Horyzontalny Punkt
Kontaktowy
Polska Wschodnia

Komisja Europejska zatrudniła 15 ekspertów ze świata badań i przemysłu, którzy mają pomóc w opracowaniu założeń dla 10. Programu Ramowego. Owocem ich prac rozpoczętych w 2023 r. jest raport, który został opublikowany 16 października br. W raporcie podkreśla się konieczność wyprowadzenia zarządzania programem poza Komisję Europejską. Zadania te miałyby zostać powierzone nowoutworzonym niezależnym agencjom, tj. Rada ds. Konkurencyjności Przemysłowej i Technologii oraz Europejska Rada ds. Wyzwań Społecznych. Eksperci uważają ponadto za niezbędne podwyższenie ogólnego budżetu do 220 mld euro z obecnych 93,5 mld euro. Ma to wzmocnić wysiłki na rzecz odzyskania utraconej europejskiej konkurencyjności. Istotnym elementem nowego programu mają być także innowacje wojskowe oraz cywilne innowacje „podwójnego zastosowania”, jeszcze szersza współpraca międzynarodowa m.in. z Chinami, a także przebudowa sposobu w jaki Komisja obsługuje dotacje.

Powyższe postulaty znalazły wyraz w 12 zaleceniach dla nowego programu ramowego:

1. Stworzenie dynamiki poprzez ogólnorządowe podejście, polegające na dostosowaniu transformacyjnej polityki badań i innowacji do strategicznej agendy UE i ostatnich zaleceń politycznych wysokiego szczebla.
2. Uczynienie Europy konkurencyjną, bezpieczną, zrównoważoną i odporną na globalne zmiany dzięki silniejszemu Programowi Ramowemu.
3. Zapewnienie europejskiej wartości dodanej poprzez portfolio skoncentrowane na czterech głównych, powiązanych i współzależnych „sferach” działań.
4. Utworzenie jednostki eksperymentalnej w celu testowania nowych programów, procedur oceny i instrumentów.
5. Wzmocnienie konkurencyjnej doskonałości w badaniach naukowych i innowacjach.
6. Stymulowanie inwestycji przemysłowych w badania, rozwój i innowacje w Europie poprzez utworzenie Rady ds. Konkurencyjności Przemysłowej i Technologii.
7. Skuteczniejsze rozwiązywanie problemów społecznych poprzez utworzenie Rady ds. wyzwań społecznych.
8. Wspieranie atrakcyjnego i inkluzywnego ekosystemu badań i innowacji w UE.
9. Wdrożenie radykalnego uproszczenia, zorientowanego na użytkownikach i wydajności.
10. Uwolnienie siły popytu poprzez opracowanie programu zamówień publicznych na innowacje.
11. Przyjęcie dopracowanego, szczegółowego i ukierunkowanego na cel podejścia do współpracy międzynarodowej.
12. Przyjęcie podwójnego zastosowania jako nieuniknionego.

Powyższe zalecenia będą przedmiotem debat, które mogą doprowadzić do istotnych zmian w systemie finansowania badań i innowacji przez Unię Europejską. O tym, które z nich zostaną przyjęte, przekonamy się w 2025 r. kiedy to Komisja Europejska przedstawi projekt 10. Programu Ramowego, będącego częścią budżetu UE na lata 2028-2034.

Link do raportu:  Align, act, accelerate - Publications Office of the EU (europa.eu)