Komenda Powiatowa
Państwowej Straży Pożarnej
w Hajnówce

40 lat temu, z 24 na 25 listopada 1981 roku studenci-podchorążowie ówczesnej Wyższej Oficerskiej Szkoły Pożarniczej (WOSP) w Warszawie rozpoczęli strajk okupacyjny wymierzony w komunistyczne władze PRL.
Studenci-podchorążowie nie zgadzali się na podporządkowanie zapisom ustawy o wyższym szkolnictwie wojskowym, które zakładały, iż podchorążowie mogli być kierowani do tłumienia społecznych protestów. W tych trudnych chwilach pociechą, która dawała nadzieję, była posługa bł. ks. Jerzego Popiełuszki. Warszawiacy, rodzice, delegaci z uczelni wyższych i wielkich zakładów pracy gromadzili się pod murami WOSP, solidaryzując się ze strajkującymi. Walka odniosła moralne zwycięstwo, pomimo późniejszej brutalnej pacyfikacji strajku, która nastąpiła 2 grudnia 1981 roku. Studentów i wykładowców siłą usunięto ze szkoły, często bez możliwości powrotu.

Zajęcia wznowiono na początku lutego 1982 roku. Od tego czasu uczelnia nosi nazwę: Szkoła Główna Służby Pożarniczej (SGSP).

W czasie protestu kilku podchorążych stanęło po stronie komunistycznej władzy odmawiając udziału w strajku. W późniejszych latach zajmowali wysokie stanowiska w szeregach oficerów pożarnictwa. W większości podchorążowie okazali jednak niezłomność ryzykując wszystko w walce o wolność i honor strażaka. Chwała niezłomnym bohaterom tamtych wydarzeń!

24.11.1981 r.

• 18.00 – ogłoszenie przez Komendanta WOSP stanu podwyższonej gotowości bojowej, w odpowiedzi na próbę zwołania wiecu przez podchorążych, którzy mieli dyskutować nad projektem nowej ustawy o szkolnictwie wyższym, opracowanym pod kierunkiem prof. Resicha.
• 18.30 – w ciemnym korytarzu zostaje zatrzymanych pięciu podchorążych, padają okrzyki: «stój, bo strzelam».
• 22.00 – Komendant zezwala wejść na teren uczelni studentom III i IV roku.
• 23.00 – odbywa się wiec, na którym proklamowano strajk okupacyjny i wybrano Komitet Strajkowy, który opracował zgłoszone przez podchorążych postulaty:

1. Wprowadzenie poprawki do projektu ustawy o szkolnictwie wyższym, opracowanego przez prof. J. Resicha, na pierwszym posiedzeniu Komisji Sejmowej w dniu 27.11.1981 r. do art. 5 pkt 2 (mówiącego o wyłączeniu z ustawy o szkolnictwie cywilnym szkół MSW i MON) – dodać «nie dotyczy WOSP».
2. Wyciągnięcie konsekwencji w stosunku do osób stosujących przemoc fizyczną oraz osób, które o tym decydowały.
3. Przybycie na teren uczelni Komisji Mieszanej z MSW, Ministerstwa Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki oraz Komendy Głównej Straży Pożarnej w celu podjęcia rozmów odnośnie [do] wysuniętych żądań.
4. Niewyciągania żadnych konsekwencji w stosunku do osób biorących udział w strajku.

 

 2.12.1981 r.

• 10.15 – następuje atak na WOSP; grupa specjalna do zwalczania terrorystów, uzbrojona w broń maszynową, otwiera bramy szkoły. Z helikoptera zostaje zrzucona grupa antyterrorystów, która opanowuje uczelnię. Podchorążowie zgromadzeni w auli nie stawiają żadnego oporu.
• W odwodach ZOMO pozostają oddziały w liczbie ok. 5 tys. milicjantów, przewidziane do użycia w razie stawienia czynnego oporu.
• Zostają zatrzymani działacze «Solidarności», w tym: Seweryn Jaworski, Marek Hołuszko – Straż Robotnicza. Krystyna Kolasińska – członek «Solidarności» i Komitetu Strajkowego – zostaje pobita i z obrażeniami przewieziona do szpitala.
• 13.00 – wszyscy podchorążowie zostają przewiezieni na dworce PKP w Warszawie.
• W godzinach wieczornych grupa 229 podchorążych znajduje azyl w gmachu Politechniki Warszawskiej, w której razem ze studentami tej uczelni strajkuje do 6.12.1981 r.

Fragmenty dot. opisów 24.11.1981 r. i 2.12.1981 r.: Przedruk artykułu „Strajkowaliśmy w WOSP”, który ukazał się w „Biuletynie IPN” nr 11-12(70-71) listopad-grudzień 2006, autor Jarosław Wróblewski (przedruk zamieszczono w publikacji „35. rocznica strajku w Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarniczej. Wspomnienia”, Wyd. Szkoła Główna Służby Pożarniczej, Warszawa 2016)

Szczegółowy program obchodów 40. rocznicy strajku podchorążych Wyższej Oficerskiej Szkoły Pożarniczej znajduje się pod adresem https://www.sgsp.edu.pl/?page_id=21162

 

Opracowanie: KG PSP.

Zdjęcia:https://www.sgsp.edu.pl/?page_id=21162

Fotografia nr 1 Fot. Joseph P. Czarnecki / East News Strajk okupacyjny studentow w Wyzszej Oficerskiej Szkole Pozarniczej, Warszawa, 01.12.1981. N/z: okna uczelni, studenci i transparent informujacy o strajku.

Fotografia nr 2 Fot. Joseph P. Czarnecki / East News Strajk okupacyjny w Wyzszej Oficerskiej Szkole Pozarniczej (WOSP), Warszawa, 01.12.1981 N/z: widok na budynek uczelni i otaczajacy go kordon Milicji Obywatelskiej.