósł o 0,2% i wyniósł 13,9 mld euro. Łącznie polsko-niderlandzkie obroty towarowe osiągnęły w 2023 r. poziom 29,9 mld euro. Po pięciu miesiącach 2024 r. polski eksport osiągnął 6,6 mld euro i zwiększył się r/r o 0,7%, a import wyniósł 5,4 mld euro i zmniejszył się o niecałe 6% r/r.

• Polsko-niderlandzkie obroty usługowe

Według danych GUS w 2022 r. wartość usług dostarczonych przez polskie przedsiębiorstwa w Niderlandach wyniosła 6 056 mln euro, co oznacza wzrost w stosunku do 2021 r. o 22% (wówczas wartość wyniosła 4 969 mln euro). 6 Z kolei wartość usług nabytych przez polskie przedsiębiorstwa od firm niderlandzkich w 2022 r. była na poziomie 3 038 mln euro, co oznacza wzrost w stosunku do 2021 r. o 20% (wówczas wartość wyniosła 2 527 mln euro).

• Relacje z UE 

PKB Holandii stanowi 6,3% PKB całej UE, a PKB per capita Holandii jest 3 największym w UE i jest znacznie wyższe niż unijna średnia (w 2023 roku, odpowiednio, €48 900 i €37 600). 

Holenderski import z państw członkowskich UE stanowił 41,2% całego holenderskiego importu w 2023 roku, a holenderski eksport do państw członkowskich UE stanowił 69,8% całego holenderskiego eksportu.

W 2023 roku Holandia wpłaciła do UE 9231,4 mln € (3334,2 mln € w ramach przekazania cła, a 5897,2 mln € w ramach składki krajowej). Natomiast UE wypłaciła Holandii 2886,2 mln €.

• Polsko-niderlandzka współpraca inwestycyjna

Skumulowane niderlandzkie inwestycje w Polsce wyniosły na koniec 2022 roku 48,3 mld EUR. Stanowiło to 19,2% łącznej wartości kapitału zainwestowanego w Polsce.

Do najważniejszych niderlandzkich inwestorów w Polsce należą takie firmy jak: Philips (sprzęt oświetleniowy), Tomtom (nawigacja), ASML (branża półrzewodników), Randstad (agencja pośrednictwa pracy), Lumileds (oświetlenie), Heineken (produkcja piwa, ponad 65% akcji Grupy Żywiec), ING (ubezpieczenia, bankowość), Flexipool (agencja pośrednictwa pracy), Teleplan (elektronika), czy Damen Shipyards Group (budowa statków i łodzi). Kapitał niderlandzki uczestniczy także w inwestycjach dużych koncernów międzynarodowych i grup kapitałowych, takich jak: Shell, czy Unilever. Według GUS na koniec 2022 roku funkcjonowały w Polsce 2 611 podmiotów z udziałem kapitału z Niderlandów, który wynosił 45,6 mld PLN. Kapitał holenderski w porównaniu z 2021 r. wzrósł o 8,8% i stanowił 19,5% udziału w całkowitym zaangażowaniu kapitału zagranicznego w Polsce. Wśród powyższych przedsiębiorstw w 498 z nich (zatrudniających 10 i więcej osób) pracowało 166,3 tys. osób i firmy te wygenerowały łączny przychód w wysokości 136,8 mld PLN (stan na 2021 r.). Kapitał niderlandzki zaangażowany jest głównie w przetwórstwie przemysłowym (27,4%), obsłudze rynku nieruchomości (26,6%), w handlu i naprawach pojazdów samochodowych (15,2%) oraz budownictwie (1,4%) – pozostałe rodzaje działalności stanowiły 29,4%. Najwięcej podmiotów z kapitałem niderlandzkim zarejestrowano w woj. mazowieckim (64,2%).

Wg Centralnego Ośrodka Informacji Gospodarczej sp. z o.o. (na podstawie danych KRS) w Polsce zarejestrowanych jest 4170 spółek, w których jednym z udziałowców jest holenderska firma lub osoba fizyczna będą obywatelem Holandii. Najwięcej z nich działa w woj. mazowieckim (1912), wielkopolskim (498) i dolnośląskim (318). Najwięcej firm aktywnych jest w sektorze wynajmu i zarządzania nieruchomościami (394), realizacji projektów budowlanych (210), doradztwa w zakresie prowadzenia działalności gosp. (193) i kupna i sprzedaży nieruchomości (177).

Według danych NBP na koniec 2022 r. stan należności z tytułu polskich bezpośrednich inwestycji w Niderlandach wyniósł 1 321 mln euro. Niderlandy są 6. największym odbiorcą polskich inwestycji.

