Instytut Ekspertyz Sądowych im. Prof. dra Jana Sehna w Krakowie

25 listopada 1929 roku Minister Sprawiedliwości Stanisław Car wydał rozporządzenie o utworzeniu Instytutu Ekspertyz Sądowych.
W 95. rocznicę powstania Instytutu w dniach 25–26 listopada 2024 roku odbywała się konferencja o charakterze debaty eksperckiej pt. „Biegły sądowy, czyli kto?” Patronat nad wydarzeniem objęło Ministerstwo Sprawiedliwości. Spotkanie poświęcone było przygotowywanym w Ministerstwie Sprawiedliwości nowym regulacjom prawnym dotyczącym biegłych.

W konferencji uczestniczyło stacjonarnie 80 osób, 130 wzięło w niej udział online.

W dniu rozpoczęcia konferencji zorganizowane zostało śniadanie prasowe. Jego gospodarzem był dyrektor Instytutu prof. Dariusz Zuba, a poza przedstawicielami mediów udział w nim wzięli prof. Wojciech Branicki, zastępca dyrektora ds. naukowych oraz gość specjalny – prof. Tadeusz Tomaszewski, który jest pełnomocnikiem Ministra Sprawiedliwości ds biegłych sądowych,

Podczas śniadania prasowego rozmawiano o obchodach jubileuszu 95-lecia Instytutu Ekspertyz Sądowych w Krakowie, których zasadniczym elementem były aktywności konferencyjne i szkoleniowe organizowane przez IES. Dyskutowano również na temat jakości pracy biegłych sądowych w Polsce oraz o współczesnych wyzwaniach stojących przed naukami sądowymi, a także o szansach wynikających z szybkiego rozwoju sztucznej inteligencji. Profesor Tomaszewski omówił stan zaawansowania prac nad nową ustawą o biegłych sądowych, wskazał też na pilną potrzebę wprowadzenia rozwiązań porządkujących pracę biegłych sądowych różnych specjalności.

Konferencję otworzył Dyrektor IES, prof. Dariusz Zuba, a następnie zabrał głos Minister Sprawiedliwości Adam Bodnar. Minister podkreślił duże znaczenie przygotowywanej ustawy o biegłych dla funkcjonowania Wymiaru Sprawiedliwości, wskazał na istotne założenia nowych regulacji – certyfikację biegłych, centralny rejestr biegłych sądowych i instytucji specjalistycznych, a także radę biegłych.

Wykład inauguracyjny wygłosił prof. Tadeusz Tomaszewski, który kieruje zespołem opracowującym założenia nowej ustawy o biegłych. Profesor Tomaszewski przedstawił szczegółowe założenia nowych regulacji prawnych, podkreślając, że nowe rozwiązania doprowadzą do poprawy jakości pracy biegłych sądowych i usprawnią działanie Wymiaru Sprawiedliwości.

W pierwszym dniu konferencji wygłoszono 14 referatów, które obejmowały takie zagadnienia jak: organizacja systemu certyfikacji biegłych sądowych, ocena kwalifikacji kandydatów na biegłych czy okresowa ocena pracy biegłych.

Tematyka drugiego dnia konferencji dotyczyła statusu biegłego sądowego w Polsce, znaczenia instytutów naukowych i instytucji specjalistycznych oraz kwestii opinii sporządzanych na wniosek stron. Tego dnia wygłoszono 16 referatów.

Dyskutowano m.in. na temat ochrony biegłego, jego odpowiedzialności za wydaną opinię, sytuacji „zawodowych” biegłych w dziedzinie nauk sądowych, podnoszono także potrzebę ustalenia standardu opiniodawczego. Dyskusje w dużej mierze dotyczyły pracy laboratoriów specjalistycznych i instytutów naukowych, kompetencji biegłych i standardów opiniowania. IES stoi na stanowisku, że najważniejszym elementem jest jakość wydawanych ekspertyz, która może być osiągnięta poprzez nieustanne podnoszenie kwalifikacji biegłych oraz akredytację.

Dyrektor Dariusz Zuba przedstawił swoją analizę list biegłych różnych specjalności, a także zabrał głos w sprawie roli instytutów naukowych i instytucji specjalistycznych w polskim systemie prawnym.

Konferencję podsumował prof. Tadeusz Tomaszewski, odpowiadając jednocześnie na szereg pytań i odnosząc się do wielu kwestii poruszanych w wystąpieniach prelegentów. Zaznaczył, że konferencja miała istotne znaczenie dla prac zespołu, który zajmuje się opracowaniem nowej ustawy o biegłych.