Lasy Państwowe Nadleśnictwo Chojnów

 

 Na terenie gospodarowania Nadleśnictwa Chojnów zlokalizowane są ustawowe formy ochrony przyrody:

• 13 rezerwatów przyrody:

1. Rez. im. Bolesława Hryniewickiego (Leśnictwo Podkowa Leśna, Uroczysko Zaborów, oddz. 343, 344 i 349) - leśny o pow. 24,17 ha, powołany w dniu 01 września 1977 r. Zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 21 lipca 1977 r.  (MP 1977 nr 19 poz. 107). Celem ochrony jest zachowanie starodrzewu dębowo-sosnowego o cechach zbiorowiska naturalnego.

2. Rez. Biele Chojnowskie (Leśnictwo Bogatki, Uroczysko Biele, oddz. 240 i 241) - florystyczny o pow. 14,82 ha, powołany w dniu 15 maja 1979 r. Zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 19 kwietnia 1979 r. (MP 1979 nr 13 poz. 77). Celem ochrony jest zachowanie stanowiska wiciokrzewu pomorskiego oraz fragmentu naturalnego lasu łęgowego.

3. Rez. Chojnów (Leśnictwo Chojnów, Uroczysko Chojnów, oddz. 94) - leśny o pow. 11,84 ha, powołany w dniu 01 grudnia 1979 r. Zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 16 października 1979 r. (MP 1979 nr 26 poz. 141). Celem ochrony jest zachowanie fragmentu lasu mieszanego z przeważającym udziałem dębu szypułkowego pochodzenia naturalnego.

4. Rez. Obory (Leśnictwo Chojnów, Uroczysko Obory, oddz. 71 i 76) - leśny o pow. 44,37 ha, powołany w dniu 01 grudnia 1979 r. Zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 16 października 1979 r. (MP 1979 nr 26 poz. 141). Celem ochrony jest zachowanie fragmentów lasu mieszanego o charakterze naturalnym z bogatym runem.

5. Rez. Młochowski Grąd (Leśnictwo Młochów, Uroczysko Młochów, oddz. 420 i 425) - leśny o pow. 27,73 ha, powołany w dniu 01 stycznia 1984 r. Zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 24 listopada 1983 r. (MP 1983 nr 39 poz. 230). Celem ochrony jest zachowanie fragmentów naturalnych zbiorowisk leśnych z zespołami grądu wysokiego i boru mieszanego.

6. Rez. Pilawski Grąd (Leśnictwo Dobiesz, Uroczysko Chojnów, oddz. 147) - leśny o pow. 4,26 ha, powołany w dniu 01 stycznia 1984 r. Zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 24 listopada 1983 r. (MP 1983 nr 39 poz. 230). Celem ochrony jest zachowanie fragmentu lasu grądowego.

7. Rez. Wolica (Leśnictwo Podkowa Leśna, Uroczysko Wolica, oddz. 374 i 375) - leśny o pow. 50,53 ha, powołany w dniu 01 sierpnia 1984 r. Zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 04 lipca 1984 r. (MP 1984 nr 17 poz 125). Celem ochrony jest zachowanie łęgu jesionowo-wiązowego oraz fragmentu grądu niskiego w dolinie rzeki Utraty.

8. Rez. Zaborów im. Witolda Tyrakowskiego (Leśnictwo Podkowa Leśna, Uroczysko Zaborów, oddz. 359, 360, 364 i 365) - leśny o pow. 11,08 ha, powołany w dniu 01 sierpnia 1984 r. Zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 04 lipca 1984 r. (MP 1984 nr 17 poz 125). Celem ochrony jest zachowanie naturalnego lasu grądowego.

9. Rez. Młochowski Łęg (Leśnictwo Młochów, Uroczysko Młochów, oddz. 430) - leśny o pow. 11,86 ha, powołany w dniu 01 sierpnia 1984 r. Zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 04 lipca 1984 r. (MP 1984 nr 17 poz 125). Celem ochrony jest zachowanie cennego lasu łęgowego jesionowo-olszowego oraz fragmentów lasu grądowego w dolinie rzeki Utraty.

