Czujka - Co? Gdzie? I Jak?
03.01.2025
W artykule przedstawiamy zbiór najważniejszych informacji w zakresie sposobu wyboru i montażu czujek. Tylko prawidłowy dobór i instalacja zagwarantują odpowiedni poziom bezpieczeństwa.
Gdzie zamontować czujkę dymu?
Najlepszym miejscem na montaż czujki dymu jest środek płaskiego sufitu. Na sufitach pochyłych (jednospadowych i dwuspadowych) trzeba montować czujki dymu w obszarze do 90 cm od najwyższego punktu (mierząc poziomo), przy zachowaniu minimalnej odległości (10 cm) od górnej krawędzi czujki do sufitu.
Czujka dymu powinna być zamontowana w korytarzu w bezpośrednim sąsiedztwie sypialni. W mieszkaniu wielokondygnacyjnym, trzeba zamontować co najmniej jedną czujkę dymu na każdym piętrze.
Państwowa Straż Pożarna wskazuje 3 główne zasady rozmieszczenia czujek dymu:
- Jeżeli dom ma 1 kondygnację należy zainstalować pierwszą (podstawową) czujkę pożarową w korytarzu lub holu pomiędzy sypialnią a pokojem wypoczynkowym. Czujkę należy umieścić jak najbliżej pokoju wypoczynkowego. Należy upewnić się czy będzie ona słyszalna w każdej części domu, nawet przy zamkniętych drzwiach.
- Jeżeli dom jest bardzo duży, a korytarze lub hol są szerokie, jedna czujka będzie niewystarczająca. W domu, w którym znajduje się więcej niż 1 sypialnia, czujka powinna być ulokowana pomiędzy sypialniami i pokojem wypoczynkowym.
- Jeżeli dom ma więcej niż 1 kondygnację najlepszym miejscem dla umieszczenia czujek dymu jest hol na parterze, w pobliżu klatki schodowej, ponieważ właśnie tam istnieje największe prawdopodobieństwo wykrycia pożaru. Druga czujka powinna być zainstalowana na schodami w wyższej kondygnacji, ponieważ pierwsza czujka mogłaby nie wykryć pożaru na 1 piętrze.
Sposób instalowania czujki tlenku węgla:
Czujkę czadu trzeba z pewnością umieścić w pomieszczeniu, gdzie czad może być wytworzony (kotłownie, łazienki z podgrzewaczami gazowymi wody i kuchnie z piecykami gazowymi, pomieszczenia z kominkami itp.). Czujnik czadu nie powinien być raczej umieszczany na suficie, bo czad (po ochłodzeniu) z reguły utrzymuje się w dolnych i środkowych częściach pomieszczeń. Dlatego z reguły najlepiej montować czujnik czadu na ścianie na wysokości wzroku stojącego człowieka ok. 1,5-1,9 metra od podłogi.
Ważna też jest odległość czujnika od jego potencjalnego źródła (np. kotła, piecyka, kominka), najlepiej by wynosiła ona ok. 2 metrów (1-3 m) w linii prostej (mierzonej w poziomie) od urządzeń mogących być źródłem tlenku węgla. Co ważne, czujki tlenku węgla nie należy umieszczać przy kratce wentylacyjnej, ani jej zasłaniać. W kotłowniach czujnik czadu najlepiej zamontować w takim miejscu, aby sygnał można było usłyszeć również w innych pomieszczeniach.
Państwowa Straż Pożarna informuje, że czujników tlenku węgla nie należy montować:
1) w tzw. martwych przestrzeniach, (np. wnękach zasłoniętych przez meble czy zasłony, w szczycie dachu, itp.),
2) tam gdzie jego działanie będzie zakłócone przez bezpośredni dopływ świeżego powietrza (np. w pobliżu drzwi, okien, kratek wentylacyjnych, wentylatorów),
3) w miejscach narażonych na działanie kurzu, brudu, aerozoli i domowych chemikaliów oraz w pomieszczeniach o dużej wilgotności powietrza.
Należy zwrócić uwagę na fakt, że czujki tlenku węgla nie wykrywają innych gazów (np. metanu, propanu, butanu). Poza wyjątkowymi przypadkami tzw. wielofunkcyjnych urządzeń, nie mogą być również stosowane jako detektory wykrywające dym podczas pożaru.
Liczba czujników tlenku węgla, jakie należy zamontować w budynku zależy od wielu czynników, m.in.: ilości i lokalizacji urządzeń mogących być źródłem CO (tlenku węgla), układu budynku ilości sypialni. Generalną zasadą jest rozmieszczenie czujników tlenku węgla w taki sposób, aby w przypadku ich zadziałania sygnał był słyszalny w sypialniach. Tak więc jeżeli w budynku będzie się znajdował tylko jeden czujnik CO powinno się go instalować na korytarzu w pobliżu sypialni lub w samej sypialni. W przypadku mieszkań jednopokojowych (kawalerki), czujnik tlenku węgla - jak radzi Policja - powinien być zamontowany jak najdalej od urządzeń do gotowania i jak najbliżej miejsca, w którym znajduje się miejsce do spania. Czujnik musi być zawieszony na wysokości tzw. strefy oddychania, czyli na wysokości dróg oddechowych.
Czujnik czadu w sypialni najlepiej zamontować w pobliżu łóżka. To najlepszy sposób, aby usłyszeć, gdy załączy się alarm, w czasie kiedy śpimy. Dzięki temu szybko można podjąć ewakuację i działania ratunkowe. Tlenek węgla unosi się w powietrzu od podłogi po sufit, a zatem w sypialni najlepiej czujnik zamontować na wysokości 70-100 cm (tj. na wysokości tzw. strefy oddychania).
GDZIE ZAMONTOWAĆ CZUJNIK GAZU?
Ważne jest aby czujnik zamontować w odpowiednim miejscu. W przypadku czujnika gazu ziemnego najlepszą lokalizacją będzie miejsce zaraz pod sufitem. Spowodowane jest to faktem, że gaz ziemny jest lżejszy od powietrza, a więc unosi się on ku górze. Wyjątkiem jest gaz LPG, który jest cięższy od powietrza. W jego przypadku czujnik powinien być przy podłodze.
Oczywiście urządzenie musi być zamontowane w pomieszczeniu gdzie mamy do czynienia z instalacjami gazowymi. Są to m.in.: piece centralnego ogrzewania, kuchenki gazowe, butle gazowe, piecyki do podgrzewania wody czy samochody.