Historia
Najstarszą działającą organizacją społeczną w Suwałkach jest Straż Pożarna. Powstała ona ponad 140 lat temu i jest trwale związana z historią miasta i jego mieszkańcami. Jako Towarzystwo Straży Ogniowej Ochotniczej w Suwałkach działała pod bacznym okiem rosyjskiego zaborcy. Pod nazwą Straż Ogniowa Ochotnicza w Suwałkach funkcjonowała w pierwszych latach po odzyskaniu niepodległości, a od 1935 roku – jako Ochotnicza Straż Pożarna w Suwałkach. I chociaż zmieniała się jej nazwa, to podstawowy cel, walka z żywiołem ognia, był niezmienny. Zasługi ochotników w bezinteresownej obronie ludzkiego życia i dobytku są powszechnie znane i cenione.
Rola, jaką Ochotnicza Straż Pożarna odgrywała w społeczeństwie, nie wynika tylko ze skutecznej walki z plagą pożarów. U źródeł dużego prestiżu społecznego leżały wielorakie funkcje społeczne, jakie pełniła w życiu suwalczan, szczególnie do połowy XX wieku. Straż była ostoją i krzewicielką polskości w czasach rosyjskiego zaboru, organizatorką życia społecznego, kulturalnego i oświatowego, a zachowując apolityczność – integrowała przez lata wielonarodową i wielowyznaniową ludność miasta. Była szkołą życia społecznego
i służby politycznej, z którą związało się wielu znanych w II Rzeczpospolitej działaczy politycznych.
Uroczyste rozpoczęcie działalności Towarzystwa Straży Ogniowej Ochotniczej
w Suwałkach nastąpiło 1 maja 1880 roku. Powstało jako szesnaste w Królestwie Polskim. Towarzystwo dysponowało wówczas jedynie małą szopą na dziedzińcu magistratu, gdzie mieścił się cały tabor straży. Zarząd Towarzystwa zwrócił się do władz miasta o nowy budynek i pomoc finansową niezbędną do zakupu potrzebnego sprzętu. W roku 1887 miasto przekazało na pomieszczenie taboru budynek przy ul. Mickiewicza (w pobliżu dzisiejszej Jednostki Ratowniczo-Gaśniczej Nr 1). Jego stan techniczny był zły, a drobne remonty niewiele pomagały. Dzięki staraniom prezydenta miasta, Suwalskie Towarzystwo Kupieckie udzieliło w 1888 roku pożyczki w kwocie 4200 rubli „z warunkiem umarzania tej pożyczki
w ratach rocznych po rubli 300” w większości przeznaczono je na zakup niezbędnego sprzętu
i wyposażenia. Celem lepszego wyszkolenia bojowego strażaków oraz zwiększenia ich sprawności fizycznej, (częściowo z oszczędności kredytu, przeznaczonego na reperację gmachu remizy, częściowo zaś z funduszu straży) wzniesiono w 1888 roku na dziedzińcu posesji strażackiej „gimnastykę”, czyli wspinalnię. Obalona przez wiatr w 1906 roku, mimo usilnych starań, nie została odbudowana (wzniesiono ją dopiero w 1930 roku). Władze miasta w roku 1911 przyznały środki na remont budynku. Wymieniono dach, poreperowano sufity, pobielono ściany.
Następny kompleksowy remont remizy przeprowadzono na przełomie 1921-1922 roku. Odnowiono budynek z zewnątrz, wymieniono część zniszczonej, drewnianej podłogi na betonową, przebudowano piece, wprowadzając bardziej odpowiedni system ogrzewania remizy i odświeżono całą remizę wewnątrz.
W czasie II wojny światowej suwalska straż zarządzana była przez Niemców, którzy wprowadzili swoje zasady szkoleń i ćwiczeń, jak również doposażyli i tak już dobrze wyposażoną jednostkę w dodatkowy sprzęt samochodowy i pożarniczy.
Pierwsze wzmianki o zawodowej straży pożarnej w Suwałkach pojawiają się już pod koniec 1944 roku tuż po wyzwoleniu miasta. Finansowana była przez Radę Miasta
z pewnymi przerwami. Straż zawodowa funkcjonowała równolegle i we współpracy
z suwalską Ochotniczą Strażą Pożarną. Borykano się wówczas z brakiem wyposażenia
i sprzętu strażackiego, ponieważ okupanci opuszczając miasto zabrali większość sprawnego
i przydatnego sprzętu ze sobą.