Warte odnotowania jest przejęcie w 2017 roku holenderskiej marki rowerowej Multicycle przez firmę Kross oraz uruchomienie nowego centrum logistycznego Toruńskich Zakładów Materiałów Opatrunkowych w mieście Den Bosch. Współpraca polsko-niderlandzka ma coraz częściej wymiar regionalny - w 2018 roku odbyło się forum gospodarcze Rzeszów-Enschede, podczas którego podpisano porozumienie o partnerstwie samorządowym i prezentowano innowacyjne polskie rozwiązania w zakresie aeronautyki oraz odnawialnych źródeł energii. Często polskie inwestycje w Niderlandach mają charakter przepływów finansowych np. rejestrowania firm w celu optymalizacji podatkowej lub tworzenie spółek-córek, które inwestują następnie w krajach trzecich.

Według danych niderlandzkiej Izby Handlowo-Przemysłowej (KvK) obywatele polscy zarejestrowali w Niderlandach ok. 9 tysięcy firm. Najwięcej z nich działa w szeroko pojętej branży budowlanej. Inną ważną dziedziną są usługi dla firm i osób prywatnych (biura pośrednictwa pracy, firmy sprzątające, transportowe, salony piękności itp.) oraz rolnictwo i handel. Zauważalny jest również wzrost liczby polskich firm prowadzących działalność w zakresie świadczenia usług finansowych, jak również polskich sklepów, restauracji, firm prawniczych i doradczych.

• Baza traktatowa

Polsko-niderlandzkie stosunki gospodarcze reguluje Traktat dotyczący przystąpienia Polski do Unii
Europejskiej (Dz.U. 2004 nr 90 poz. 864).

Kwestie polsko-holenderskiej współpracy gospodarczej regulują bilateralne umowy międzyrządowe. 
Najważniejsza z nich, to:

- Konwencja między Rzeczpospolitą Polską a Królestwem Niderlandów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu (podpisana 13 lutego 2002 roku, weszła w życie 18 marca 2003 roku, obowiązuje od  1 stycznia 2004 roku - Dz.U. 2003 nr 216 poz. 2120-2121).

- Umowa między Rządem RP a Rządem Królestwa Niderlandów w sprawie popierania i wzajemnej ochrony inwestycji z 7 września 1992 roku została wypowiedziana przez Polskę w dn. 19 lipca 2018 r.
We wrześniu 2009 roku podpisana została Deklaracja o współpracy pomiędzy Ministrem Gospodarki RP oraz Ministrem Spraw Ekonomicznych Królestwa Niderlandów.

Królestwo Niderlandów składa się z czterech autonomicznych części:

• Niderlandy (europejska część królestwa)

• Aruba 

• Curaçao

• Sint Maarten

Dodatkowo w skład Królestwa Niderlandów wchodzą gminy specjalne: Bonaire, Sint Eustatius oraz Seba, które są integralną częścią Niderlandów, ale mają pewien stopień autonomii. 

Aruba

Aruba (stolica: Oranjestad) ma powierzchnię prawie 179 km². Wyspę zamieszkuje 109,2 tys. osób, głównie pochodzenia hiszpańskiego, holenderskiego i afrykańskiego. Językami urzędowymi Aruby są niderlandzki i papiamento.

Podstawowe dane gospodarcze:

PKB (PPP): 3,5 mld USD (2023 r.)

Wzrost PKB: 4,26% (2023 r.)

PKB (PPP) per capita: 40 500 USD (2023 r.)

Dług publiczny: 86% PKB

Gospodarka Aruby opiera się głównie na turystyce, która stanowi około 80% PKB i zatrudnia większość ludności. Wyspa przyciąga turystów z USA (niemal 80%), Europy i Ameryki Łacińskiej, oferując odwiedzającym luksusowe kurorty, kasyna i karaibskie plaże. Walutą Aruby jest gulden arubański powiązany z dolarem amerykańskim. Eksport Aruby wyniósł w 2022 r. 2,85 mld USD. Najważniejszymi partnerami eksportowymi Aruby były: Kolumbia (40%), Stany Zjednoczone (12%), Jordania (11%), Gujana (8%) Holandia (6%). Najważniejszymi towarami eksportowymi były: tytoń, alkohol, rafinowana ropa naftowa oraz złom żelazny. Import Aruby w 2022 r. wyniósł 2,43 mld USD. Najważniejszymi partnerami handlowymi były: USA 39%, Holandia 11%, Gujana 9%, Kolumbia 8%, Chiny 5%. Najczęściej importowanymi produktami były z kolei: rafinowana ropa naftowa, ropa naftowa surowa, tytoń, biżuteria oraz produkty spożywcze.

Największym problemem gospodarczym Aruby jest zależność jej gospodarki od jednego, sezonowego sektora. Szczególnie uwydatniła to pandemia COVID-19 i związane z nią załamanie ruchu turystycznego. Aby zmniejszyć tę zależność, Aruba stawia na dywersyfikację gospodarki, inwestycje w zieloną energię i poprawę stabilności finansowej. W 2019 r. UE usunęła Arubę z czarnej listy rajów podatkowych po tym, jak wyspa zobowiązała się do rozwiązania obaw dotyczących jej systemu podatkowego. Decyzja ta poprawiła stosunki Aruby z państwami członkowskimi UE i wzmocniła jej reputację w globalnej społeczności finansowej.

