Narodowe
Centrum Krwi

Krew jest jednym z płynów ustrojowych, barwa jej zależy od barwnika krwi – hemoglobiny. Ilość krwi w organizmie człowieka to ok. 5,5 – 6 litrów. Krew spełnia czynności transportowe, dostarcza do tkanek tlen i substancje odżywcze i odprowadza z nich produkty przemiany materii oraz przenosi związki biologicznie aktywne, np. hormony z gruczołów wewnętrznego wydzielania do narządów. Krew pełni również funkcję obronną, co umożliwia wykrywać czynniki szkodliwe (bakterie, wirusy) i skutecznie im przeciwdziałać.

Podstawowe składniki krwi:

• osocze – składnik płynny, stanowi około 55-60%. Oprócz wody, która jest głównym składnikiem osocza (90%), zawiera ono również związki organiczne i nieorganiczne, takie jak białka (albuminy, globuliny, fibrynogen), kwasy tłuszczowe, glukozę, witaminy i sole mineralne. Z osocza można wyodrębnić białka konieczne dla prawidłowego krzepnięcia krwi, a więc leczenia chorych na hemofilię i inne skazy krwotoczne. W osoczu znajdują się elementy morfotyczne, spośród których każde spełnia określoną funkcję (erytrocyty – odpowiadające za transportu tlenu i dwutlenku węgla, leukocyty – odpowiadające za odpowiedź immunologiczną organizmu, płytki krwi – odpowiadające za krzepnięcie krwi),
• hormony - związki chemiczne wydzielane przez gruczoły lub tkanki układu hormonalnego,
• transportowane do komórek rozpuszczone gazy (np. azot),
• substancje odżywcze (cukry, tłuszcze i witaminy),
• produkty przemiany materii (np. mocznik, kwas moczowy), transportowane z komórek do układu wydalniczego.

Powstawanie krwi

W sposób nieprzerwany tworzą się nowe elementy krwi i zastępują stare składniki, które ulegają rozpadowi i niszczeniu. Każdego dnia powstaje miliony krwinek czerwonych, białych i płytek krwi. Elementy morfotyczne krwi wytwarzane są głównie w szpiku kostnym, a także w śledzionie, węzłach chłonnych i układzie siateczkowo-śródbłonkowym. Proces ten zwany hemopoezą, obejmuje on erytropoezę, czyli wytwarzanie krwinek czerwonych, leukopoezę – wytwarzanie krwinek białych oraz trombopoezę – wytwarzanie płytek krwi.

Rodzaje krwi:

• krew autologiczna – krew własna biorcy w razie konieczności przetoczenia,
• krew homologiczna (allogeniczna) – krew od innego osobnika tego samego gatunku.