Komenda Powiatowa
Państwowej Straży Pożarnej
w Grodzisku Wielkopolskim

1.    Charakterystyka powiatu

Powiat grodziski jest położony w południowo – zachodniej części województwa wielkopolskiego. Powstał w wyniku reformy samorządowej z 1998 roku, kiedy to ponownie powołano do życia powiaty, jako jednostki samorządowe. Dzięki nowemu podziałowi mapy administracyjnej Polski, powiat grodziski objął swoim zasięgiem administracyjnym pięć gmin: dwie wiejskie Granowo i Kamieniec oraz trzy jednostki miejsko – gminne: Rakoniewice, Grodzisk Wielkopolski i Wielichowo; zajmujące łącznie obszar 642 km2 i zamieszkałe przez 51 972 osób. Powiat jest usytuowany w sąsiedztwie powiatów: kościańskiego, nowotomyskiego, poznańskiego i wolsztyńskiego. Głównymi drogami, przebiegającymi w granicach powiatu, są: DK 32 Poznań - Zielona Góra – granica RP, DW 308 Kościan – Grodzisk Wlkp. – Nowy Tomyśl, DW 305 Wolsztyn – Nowy Tomyśl, DW 312 Rakoniewice – Czacz. Powiat grodziski leży w zasięgu najmłodszego zlodowacenia tzw. bałtyckiego. Przez jego teren biegnie pas nizin nadodrzańskich, będących częścią Pradoliny Warciańsko – Odrzańskiej. Powiat jest dość bogaty w zalesienia. Występują one nierównomiernie, wyspowo, a ich największe skupiska znajdują się w zachodniej części powiatu. W sumie lasy zajmują powierzchnię ponad 15 tyś. ha. Dwa największe zbiorniki wodne, leżące w granicach powiatu grodziskiego to Jezioro Strykowskie i – otoczone lasami Jezioro Kuźnickie. Na terenie powiatu rozlokowanych jest szereg pamiątek z przeszłości, zabytkowych świątyń, pałaców i dworków.
Powiat grodziski należy do powiatów o przewadze funkcji rolniczej. Najwięcej gospodarstw indywidualnych posiada powierzchnie do 5-10 ha. Średnia powierzchnia gospodarstwa to 9,1 ha. Gospodarstwa wielkoobszarowe zajmują zaledwie 0,5%. Warunki przyrodniczo- klimatyczne sprzyjają produkcji rolnej, wskaźnik waloryzacji przestrzeni produkcyjnej jest wyższy od wskaźnika dla całego województwa. Oprócz zasiewu zboża rozwija się uprawa pieczarek, szparagów, truskawek 
i brzoskwiń. Prowadzona jest uprawa chmielu, wikliny, ziemniaków a także hodowla trzody, bydła, drobiu, zwierząt futerkowych.
Na terenie powiatu funkcjonują dwa zakłady przemysłowe stwarzające duże zagrożenie 
w przypadku wystąpienia awarii przemysłowej: PGNiG Odazotownia Grodzisk Wielkopolski 
w Snowidowie (zakwalifikowany jako ZDR) oraz Autobutlegaz Szczygieł SJ w Rakoniewicach (zakwalifikowany jako ZZR). Pozostałe zakłady, w zależności od profilu działalności, stwarzają przede wszystkim zagrożenie pożarowe czy wybuchowe. 
Duża lesistość powiatu na poziomie 23,7 % (łączna powierzchnia 15198ha) znacznie podnosi ryzyko wystąpienia pożarów lasów w poszczególnych gminach. W obszarze powiatu znajdują się 3 nadleśnictwa: Nadleśnictwo Grodzisk Wielkopolski, Nadleśnictwo Kościan oraz Nadleśnictwo Konstantynowo. Dominuje drzewostan iglasty i mieszany.

2.    Powierzchnia,  ludność,  podział  administracyjny

W wyniku reformy administracyjnej kraju z dniem 1 stycznia 1999 r. utworzono powiat grodziski.

