Komenda Powiatowa
Państwowej Straży Pożarnej
w Lęborku

Początki organizacji ochrony przeciwpożarowej na ziemi lęborskiej przypadają na kwiecień 1945 r. Była to inicjatywa mieszkańców wymuszona sytuacją pożarową. Na terenie miasta Lęborka i powiatu powstawało dużo pożarów, a nie było zorganizowanej i przygotowanej grupy do ich gaszenia. Od kwietnia do czerwca Wincenty Koper organizował straż pożarną, skupiając wokół siebie ludzi gotowych ruszyć z pomocą w razie wybuchu pożaru. Starania strażaków były ukierunkowane na pozyskiwanie sprzętu zarówno pozostałego po wojnie (pozbieranego z terenu ówczesnego powiatu lęborskiego) jak i sprzętu z demobilu. Zorganizowana przez Wincentego Kopera straży 16 czerwca 1945 r. otrzymała nazwę Okręgowe Pogotowie Straży Pożarnej.
Na polecenie Starosty Okręgowe Pogotowie Straży Pożarnej otrzymało pomieszczenia w spichlerzu przy ul. Przyzamcze, gdzie przed wojną znajdowała się remiza niemieckiej ochotniczej straży pożarnej. Z Państwowego Urzędu Ziemskiego przydzielono dla straży dwie pary koni. W remizie umieszczono konie i platformę, którą przystosowano
do przewożenia sprzętu.

Od sierpnia 1946 roku sytuacja lęborskich strażaków zaczęła się stabilizować. Siedzibę straży przeniesiono do budynku na Nowym Świecie (przed wojną budynek karczmy dworcowej). Straż otrzymała status straży zawodowej i nazwę Okręgowe Pogotowie Zawodowej Straży Pożarnej, a także przydział 21 etatów. Strażacy pełnili służbę w systemie zmianowym. Na jednej zmianie było 10 strażaków, w tym 1 woźnica i 1 telefonista. Komendant pełnił służbę w systemie codziennym. Płynność kadry w tym czasie była bardzo duża. Od czerwca 1945 r. do grudnia 1946 r. było aż pięciu komendantów. Podobnie było ze strażakami, pracowali krótko, niektórzy po kilka miesięcy.
W 1947 r. strażacy wyremontowali poniemiecki samochód policyjny marki "Stover" i przystosowali go do przewożenia sprzętu gaśniczego. Miał on koła z drewnianymi szprychami, poruszał się jednak szybciej niż zaprzęg konny. W 1948 r. konie ostatecznie zastąpił samochód marki "Chevrolet". Samochód poprawił skuteczność działania straży, jednak warunki pełnienia służby były na nim bardzo trudne. Sprzęt gaśniczy znajdował się na platformie, a strażacy jechali do pożaru siedząc na wężach.

Na podstawie rozporządzenia Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 19 lipca 1950 r. w sprawie organizacji komend straży pożarnych z dniem 1 stycznia 1951 roku w Lęborku powołano Powiatową Komendę Straży Pożarnych a jej pierwszym komendantem został ppor. Mieczysław Romanowicz.
Pod koniec lat pięćdziesiątych rozbudowana została siedziba straży. Wybudowano wspinalnię i suszarnię węży oraz garaże z 4 bokami dla samochodów. Dokonano modernizacji części administracyjno-socjalnej, wygospodarowano osobne pomieszczenie na pokoje do wypoczynku skąd prowadził ześlizg do garażu, urządzono też świetlicę i jadalnię. W tym czasie Komenda otrzymała samochód operacyjny "Warszawa" oraz motocykle.