Curaçao:

Curaçao ma powierzchnię 444 km² i zamieszkuje je 153 tys. osób (2024 r.). Stolicą wyspy jest Willemstad, nazywane małym Amsterdamem. Wyspa ma dobrze rozwiniętą infrastrukturę z silnymi sektorami turystyki i usług finansowych. Curaçao może poszczycić się jednym z najwyższych standardów życia na Karaibach. Walutą Curaçao jest gulden Antyli Holenderskich.

Podstawowe dane gospodarcze:

PKB (PPP): 4,27 mld USD (2023 r.)

Wzrost PKB: 4,2% (2023 r.)

PKB (PPP) per capita: 28 900 USD (2023 r.)

Inflacja: 2,62% (2019 r)

Gospodarka Curaçao jest oparta głównie na usługach (przede wszystkim turystycznych), które odpowiadają za 73,3% PKB kraju. Przemysł odpowiada za 11,7%, a rolnictwo za jedyne 0,3% PKB. Najważniejsze branże to turystyka, rafinacja ropy naftowej, przeładunek ropy naftowej, lekka produkcja, usługi finansowe i biznesowe. Wśród produktów rolnych Curaçao dominują aloes, sorgo, orzeszki ziemne, warzywa i owoce tropikalne. W 2023 r. Curaçao wyeksportowało produkty za 2,11 mld USD. Największymi partnerami eksportowymi Curaçao były: USA (17%), Kostaryka (16%), Indie (9%), Holandia (7%) i Gwatemala (7%). Wśród eksportowanych produktów najpopularniejsze kategorie to: rafinowana ropa naftowa, koks naftowy, ryby, olej smołowy, złom żelazny. W 2023 r. Curaçao sprowadziło towary na łączną kwotę 2,76 mld USD. Najważniejszymi partnerami handlowymi były USA 35%, Holandia 22%, Chiny 7%, Ekwador 5% oraz Filipiny 3%. Najpopularniejszymi towarami importowanymi przez Curaçao (wg wartości) były rafinowana ropa naftowa, samochody, odzież, układy scalone, leki.

Curaçao oferuje niskie stawki podatkowe, ochronę prywatności finansowej oraz terytorialny system podatkowy. Kraj ten zapewnia także zwolnienia podatkowe od dochodów pochodzących z zagranicy dla kwalifikujących się podmiotów. Elastyczne struktury korporacyjne i minimalne wymogi sprawozdawcze sprawiają, że Curaçao jest uznawane za raj podatkowy.

Sint-Maarten:

Sint Maarten (stolica: Philipsburg) dzieli z francuskim regionem peryferyjnym Saint Martin najmniejszy obszar lądowy na świecie podzielony między dwa kraje. Samo Sint-Maarten ma zaledwie 41 km² powierzchni. Holenderską część wyspy zamieszkuje 41 tys. osób (2024 r.). Sint Maarten jest małą i otwartą gospodarką wyspiarską, a turystyka jest głównym motorem jej działalności gospodarczej.

Podstawowe dane gospodarcze:

PKB (PPP): 1,92 mld USD (2023 r.)

Wzrost PKB: 3,8% (2023 r.)

PKB (PPP) per capita: 44 900 USD (2023 r.)

Inflacja: 2,19 % (2019 r)

Gospodarka Sint Maarten jest w dużej mierze zależna od turystyki. Usługi odpowiadają za 90% PKB kraju, a przemysł (lekki) jedynie za 6%. W sektorze powiązanym z turystyką zatrudnionych jest niemal 80% pracujących. Eksport Sint Maarten wyniósł w 2023 r. 1,5 mld USD. Najważniejszymi partnerami handlowymi Sint Maarten były: Francja (41%), Antigua i Barbuda (18%), USA (13%), Maroko (9%) i Wielka Brytania (7%). Do najważniejszych produktów eksportowych należą: złom żelazny, biżuteria, orzechy kokosowe, brazylijskie i nerkowce oraz woda smakowa. W tym samym roku wartość importu Sint Maarten wyniosła 1,5 mld USD. Najważniejszymi partnerami były USA 77%, Holandia 7%, Francja 4%, Trynidad i Tobago 2%, Szwajcaria 2%. Najważniejsze importowane produkty to: rafinowana ropa naftowa, biżuteria, produkty perłowe, diamenty oraz samochody.

Uzależnienie od sektora turystycznego doprowadziło do głębokiego kryzysu gospodarczego wywołanego pandemią COVID-19. W 2021 r. aktywność gospodarcza spadła o prawie 18%. Poza uzależnieniem od jednego sektora Sint Maarten jest również – ze względu na swoje położenie w pasie huraganów – wyjątkowo podatne na klęski żywiołowe i ekstremalne zjawiska pogodowe. W ostatnich dekadach kraj był narażony na silne wiatry i liczne huragany. W 2017 r. Sint Maarten został poważnie dotknięty huraganem Irma. Holenderski Czerwony Krzyż oszacował, że niemal jedna trzecia budynków w Sint Maarten została zniszczona, a ponad 90% infrastruktury na wyspie uległo uszkodzeniu.