Komenda Wojewódzka
Państwowej Straży Pożarnej
w Olsztynie

Wakacje to czas odpoczynku, relaksu i zabawy. Pamiętajmy, że to przede wszystkim od nas zależy, czy będą one bezpieczne, a tym samym udane. Dlatego niezależnie od miejsca, w którym je spędzamy, zachowujmy się odpowiedzialnie, pamiętając o podstawowych zasadach bezpieczeństwa.

Wakacje to czas, w którym w większym stopniu niż zwykle, narażeni jesteśmy na różnego rodzaju zagrożenia. Szczególnie niebezpieczne są te związane ze zjawiskami atmosferycznymi – m.in. burzami, upałem i wichurami. 

Jak zapewnić sobie bezpieczeństwo w czasie wakacyjnego urlopu?

Burza

Jeżeli zauważysz, że chmury zaczynają się piętrzyć i mają ciemną podstawę, to sygnał, że pojawiło się ryzyko rozwoju chmur burzowych. W takiej sytuacji należy uważnie je obserwować , żeby odpowiednio wcześnie znaleźć bezpieczne schronienie. Ma to szczególne znaczenie, gdy wędrujemy po górach lub znajdujemy się na otwartej przestrzeni.

Jeżeli nie masz bezpiecznego schronienia – znajdź, o ile to możliwe, obniżenie terenu (staraj się nie być najwyższym punktem) i kucnij (nie siadaj i nie kładź się) ze złączonymi i podciągniętymi pod siebie nogami. Nogi powinny być złączone dlatego, że w przypadku uderzenie pioruna, na skutek powstania różnicy napięć (tzw. napięcia krokowego) może dojść do przepływu prądu między stopami. Jeśli niesiesz parasol lub z plecaka wystają np. kijki trekkingowe – jesteś bardziej narażony na porażenie. Kiedy kucniesz – kijki i parasol połóż płasko na ziemi. Podobnie z rowerem – połóż go, najlepiej 3 metry od siebie. 

W czasie burzy najbezpieczniej przebywać jest w budynku – o ile to możliwe, nie wychodź z niego bez potrzeby.

Wichura

Wichura – wiatr o prędkości do 88 km/h jest zdolny łamać drzewa, zrywać dachówki i uszkadzać budynki. Silna wichura, czyli wiatr wiejący do 102 km/h może zrywać dachy, wyrywać drzewa z korzeniami czy łamać słupy energetyczne. Natomiast przy wietrze powyżej 103 km/h, należy się liczyć z zagrożeniem życia.

Podczas wichury nie wychodź na zewnątrz (jeżeli nie jest to niezbędne), poszukaj bezpiecznego schronienia; (jeżeli jesteś poza domem) i nie zatrzymuj się pod drzewami.

Upał

Upał to stan pogody, gdy temperatura powietrza przy powierzchni ziemi przekracza 30 st. C. W ciągu dnia najwyższa temperatura występuje pomiędzy godziną 15 a 18, a nie jak się powszechnie sądzi – w południe. Wraz ze wzrostem temperatury znacząco wzrasta ryzyko odwodnienia oraz przegrzania organizmu. Dlatego należy odpowiednio nawadniać organizm – pić dużo niegazowanej wody i unikać przebywania na słońcu.

Upał może doprowadzić do wystąpienia udaru słonecznego lub cieplnego, który jest stanem zagrażającym zdrowiu, a nawet życiu.

Pamiętaj, że upał jest szczególnie niebezpieczny dla osób starszych i dzieci. Trzeba również zadbać o zwierzęta, gdyż wysokie temperatury również u nich mogą prowadzić do przegrzania organizmu.

Nigdy, pod żadnym pozorem, nawet na chwilę nie zostawiaj dzieci i zwierząt w samochodzie!

Bezpieczeństwo nad wodą

Pływaj tylko w wyznaczonych miejscach, pod opieką ratownika. Powinieneś bezwzględnie stosować się do jego poleceń.

Wypoczynek pod okiem ratownika nie zwalnia z zachowania zdrowego rozsądku i zapewnienia należytej opieki dzieciom. Pływanie po alkoholu, brawura, przecenianie swoich umiejętności, pozostawianie dzieci bez nadzoru opieki oraz skoki do wody „na główkę” są najczęstszymi przyczynami utonięć.

Nigdy nie wchodź do wody pod wpływałem alkoholu lub środków odurzających!

Bezpieczeństwo w górach

Pamiętaj, w górach pogoda zmienia niezwykle szybko. Słoneczne i bezchmurne niebo w momencie może zasłonić się czarnymi chmurami miotającymi błyskawice. Dlatego, przed każdym wyjściem na górską wędrówkę koniecznie sprawdź prognozę pogody – możesz także pobrać aplikację pogodową przygotowaną przez IMGW, żeby mieć na bieżąco dostęp do najświeższych prognoz.