W ramach reorganizacji administracji państwowej, z dniem 1 czerwca 1975 r. przestały istnieć powiaty, utworzono nowe województwa. Jednym z nowo utworzonych  województw było województwo słupskie, w skład którego weszła część byłego powiatu lęborskiego. W miejsce Komendy Powiatowej powołano Komendę Rejonową Straży Pożarnych. W skład obszaru działania Komendy Rejonowej i Zawodowej Straży Pożarnej weszły miasta Lębork i Łeba oraz gminy Cewice, Potęgowo, Nowa Wieś Lęborska, Wicko (od 1988 r. również gmina Czarna Dąbrówka). Na początku lat osiemdziesiątych ub. wieku rozpoczęto modernizację Komendy. Zadanie to zostało ukończone w 1984 r. Komenda otrzymała nowy wygląd, poprawiły się warunki służby i pracy.. Nieustannie trwał, rozpoczęty w poprzednich latach, proces wprowadzania do eksploatacji nowych samochodów i sprzętu pożarniczego.

2 czerwca 1985 roku z okazji 40-lecia istnienia zawodowego pożarnictwa na ziemi lęborskiej Zawodowa Straż Pożarna w  Lęborku została wyróżniona poprzez nadanie jej sztandaru. Sztandar wręczał Komendant Główny Straży Pożarnych płk poż. mgr Andrzej Gatlik.

W dniu 6 maja 1990 roku z okazji "Dnia Strażaka", obchodzonego już drugi rok zgodnie z dawną tradycją w dniu Św. Floriana, na Placu Pokoju w Lęborku odbyła się Msza Święta podczas, której poświęcono samochody pożarnicze. 

Początek lat dziewięćdziesiątych XX wieku to kolejny etap rozbudowy Komendy. W tym okresie dobudowano do istniejącego budynku dwa stanowiska garażowe, pomieszczenia na warsztat do naprawy samochodów i sprzętu pożarniczego oraz cztery mieszkania. Inwestycję zakończono w listopadzie 1992 r.
           Z dniem 1 lipca 1992 r. w Polsce powołano Państwowa Straż Pożarna. Do jej podstawowych zadań należy między innymi:
  1)  rozpoznawanie zagrożeń pożarowych i innych miejscowych zagrożeń;
  2)  organizowanie i prowadzenie akcji ratowniczych w czasie pożarów, klęsk żywiołowych lub likwidacji miejscowych zagrożeń;
  3)  wykonywanie pomocniczych specjalistycznych czynności ratowniczych w czasie klęsk żywiołowych lub likwidacji miejscowych zagrożeń przez inne służby ratownicze;
  4)  nadzór nad przestrzeganiem przepisów przeciwpożarowych;
  5)  organizowanie szkolenia i doskonalenia pożarniczego;
  6)  szkolenie członków ochotniczych straży pożarnych;
  7)  współdziałanie ze strażami pożarnymi i służbami ratowniczymi innych państw oraz ich organizacjami międzynarodowymi na podstawie wiążących Rzeczpospolitą Polską umów             
       międzynarodowych oraz odrębnych przepisów;

Służbę w Państwowej Straży Pożarnej pełnią funkcjonariusze pożarnictwa, zwani dalej "strażakami".