Ludność powiatu: 51 972 mieszkańców,
Powierzchnia: 642 km2

3.    Charakterystyka zagrożeń

3.1.    Rodzaj zabudowy

Na terenach wiejskich dominuje zabudowa zagrodowa, jednorodzinna. Dominują obiekty o konstrukcji niepalnej posiadające elementy palne np. konstrukcje dachów, w zabudowie luźnej. Zabudowa miejska występuje przede wszystkim w obrębie miasta Grodzisk Wlkp.: budynki mieszkalne wielorodzinne oraz mieszkalne jednorodzinne. Gęsta, zwarta zabudowa występuje jedynie w okolicach starego rynku miasta Grodzisk Wlkp., Rakoniewice oraz Wielichowo. Starą zabudowę wyróżnia duże zagrożenie pożarowe, wynikające z następujących czynników: zwarta zabudowa, drewniane elementy stropów i poddaszy, adaptacja strychów na mieszkania, zły stan techniczny instalacji gazowych 
i elektrycznych. 

3.2.    Palność konstrukcji

Budynki na terenie powiatu zbudowane metodą tradycyjną, murowaną. Większość materiałów konstrukcyjnych niepalnych (wyjątek stanowić może więźba dachowa drewniana). Bardzo niskie zagrożenie. Występują jednak obiekty wykonane z materiałów palnych: drewniane wiatraki oraz zabytkowe drewniane kościoły.

3.3.    Wysokość budynków

Na terenie powiatu w przeważającej większości występuje zabudowa niska i średniowysoka. Brak budynków wysokościowych na terenie powiatu. Na terenie miasta Grodzisk występują 2 budynki zakwalifikowane do kategorii budynków wysokich: DE HEUS wytwórnia pasz – budynek silosów paszowych oraz GOOD MILLS – budynki młyna. 

3.4.    Kategoria zagrożenia ludzi

W powiecie nie występują żadne centra handlowe czy galerie zaliczone do kategorii zagrożenia ludzi ZL I z możliwością jednoczesnego przebywania powyżej1000 osób. Na terenie powiatu znajdują się dwie hale sportowe (Grodzisk i Rakoniewice) z ilością miejsc do 300. Brak sali widowiskowych, teatrów i kin z liczbą miejsc powyżej 200. Wyjątek stanowi tutaj Stadion Rodan Groclin w Grodzisku Wlkp., który może pomieścić 5383 widzów. Podwyższone zagrożenie występuje tylko na terenie gmin Grodzisk Wlkp. i Rakoniewice, ze względu na większą ilość mieszkańców. W pozostałych 3 gminach bardzo niskie zagrożenie.
Lista obiektów w których może występować zagrożenie w związku z zagrożeniem ludzi:
•    Szpital SP ZOZ w Grodzisku Wlkp.;
•    Zakład poprawczy w Grodzisku Wlkp.;
•    Budynek Starostwa Powiatowego w Grodzisku Wlkp.;
•    Wielkopolskie Muzeum Pożarnictwa w Rakoniewicach;
•    Domy kultury;
•    Grodziska Hala Sportowa w Grodzisku Wlkp.;
•    Hala widowiskowo – sportowa w Rakoniewicach;
•    Obiekty hotelowe i restauracje;
•    Obiekty sakralne i klasztorne;
•    Przedszkola i żłobki;
•    Szkoły podstawowe i ponadpodstawowe;
•    Domy pomocy społecznej.

3.5.    Zakłady przemysłowe

Podwyższone zagrożenie występuje tylko w obszarze gminy Grodzisk Wlkp., gdzie zaobserwować można większe zagęszczenie zakładów przemysłowych. W pozostałych gminach w większości pojawiają się zakłady średniej wielkości. Na terenie powiatu znajduje się jeden zakład dużego ryzyka ZDR – Odazotownia Grodzisk w miejscowości Snowidowo oraz jeden zakład zwiększonego ryzyka ZZR – Autobutlegaz Szczygieł SJ Rakoniewice. Pozostałe zakłady, w zależności od profilu działalności, stwarzają przede wszystkim zagrożenie pożarowe czy wybuchowe.