Burza i wichura są w górach szczególnie niebezpieczne. Wbrew opinii wielu, uderzenia pioruna zdarzają nie tylko na najwyższych szczytach – błyskawice uderzają także w nisko położone doliny. W polskich górach burze najczęściej odnotowuje się w czerwcu i lipcu w godzinach południowych.

Gdy zauważysz oznaki zbliżającej się burzy, jak najszybciej zejdź najbliższym szlakiem z grani lub ze szczytu w dolinę – to zmniejsza, lecz nie wyklucza prawdopodobieństwa porażenia. Nie zwlekaj ani chwili, ponieważ piorun może uderzyć nie tylko bezpośrednio pod burzową chmurą, ale i w odległości kilku kilometrów od jej krawędzi – przy czystym niebie i świecącym słońcu.

Łamiące się w wyniku burzy, wichur i bardzo silnego wiatru drzewa, są bezpośrednim zagrożeniem dla Twojego zdrowia i życia. Nigdy nie chowaj się pod drzewami.

Przed wyjściem na szlak wpisz w książkę telefoniczną numer alarmowy GOPR (601 100 300) oraz regularnie sprawdzaj prognozę pogody.

Bezpieczeństwo w lesie

Aby uniknąć niebezpieczeństwa powstania pożarów w lasach musimy przestrzegać kilku podstawowych zasad:

• Nie używajmy otwartego ognia na terenach leśnych i w odległości do 100 metrów od granicy lasu;
• nie rozniecajmy ognia poza wyznaczonymi do tego celu miejscami;
• nie wypalajmy bezmyślnie traw i pozostałości roślinnych;
• nie wjeżdżajmy do lasów, na łąki czy polany pojazdami silnikowymi.  

Po lesie poruszajmy się wyłącznie po drogach publicznych lub leśnych oznakowanych drogowskazami dopuszczającymi ruch na tych drogach. Pojazdy pozostawiajmy na tzw. grzyboparkingach czyli w miejscach wyznaczonych do parkowania pojazdów w lesie;

• nie pozostawiajmy w nagrzanym samochodzie pojemników z cieczami łatwopalnymi czy gazem pod ciśnieniem;
• stosujmy się do obowiązujących ograniczeń wynikających z ogłoszenia zakazu wstępu lasu!

Zachęcamy do bezpiecznego korzystania z lasów, ale należy pamiętać, że w przypadku zauważenia zagrożenia dla zdrowia i życia ludzi bądź zwierząt , a także w razie zauważenia pożaru, należy pilnie powiadomić Państwową Straż Pożarną pod numerem alarmowym 112 lub 998.

Pamiętajmy!!! Las rośnie wolno, płonie szybko

Bezpieczeństwo dzieci podczas prac rolniczych.

Rolnictwo niesie ze sobą wiele potencjalnych zagrożeń, zwłaszcza dla dzieci, które w okresie wakacyjnym pomagają w gospodarstwach.

Wszystkim dzieciom pomagającym lub obserwującym prace rolnicze należy przedstawić i dokładnie wytłumaczyć, jakie zagrożenia mogą czyhać w pobliżu pracujących maszyn. Kiedy dzieci rozumieją niebezpieczeństwo jakie może im grozić, są bardziej skłonne do stosowania się do zasad bezpieczeństwa.

Dorośli nie powinni zapominać o nadzorowaniu swoich pociech. Pamiętajmy, że dzieci nie powinny samodzielnie obsługiwać maszyn rolniczych, manipulować przy substancjach chemicznych, a także zbliżać się do zwierząt hodowlanych bez bezpośredniego nadzoru opiekunów.

Warto również pamiętać o odpowiednim ubiorze. Bezpieczne i wygodne obuwie, kask ochronny, a także rękawiczki i ubrania z długim rękawem, mogą uchronić dziecko przed urazami ciała.

Nie można również zapomnieć o przekazaniu najmłodszym informacji o zachowaniu się, w przypadku wystąpienia zagrożenia. Ważne jest też przekonanie dziecka o możliwości zadawania pytań w przypadku wątpliwości. Z pewnością pomoże to uniknąć samodzielnego podejmowania ryzykownych decyzji.

Pamiętajmy, że bezpieczeństwo naszych najmłodszych jest najważniejsze. Zawsze musimy dążyć do zminimalizowania ryzyka i zapewnienia im bezpiecznego środowiska.

Niezależnie od tego, gdzie jesteś – w górach, nad morzem, w lesie, w mieście czy na wsi – pamiętaj o podstawowych zasadach bezpieczeństwa. Od tego zależy życie Twoje i Twojej rodziny.

Opracowanie: mł. bryg. Grzegorz Różański, źródło: RCB, KG PSP, grafika: RCB, KG PSP