W Lęborku utworzono Komendę Rejonową i Jednostkę Ratowniczo-Gaśniczą Państwowej Straży Pożarnej. Rejonem działania Komendy Rejonowej Państwowej Straży Pożarnej były miasta: Lębork i Łeba oraz gminy Cewice, Damnica, Główczyce, Nowa Wieś Lęborska, Potęgowo, Smołdzino i Wicko. Terytorialny zasięg działania Komendy Rejonowej PSP nie pokrywał się zasięgiem działania Terenowego Organu Rządowej Administracji Ogólnej w Lęborku. Rejon pożarniczy został rozszerzony o trzy gminy wchodzące w skład Terenowego Organu Rządowej Administracji Ogólnej w Słupsku, tj. Damnicę, Główczyce i Smołdzino. Natomiast gmina Czarna Dąbrówka została włączona do Komendy Rejonowej PSP w Bytowie. Terenem działania Jednostki Ratowniczo-Gaśniczej zostały miasta Lębork i Łeba oraz gminy Cewice, Nowa Wieś Lęborska, Potęgowo i Wicko. Powierzchnia chroniona przez Jednostkę wynosiła 1258 km2, na której zamieszkiwało ok. 80 tys. ludzi. W dziejach ochrony przeciwpożarowej na terenie rejonu rozpoczął się nowy okres. Ustawa o Państwowej Straży Pożarnej nałożyła na jednostki organizacyjne Państwowej Straży Pożarnej obowiązek organizacji krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego, mającego na celu ochronę życia, zdrowia oraz mienia podczas walki z pożarami i innymi klęskami żywiołowymi. Lęborscy strażacy zaczęli realizować nowe zadania. Z dniem 1 lipca 1992 roku służbę w Państwowej Straży Pożarnej w Lęborku rozpoczęło 48 strażaków i 1 pracownik cywilny: 10 strażaków i 1 pracownik cywilny w Komendzie Rejonowej oraz 38 strażaków w Jednostce Ratowniczo-Gaśniczej.

Powołanie nowej formacji ochrony przeciwpożarowej, która przejęła tradycje o raz spuściznę po jednostkach terenowej ochrony przeciwpożarowej wymagało dokonania nie tylko otwarcia się na realizację nowych zadań ale również na dokonaniu zmian organizacyjnych i uformowania nowych jednostek. Powstałe jednostki kultywowały tradycję ale też przystąpiły do tworzenia nowych wartości.  W  dniu  25 września 1995 roku zawiązał się Honorowy Komitet Fundacji Sztandaru dla Jednostki Ratowniczo-Gaśniczej PSP w Lęborku. Uroczyste wręczenie sztandaru dla Jednostki Ratowniczo-Gaśniczej Państwowej Straży Pożarnej w Lęborku odbyło się w dniu 1 czerwca 1996 r. na Placu Pokoju. Sztandar wręczył Zastępca Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej st. bryg. Ryszard Korzeniewski.           

W dniu 05 lutego 2020 roku utworzono Społeczny Komitet Fundacji Sztandaru. Stosownie do wniosku złożonego przez Pomorskiego Komendanta Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej st. bryg. Piotra Sochę, Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji Pan Mariusz Kamiński z dniem 12 maja 2021 roku nadał Komendzie Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Lęborku sztandar.

W dniu 10 września 2021 roku miał miejsce uroczysty apel z okazji wręczenia sztandaru Komendzie Powiatowej PSP w Lęborku. Uroczystość rozpoczęła się mszą świętą w kościele pw. Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski, po której nastąpił przemarsz na Plac Pokoju.  Przewodnicząca społecznego komitetu ufundowania sztandaru Pani Alicja Zajączkowska – Starosta Lęborski  przekazała sztandar na ręce Pana Mariusza Łuczyk – Wicewojewody Pomorskiego. W imieniu lęborskich strażaków sztandar przyjął Komendant Powiatowy PSP w Lęborku mł. bryg. Piotr Krzemiński.
Posiadanie sztandaru stało się uhonorowaniem dotychczasowej działalności oraz symbolem dumy i honoru funkcjonariuszy Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Lęborku.

 Z dniem 1 stycznia 1999 roku w wyniku nowego podziału administracyjnego państwa likwidacji uległy rejony  i województwa, a powstały nowe województwa i powiaty. Komenda Rejonowa PSP przekształcona została w Komendę Powiatową PSP i znalazła się w strukturze Państwowej  Straży Pożarnej województwa pomorskiego. Zmienił się również rejon chroniony i objął  miasta Lębork oraz Łebę a także gminy Cewice, Nowa Wieś Lęborska i Wicko. Rejon działania Komendy Powiatowej pokrywa się z terenem powiatu lęborskiego.
 

