Pożary traw

Z pożarami traw i nieużytków strażacy mają do czynienia praktycznie cały rok. Przyczyniają się do tego zimy, podczas których ostatnimi laty nieczęsto odnotowujemy opady śniegu. Najwięcej takich pożarów wciąż jednak powstaje na przełomie zimy i wiosny. Spowodowane jest to wypalaniem suchych traw i pozostałości roślinnych. Wysuszona roślinność jest doskonałym materiałem palnym, co w połączeniu z nieodpowiedzialnością ludzi skutkuje gwałtownym wzrostem liczny pożarów. Za większość pożarów traw odpowiedzialny jest człowiek. Niestety, wśród wielu ludzi panuje przekonanie, że spalenie suchej trawy użyźni w sposób naturalny glebę, co spowoduje szybszy i bujniejszy wzrost młodej trawy.

W roku 2019 strażacy ugasili blisko 56 tysięcy pożarów traw, co stanowi 36% wszystkich akcji gaśniczych. Bardzo często takie nieodpowiedzialne wypalanie trawy kończy się pożarami olbrzymich powierzchni uprawnych, pożarami lasów, zagraża budynkom mieszkalnym. Poza skutkami ekonomicznymi, które można liczyć w dziesiątkach milionów złotych, trzeba pamiętać o kolejnej tragicznej statystyce – w 2019 roku, w tego typu pożarach zginęło 10 osób.

Prędkość rozprzestrzeniania się pożaru może wynosić ponad 20 km/h (szybki bieg to prawie 19 km/h, szybka jazda na rowerze to około 30 km/h). W rozprzestrzenianiu ognia pomaga także wiatr. Przy dużej jego prędkości i gwałtownych zmianach kierunku, pożary wymykają się spod kontroli. Skutki bywają tragiczne. Zadymienie jakie towarzyszy płonącym nieużytkom stanowi również duże zagrożenie dla kierujących pojazdami. Wjeżdżając w chmurę dymu, w jednej chwili widoczność spada niemalże do zera.

Zakaz wypalania traw zawarto w następujących aktach prawnych:

Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody (Dz. U. 2018 r. poz. 142):

• art. 131 pkt 12: „Zabrania się wypalania łąk, pastwisk, nieużytków, rowów, pasów przydrożnych, szlaków kolejowych oraz trzcinowisk i szuwarów”.

• art. 131: „Kto wypala łąki, pastwiska, nieużytki, rowy, pasy przydrożne, szlaki kolejowe, trzcinowiska lub szuwary – podlega karze aresztu albo grzywny”.

Ustawa z dnia 28 września 1991 roku o lasach (Dz. U. z 2017 r. poz. 788):

• art. 30 ust. 3 pkt 3: „w lasach oraz na terenach śródleśnych, jak również w odległości do 100 metrów od granicy lasu, zabrania się działań i czynności mogących wywołać niebezpieczeństwo, a w szczególności: rozniecania ognia poza miejscami wyznaczonymi do tego celu przez właściciela lasu lub nadleśniczego, korzystania z otwartego płomienia, wypalania wierzchniej warstwy gleby i pozostałości roślinnych”.

Za wykroczenia tego typu grożą surowe sankcje:

• art. 82 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeksu wykroczeń (Dz. U. z 2018 r. poz. 618)

– kara aresztu, nagany lub grzywny, której wysokość w myśl art. 24 § 1 może wynosić od 20 do 5000 złotych.

• art. 163 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeksu karnego (Dz. U. z 1997 r. Nr 88, poz. 553 ze zm.): „Kto sprowadza zdarzenie, które zagraża życiu lub zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach, mające postać pożaru, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10”.