10. Rez. Łoś (Leśnictwo Uwieliny, Uroczysko Łoś, oddz. 280) - leśny o pow. 11,02 ha, powołany w dniu 25 maja 1989 r. Zarządzeniem Ministra Ochrony Środowiska i Zasobów Naturalnych z dnia 11 maja 1989 r. (MP 1989 nr 17 poz. 120). Celem ochrony jest zachowanie naturalnego zbiorowiska grądu niskiego z wielogatunkowym drzewostanem.

11. Rez. Las Pęcherski (Leśnictwo Bogatki, Uroczysko Biele, oddz. 246) - leśny o pow. 14,41 ha, powołany w dniu 25 maja 1989 r. Zarządzeniem Ministra Ochrony Środowiska i Zasobów Naturalnych z dnia 11 maja 1989 r. (MP 1989 nr 17 poz. 120). Celem ochrony jest zachowanie naturalnego zbiorowiska grądu z drzewostanem dębowo-grabowo-sosnowym pochodzenia naturalnego.

12. Rez. Uroczysko Stephana (Leśnictwo Chojnów, Uroczysko Chojnów, oddz. 125, 126 i 127) - leśny o pow. 61,68 ha, powołany w dniu 25 maja 1989 r. Zarządzeniem Ministra Ochrony Środowiska i Zasobów Naturalnych z dnia 11 maja 1989 r. (MP 1989 nr 17 poz. 120). Celem ochrony jest zachowanie drzewostanów pochodzenia naturalnego.

13. Rez. Skarpa Jeziorki (Leśnictwo Uwieliny, Uroczysko Park, oddz. 293) - leśny o pow. 7,08 ha, powołany w dniu 14 stycznia 1995 r. Zarządzeniem Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 31 grudnia 1994 r. (MP 1994 nr 5 poz. 42). Celem ochrony jest zachowanie dla celów naukowych, dydaktycznych i krajobrazowych zbiorowisk grądowych z licznymi drzewami pomnikowymi oraz skarpy doliny rzeki  Jeziorki.

 

• jeden park krajobrazowy:

Chojnowski Park Krajobrazowy - o powierzchni 6796 ha (obszar Parku bez podziału na formy własności gruntów), w dużej części obejmuje lasy Nadleśnictwa Chojnów (Leśnictwa: Chojnów, Dobiesz, Uwieliny, Bogatki i Sierzchów - łącznie 4647,48 ha).  Powołany został Rozporządzeniem Wojewody Warszawskiego z dnia 1 czerwca 1993 r. w sprawie utworzenia Chojnowskiego Parku Krajobrazowego (Dz.Urz.Woj.War. Nr 9, poz.100). W następnych latach kolejnymi aktami prawnymi normowano działalność Parku:

• Rozporządzeniem Nr 171 Wojewody Mazowieckiego z dnia 18 października 2000 r. (Dz. Urz. Woj. Maz. Nr 128, poz. 1226),
• Rozporządzeniem Nr 22 Wojewody Mazowieckiego z dnia 6 sierpnia 2004 r. (Dz. Urzęd. Woj. Maz. Nr 208, poz. 5580),
• Rozporządzeniem Nr 6 Wojewody Mazowieckiego z dnia 4 kwietnia 2005 r. (Dz. Urzęd. Woj. Maz. Nr 75, poz. 1975) uchylające poprzednie rozporządzenia,
• Rozporządzeniem Nr 7 Wojewody Mazowieckiego z dnia 4 kwietnia 2005 r. w sprawie Chojnowskiego Parku Krajobrazowego (Dz. Urzęd. Woj. Maz. Nr 75, poz. 1975.

Cele ochrony w Chojnowskim Parku Krajobrazowym zawarto w Rozporządzeniu Nr 7 Wojewody Mazowieckiego z dnia 4 kwietnia 2005 r. Są to:

• • • zachowanie cennego kompleksu Lasów Chojnowskich, z występującymi w nim chronionymi i rzadkimi gatunkami roślin, zwierząt i grzybów oraz cennymi siedliskami przyrodniczymi,
    • zachowanie doliny Jeziorki z naturalnym, meandrującym korytem oraz ciągnącym się wzdłuż niej pasmem łąk, pastwisk, zadrzewień i lasów łęgowych, stanowiącej siedlisko roślin, zwierząt i grzybów charakterystycznych dla tego typu środowisk,
    • zachowanie fragmentu doliny Wisły ze skarpą, jako cennego elementu przyrody nieożywionej oraz ostoi wielu ważnych dla Niżu Polskiego gatunków fauny, flory i grzybów,
    • zachowanie swoistego charakteru zabudowy podmiejskiej i wiejskiej, w tym cennych terenów parkowo-dworskich i willowych,
    • zachowanie i upowszechnianie wartości historycznych Lasów Chojnowskich jako terenu ważnych wydarzeń, w szczególności w okresach powstań narodowych oraz obu wojen światowych,
    • zachowanie w krajobrazie Parku cennych z punktu widzenia historycznego i kulturowego miejsc pamięci narodowej, cmentarzy wojennych, kaplic i krzyży przydrożnych,
    • ochrona różnorodności krajobrazowej Parku, w tym mozaiki krajobrazów leśnych, łąkowych i dolinowych,
    • ochrona krajobrazu przyrodniczo-kulturowego charakterystycznych dla południowych obrzeży aglomeracji warszawskiej,
    • ochrona malowniczej skarpy wiślanej z licznymi jarami i wąwozami,
    • ochrona krajobrazów dolin rzek: Wisły, Jeziorki, Zielonej, Tarczynki i Małej.

 

• 2 obszary chronionego krajobrazu:

 Warszawski Obszar Chronionego Krajobrazu (WOCHK) - o powierzchni 148 409, 10 ha otaczającej Aglomerację Warszawską. W obszarze terytorialnego zasięgu Nadleśnictwa Chojnów znajduje się część WOCHK zajmująca powierzchnię 49 085 ha, w tym 5 677,61 ha na gruntach nadleśnictwa.

         WOCHK ustanowiono Rozporządzeniem Wojewody Warszawskiego z dnia 29 sierpnia 1997 r. [Dz. Urz. Woj. Warsz. Nr 43 poz. 149 oraz Dz. Urz. Woj. Maz. z 1999 r. Nr 10, poz. 92, z 2000 r. Nr 93, poz. 911, z 2001 r. Nr 161, poz. 2363, z 2002 r. Nr 188, poz. 4306, z 2003 r. Nr 38, poz. 1053 i Nr 47, poz. 1281]. Obecnie podstawą prawną funkcjonowania WOCHK jest Rozporządzenie Nr 3 Wojewody Mazowieckiego z dnia 13 lutego 2007 r.

Zalecenia dla gospodarowania przestrzenią i zasobami przyrody zformułowane wraz z powołaniem WOCHK to:

• utrzymanie trwałości lasów i racjonalnego użytkowania,
• wspieranie naturalnego odnowienia oraz naturalnej sukcesji na terenach leśnych,
• preferowanie gatunków rodzimych i stopniowego usuwania gatunków obcego pochodzenia,
• zwiększanie powierzchni leśnej poprzez zalesianie nieprzydatnych rolniczo i przyrodniczo gruntów,
• pozostawianie drzew o charakterze pomnikowym oraz dziuplastych,
• utrzymanie w miarę możliwości poziomu wód gruntowych oraz śródleśnych cieków, mokradeł i torfowisk, a także budowę zbiorników małej retencji,
• zwalczanie szkodników owadzich oraz eliminację szkód łowieckich,
• zachowanie i ochrona stanowisk rzadkich i chronionych gatunków,
• właściwe wykorzystanie lasów dla celów edukacyjnych i turystycznych.

Dolina rzeki Pilicy i Drzewiczki (oddz. 331) ustanowiono Rozporządzeniem nr 43 Wojewody Mazowieckiego z dnia 5 maja 2005 r.

Obszary chronionego krajobrazu Dolina rzeki Pilicy i Drzewiczki o powierzchni 63422 ha położony jest na terenie powiatu grójeckiego. W obszarze terytorialnego zasięgu Nadleśnictwa Chojnów znajduje się część OChK Dolina rzeki Pilicy i Drzewiczki zajmująca powierzchnię 9,74 ha, w tym 9,23 ha na gruntach nadleśnictwa.