Sprzęt ratowniczo - gaśniczy

Państwowa Straż Pożarna to nie tylko strażacy ale również budynki i sprzęt ratowniczo-gaśniczy. Równocześnie z pracami modernizacyjnymi i remontowymi w budynkach dokonywano wymiany samochodów i sprzętu pożarniczego. Wymiana ta miała na celu poprawę skuteczności działań ratowniczo-gaśniczych.
 

W 1996 roku wprowadzono do eksploatacji ciężki samochód gaśniczy GCBA 5/32, wyposażony w pompę wysokiego ciśnienia. W 2001 r. wprowadzono do eksploatacji średni samochód ratowniczo-gaśniczy do ograniczania strefy skażeń chemicznych i ekologicznych GBARt 1,6/16, a w 2002 r. wprowadzono do eksploatacji samochód operacyjny z napędem terenowym   Nissan Terrano  II.  W 2003 r. na wyposażenie Komendy trafiła łódź hybrydowa.  W 2008 r. do podziału bojowego wprowadzono podnośnik hydrauliczny SHD 25, w 2009 r. ciężki samochód gaśniczy GCBA 9,5/50 i samochód operacyjny z napędem terenowym Skoda YETI, a w 2010 r. średni samochód gaśniczy GBA 2,5/16. W 2011 r. wyposażono JRG w drugi zestaw hydrauliczny do ratownictwa technicznego.
            Kontynuując potrzebę dostosowania Komendy do realizacji nowych zadań w 2013 roku przystąpiono do modernizacji obiektów. W 2004 roku zmodernizowano budynek B. Od 2005 roku trwa proces modernizacji budynku A.

W Y K A Z  KOMENDANTÓW POWIATOWYCH I REJONOWYCH  STRAŻY POŻARNYCH  W  LĘBORKU

KOMENDANCI POWIATOWI:

- por. Mieczysław Romanowicz   1.01.1951 - 15.06.1954 r.
- por. Zdzisław Kutyłowski  1.07.1954 - 26.08.1956 r.
- por. Jerzy Wołocznik  1.09.1956 - 31.12.1964 r. 
- por. Sławomir Jędrzejewski  1.01.1965 - 31.01.1975 r.
- kpt. Jerzy Wołocznik   1.02.1975 - 31.05.1975 r.

KOMENDANCI REJONOWI:

płk. poż. Jerzy Wołocznik  1.06.1975 - 15.06.1991 r.
ppor. poż. Zbigniew Jeliński  16.06.1991 - 30.06.1992 r.

KOMENDANCI REJONOWI PSP

mł. kpt. mgr Jan Drozd  1.07.1992 r. – 31.12.1998 r.

KOMENDANT POWIATOWY PSP

p.o. Komendanta Powiatowego PSP
st. kpt. mgr Jan Drozd   01.01.1999 r. – 07.04.1999 r.
Komendant Powiatowy PSP
st. kpt. mgr Jan Drozd  08.04.1999 r. - 17.02.2017 r.

p.o. Komendanta Powiatowego PSP
st. kpt. mgr Piotr Krzemiński 18.02.2017 r. - 17.04.2017 r.

p.o. Komendanta Powiatowego PSP
mł. bryg. mgr inż. Adam Wiczkowski 18.04.2017 r. - 15.06.2017 r.
Komendant Powiatowy PSP
mł. bryg. mgr inż. Adam Wiczkowski 16.06.2017 r. - 30.05.2020 r.

p.o. Komendanta Powiatowego PSP
st. kpt. mgr Piotr Krzemiński 31.05.2020 r. - 26.07.2020 r.
Komendant Powiatowy PSP
st. kpt. mgr Piotr Krzemiński 27.07.2020 r. - 08.01.2024 r.

p.o. Komendanta Powiatowego PSP
mł. bryg. Dawid Główczewski 09.01.2024 r. - 15.01.2024 r.

p.o. Komendanta Powiatowego PSP
bryg. Leszek Formela 16.01.2024 r. - nadal