Polska w Iraku

Wizyta w obozach miała na celu zapoznanie się z warunkami panującymi w ww. obozach oraz monitoring wsparcia medycznego, jakie jest w nich udzielane przez Polską Misję Medyczną ze środków wyasygnowanych na ten cel przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP.

Obóz Hassan Sham charakteryzuje się bardzo trudnymi warunkami życia mieszkańców. Został on utworzony w październiku 2016 r. dla osób poszukujących schronienia w następstwie wojny z tzw. „Państwem Islamskim”. Od początku trafiały do niego w dużej mierze osoby podejrzewane o bliskie związki z ISIS, m.in. żony, dzieci i dalsza rodzina bojowników. Osoby te są ścigane przez iracki wymiar sprawiedliwości, „niepożądane” na terytorium irackiego Kurdystanu, a ich powrót do domów dodatkowo wiązałby się z ryzykiem agresji ze strony lokalnych milicji. Z uwagi na ww. czynniki obóz funkcjonuje w zamkniętym reżimie. Jego mieszkańcy nie mają możliwości opuszczania go w celu podjęcia pracy, a dzieci nierzadko nie mogą podjąć edukacji szkolnej, gdyż ich dokumenty są rekwirowane przez kurdyjskie służby bezpieczeństwa – Asaish. Obecnie w obozie przebywa 1225 rodzin (łącznie 5619 osób). Co istotne, jest to jedyny obóz w Iraku, który wciąż przyjmuje nowych mieszkańców. Od 1.04. br. w obozie Hassan Sham działa centrum medyczne PMM, ufundowane ze środków polskiego MSZ. Jego działalność jest ukierunkowana przede wszystkim na pomoc kobietom (zwłaszcza ciężarnym) i dzieciom. W centrum świadczona jest opieka ginekologiczna, internistyczna, pediatryczna; funkcjonuje również specjalny pokój zabiegowy oraz apteka, w której chorzy mogą się bezpłatnie zaopatrzyć w leki. Kolejnego dnia (27 lipca 2023 r.) pracownicy konsulatu odbyli analogiczną wizytę w obozie Baharka. Mieszka w nim ponad 6 tys. osób wewnętrznie przesiedlonych; w przeciwieństwie do mieszkańców obozu Hassan Sham mają oni jednak możliwość jego opuszczania. W obozie tym centrum medyczne PMM działa już od kilku lat, a spektrum jego działań obejmuje również opiekę dentystyczną.

Pomimo faktu, iż regularne działania wojenne w Iraku nie są prowadzone od końca 2017 r., ONZ szacuje, że ok. 1,17 mln IDPs nadal pozostaje w obozach, nieformalnych obozowiskach i w społecznościach przyjmujących. W sytuacji, gdy w Ukrainie ma miejsce pełnoskalowa wojna, uwaga światowych mediów oraz organizacji pomocowych skupiła się na tym kraju, ograniczając swoje zaangażowanie w innych częściach świata, m.in. w Iraku. Tym bardziej cieszy, że tysiące mieszkańców obozów w Iraku wciąż mogą liczyć na pomoc świadczoną przez Polską Misję Medyczną, która jest finansowana z funduszy Polskiej Pomocy. Bez niej, choć trudno to sobie wyobrazić, los irackich „przesiedleńców”, byłby jeszcze bardziej dramatyczny.