3.6.    Rurociągi do transportu ropy naftowej

Rurociągi do transportu ropy naftowej na terenie powiatu nie występują. Wysokie zagrożenie stanowi gazociąg 1000 Lwówek-Odolanów, który prowadzi przez gminy: Grodzisk Wlkp., Granowo oraz Kamieniec. W pozostałych gminach występuje sieć gazociągów niskiego i średniego ciśnienia.

3.7.    Drogi

Przez teren powiatu nie przebiegają drogi szybkiego ruchu ani autostrady. Na terenach wiejskich przeważają drogi gminne i powiatowe. Do głównych tras o zwiększonej intensywności ruchu można zaliczyć drogi: 

•    Drogi krajowe:
- DK 32 Poznań - Zielona Góra – granica RP, 
•    Drogi wojewódzkie:
- DW 308 Kościan – Grodzisk Wlkp. – Nowy Tomyśl, 
- DW 305 Wolsztyn – Nowy Tomyśl, 
- DW 312 Rakoniewice – Czacz. 

3.8.    Linie kolejowe

Przez teren powiatu prowadzi trasa kolejowa Powodowo - Luboń k. Poznania, na której odbywa się cywilny przewóz osób. Przez teren powiatu nie przebiega trasa kolejowa, na której przewozi się materiały niebezpieczne. 

3.9.    Transport drogowy materiałów niebezpiecznych

Zwiększone ryzyko występuje na terenie gmin Rakoniewice, Grodzisk i Granowo, ze względu na przebieg tras o zwiększonym natężeniu ruchu. Przez powiat grodziski nie prowadzą szlaki 
o zwiększonej intensywności przewozu materiałów niebezpiecznych.

3.10.    Cieki i zbiorniki wodne - zagrożenie powodziowe i utonięciami

Ze względu na niewielką ilość cieków i zbiorników wodnych, gdzie możliwe jest prowadzenie turystyki wodnej, zagrożenie utonięciami jest bardzo małe. Lokalne zagrożenie powodziowe występuje 
w południowej części powiatu wzdłuż kanałów Obry. Zagrożenia lokalnymi podtopieniami mogą wystąpić na obszarach zalewowych, na skutek gwałtownych opadów deszczu. Zdarzenia te z reguły mają charakter miejscowych podtopień łąk i pól uprawnych, występuje na terenach niezurbanizowanych i nie mające wpływu na życie ludzkie i mienie. Zwiększone ryzyko utonięć występuje w okolicach jeziora Kuźnickiego w Kuźnicy Zbąskiej (24 km od Grodziska Wielkopolskiego) oraz w okolicy jeziora Strykowskiego (19 km od Grodziska Wielkopolskiego), gdzie rozwinięta jest turystyka wodna i odnotowuje się zwiększony ruch turystów w okresie letnim.

3.11.    Zagrożenie pożarami lasów

Duża lesistość powiatu na poziomie 23,7 % (łączna powierzchnia 15198ha) znacznie podnosi ryzyko wystąpienia pożarów lasów w poszczególnych gminach. W obszarze powiatu znajdują się 
3 nadleśnictwa: Nadleśnictwo Grodzisk Wielkopolski, Nadleśnictwo Kościan oraz Nadleśnictwo Konstantynowo. Dominuje drzewostan iglasty i mieszany. Na terenie gmin Grodzisk Wielkopolski oraz Rakoniewice, występuje najwyższe zagrożenie pożarami lasów, ze względu na największą powierzchnie lasów. W pozostałych 3 gminach lesistość jest znacznie mniejsza, co przekłada się na mniejsze zagrożenie wystąpienia pożaru lasu. Nadleśnictwo Konstantynowo zaliczane jest 
do I kategorii zagrożenia pożarowego, natomiast Nadleśnictwo Grodzisk oraz Kościan zaliczone są do kategorii II.

3.12.    Lotniska, rejony operacyjne lotnisk oraz lądowiska dla śmigłowców

Na terenie powiatu nie występują lotniska cywilne i wojskowe. W miejscowości Kąkolewo znajduje się lądowisko, które utrzymywane jest przez aeroklub. Zagrożenie na terenie powiatu bardzo znikome.

żródło: „Analiza zagrożeń powiatu grodziskiego”