W ramach planu 6-letniego Urząd Wojewódzki w Białymstoku utworzył z dniem
15 lutego 1950 roku Pogotowie Zawodowe Przeciwpożarowe w Suwałkach. Pierwsza zmiana dokładnie tego dnia rozpoczęła 24-ro godzinną służbę od godziny 8:00 do 8:00 dnia następnego.
W połowie sierpnia 1951 roku dokonano przebudowy strażnicy. Jedna cześć mieściła sprzęt, auta i warsztat, a druga pięć izb, z których jedna była świetlicą, dwie sypialniami, jedna dyżurką, a jedną przeznaczono na kancelarię OSP. Przy strażnicy był budynek gospodarczy, murowany, kryty gontem, szopa na słupach otwarta, kryta dachówką. Na placu ćwiczeń o wymiarach 48x87 metrów stała trzypiętrowa, drewniana wspinalnia w złym stanie. Podobnie jak budynek obie straże (pogotowie zawodowe i OSP) używały tego samego sprzętu i nadal największym problemem były niewystarczające środki na ich utrzymanie.
Przez cały czas siedziba straży mieściła się w starym budynku, otrzymanym od miasta w 1887 roku. Po kilku latach wnioskowania przez zarząd straży Miejska Rada Narodowa jednogłośnie „uchwaliła zezwolić na pobudowanie na niezabudowanym placu, stanowiącym własność Zarządu Miejskiego w Suwałkach, położonym przy ulicy Mickiewicza pod
nr 7 o powierzchni 1200m2, strażnicy straży pożarnej”. Nowy budynek oficjalnie oddany
do użytku został w czerwcu 1962 roku. Koszt budowy poniesiony był w całości przez Komendę Główną Straży Pożarnych w Warszawie.
W roku 1975 Suwałki stały się miastem wojewódzkim. Utworzono wtedy Komendy Rejonowe Straży Pożarnych w tym również w Suwałkach. Powstał pomysł rozbudowy budynku strażnicy (nadbudowa kondygnacji), który został zrealizowany i miał swoje zwieńczenie w 1979 roku.
Ze względu na coraz większe zapotrzebowanie na miejsca garażowe w 1991 roku został wybudowany nowy obiekt garażowo-warsztatowy. Posiada on 7 stanowisk garażowych oraz jedno warsztatowe. Na pierwszej kondygnacji przygotowane zostały sale szkoleniowe, socjalne jak również pomieszczenia biurowe dla dowództwa. W chwili obecnej w budynku tym znajduje siedziba Jednostki Ratowniczo-Gaśniczej Nr 1. Z racji bliskości licznych akwenów w 1993 roku założono sekcję podwodną, która stała się podwaliną utworzenia Specjalistycznej Grupy Ratownictwa Wodno - Nurkowego „Suwałki”.
Wybudowano również i oddano do użytku w 1991 roku niezbędny dla funkcjonowania Komendy Wojewódzkiej PSP w Suwałkach budynek przy ulicy Pułaskiego. W tej formie funkcjonował do 1998 roku, kiedy to po zmianie administracyjnej rozwiązano Komendę Wojewódzką PSP w Suwałkach.
Na początku 1999 roku ze względu na zmianę struktur Państwowej Straży Pożarnej Komenda Rejonowa stała się Komenda Miejską PSP w Suwałkach i swoją siedzibę przeniosła do budynku zaadaptowanego po siedzibie Komendy Wojewódzkiej. W tym samym roku przed suwalskimi strażakami postawiono duże wyzwanie – przeciwpożarowe zabezpieczenie wizyty Papieża Jana Pawła II w Wigrach. W 2017 roku Komedzie Miejskiej PSP
w Suwałkach został nadany sztandar, który jest symbolem wskazującym na odwagę strażaków oraz gotowość niesienia pomocy innym ludziom w obliczu zagrożenia. Początek roku 2018 przyniósł rozpoczęcie prac budowlanych, których celem było wybudowanie obiektu, na potrzeby utworzenia drugiej jednostki ratowniczo – gaśniczej i przeniesienia siedziby Komendy Miejskiej PSP. Otwarcie nowego budynku nastąpiło w październiku 2019 roku. Od początku 2020 roku w Suwałkach rozpoczęły funkcjonowanie dwie jednostki ratowniczo – gaśnicze Nr 1 przy ul Mickiewicza w skład której wchodzi Specjalistyczna Grupa Ratownictwa Wodno - Nurkowego i Nr 2 przy ul. Witosa.