Ustalenia dotyczące czynnej ochrony ekosystemów leśnych:

• utrzymanie ciągłości i trwałości ekosystemów leśnych; niedopuszczanie do ich nadmiernego użytkowania;
• wspieranie procesów sukcesji naturalnej przez inicjowanie i utrwalanie naturalnego odnowienia o składzie i strukturze odpowiadającej siedlisku; tam gdzie nie są możliwe odnowienia naturalne - używanie do odnowień gatunków miejscowego pochodzenia przy ograniczaniu gatunków obcych rodzimej florze czy też modyfikowanych genetycznie;
• zwiększanie udziału gatunków domieszkowych i biocenotycznych; tworzenie układów ekotonowych z tych gatunków;
• pozostawianie drzew o charakterze pomnikowym, przestojów, drzew dziuplastych oraz części drzew obumarłych aż do całkowitego ich rozkładu;
• zwiększanie istniejącego stopnia pokrycia terenów drzewostanami, w szczególności na terenach porolnych tam, gdzie z przyrodniczego i ekonomicznego punktu widzenia jest to możliwe; sprzyjanie tworzeniu zwartych kompleksów leśnych o racjonalnej granicy polno-leśnej; tworzenie i utrzymywanie leśnych korytarzy ekologicznych ze szczególnym uwzględnieniem możliwości migracji dużych ssaków;
• utrzymywanie, a w razie potrzeby podwyższanie poziomu wód gruntowych, w szczególności na siedliskach wilgotnych i bagiennych, tj. w borach bagiennych, olsach i łęgach; budowa zbiorników małej retencji jako zbiorników wielofunkcyjnych, w szczególności podwyższających różnorodność biologiczną w lasach;
• zachowanie i utrzymywanie w stanie zbliżonym do naturalnego istniejących śródleśnych cieków, mokradeł, polan, torfowisk, wrzosowisk oraz muraw napiaskowych; niedopuszczanie do ich nadmiernego wykorzystania dla celów produkcji roślinnej lub sukcesji;
• zwalczanie szkodników owadzich i patogenów grzybowych, a także ograniczanie szkód łowieckich poprzez zastosowanie metod mechanicznych lub biologicznych; stosowanie metod chemicznego zwalczania dopuszcza się tylko przy braku innych alternatywnych metod;
• stopniowe usuwanie gatunków obcego pochodzenia, chyba że zaleca się ich stosowanie w ramach przyjętych zasad hodowli lasu;
• ochrona stanowisk chronionych gatunków roślin, zwierząt i grzybów; w przypadkach stwierdzenia obiektów i powierzchni cennych przyrodniczo (stanowiska rzadkich i chronionych roślin, zwierząt, grzybów oraz pozostałości naturalnych ekosystemów) wnioskowanie do właściwego organu o ich ochronę;
• kształtowanie właściwej struktury populacji zwierząt, roślin i grzybów stanowiących komponent ekosystemu leśnego;
• opracowanie i wdrażanie programów czynnej ochrony oraz reintrodukcji i restytucji gatunków rzadkich, zagrożonych;
• wykorzystanie lasów dla celów rekreacyjno-krajoznawczych i edukacyjnych w oparciu o wyznaczone szlaki turystyczne oraz istniejące i nowe ścieżki edukacyjno-przyrodnicze wyposażone w elementy infrastruktury turystycznej i edukacyjnej zharmonizowanej z otoczeniem;
• prowadzenie racjonalnej gospodarki łowieckiej, w szczególności poprzez dostosowanie liczebności populacji zwierząt łownych związanych z ekosystemami leśnymi do warunków środowiskowych.

• jeden obszar NATURA 2000:

SOO "Stawy w Żabieńcu" (PLH140039) - obszar stworzony na podstawie Dyrektywy Siedliskowej na terenie żabienieckich stawów wraz z najbliższym otoczeniem (pow. 105,60 ha), pokrywającym się na pow. 32,81 ha z lasami Nadleśnictwa Chojnów. Obszar ten jest cennym siedliskiem występowania dwóch gatunków płazów, wpisanych do załącznika II DS. – traszki grzebieniastej i kumaka nizinnego.

 

• 36 pomników przyrody:

pierwszy pomnik przyrody ustanowiono na na terenie lasów Nadleśnictwa Chojnów w 1958 roku. Od tego czasu za pomniki przyrody uznano 21 pojedynczych drzew, 13 grupy drzew oraz 2 aleje. 

 

• 4 strefy ochrony wokół miejsca gniazdowania gatunku chronionego:

na terenie Nadleśnictwa znajdują się 2 gniazda bielika (Haliaeetus albicilla) oraz 2 gniazda bociana czarnego (Ciconia nigra) wokół, których ustalono strefy ochronne.